Loài chuột mù xác định vị trí bằng âm thanh

Thứ Ba, 29 Tháng Sáu 20213:00 SA(Xem: 1886)
Loài chuột mù xác định vị trí bằng âm thanh

Chuột sóc lùn Trung Quốc là một trong số ít những loài động vật có thể sử dụng sóng siêu âm để điều hướng môi trường xung quanh.

Dưới bóng tối bao trùm trong các khu rừng miền núi ở Đông Á, những con chuột sóc lùn Trung Quốc, còn được gọi là chuột mù (Typhlomys cinereus), hoạt động rất tích cực cả dưới mặt đất đến cành cây cao để kiếm quả mọng, hạt và côn trùng. Loài gặm nhấm nhỏ bé cỡ chuột nhắt này thu hút sự chú ý của các nhà khoa học vì chúng gần như không có thị lực.

Vậy bằng cách nào mà chuột mù có thể điều hướng môi trường xung quanh? Một nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí Science hôm 18/6 tiết lộ rằng chúng xác định vị trí bằng âm thanh, bằng cách phát ra những tiếng rít tần số cao, sau đó lắng nghe tiếng vọng từ các vật thể gần đó.

Các nghiên cứu trước đây cho rằng một họ hàng leo cây khác trong cùng một chi là chuột sóc lùn Việt Nam cũng có khả năng sử dụng sóng siêu âm để điều hướng, nhưng đây là nghiên cứu đầu tiên tập hợp nhiều bằng chứng khác nhau và chứng minh khả năng này có ở cả 4 loài được biết đến trong chi Typhlomys.

Một mẫu vật chuột sóc lùn Trung Quốc ở sở thú Moskva. Ảnh: Joel Sartore.

Một mẫu vật chuột sóc lùn Trung Quốc ở sở thú Moskva. Ảnh: Joel Sartore.

Theo nhà sinh vật học Peng Shi từ Viện Động vật học Côn Minh, tác giả chính của nghiên cứu, đến nay có ít nhất 5 nhóm động vật có vú đã phát triển độc lập khả năng định vị bằng tiếng vang, nhưng chỉ có hai bộ Dơi và Cá voi là được nghiên cứu kỹ lưỡng. Chuột chù và chuột Tenrec (động vật đặc hữu của Madagascar) cũng có thể làm được điều này, nhưng kém hiệu quả hơn.

Nhóm nghiên cứu đã giải mã trình tự bộ gene của chuột sóc lùn Trung Quốc và so sánh nó với hai loài dơi và cá heo. Kết quả, họ tìm thấy sự tương đồng cao trong các gene liên quan đến thính giác. Nhóm cũng phát hiện một gene quan trọng liên quan đến thị lực không hoạt động ở cả bốn loài Typhlomys. Điều này cung cấp thêm bằng chứng cho thấy chúng gần như bị mù hoàn toàn.

Trong giai đoạn tiếp theo, Shi và các đồng nghiệp muốn tiếp tục nghiên cứu chuột sóc lùn và cả họ hàng của chúng. Typhomys hiện vẫn chưa được mô tả nhiều và trên thực tế, có thể có nhiều hơn bốn loài trong chi này. "Chúng tôi tin rằng vẫn còn nhiều loài động vật điều hướng môi trường xung quanh bằng tiếng vang đang chờ được phát hiện", Shi nhấn mạnh.

Đoàn Dương (Theo National Geographic)

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn