5 giờ trước

Câu chuyện thủ đô Việt Nam “đem loa phường trở lại” được một tờ báo lớn ở Anh, The Guardian, giới thiệu trong bài hôm 15/08/2022.

Bài của Andrew Nachemson có tựa đề “Hanoi brings back loudspeakers as old-school propaganda methods return to Vietnam” – tạm dịch: Hà Nội đem loa công cộng trở lại khi Việt Nam phục hồi tuyên truyền kiểu cũ, nói kế hoạch này bị cho là “cổ hủ và thừa”.

Bài báo cũng nói thủ đô Việt Nam đã “nổi danh vì tiếng ồn, xe cộ chạy, bấm còi, tiếng búa xây dựng, tiếng người bán hàng rao và xóm giềng hát karaoke”.

Tất cả tạo thành thứ tạp âm hỗn độn (a discordant cacophony), thế nhưng nếu Ủy ban thành phố giành được phần thắng thì sẽ còn có thêm một nguồn chiếm lĩnh không gian cái tai phải chịu: loa phường phát chói óc các tuyên bố của nhà nước.

Tác giả cho rằng loa phát thanh công cộng ở Việt Nam có lịch sử từ thời Chiến tranh Lạnh và được thị trưởng (chủ tịch thành phố) khóa trước cho “về hưu” năm 2017.

Thế nhưng, trong giai đoạn chống Covid, loa phường “dần dần quay lại”. Theo một kế hoạch từ nay đến 2025, hệ thống này sẽ phủ sóng toàn bộ Hà Nội.

Bài báo phỏng vấn một số nhà quan sát, GS Carl Thayer, nhà vận động xã hội Nguyễn Quang A, để nói rằng đây là cách làm đã lỗi thời của Hà Nội.

Chưa hết, báo The Guardian còn có phần so sánh Việt Nam và Myanmar, nhắc lại cách tuyên truyền “old school” (trường phái cũ) của Myanmar gần đây, với loa công cộng được tập đoàn quân phiệt cho phục hồi.

Theo quan sát của BBC News Tiếng Việt, các báo nước ngoài, và các trang mạng xã hội tiếng Anh hay ghi nhận những chuyện họ cho là "lạ đời" ở Việt Nam.

Ví dụ, hình ảnh tương phản của khẩu hiệu và đời thực cũng hay được chụp lại, chia sẻ.

Lời kêu gọi tới tân Chủ tịch Trần Sỹ Thanh

Việc Hà Nội có tân chủ tịch thành phố và tin về việc triển khai hệ thống loa phường xảy ra cùng lúc, khiến dư luận thủ đô quan tâm, tuy đây là quyết định đã có trước khi ông Trần Sỹ Thanh về nhậm chức.

Viết trên Diễn đàn BBC News Tiếng Việt, cây bút Sơn Anh kêu gọi ông Trần Sỹ Thanh, trong bài “Loa phường: Ông Thanh ơi hỡi ông Thanh”:

“Ông hãy để cái thời “Ăn qua Loa, đi xe Cố vấn” ấy vào dĩ vãng.

 Thiết nghĩ, hệ thống loa phát thanh là cần thiết đối với những thành phố, thôn bản có các rủi ro về thiên tai, dịch bệnh và sự cố ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, loa phải được dùng đúng mục đích và không được phép lạm dụng.

Lắng nghe được âm thanh là một quà tặng đối với con người, nhưng ngược lại, phải nghe cái thứ âm thanh và thông điệp mình không muốn nghe thì đó là sự tra tấn. Cách như chúng ta dùng hệ thống loa phường hiện nay khiến nó sẽ bị thù ghét."

Hồi năm 2017, các báo Việt Nam đưa tin tuy có một số lãnh đạo như Bộ trưởng Trương Minh Tuấn và Chủ tịch HN (khi đó), tướng Nguyễn Đức Chung ủng hộ bỏ loa phường ở đô thị, nhưng nói loa phường vẫn còn tiện dụng ở vùng sâu vùng xa.

Năm 2017, gần 90% trong 3.000 ý kiến nói hệ thống loa phường không cần thiết, theo một khảo sát của thành phố Hà Nội. Ý kiến cho rằng loa phường cần thiết chỉ chiếm 3,81%. Tin tháng 7/2022 cho hay Hà Nội có ý định phục hồi loa phường.

Cũng có các ý kiến cho rằng phục hồi loa phường “kiểu cũ” là không hay, nhưng thay vào đó, chính quyền có thể lập các phần mềm ứng dụng chuyên cho việc thông tin công cộng, theo một bài trên báo Tuổi Trẻ hôm 30/07/2022.