Điều chưa biết của việc trông giữ trẻ ở Brazil

Thứ Bảy, 06 Tháng Tư 20197:00 SA(Xem: 5504)
Điều chưa biết của việc trông giữ trẻ ở Brazil
bbc.com

Điều chưa biết của việc trông giữ trẻ ở Brazil

Ian Walker BBC Capital

Getty Images Bản quyền hình ảnh Getty Images
Image caption Cần thêm nhiều nghiên cứu hơn để các tiện nghi của nhà trẻ có thể được phân bổ dựa trên các khu vực có nhu cầu lớn nhất

Một nhóm các bà mẹ Brazil đã tạo ra một tổ chức dịch vụ trông trẻ cho các cháu nghèo nhất. Liệu họ có là thuốc giải độc cho hệ thống giáo dục mất cân bằng của đất nước?

Lindassi Pereira dành nhiều ngày vất vả làm nhân vật chủ chốt trong ngành trông trẻ không chính thức ở Brazil, bà chăm sóc trẻ sơ sinh và trẻ mới 1-3 tuổi không vào được các trung tâm trông trẻ vì hệ thống công cộng thiếu hụt.

"Tôi cứ như mẹ đẻ của chúng," Pereira, 44 tuổi đến từ Embu das Artes ở bang Sao Paulo, nói. "Tôi giúp giúp sự phát triển của trẻ bằng mọi cách, dựa trên những gì chúng cần."

Pereira được đào tạo về giáo dục mầm non nhưng vẫn chưa tìm được việc làm chính thức. Vì vậy, mỗi ngày bà chăm sóc năm hoặc sáu đứa trẻ, nấu ăn, thay quần áo, chơi với chúng, đọc và dỗ chúng ngủ trưa..

Bà không phải là thành viên được công nhận của cộng đồng chăm sóc trẻ em, vì công việc của bà không được cấp phép cũng như không được quy định. Chính phủ Brazil làm ngơ trước thực tiễn này; Pereira có thể làm việc nhưng không nhận được sự trợ giúp hoặc giám sát liên quan đến công việc.

Không rõ có bao nhiêu "bà mẹ ở cộng đồng" như Pereira trên toàn quốc, nhưng họ lấp đầy một khoảng trống đáng kể do sự thiếu hụt ở những nơi giữ trẻ công cộng.

Bất bình đẳng giáo dục

Ở Brazil, việc tiếp cận với giáo dục là gần như phổ cập đối với trẻ em trong độ tuổi từ 4 đến 17. Nhưng bức tranh này thay đổi đối với trẻ sơ sinh và từ 1-3 tuổi. Chỉ 1/3 là đi nhà trẻ, thiếu hẳn 50% của Kế Hoạch Giáo Dục Quốc Gia dự kiến đến năm 2024.

Nhà giữ trẻ công cộng là miễn phí nhưng danh sách chờ đợi còn dài và chắp vá: ước tính có 1,8 triệu trẻ sơ sinh và trẻ 1-3 tuổi bị chối từ vì không có chỗ gửi hoặc phải đi lại quá xa.

Đây là một vấn đề ở hai cấp độ. Thứ nhất, nó ảnh hưởng đến khả năng làm việc của cha mẹ cháu. Nhưng người ta ngày càng hiểu về vai trò của giáo dục tốt ở mầm non đối với sự phát triển, học tập và hạnh phúc của trẻ - và nhận thức rằng những trẻ không có điều kiện tiếp cận thì bị thiệt thòi.

Ở Brazil, trẻ em nghèo rơi vào trường hợp này: 33,9% trẻ em nghèo nhất bị ảnh hưởng bởi tình trạng thiếu lớp mẫu giáo, so với 6,9% trẻ em gia đình khá giả.

"Sự bất bình đẳng ở Brazil bắt đầu từ trong nôi và có xu thế cho suốt cả đời," Daniel Cara, người điều phối chung của Chiến Dịch Quốc Gia vì Quyền Giáo dục, nói. "Những gia đình nghèo ít được tiếp cận với các trung tâm trông trẻ, nếu có thì chất lượng là kém."

