Chủ tịch Nhà nước và khát vọng mặt trời mọc ở hướng... Tây!

Thứ Bảy, 15 Tháng Giêng 20226:00 SA(Xem: 3036)
Chủ tịch Nhà nước và khát vọng mặt trời mọc ở hướng... Tây!

Ai cũng biết mặt trời luôn mọc ở hướng Đông nhưng ông Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam vừa thổ lộ một khát vọng mà đem khát vọng ấy đối chiếu với đường lối, chủ trương của đảng CSVN, cũng như cách quản trị, điều hành xứ sở từ trước đến nay của quốc hội, nhà nước, chính phủ Việt Nam thì mong muốn… “một ngày không xa Việt Nam sẽ có nhà văn đạt giải thưởng Nobel Văn chương, mang đến niềm tự hào cho đất nước”… chẳng khác gì mơ ước… mặt trời mọc ở hướng… Tây!

Đó là bình luận của tác giả Trân Văn trong bài viết trên Blog VOA Tiếng Việt, với nội dung như sau:

Cho dù trước nay, Nobel Văn chương không có tiêu chí chung nên luôn là giải thưởng khó dự đoán nhất trong số sáu loại giải Nobel được trao hàng năm (Năm loại giải Nobel còn lại có ba được Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển chọn trao cho các lĩnh vực: Vật lý, Hóa học, Kinh tế.

Hai giải Nobel về Sinh học, Y học do Hội Nobel ở Viện Karolinska quyết định. Riêng giải Nobel Hòa bình thuộc thẩm quyền xét tặng của Ủy ban Noel Na Uy)…

Tuy nhiên nếu chịu khó xem giải thích của Viện HLKH Thụy Điển về lý do họ chọn nhà văn nào đó để trao giải Nobel Văn chương, có thể thấy, Nobel Văn chương chỉ được trao cho những nhà văn hoặc có đột phá về văn phong, trở thành nhân vật tiên phong về phương thức diễn đạt, hoặc tác phẩm có sự khai phá về tư tưởng, khơi gợi để độc giả ngẫm nghĩ về những vấn đề có liên quan đến thời đại, đến nhân loại… và những nhà văn này thường được xem là dũng cảm vì dám gạt bỏ những thứ mà họ cho là cũ kỹ…

2022-01-14_174548
Ảnh: Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại buổi Lễ phát động cuộc vận động sáng tác văn học về đề tài thiếu nhi hôm 9-1

Liệu người Việt có khả năng đó không? Chắc chắn là có! Vấn đề nằm ở chỗ, dưới ách của đảng CSVN, Việt Nam có phải… đất lành cho những nhà văn như thế?

Dường như ông Phúc đề cập tới Nobel Văn chương chỉ vì… tiện… miệng khi tham dự Lễ phát động Cuộc vận động sáng tác văn học về đề tài thiếu nhi và trao giải thưởng ‘Tác giả trẻ’ Lần thứ nhất!

Nếu Ủy viên Bộ Chính trị đang giữ vai trò Chủ tịch Nhà nước quan tâm tới văn chương và thực sự mong muốn “một ngày không xa Việt Nam sẽ có nhà văn đạt giải thưởng Nobel Văn chương, mang đến niềm tự hào cho đất nước”, tại sao ông lại cùng đảng của ông để cho nhà nước của ông chống… “tự diễn biến, tự chuyển hóa”?

Xem “tự diễn biến, tự chuyển hóa” về tư tưởng, nhận thức là… “thù địch”, phải “đào tận gốc, trốc tận rễ” như đảng CSVN vừa nhai đi, nhai lại, vừa thẳng tay triệt hạ như đã và đang thấy thì chắc chắn không nhà văn có đủ tư chất tranh Nobel Văn chương nào tồn tại được.

Bao nhiêu người Việt muốn thử đột phá về tư tưởng, nhận thức khi hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam không hề ngần ngại trong việc sử dụng hệ thống tư pháp như công cụ để trừng phạt cái gọi là… “lợi dụng tự do, dân chủ”?..

Trong một xã hội có bối cảnh như đã biết, ai dám nâng niu, nơi nào dám công bố, phát hành những tác phẩm của các nhà văn dám khai phá tư tưởng, nhận thức?

2022-01-14_174942
Ảnh: nhà báo Phạm Đoan Trang với sách Chính trị Bình Dân và nhiều sáng tác đột phá mang tính thời sự đã bị cáo buộc chống chính quyền với bản án 9 năm tù

Khi đề cập đến khát vọng “một ngày không xa Việt Nam sẽ có nhà văn đạt giải thưởng Nobel Văn chương, mang đến niềm tự hào cho đất nước”, Chủ tịch Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam vô tình làm người ta… “sởn gai ốc” vì số phận bi thảm của những văn nghệ sĩ dính líu đến phong trào “Nhân văn – Giai phẩm” trong ba năm từ 1955 đến 1958 ở miền Bắc Việt Nam vẫn còn hằn sâu trong ký ức nhiều người, vẫn còn là vết nhơ mà hệ thống chính trị, hệ thống công quyền tại Việt Nam không thèm gột rửa.

Đến nay, hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam vẫn chưa có bất kỳ lời xin lỗi nào gửi đến những văn nghệ sĩ hồi đó bị quy kết là… muốn phủ nhận sự lãnh đạo của đảng trong lĩnh vực văn hóa văn nghệ, phủ nhận quyền lãnh đạo chính trị và nhà nước duy nhất của đảng, gây phương hại đến sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước… và gia đình của họ, trong đó có những người như ông Đặng Đình Hưng sở dĩ “ngóc đầu” lên được sau hai thập niên bị nhấn xuống bùn là nhờ… con trai.

Nếu năm 1980, Đặng Thái Sơn không đoạt giải Nhất Cuộc thi piano Chopin lần thứ 10, chắc chắn ông Đặng Đình Hưng đã “chết bờ, chết bụi” từ đầu thập niên 1980 sau một thời gian dài phải chăn bò ở Nông trường Chí Linh.

Giải Nhất ấy không chỉ giúp Đặng Thái Sơn – một công dân bị hắt hủi, tham dự cuộc thi với tư cách thí sinh tự do được trao tặng danh hiệu… Nghệ sĩ Nhân dân mà còn khiến đảng gạt bỏ cáo buộc “Tên đồ tể” dành cho Đặng Đình Hưng, rồi năm ngoái, vinh danh ông là “kỳ nhân”.

2022-01-14_175158
Ảnh: Nghệ sỹ Piano Đặng Thái Sơn và cha nhà văn Đặng Đình Hưng

Mong Việt Nam có Nobel Văn chương: Phát ngôn bi hài ‘mở hàng’ năm 2022?

Tại buổi lễ phát động Cuộc vận động sáng tác văn học về đề tài thiếu nhi và trao giải thưởng Tác giả trẻ lần thứ nhất do Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức sáng 9 tháng 1 năm 2022, Chủ tịch Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc phát biểu: “Tôi luôn mong ước một ngày không xa Việt Nam sẽ có nhà văn đạt giải thưởng Nobel Văn chương, mang đến niềm tự hào cho đất nước”.

Câu nói của ông Phúc bị cư dân mạng xã hội cười cợt, cho rằng đây là một câu nói ngô nghê, ngớ ngẩn của một quan chức ‘mở hàng’ cho năm 2022.

Anh Hoàng Nhơn, chủ hiệu sách Khai Tâm ở TPHCM, nêu suy nghĩ của mình với RFA sáng 11 tháng 1:

Theo tôi thì phải có tự do tư tưởng cái đã. Không có tự do tư tưởng thì làm sao mà viết hết những gì trong ruột, trong dạ người ta suy nghĩ. Làm sao mà chạm tới những hiện tượng xã hội, chạm tới con tim người dân trong xã hội mà đoạt giải được?

Ổng nói thì cứ nói vì trước giờ ổng vẫn vậy mà. Nói chung là hay vẽ vời, với lại họ nói với cái Hội nhà văn của họ thôi. Cái hội này cũng của nhà nước nên cũng phải theo chỉ thị, định hướng từ trên. Trên thả thì dưới mới dám làm.”

2022-01-14_175216
Ảnh: hàng loạt nhà báo độc lập đã bị bỏ tù trong thời gian ông Nguyễn Xuân Phúc làm thủ tướng

Nhà báo tự do Thiện Nhân viết trên danh khoản Facebook cá nhân của mình:

Xét ra, cái mong ước đó rất chân thành và cũng chính đáng, nhưng ông chủ tịch đã không hiểu rằng nó khó thực hiện trong điều kiện xã hội, chính trị, văn hoá của đất nước do ông và các đồng sự đang điều hành hiện nay; và nó vừa hài hước vừa tội nghiệp, cho ông, và cho cả chúng ta – những thành viên của cộng đồng. Đồng thời, dường như cái mong ước của lãnh đạo cũng là lời nhắn gởi, nhắc nhở, như một thứ nhiệm vụ trao cho những cán bộ lãnh lương để làm công tác văn chương: Hội Nhà Văn.”

Từ nhiều năm qua, hiện tượng các quan chức phát ngôn khiến dân bật cười nén tiếng thở dài không còn là chuyện lạ. Từ phát ngôn của ông Nguyễn Phú Trọng năm 2013 tại phiên họp tổ của Quốc hội về dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992: “Đến hết thế kỷ này không biết đã có Chủ nghĩa Xã hội hoàn thiện ở Việt Nam hay chưa….”; phát biểu của Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng năm 2014: “Công tác đấu tranh của riêng Quản lý thị trường đã cố gắng nhưng phương tiện công cụ vừa yếu, vừa thiếu. Một câu chuyện có thật là, ở nhiều nơi thanh kiểm tra, anh em cán bộ phải dùng miệng để kiểm tra chất lượng phân bón!”; đến phát ngôn của Giám đốc Sở GTVT TP.HCM Bùi Xuân Cường năm 2015: “Ùn tắc là xe phải đứng im trong 30 phút, còn các vụ việc kẹt xe kéo dài ở TP.HCM chỉ là ùn ứ vì xe vẫn có thể nhúc nhích được”…

Với ông Nguyễn Xuân Phúc, có lẽ câu nói khiến ông bị dân cười nhiều nhất trong năm 2021 là câu: “Trước đây, sau năm 1975 một thời gian dài, người ta nói nếu cái cột điện biết đi thì chạy sang Mỹ hết. Còn bây giờ, thực tại nước Mỹ những tháng qua và nhiều nước khác thì nếu cột điện ở Mỹ biết đi thì sẽ về Việt Nam.”

Quay lại với phát biểu của ông Phúc về giải Nobel Văn chương cho Việt Nam một ngày không xa, nhà văn Trần Ngọc Tuấn hiện ở Cộng hòa Séc bật cười, nói với RFA quan điểm của mình:

Tôi thấy nó rất hài hước. Nó hài hước ở chỗ chỉ khi nào các nhà văn và người nghệ sĩ được tự do sáng tạo trong môi trường tự do thì tài năng mới phát triển được. Tôi biết rất nhiều tác phẩm của những người bạn tôi viết rất hay nhưng không thể in ra được mà chỉ là những tác phẩm ‘giấu trong ngăn kéo’.

Tôi nghĩ cái thể chế chính trị nó quyết định. Cái thể chế không có tự do sáng tạo nó kìm hãm sự phát triển của văn học nghệ thuật. Văn học nghệ thuật muốn đoạt được những giải thưởng cao, đi vào lòng người đọc là phải có tự do sáng tạo. Việt Nam thiếu môi trường học thuật và tự do sáng tạo thì không bao giờ có giải thưởng như thế mặc dù ông ấy mong. Để thay đổi tận gốc thì trước hết cho tự do sáng tác đi, cho tự do ngôn luận đi, cho tự do báo chí đi. Tôi nghĩ Việt Nam không thiếu những nhà văn có tài.”

Việt Nam thiếu môi trường học thuật và tự do sáng tạo thì không bao giờ có giải thưởng như thế mặc dù ông ấy mong. Để thay đổi tận gốc thì trước hết cho tự do sáng tác đi, cho tự do ngôn luận đi, cho tự do báo chí đi. Tôi nghĩ Việt Nam không thiếu những nhà văn có tài. – Nhà văn Trần Ngọc Tuấn.

Lan Anh – Thoibao.de (Tổng hợp)

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn