Bản quyền hình ảnh Getty Images Chỉ cần vài ngày trong năm, hầu hết các Tổng Giám đốc (CEO) kiếm được nhiều tiền hơn cả năm của người lao động trung bình. Sau đây là tình hình việc này trên khắp thế giới.
Bạn đã bắt đầu vào một năm mới, bạn kiểm tra tiền tiết kiệm của mình và mong chờ 12 tháng tới, hy vọng có thể được tăng lương? Chà, nếu bạn sống ở Anh, sếp của bạn có thể đã kiếm xong một khoản tiền nhiều hơn số tiền bạn kiếm được trong cả năm.
Ngày 4 tháng 1 được đánh dấu là ngày mà các CEO các công ty lớn nhất nước Anh đã kiếm xong những gì mà một người lao động trung bình kiếm được trong suốt một năm.
Nhưng các CEO của Anh không phải là những người duy nhất kiếm được tiền nhanh như vậy. Một phân tích về chênh lệch lương giữa CEO và người lao động ở 22 quốc gia của công ty tài chính và truyền thông Bloomberg cho thấy các CEO ở Mỹ và Ấn Độ thậm chí có thể có được nhanh hơn nữa số tiền lương trung bình năm của người lao động.
Chỉ Số CEO Toàn Cầu có phân tích về số tiền vượt trội này. Tại Hoa Kỳ, dữ liệu cho thấy các CEO hàng đầu cần ít hơn hai ngày (1,52 ngày) để có hơn số tiền thu nhập cả năm của người lao động.
Ở Ấn Độ, thậm chí thời gian còn ít hơn nữa. Một CEO Ấn Độ trung bình chỉ cần 1/3 ngày (0,35 ngày) để kiếm được số tiền bằng người lao động kiếm trong 365 ngày.
"Ở Mỹ, cách biệt giữa lương công nhân và CEO đã tăng 8 lần từ 1980 đến 2016," nhà báo người Mỹ Sam Pizzigati, tác giả của cuốn 'Về Mức Lương Tối Đa' phát hành tháng 5 năm ngoái và lập luận về mức lương trần đối với CEO. "Tại hầu hết các tập đoàn lớn, những người lao động điển hình phải mất 3 thế kỷ làm việc để làm ra số tiền CEO làm trong 1 năm. Tại hãng McDonald, thì một người lao động điển hình phải làm việc 3.101 năm."
Có lẽ một tuần là quá đủ để một CEO hàng đầu kiếm được tiền thu nhập một năm của người lao động ở nhiều nơi khác nhau trên thế giới. Ở Nam Phi, chỉ cần 3 ngày (2,99 ngày), trong khi ở Trung Quốc, 2,11 ngày.
Tiền lương 14 triệu đô la một năm
Tiền trả cho CEO là khác nhau trên thế giới. Nhiều tập đoàn lớn nhất trên thế giới, những tập đoàn có xu hướng thưởng nhiều tiền hơn cho CEO hàng đầu, có trụ sở tại Mỹ, với lương trung bình năm là hơn 14 triệu đô la.
Các yếu tố như chi phí sinh hoạt cũng là một phần, vì các nước phát triển có xu hướng trả lương tổng thể cao hơn.
Nhưng ngay cả những nước có mức sống cao hơn cũng có thể có những chênh lệch vô cùng lớn giữa lương của CEO với lương người lao động trung bình.
Chênh lệch ở Bắc Âu
Ở Thụy Điển, được biết đến như một xã hội bình đẳng nhất, tỷ lệ này là 60/1. Lương trung bình hàng năm của CEO Thụy Điển tới 2,79 triệu đô la.
Các CEO Thụy Điển cần khoảng 5,5 ngày để thu nhập bằng thu nhập hàng năm của người lao động trung bình là 42.393 đô la Mỹ, theo số liệu của Tổ Chức Hợp Tác và Phát Triển Kinh Tế (OECD).
Ở Na Uy thì ngang bằng hơn- nhưng thậm chí vậy, lương các CEO cũng vượt lương trung bình năm sau khoảng 15 ngày (14.6). Trung bình là gấp 20 lần so với lương trung bình là 51.212 đô la.
Theo các báo cáo tài chính của công ty, CEO Nigeria được trả lương cao nhất, Austin Avuru, của Công ty Phát Triển Dầu Khí Seplat, khoảng 1,3 triệu đô la mỗi năm. Mức lương trung bình hàng năm của Nigeria, theo trang web SalaryExplorer.com, là khoảng 16.700 đô la. Điều này có nghĩa là CEO có thể có được số tiền này sau 5 ngày.
Một nửa ngày Nga
ả lương cao nhất của Nga, thì khoản tiền trả trung bình năm là 6,1 triệu đô la. Nếu so với mức lương trung bình hàng năm của Nga là 8.040 đô la, thì họ sẽ có được số tiền này bằng lương sau nửa ngày (0,46).Ở Brazil, một nền kinh tế mới nổi, các CEO mang về nhà trung bình 322.000 đô la một năm, theo số liệu của Viện Nghiên Cứu Kinh Tế (Fipe) của nước này. Nhưng họ chỉ mất 8 ngày để kiếm được vượt số tiền lương trung bình quốc gia một năm.
Tại Mexico, nơi các CEO hàng đầu kiếm được trung bình 1,29 triệu đô la mỗi năm, theo trang web SalaryExpert, con số đó chỉ hơn 4 ngày một chút.
Vậy có hợp lý không? Ý kiến là khác nhau.
Trong một bài đăng trên trang web của Trường Kinh Doanh Harvard đầu năm ngoái, Ethan Rouen, trợ lý giáo sư quản trị kinh doanh, đã cảnh báo rằng sự chênh lệch cần phải được giải thích cho công chúng và người lao động.
"Khi bạn nghe thấy số tiền mà một CEO kiếm được, nó sẽ có vẻ là thái quá. Người ta sẽ phản ứng mãnh liệt," Rouen nói. "Vì vậy, sẽ là trách nhiệm của từng công ty để nêu công khai những con số này và có sự trả lời được phân tích cặn kẽ để biện minh cho sự chênh lệch này."
Ông cũng trích dẫn một cuộc khảo sát năm 2014, trong đó những người được phỏng vấn ở nhiều quốc gia tuyên bố rằng các CEO không nên hưởng lương hơn bốn lần những gì người lao động trung bình hưởng. Tuy nhiên, Rouen cho rằng sự khác biệt về lương phải được xem xét trong bối cảnh rộng hơn là việc đơn giản so sánh các số trung bình.
Ví dụ chính của ông là Apple, mà người ta ước tính trả cho CEO của hãng, Tim Cook, gấp hơn 250 lần mức lương trung bình hàng năm của người lao động ở Mỹ. Điều này có thể sẽ khác so với các công ty công nghệ khác vì thực tế là Apple sử dụng rất nhiều người trong lĩnh vực bán lẻ là nơi có tiền lương thấp hơn về mặt lịch sử.
"Bạn có thể nói tỷ lệ chênh lệch lương tại Apple có vẻ thái quá bởi vì nó có thể là 200/1 ... đây là con số mà người ta sẽ theo đuổi, nhưng đồng thời, nó không thực sự công bằng," ông lập luận.
Bài tiếng Anh trên BBC Capital