Thaiane Pereira, điều phối viên dự án của tổ chức phi chính phủ 'All for Education', nói rằng lập kế hoạch kém là một phần của vấn đề. "Việc tài trợ cho nhà trẻ là rất đa dạng, nó có thể do chính phủ liên bang, thành phố và thậm chí chính quyền bang lập kế hoạch, do vậy đây không phải là vấn đề tài trợ mà là việc lập kê hoạch và đặt mục tiêu chăm sóc trẻ đối với những người cần nó nhất," bà nói.

Nhưng Claudia Costin chỉ ra thực tế rằng các yêu cầu pháp lý làm cho việc thành lập các vườn trẻ trở nên đắt đỏ. "Bất ký ai làm việc với một nhóm trẻ mầm non và trẻ nhỏ, kể cả người giúp việc, đều phải là giáo viên có chứng nhận," Costin, giám đốc của Trung Tâm Quỹ Getulio Vargas Về Tính Ưu Việt Và Đổi Mới Trong Giáo Dục, nói. "Điều này làm cho mô hình này rất đắt tiền và không thể thực hiện được, đặc biệt ở nông thôn và thành phố nghèo."

Một hệ thống chăm sóc không có quy định

Nhà trẻ tư nhân là một giải pháp có tác dụng ở các khu vực khá giả. Nhưng hầu hết là ngoài tầm với của những người kinh tế khó khăn, thường có giá từ 700-3000 đô la R (185-795 đô la Mỹ) mỗi tháng; so với mức lương tối thiểu hàng tháng là 998 đô la R. Việc giữ trẻ cũng không thích hợp với thời gian làm việc dài và không đều của những người thu nhập thấp.

Trẻ nhỏ không được chăm sóc nên bố mẹ chúng buộc phải ngừng việc cho đến khi trẻ đến tuổi đi học. Tuy nhiên, với nhiều gia đình, và đặc biệt là cha mẹ đơn thân, để mất nguồn thu nhập quý giá sẽ không phải là một lựa chọn. Kết quả là, các 'bà mẹ ở cộng đồng' trở thành nguồn cứu sinh. Họ thường tính giá từ 100-350 đô la R cho mỗi đứa trẻ mỗi tháng.

"Ở vùng ngoại ô của tôi chỉ có 2 nhà trẻ nhưng số lượng trẻ là rất nhiều," Pereira nói. "Nếu trong gia đình không có ai để trông trẻ, thì nhà trẻ này it tác dụng vì số lượng là ít và danh sách chờ (đề nghị) là thực sự lớn."

Luana Andrade gửi trông con gái 3 tuổi của mình cho Pereira vì cô làm việc theo giờ giấc không phù hợp với nhà trẻ.

"Nhà trẻ sẽ là tốt nếu có giờ làm việc mà ta có thể gửi và đón trẻ ngoài giờ hành chính, nhưng nó không như vậy," cô nói. "Chúng tôi phải tìm kiếm và thích ứng. Pereira là một người tuyệt vời; Tôi cảm ơn bà ấy và gia đình bà đã giúp đỡ tôi."

Pereira nói rằng cha mẹ trẻ em đến với bà chỉ qua nói miệng và vì bà tự hào về việc chăm sóc tốt những đứa trẻ được giao phó. "Giống như tất cả các nghề khác, tôi tin rằng bạn có những người thoải mái hơn, một số người chỉ quan tâm đến tiền, nhưng tôi yêu trẻ em," bà nói.

Daniel dos Santos, một nhà kinh tế tại Đại học São Paulo ở Ribeirão Preto, người chuyên về chính sách cho trẻ em, cho biết việc tạo ra nhà trẻ tốt phụ thuộc vào nhiều yếu tố, như lớp học ít trẻ, phòng có đồ chơi, không gian cho các hoạt động khác nhau và giáo viên biết cách phân chia tốt thời gian của trẻ em, giữa các thời gian chơi, năng động và nghỉ ngơi.

Trung tâm chăm sóc trẻ đúng cách phải là nơi mà các chuyên gia trông trẻ được đào tạo về mọi thứ, từ làm bếp đến phát triển giáo dục, Thaiane Pereira nói. "Trông trẻ không thể và không nên được hiểu là một nơi để 'tách rời' đứa trẻ trong khi người lớn trong gia đình làm việc."

Và trong một số trường hợp, các chuyên gia nói, các 'bà mẹ ở cộng đồng' không đạt tiêu chuẩn của người trông trẻ chuyên nghiệp được đào tạo. Việc chăm sóc trẻ không được kiểm soát, nếu làm không tốt, có thể có các nhóm nhiều trẻ xem TV hoặc thẫn thờ nhìn lên trần, theo Thaiane Pereira.

Đến lúc hành động

Ở Colombia, chính phủ đã giải quyết vấn đề danh sách trẻ chờ vào nhà trẻ bằng cách tạo ra một hệ thống các 'bà mẹ ở cộng đồng' được đào tạo và được chứng nhận. Ở Brazil không có việc này.

Tổng thống Brazil mới đắc cử Jair Bolsonaro đã đề xuất tăng ngân sách cho giáo dục mầm non lấy vào tiền giáo dục cấp 3 & đại học, nói rằng "con cái chúng ta càng sớm thấy thích học thì chúng càng có thành công lớn". Đảng của ông đã đề nghị cách tăng thêm số bảo mẫu thiếu hụt bằng cách phát voucher (phiếu trả tiền trước) cho các gia đình lương tối thiểu để họ dùng ở các nhà trẻ tư nhân. Không nói gì đến việc làm việc với các 'bà mẹ ở cộng đồng'.

Tuy nhiên, có một số dấu hiệu thay đổi. Doanh nhân xã hội Elisa Mansur ở Rio de Janeiro, 27 tuổi, tự đặt cho mình sứ mệnh giải quyết những khó khăn này. Công ty khởi nghiệp của bà, Mopi, một mạng lưới các trung tâm trông trẻ ở Brazil, đã được giải nhất trong cuộc thi dự án Hàng Đầu Của Thanh Niên Của WB vào năm ngoái.

"Tôi trông thấy có hệ thống không chính thức này, nơi mà phụ nữ, tại nhà của mình, nhận trách nhiệm chăm sóc một, hai, ba, bốn, 10 hoặc 15 trẻ em," bà nói. "Vì vậy, tôi nói rằng những người phụ nữ này đang tạo ra sự khác biệt, nhưng chính phủ không nhìn vào họ và vào công việc họ đang làm và không giúp đỡ gì họ, và họ hoàn toàn bị phớt lờ bên lề xã hội."

Mopi đang thay đổi điều đó bằng cách chuyên nghiệp hóa công việc của các 'bà mẹ ở cộng đồng', những người mà bà gọi là du kích hoặc 'chiến sĩ'. Công ty đã có quá trình kiểm tra và chọn lọc, một khóa đào tạo 4 ngày, một mô hình chuẩn cho các hoạt động giảng dạy, tổ chức địa điểm, an toàn, các việc làm hàng ngày, sức khỏe và vệ sinh, và hệ thống xếp hạng dựa trên phản hồi của các gia đình.

Pereira ủng hộ sáng kiến này, nói rằng họ sẽ hoan nghênh mọi sự hỗ trợ. "Chỉ biết được có những người đang triển khai giúp đỡ là có đủ lý do để cảm thấy có động lực," bà nói.

Trong khi đó, các chuyên gia thống nhất với ý kiến là những người nghèo ở Brazil cần được tiếp cận tốt hơn với nhà trẻ có chất lượng cao.

"Chúng ta cần chính thức hóa hệ thống các 'bà mẹ ở cộng đồng', Claudia Costin, cũng là cựu Giám Đốc Giáo Dục tại Ngân Hàng Thế giới, nói. "Tôi tin rằng sẽ rất hữu ích để đồng thời mở rộng bổ sung vị trí thiếu hụt tại các nhà trẻ, kể cả việc thuê thêm giáo viên và dành ưu tiên theo xổ số cho những người dân dưới ngưỡng nghèo mà hầu hết các nhà trẻ công phải phân bổ cho các gia đình.

Pereira thuộc dự án 'All for Education' cũng nói rằng cần thêm nhiều nghiên cứu hơn để các tiện nghi của nhà trẻ có thể được phân bổ dựa trên các khu vực có nhu cầu lớn nhất, trong khi Cara nói rằng các hội đồng cần xây dựng thêm nhiều nhà trẻ hơn ở ngoại ô các thành phố lớn và thu hút sự tham gia nhiều hơn của cộng đồng.

Đối với Lindassi Pereira, bà sẽ rất thích nếu có sự công nhận chính thức về vai trò của bà trong việc nuôi dạy thế hệ tiếp theo người Brazil - và biết sẽ luôn có việc làm.

Bài tiếng Anh trên BBC Capital

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn