Cần làm gì để cá voi chịu giao phối nhiều hơn ( Cho cá học:" Làm theo Đạo đức cuả bác Hồ" thì lượng testosterone cuả cá sẽ tăng )

Thứ Sáu, 12 Tháng Mười 20185:00 SA(Xem: 8943)
Cần làm gì để cá voi chịu giao phối nhiều hơn ( Cho cá học:" Làm theo Đạo đức cuả bác Hồ" thì lượng testosterone cuả cá sẽ tăng )
Chris Baraniuk BBC Earth

Peter Chadwick/Getty Bản quyền hình ảnh Peter Chadwick/Getty

Tổng số cá voi đầu bò trên toàn thế giới hiện chỉ còn 450 cá thể, và tình thế của chúng ngày càng xấu đi.

Sau năm 2017 đầy thảm họa, là năm có 17 cá thể cá voi đầu bò chết được ghi nhận, người ta không tìm thấy một cá voi con nào được sinh ra sau thời gian đó.


Tình trạng không sinh sản của cá voi đã khiến các nhà khoa học nghiên cứu loài động vật vĩ đại này lo lắng. Liệu ta có thể làm gì để khuyến khích cá voi đầu bò tiếp tục sinh sản?

Đó là câu hỏi thích hợp dành cho Moira Brown từ Trung tâm Anderson Cabot về Sinh vật Biển thuộc New England Aquarium.

Hai cá thể cá voi cái chết năm ngoái khi đang trong độ tuổi sinh sản tốt nhất, bà nói. Cái chết khiến số lượng cá voi đầu bò cái còn tồn tại ở Bắc Đại Tây Dương chỉ còn khoảng 100 cá thể.

"Tương lai của loài này đang dựa vào chúng - 100 cá thể cá cái trong độ tuổi trưởng thành không phải là nhiều và con số đó có thể giảm đi rất nhanh," Brown cho biết.

Lấy ví dụ từ loài cá heo cá heo chuột Vaquita hiện đang trong tình trạng bị đe doạ khẩn cấp - một loài có 600 cá thể hồi 20 năm về trước. Giờ đây, con số chỉ còn lại 30.

Từ lâu các loài động vật biển có vú nổi tiếng với số lượng là chỉ còn lại với số lượng vô cùng ít ỏi và rất dễ bị tổn thương.

Đó là lý do một số nhà khoa học đã ước tính cá voi đầu bò ở Bắc Đại Tây Dương sẽ tuyệt chủng chỉ trong chừng 23 năm tới, trừ khi số phận chúng gặp nhiều chuyện may mắn hơn.

Other Bản quyền hình ảnh Other
Image caption Người ta thấy cá heo đầu bò Đại Tây Dương ở bờ biển đông nam Hoa Kỳ, gần Floria và Georgia, và ở Vịnh St Lawrence ở Canada

Cá voi thường sinh nở trong vùng nước ở bờ biển đông nam Hoa Kỳ, gần Florida và Georgia, tuy nhiên, chúng lại kiếm ăn ở nơi khác.


Khu vực kiếm ăn của chúng thay đổi theo thời gian, ví dụ như năm ngoái, người ta thấy số lượng cá voi nhiều hơn dự tính tại Vịnh St Lawrence của Canada.

Có một số tường thuật nói về tình trạng cá voi đầu bò bị mắc kẹt trong lưới đánh cá ở vùng này và một số con do vậy mà chết. Nhưng cho dù cá voi không bị kẹt vào lưới cá và chết thì lưới đánh cá vẫn gây ra tác động đáng kể đến khả năng sinh sản của chúng.

Dù vài đoạn lưới đánh cá trông chẳng có vẻ ảnh hưởng gì nhiều, nhưng chúng lại là vật liệu nặng và khó chịu đáng kinh ngạc. Khi quấn quanh cơ thể cá voi, lưới sẽ cản trở nghiêm trọng đến khả năng di chuyển và tăng lực cản khi cá bơi.

Gần đây, những người cứu hộ cá voi đã cố gắng gỡ lưới cho một cá voi đầu bò cái ở Bắc Đại Tây Dương có tên Kleenex, và cá thể này đã được gỡ lưới trong ít nhất 4 năm.

Bản quyền hình ảnh Magnus Larsson/iStock/Getty
Image caption Dù một đoạn lưới đánh cá trông có vẻ chẳng ảnh hưởng gì nhiều, thì thực ra chúng là những chất liệu nặng, khó chịu và gây cản trở nghiêm trọng đến khả năng di chuyển của sinh vật biển

Michael Moore từ Học viện Hải dương học Woods Hole (WHOI) đã nghiên cứu ảnh hưởng lâu dài của những tác động trên.

"Với một cá voi đầu bò cái, nó sẽ từ bỏ điều gì khi bản thân cạn kiệt năng lượng? Câu trả lời là nó sẽ không mang thai nữa," ông giải thích.


