Sản xuất “thịt tổng hợp” từ tế bào động vật gây tranh cãi

Thứ Ba, 24 Tháng Bảy 201810:00 SA(Xem: 8057)
Sản xuất “thịt tổng hợp” từ tế bào động vật gây tranh cãi

Thịt tổng hợp (synthetic meat) hay còn gọi là thịt sạch (clean meat), được sản xuất từ tế bào gốc của gia súc hoặc gia cầm, chưa xuất hiện trên thị trường nhưng làn sóng các công ty khởi nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này đang gây ra những tranh cãi.

Mẫu thịt bò xay được giáo sư Mark Post sản xuất bằng công nghệ nuôi dưỡng tế bào trong phòng thí nghiệm.
Mẫu thịt bò xay được giáo sư Mark Post sản xuất bằng công nghệ nuôi dưỡng tế bào trong phòng thí nghiệm.

Chạy đua sản xuất thịt bằng công nghệ nuôi dưỡng tế bào

Tờ The Wall Street Journal hôm 16-7 đưa tin công ty khởi nghiệp Mosa Meat (Hà Lan) vừa huy động được 8,8 triệu đô Mỹ để nghiên cứu sản xuất thịt tổng hợp từ tế bào gốc gia súc trong phòng thí nghiệm, làm nóng cuộc chạy đua hứa hẹn tạo ra cuộc cách mạng trong ngành công nghiệp sản xuất thịt toàn cầu bằng công nghệ nuôi dưỡng tế bào.

Các đầu tư tham gia góp vốn cho Mosa Meat gồm công ty chế biến thịt lớn nhất Thụy Sĩ Bell Food Group và quỹ đầu tư M Ventures của tập đoàn dược phẩm Merck (Đức).

Mosa Meat sản xuất thịt tổng hợp bằng cách tách các tế bào gốc của gia súc, gia cầm có khả năng tự phân bào và đặt chúng vào các bể phản ứng sinh học có kích cỡ bằng căn phòng. Các tế bào này sẽ được cung cấp oxy và các dưỡng chất như đường, khoáng chất để phát triển thành các khối cơ có thể thu hoạch trong vài tuần. Sau đó, người ta tách các mô thịt từ các khối cơ này để chế biến thành thịt viên hay các miếng thịt gà.

7d7f4_anh_2

Quy trình sản xuất thịt bò tổng hợp:

1. Lấy mô tế bào từ bò.

2. Tách tế bào gốc từ mô.

3. Nuôi các tế bào gốc trong phòng thí nghiệm để chúng phát triển thành các sợi cơ.

4. 20.000 sợi cơ được băm, ướp gia vị, trộn với mỡ để làm nhân bánh hamburger.

Mark Post, giáo sư môn sinh lý học mạch máu ở Đại học Maastricht (Hà Lan), người đồng sáng lập kiêm giám đốc khoa học của Mosa Meat, cho biết công ty ông đang tìm kiếm địa điểm để xây dựng nhà máy sản xuất thử nghiệm thịt tổng hợp với mục tiêu cung cấp các sản phẩm thịt bò cho các nhà hàng ở châu Âu vào năm 2021 với mức giá khoảng 10 đô la cho mỗi nhân thịt bò xay của bánh hamburger.

Năm 2013, Post lần đầu tiên công bố sản phẩm thịt bò xay (để làm nhân bánh hamburger) được sản xuất trong phòng thí nghiệm. Những người ăn thử miếng nhân thịt bò xay này cho biết nó có kết cấu và mùi vị như thịt nhưng không phải là mùi vị ngọt đậm đặc trưng của thịt bò. Dự án sản xuất miếng nhân thịt bò tổng hợp này được tiến hành trong nhiều năm và tiêu tốn đến 330.000 đô la. Sergey Brin, người đồng sáng lập Google, là một trong những nhà đầu tư đã rót tiền cho dự án.

Hồi đầu năm nay, công ty khởi nghiệp công nghệ thực phẩm và công nghệ sinh học SuperMeat (Israel) cũng huy động được 3 triệu đô la để phục vụ kế hoạch phát triển thịt gà tổng hợp trong phòng thí nghiệm. PHW, một trong những nhà sản xuất gia cầm lớn nhất châu Âu, nằm trong số những nhà đầu tư tham gia góp vốn.

SuperMeat lấy những tế bào gốc từ gà và nuôi dưỡng chúng để phát triển thành các khối cơ và mỡ.

Tháng 8 năm ngoái, nhà chế biến thịt Cargill thông báo đã đầu tư vào công ty khởi nghiệp Memphis Meats (Mỹ), đang phát triển công nghệ sản xuất thịt bò, gà, vịt bằng tế bào gốc của chúng. Động thái này đánh dấu lần đầu tiên một công ty chế biến thịt truyền thống đầu tư vào lĩnh vực “thịt tổng hợp”.

Memphis Meats không tiết lộ giá trị khoản đầu tư của Cargill nhưng cho biết đây là một phần của nguồn vốn 17 triệu đô la mà công ty này huy động được từ hai tỉ phủ phú Bill Gates, Richard Branson cũng như hai công ty đầu tư mạo hiểm Fisher Jurvetson và Atomico.

Giải pháp cho nhu cầu thực phẩm

Các nhà khoa học dự báo dân số thế giới sẽ đạt 9,6 tỉ người vào năm 2050, đồng nghĩa với việc sức tiêu thụ thịt sẽ tăng mạnh. Theo Tổ chức Nông lương Liên Hợp Quốc, để sản xuất thịt truyền thống đáp ứng nhu cầu của lực lượng dân số khổng lồ đó, diện tích rừng bị phá sẽ tăng gấp đôi với hiện nay và điều này sẽ dẫn đến lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính tăng 77%.

f020a_anh_3

Hai tỉ phú Bill Gates (phải) và Richard Branson đã đầu tư vào Memphis Meats. Ảnh: Vanity Fair

Tỉ phú Bill Gates, người sáng lập tập đoàn Microsoft, cho rằng nuôi gia súc, gia cầm lấy thịt sẽ cần rất nhiều đất đai, nước và sẽ gây tác động lớn đến môi trường. Ông khẳng định không có cách nào để đáp ứng thịt cho 9 tỉ người, do vậy, cần phải tìm các giải pháp sản xuất khác mà không làm suy kiệt các nguồn tài nguyên.

Theo Ido Savir, người đồng sáng lập kiêm giám đốc điều hành SuperMeat, sản xuất thịt tổng hợp trong phòng thí nghiệm sẽ giúp ích rất lớn cho nỗ lực giảm những tác động môi trường mà ngành chăn nuôi trang trại gây ra cũng như giảm các căn bệnh lây lan qua thực phẩm. Tuy nhiên, cũng giống như những start-up sản xuất thịt tổng hợp khác khác, SuperMeat còn nhiều rào cản để vượt qua, đặc biệt là tìm cách phát triển công nghệ sản xuất thịt gà trong phòng thí nghiệm có mùi vị thực sự ngon như thịt gà truyền thống cũng như xây dựng một quy trình sản xuất ở quy mô lớn với mức chi phí đủ để cạnh tranh với thịt gà nuôi ở các chuồng trại. SuperMeat đặt mục tiêu đưa các sản phẩm thịt gà tổng hợp vào các kệ hàng siêu thị trong vòng ba năm tới.

Trên lý thuyết, một tế bào được lấy từ một động vật có thể tự nhân lên thành 40 tỉ tế bào trong phòng thí nghiệm. Tuy nhiên, các công nghệ để sản xuất thịt tổng hợp như vậy rất tốn kém. Hơn nữa, kết cấu và hương vị của nó khó có thể sánh được với thịt từ các gia súc được chăn nuôi.

Uma Valeti, người đồng sáng lập kiêm giám đốc điều hành Memphis Meats, cho biết công ty của ông có thể sản xuất 1 pound (0,45 kg) thịt bò tổng hợp với giá chưa đến 2.400 đô la, giảm so với mức chi phí 18.000 đô la vào năm 2016. Memphis Meats đang tiếp tục cải thiện công nghệ để kéo chi phí sản xuất thịt tổng hợp giảm hơn nữa.

Còn nhiều tranh cãi

Sản xuất thịt bằng công nghệ nuôi dưỡng tế bào đang đối mặt với làn sóng phản đối ngày càng gia tăng của các chủ trang trại chăn nuôi gia súc vì theo những người này đây chỉ là sản phẩm nhái được sản xuất trong phòng thí nghiệm của thịt heo và thịt bò truyền thống.

Hồi tháng 2-2018, Hiệp hội những người chăn nuôi gia súc Mỹ (USCA) đã viết đơn kiến nghị gửi cho Bộ Nông nghiệp Mỹ, yêu cầu ban hành một định nghĩa về thịt, trong đó, không xem “thịt tổng hợp” là thịt. Ngay sau đó, một hiệp hội đại diện cho các nhà chế biến thịt bò gửi đơn phản bác kiến nghị của USCA.

Hồi tháng 6, Eric Greitens, thống đốc bang Missouri, đã ký thông qua một dự luật trong đó có điều khoản cấm ghi nhãn các sản phẩm thịt sản xuất trong phòng thí nghiệm là “thịt”.

Cuộc tranh cãi này vẫn chưa thể ngã ngũ khi mà các cơ quan quản lý ở Mỹ vẫn đang lúng túng trước loại thịt mới xuất hiện này.

Hiện nay Cục Quản lý dược phẩm và thực phẩm Mỹ và Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) đều cho rằng họ mới là cơ quan có thẩm quyền quản lý thịt tổng hợp. FDA đang quản lý khoảng 80% nguồn cung thực phẩm tại Mỹ bao gồm hầu hết nông sản, hầu hết các loại cá và một số loại thịt đặc biệt trong khi đó, USDA giám sát hầu hết các sản phẩm thịt và cá da trơn.

Dù trách nhiệm quản lý thuộc về FDA hay USDA thì họ cũng phải cần phải xác định liệu quy trình sản xuất thịt bằng phương pháp nuôi tế bào có an toàn hay không trước khi cân nhắc xem những sản phẩm là “thịt”.

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn