Tin Tức ngày 13 tháng 06 -2025:

Quảng cáo

(AFP) - Việt Nam chính thức thông qua cải cách đơn vị hành chính cấp tỉnh. Quốc Hội Việt Nam hôm nay, 12/06/2025, đã chính thức thông qua nghị quyết giảm số đơn vị hành chính cấp tỉnh xuống còn 34 (gồm 28 tỉnh và thành phố), thay vì 63 như hiện nay. Đây là một biện pháp nhằm tinh giản bộ máy hành chính, tiết kiệm chi tiêu công. Theo bộ Nội Vụ Việt Nam, cải cách này sẽ xóa bỏ 80.000 việc làm tại các cơ quan Nhà nước. Hà Nội cũng dự trù loại bỏ khoảng 20 % việc làm trong lĩnh vực công trong 5 năm tới.

(AFP) - Đài Loan kết án 3 năm tù một thuyền trưởng người Trung Quốc cố tình cắt cáp viễn thông dưới biển. Ngày 12/06/2025, một tòa án ở Đài Loan đã kết tội ông Vương, người Trung Quốc, thuyền trưởng tàu chở hàng Hongtai, treo cờ Togo, vi phạm luật quản lý viễn thông của hòn đảo. Theo tòa án, ông Vương đã bị bắt vào tháng 2 vì “đã ra lệnh” cho hai thủy thủ thả neo ở vùng biển phía tây nam hòn đảo, trong khi khu vực này cấm thả neo, cắt đứt hoàn toàn tuyến cáp ngầm nối quần đảo Bành Hồ với Đài Loan. Ông Vương thừa nhận hành vi “bất cẩn”, nhưng phủ nhận “hành vi cố ý sai trái”. Theo hải cảnh Đài Loan, tàu Hongtai nằm trong số 52 tàu Trung Quốc đáng ngờ, treo cờ nước khác, hoạt động trong khu vực, cần được theo dõi chặt chẽ.

(Reuters) - Tokyo quan ngại về việc chiến đấu cơ Trung Quốc liên tục bay gần máy bay tuần tra của Nhật Bản. Hôm nay, 12/06/2025, Tokyo bày tỏ thái độ "vô cùng quan ngại" vì chiến đấu cơ của Trung Quốc đã bay ở một khoảng cách gần "bất thường" với các máy bay tuần tra quân sự của Nhật Bản trong hai ngày liên tiếp cuối tuần qua. Chánh văn phòng nội các Nhật Bản, ông Yoshimasa Hayashi, hôm nay yêu cầu Bắc Kinh "không để vụ việc tái diễn". Về phía Trung Quốc, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Lâm Kiếm hôm nay tố ngược rằng Nhật Bản đã thực hiện các "hành vi nguy hiểm" và chính những hoạt động tuần tra của Tokyo "gây ra những rủi ro an ninh trên biển và trên không nhắm vào các hoạt động quân sự thông thường của Trung Quốc".

(AFP) - Nga không ngừng oanh kích Ukraina trong lúc hai bên chuẩn bị trao đổi binh sĩ bị thương. Chính quyền Ukraina hôm nay, 12/06/2025, thông báo trong đêm thứ Ba đến thứ Tư, loạt tấn công drone của Nga đã khiến bốn người chết và khoảng 60 người bị thương tại Kharkiv. Cùng với các cuộc tấn công, Matxcơva thông báo tiến hành một đợt trao đổi binh sĩ bị thương hôm nay. Phía Kiev cho biết 1.212 thi thể binh sĩ tử trận đã được trả về. Đây là một trong những chiến dịch hồi hương thi thể lớn nhất kể từ khi Nga phát động cuộc chiến xâm lược cách đây hơn ba năm. Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky kêu gọi phương Tây “đừng ngần ngại hành động” để buộc Matxcơva phải “tham gia vào các hoạt động ngoại giao thực sự” hướng tới chấm dứt chiến tranh.

(AFP) - Israel trục xuất nghị sĩ châu Âu người Pháp sau khi nỗ lực tiến vào Gaza bất thành. Hôm qua, 11/06/2025, bộ ngoại giao Pháp cho biết 4 nhà hoạt động nhân quyền người Pháp, trong đó có Rama Hassan, thuộc đảng Nước Pháp bất khuất, và cũng là nghị sĩ châu Âu, bị trục xuất khỏi Israel và trở về Pháp vào hôm nay. Tổng cộng 12 nhà hoạt động mang quốc tịch khác nhau, như Pháp, Đức, Brazil và Thụy Điển, trong đó có Greta Thunberg, đã lên một chiếc tàu hôm 01/06, tại một cảng ở Ý để đến Gaza, nhằm “phá vỡ” vòng phong tỏa của Israel tại dải đất đang trải qua thảm họa nhân đạo, nạn đói đe dọa người Palestine sinh sống tại đây. Hải quân Israel cuối tuần trước, đã chặn tàu và bắt giữ các nhà hoạt động khi con tàu cách bở biển Gaza khoảng 185 km về phía tây.

(AFP) - Chính quyền Ai Cập bắt giữ hơn 200 nhà hoạt động ủng hộ Palestine tại Cairo. Việc bắt giữ diễn ra trước thềm chiến dịch "Tuần hành tới Gaza", với hàng ngàn nhà hoạt động sẽ đến cửa khẩu Rafah của Ai Cập, ở biên giới vùng lãnh thổ Palestine, vào ngày mai, 13/06/2025, để yêu cầu cho phép chuyển hàng cứu trợ nhân đạo cho người dân Gaza. Những nhà hoạt động bị bắt giữ đến từ nhiều nước như Hoa Kỳ, Úc, Pháp, Tây Ban Nha, Algérie...

(Reuters) - Hơn 122 triệu người phải di tản vì chiến tranh trong năm 2025. Phủ Cao ủy Tị nạn Liên Hiệp Quốc (UNHCR) hôm nay, 12/0/2025, cho biết nguyên nhân là các cuộc xung đột nghiêm trọng ở Sudan, Miến Điện và Ukraina, cũng như “sự bất lực kéo dài trong việc chấm dứt các cuộc giao tranh.” Cơ quan này đồng thời lưu ý rằng nguồn viện trợ cho người tị nạn đã giảm xuống mức của năm 2015, trong khi số người tị nạn thì tăng gấp đôi.

(AP) - Tổng thống Achentina được Israel trao giải thưởng trị giá 1 triệu đô la vì ủng hộ Israel. Giải thưởng được trao tại Jerusalem, hôm nay, 12/06/2026, với sự hiện diện của tổng thống Achentina Javier Milei vì "sự ủng hộ kiên định của ông đối với Israel" trong bối cảnh thế giới ngày càng cô lập Nhà nước Do Thái do xung đột ở Gaza. Giải thưởng trị giá 1 triệu đô la, được tạp chí TIME gọi là “Giải Nobel Do Thái”, sẽ hỗ trợ “sáng kiến Isaac” của ông Milei, được mô phỏng theo Hiệp định Abraham, nhằm tạo ra một liên minh mới giữa Israel và các nước Mỹ Latinh cam kết với dân chủ, đổi mới và chống khủng bố, chống tư tưởng bài Do Thái.

(Bloomberg) - Không quân Mỹ giảm một nửa đề xuất mua phi cơ F-35. Theo tài liệu về nhu cầu mua sắm mà bộ Quốc Phòng Mỹ gửi đến Quốc Hội trong tuần này, Không quân Mỹ dự kiến xin 3,5 tỷ đô la để mua 24 chiếc F-35 của tập đoàn vũ khí Lockheed Martin, thay vì mua 48 máy bay như dự kiến hồi năm ngoái. Việc giảm bớt nhu cầu mua F-35 có thể phản ánh việc Không quân Mỹ đang điều chỉnh lại nguồn tài trợ cho tài khóa 2026 để tuân thủ kế hoạch cắt giảm 8% chi tiêu quân sự mà Lầu Năm Góc đưa ra.

(AFP) - Tổng thống Mỹ giới thiệu trang web cấp “visa vàng” trị giá 5 triệu đô la. Hôm qua, 11/06/2025, tổng thống Donald Trump đã ra mắt trang web TrumpCard.gov, nhằm cấp “visa vàng” cho phép lưu trú hợp pháp tại Hoa Kỳ, trị giá 5 triệu euro. Mặc dù trang web vẫn chưa hoàn toàn đi vào hoạt động, nhưng những ai quan tâm có thể đăng ký vào danh sách chờ. Tổng thống Trump cho biết đã có hàng ngàn người gọi điện để hỏi thông tin về visa này. Loại thị thực dành cho giới “đại gia” đã được ông Trump công bố tháng Hai, nhằm thu hút những người giàu đến Mỹ, chi tiền ở Mỹ, trong bối cảnh Nhà Trắng mạnh tay xử lý nạn nhập cư bất hợp pháp.

(Reuters) - Toàn bộ 12 thành viên Hội Đồng cấp học bổng cho các nghiên cứu sinh nước ngoài Fulbright tại Mỹ xin từ chức. Trong thông cáo hôm 11/06/2025, các thành viên "đồng lòng" từ chức để phản đối chính quyền Liên Bang can thiệp vào "sứ mệnh họ được giao phó", cụ thể là chính quyền đương nhiệm "từ chối" cấp visa cho 1.200 ứng viên đã được hội đồng tuyển chọn cho năm học tới. Quỹ Fulbright được thành lập năm 1946, hiện diện tại 160 quốc gia, trong đó có Việt Nam. Một phần học bổng của quỹ do bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ tài trợ. Trong gần 80 năm qua, quỹ đã cấp 250.000 học bổng cho các nhà nghiên cứu của Mỹ và trên thế giới.

(AFP) - Đô la Mỹ mất gia vì Donald Trump lại dọa tăng thuế hải quan. Đến trưa 12/06/2025, đô la Mỹ lại mất giá so với euro, bảng Anh, yen Nhật Bản cũng như franc của Thụy Sĩ. Lý do thổng thống Hoa Kỳ Donald Trump lại dọa tăng thuế hải quan. Nhiều nguồn tin thông thạo được các báo tài chính của Âu Mỹ trích dẫn tiết lộ ông Trump đã gửi thư đe dọa các đối tác thương mại là "trong hai tuần nữa sẽ có những biện pháp mới về thuế đối ứng" và các quyết định này sẽ có hiệu lực ngay từ ngày 09/07/2025.

(AFP) - Tỷ phú Elon Musk "hối hận" vì đã quá nặng lời với tổng thống Trump. Đó là điều ông Musk viết trên mạng X vào hôm qua, 11/06/2025. Đồng thời chủ nhân Tesla đã xóa bài tố cáo chủ nhân Nhà Trắng có dính líu đến tội phạm tình dục trẻ em Jeffrey Epstein. Phó tổng thống Mỹ JD Vance khẳng định ông Trump vẫn còn giận Musk nhưng cũng không muốn mối bất hòa này kéo dài.

(RFI) - Canada tiếp tục trải qua một mùa hè “hoả ngục”. Từ nhiều ngày qua, hơn 200 đám cháy rừng xảy ra trên khắp Canada, một nửa trong số đó không thể kiểm soát được. Hơn 3,3 triệu hecta rừng đã bị lửa thiêu rụi, tương đương với diện tích của nước Bỉ. Tình hình nguy ngập nhất là tại hai bang British Columbia và Alberta, những đám cháy đe dọa đến sự sống còn của cả cộng đồng. Tại British Columbia, một đám cháy rừng mới đã lan rộng nhanh chóng, quy mô tăng gấp 4 lần chỉ trong vài giờ, cách thành phố Vancouver khoảng 60 km. Hiện đám cháy này đe dọa 25.000 người, khiến chính quyền phải ban bố tình trạng khẩn cấp. Tình hình có thể xấu đi khi một đợt nắng nóng dự trù ập đến vào cuối tuần này.

Vùng Transcarpathia ở cực tây Ukraine được mệnh danh là "ốc đảo yên bình", khi gần như không hứng đòn tập kích lớn nào trong hơn ba năm chiến sự.

Đã quá nửa đêm ở Mukachevo, thành phố với những con phố lát đá cuội ẩn mình ở vùng cực tây Ukraine. Một nhóm sinh viên vẫn ngồi trò chuyện bên bờ sông, bàn xem nên mua gì từ siêu thị 24/7 gần đó. Một chiếc xe van đỗ lại. Từ trong xe, nhóm thanh niên ồn ào bước ra. Họ nói lớn, ngà ngà say và rõ ràng đang muốn thêm rượu.

Người dân đi dạo ven sông Uzh ở Uzhhorod, vùng Transcarpathia, Ukraine, hồi tháng 10/2024. Ảnh: AFP — Người dân đi dạo ven sông Uzh ở Uzhhorod, vùng Transcarpathia, Ukraine, hồi tháng 10/2024. Ảnh: *AFP*

Cảnh tượng giống như một tối Chủ nhật bình thường, trước khi tuần làm việc mới bắt đầu. Thế nhưng tại đất nước Ukraine đang chìm trong chiến sự, nơi lệnh giới nghiêm và các cuộc không kích đã khiến màn đêm trở nên căng thẳng suốt hơn ba năm qua, những hình ảnh này thực sự đặc biệt.

"Ở đây, chúng tôi không nghe thấy tiếng nổ, không có tên lửa, cũng chẳng có báo động không kích thường xuyên", Oleksandr Pop, 20 tuổi, một trong những sinh viên tụ tập bên sông, cho hay. "Chúng tôi không phải đối mặt xung đột giống như mọi người".

Vùng thủ đô Kiev của Ukraine đang chao đảo vì những cuộc tập kích trong đêm liên tục bằng máy bay không người lái (UAV) và tên lửa từ Nga. Nhưng ở thành phố Mukachevo và cả vùng Transcarpathia bao quanh, tiếng còi báo động không kích hiếm khi vang lên.

Suốt hơn ba năm chiến sự, vùng miền núi hẻo lánh Transcarpathia chỉ hứng chịu vài đợt tập kích nhỏ bằng UAV và tên lửa. Đây là nơi duy nhất của Ukraine không áp dụng lệnh giới nghiêm ban đêm, biến vùng đất thành một ốc đảo yên bình hiếm hoi.

Transcarpathia một phần được bảo vệ bởi yếu tố địa lý. Khu vực này giáp 4 quốc gia NATO là Hungary, Ba Lan, Romania và Slovakia, khiến Nga hạn chế tấn công bởi lo sợ một đòn tập kích chệch hướng có thể châm ngòi xung đột rộng lớn hơn.

Ngoài ra, nơi đây cũng có rất ít cơ sở quân sự. Vùng đất nằm xa về phía tây đến mức gần Venice, Italy, hơn là thành phố Pokrovsk ở miền đông Ukraine, một điểm nóng giao tranh.

Khung cảnh bình yên biến Transcarpathia thành thỏi nam châm thu hút những người dân đã quá mệt mỏi vì chiến sự. Hơn 145.000 người đã tới định cư ở Transcarpathia, phần lớn tại Mukachevo và thành phố Uzhhorod gần đó, nằm giáp biên giới với Slovakia.

Từ Transcarpathia, người ta có thể ngắm nhìn những chiếc máy bay chở khách vạch ngang bầu trời các nước châu Âu lân cận, cảnh tượng đã bị lãng quên từ lâu ở phần còn lại của Ukraine, nơi mà những gì xuất hiện trên không chỉ là bóng dáng tiêm kích hay UAV.

Ở hậu phương Ukraine, bầu không khí chiến sự thường chỉ được cảm nhận gián tiếp, qua những đoàn người lặng lẽ trong tang lễ các quân nhân, những đài tưởng niệm trên các quảng trường hay những sĩ quan quân dịch tuần tra trên phố.

Các quân nhân Ukraine tại một tang lễ ở thành phố Uzhhorod hồi năm 2022. Ảnh: Reuters — Các quân nhân Ukraine tại một tang lễ ở thành phố Uzhhorod hồi năm 2022. Ảnh: *Reuters*

Tin tức từ tiền tuyến thường được truyền tới đây theo Lữ đoàn Xung kích Miền núi 128 của Transcarpathia, một trong những đơn vị lâu đời nhất Ukraine. Nhưng điều đầu tiên hầu hết những người mới đến cảm nhận thấy là yên bình.

"Đó là một cú sốc đối với tôi", Tetiana Bezsonova, 30 tuổi, người đã sơ tán khỏi thành phố Pokrovsk một năm trước, nói về khoảnh khắc cô đặt chân đến Mukachevo.

"Khoan đã, không phải sốc, mà là cảm giác nhẹ nhõm bởi vẫn còn có nơi mọi người sống bình yên, vẫn còn có nơi người ta được tận hưởng cuộc sống bình thường", cô cho hay. "Với tôi, nơi này như một ốc đảo giữa lòng Ukraine vậy".

Cuộc tấn công đầu tiên vào Transcarpathia diễn ra hơn hai tháng sau khi Nga phát động chiến dịch tại Ukraine đầu năm 2022. Lúc bấy giờ, tên lửa bắn trúng một cơ sở đường sắt trong vùng. Nhưng kể từ đó, các cuộc tấn công hiếm đến mức người dân địa phương khó nhớ lần cuối cùng là khi nào.

Duy nhất tại Transcarpathia, người dân vẫn có thể nhảy múa trong các hộp đêm đến tận sáng. Đó là cảnh tượng giờ đây không thể hình dung nổi ở Kiev, nơi các câu lạc bộ đêm của thành phố mở cửa sớm và đóng lúc 23h, một tiếng trước khi lệnh giới nghiêm có hiệu lực.

"Cuộc sống vẫn tiếp diễn", Daria Podde, 19 tuổi, phục vụ bàn kiêm nhân viên pha chế tại một hộp đêm ở Mukachevo, mỉm cười nói.

Cô mở điện thoại, khoe video quay tại hộp đêm này hồi tháng trước, cho thấy mọi người đang nhún nhảy theo nhạc, đèn nhấp nháy vào 5h40 sáng.

Cảm giác bình thường đã khiến Daria Markovuch, 33 tuổi, choáng váng lúc cô đến Mukachevo hồi tháng 3/2022, sau khi rời khỏi thành phố Mariupol ở đông nam Ukraine.

"Bạn sống qua địa ngục rồi đến một thành phố mà địa ngục không tồn tại, nơi người ta vẫn thong dong uống cà phê, các cô gái tô son và làm tóc", Markovuch nhớ lại.

Theo thời gian, Markovuch cho biết cô đã học được cách trân trọng bầu không khí bình yên của Transcarpathia. Hiện tại, cô điều hành một nhóm địa phương chuyên giúp đỡ những người di tản ổn định cuộc sống ở Mukachevo.

Tương phản rõ rệt giữa cảnh tượng ở Transcarpathia với phần còn lại của Ukraine có thể khiến nhiều người chạnh lòng. Nơi này cũng được biết đến là cửa ngõ cho những người trốn quân dịch muốn rời khỏi Ukraine bằng cách vượt biên sang các nước châu Âu lân cận, đôi khi liều mình bơi qua sông để sang Romania.

Dmytro Vorobiov, 45 tuổi, quân nhân đã mất bàn chân phải trong trận chiến hồi tháng 8 năm ngoái và đang dưỡng thương tại bệnh viện ở Uzhhorod, phía tây bắc Mukachevo, cho hay ông cảm thấy khó chịu khi nghe một thanh niên địa phương vô tư nói rằng anh ta "đã chán ngấy xung đột".

"Tôi đã nghĩ 'cậu ta bị điên à? Có lẽ cậu ta nên chuyển đến gần tiền tuyến hơn'", ông nói.

Tuy nhiên, giống như nhiều quân nhân khác đang dưỡng bệnh tại đây, Vorobiov cho hay một phần lý do ông chiến đấu là để mọi người có thể sống trong yên ổn như ở Transcarpathia.

Ngồi giữa một quán cà phê ở Uzhhorod, nhà thơ nổi tiếng Ukraine Andriy Lyubka thừa nhận mọi người trong thành phố thường tỏ ra căng thẳng khi ai đó hỏi họ đã làm gì cho đất nước trong nỗ lực đối đầu Nga.

Giống như nhiều nam giới trong độ tuổi tòng quân khác ở Ukraine, Lyubka, 37 tuổi, có thể bị gọi nhập ngũ. Nhưng anh vẫn chưa nhận được giấy triệu tập nào.

"Ví dụ, khi bạn đi dạo với con gái, rất nhiều người, đặc biệt là những phụ nữ có chồng đang trong quân ngũ, sẽ nhìn bạn với ánh mắt dò xét", anh nói. "Trong mắt họ hiện lên đầy câu hỏi".

Vị trí vùng Transcarpathia của Ukraine. Đồ họa: IARI — Vị trí vùng Transcarpathia của Ukraine. Đồ họa: *IARI*

Lyubka giải thích anh đã gây quỹ để mua xe cho quân đội. Đến nay, anh đã mua hơn 360 chiếc xe và cùng bạn bè đưa chúng ra tiền tuyến, tổng cộng 58 chuyến. Theo lời Lyubka, mỗi chuyến đi như vậy là một lời nhắc nhở hữu ích rằng bình yên ở Uzhhorod chỉ giống như "ảo ảnh".

"Ở đây rất đẹp, nhưng điều đó không có nghĩa mọi thứ sẽ ổn", anh nói. "Bầu không khí bình yên chúng tôi cảm nhận được ở đây hoàn toàn phụ thuộc vào những gì đang diễn ra ở mặt trận phía đông".

Vũ Hoàng (Theo AFP, Reuters, AP)