Morore và các nhà khoa học nghiên cứu cá voi khác cùng đồng tình với nhau rằng sự hỗ trợ quan trọng nhất mà chúng ta có thể giúp giống loài này là giảm tình trạng mắc kẹt lưới cá, tránh xa khỏi đường đi của chúng, và hy vọng chúng sẽ có đủ năng lượng để sinh sản.

Chính phủ Canada gần đây vừa đưa ra những quy định mới về vấn đề này, trong đó có việc quy định thời gian bắt đầu và kết thúc mùa đánh bắt cua tuyết năm nay sẽ sớm hơn thông lệ.

Lưới dùng để đánh bắt cua tuyết thường được cột vào dây nối chúng với phao nổi trên mặt nước. Tất nhiên điều này sẽ tạo ra một bức tường dây dài bên dưới mặt nước khiến cá voi có thể mắc kẹt vào.

Có một ý tưởng được đưa ra, đó là ta có thể sử dụng các loại dây có thể tự đứt khi có một lực nhất định nào đó tác động lên dây, Phil Hamilton cũng từ Trung tâm Anderson Cabot thuộc New England Aquarium giải thích.

"Cơ bản là họ chỉ cần cắt [sợi dây] và lồng chúng vào vỏ bọc có thể đứt khi có áp lực 1.700lbs tác động", ông giải thích. "Vỏ bọc dây chỉ như tờ đô-la."

Bản quyền hình ảnh Kerstin Meyer/Getty
Image caption Giảm tình trạng ô nhiễm đại dương, cùng với việc tránh mắc kẹt lưới có thể là câu trả lời giúp tăng cường khả năng sinh sản cho cá voi Đại Tây Dương

Một nghiên cứu do đồng nghiệp của Hamilton thực hiện ước tính rằng quy định này có thể giảm thiểu tình trạng mắc kẹt lưới gây nguy hiểm cho cá voi có thể giảm tới 72%.

Một khả năng khác là sử dụng lưới cá có thể nổi lên mặt nước mà không cần phải kéo bằng dây - WHOI và Trung tâm Anderson Cabot đang nghiên cứu cùng thực hiện ý tưởng này.

Nhưng còn điều gì khác nữa mà con người có thể can thiệp để khuyến khích và kích thích loài cá voi này sinh sản?

Câu trả lời, theo Moore, Hamilton và Brown là "không" - rất rõ ràng.

Đây là loài động vật có vú đại dương khổng lồ, với sự đa dạng quá lớn. Không có phương pháp cụ thể và hữu ích nào mà ta có thể can thiệp giúp chúng. Chúng cũng là loài ăn rất nhiều vì vậy những phương pháp như tăng cường nguồn thực phẩm theo các nhân tạo cho chúng cũng có thể phải trả giá đắt.

Có lẽ phương pháp rẻ hơn là mua lại những công ty đánh cá và gỡ bỏ lưới trong khu vực mà cá voi tụ tập, Moore đề nghị.

Hamilton lại có ý tưởng khác. Ông chỉ ra rằng cá voi thường bị căng thẳng vì tiếng ồn quá mức trong đại dương - phần lớn là vì các công trình công nghiệp và tàu bè qua lại. Nếu chúng ta có thể giảm mức tiếng ồn, điều này có thể dẫn đến tác động tích cực đến xu hướng sinh sản của chúng, mặc dù điều này vẫn còn chưa chắc chắn.

Nhưng vẫn còn hy vọng cho cá voi đầu bò ở Bắc Đại Tây Dương.

Trong thực tế, số lượng cá thể loài này từng thấp hơn ngày nay và đã có tăng lên, Brown cho biết.

Hồi 1990, người ta chỉ biết có 270 cá thể. Con số này tăng lên trong 20 năm tiếp theo - và ngay cả trong những thời kỳ khốn khó khi số lượng sinh sản rất thấp.

Trong năm 2000, người ta chỉ thấy có một cá con ra đời. "Nhưng một năm kế tiếp chúng ta có 31 con con," Brown nói, cho thấy loài này có thể khó đoán tới mức nào.

Và Hamilton nói vẫn còn có cơ hội ngoài kia có thể có một hai chú cá voi con ra đời trong vài tháng qua, có lẽ ở những vùng sinh sản bất thường, và chỉ là ta không thấy chúng thôi.

"Cá nhân tôi vẫn giữ hy vọng là sẽ có một hoặc hai cá voi con được tìm thấy trong mùa xuân và mùa hè," ông nói.

Theo lịch sử số lượng cá thể luôn biến động của loài này, có rất nhiều lý do để ta tin rằng những phương pháp hữu ích mà ta thực hiện ngày nay có thể sẽ đem lại hiệu ứng như mong đợi," Brown nhận định.

"Số lượng loài này từng tăng trưởng trở lại trước đó," bà cho hay. "Vì vậy không ai từ bỏ hy vọng."

Ảnh trong bài của Wildest Animal/Getty

Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Earth.

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn