Tin Tức ngày 03 - 01 -2025:

Thứ Sáu, 03 Tháng Giêng 20253:55 SA(Xem: 799)
Tin Tức ngày 03 - 01 -2025:

hoaluc-6
************

Ngoại trưởng Pháp và Đức đến Damas gặp tân lãnh đạo Syria

Hôm nay, 03/01/2025, hai lãnh đạo ngoại giao của Pháp và Đức công du Damas, gặp tân lãnh đạo Syria, ông Ahmad Al-Sharaa. Đây là chuyến thăm chính thức cấp cao đầu tiên của các cường quốc phương Tây kể từ khi chế độ Bachar Al-Assad bị lật đổ.

Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock (T) và đồng nhiệm Pháp Jean-Noel Barrot tại Hội nghị quốc tế về Liban, được tổ chức tại Paris, Pháp, ngày 24/10/2024.
Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock (T) và đồng nhiệm Pháp Jean-Noel Barrot tại Hội nghị quốc tế về Liban, được tổ chức tại Paris, Pháp, ngày 24/10/2024. AP - Alain Jocard
Quảng cáo

Theo AFP, ngoại trưởng Pháp Jean-Noel Barrot và đồng nhiệm Đức Annalena Baerbock, cùng hội đàm với tân lãnh đạo Syria, ông Ahmad Al-Sharaa, thủ lĩnh nhóm thánh chiến Hayat Tahrir Al-Sham (HTS), lực lượng dẫn đầu liên minh nổi dậy lật đổ nhà độc tài Bachar Al-Assad hôm 08/12/2024.

Trên mạng xã hội X, ngoại trưởng Pháp tuyên bố, « Pháp và Đức, sát cánh cùng người dân Syria trong tất cả sự đa dạng », đồng thời khẳng định, Pháp và Đức « ủng hộ chuyển tiếp hòa bình và đòi hỏi phục vụ người dân cũng như vì sự ổn định khu vực ».

Về phần mình, ngoại trưởng Đức khẳng định chuyến đi của bà cùng với đồng nhiệm Pháp, dưới sự ủy nhiệm của Liên Hiệp Châu Âu, là « một tín hiệu rõ ràng gởi đến người dân Syria : đây có thể là một sự khởi đầu chính trị mới giữa châu Âu và Syria, giữa Đức và Syria. ».

Trước khi hội đàm với lãnh đạo mới của Syria, hai ngoại trưởng Pháp - Đức đến tham quan nhà tù Saydnaya, gần thủ đô Damas, biểu tượng của chính sách trấn áp đại trà của chính quyền Bachar Al-Assad.

Nhân chuyến đi, ngoại trưởng Pháp cũng đến thăm tòa đại sứ Pháp, bị đóng cửa từ năm 2012 vì lý do « trấn áp đẫm máu bởi chế độ tội phạm Bachar Al-Assad », theo như phát biểu của ông Jean-Noel Barrot. Tại đây, quốc kỳ Pháp lại tung bay từ hôm 17/12/2024, ngày mà các đặc sứ Pháp đến thăm Damas và có cuộc gặp với tân chính quyền Syria.

Lãnh đạo ngoại giao Pháp thông báo « trong những tuần sắp tới, tùy theo tình hình biến đổi các điều kiện an ninh, Pháp sẽ chuẩn bị dần dần các phương thức phục hồi sự hiện diện của Pháp tại Damas. »


***********

Hàn Quốc : Ủy ban điều tra tạm ngừng thi hành lệnh bắt giữ tổng thống bị truất phế Yoon Suk Yeol

Nhân viên điều tra Hàn Quốc tạm ngừng thi hành lệnh bắt giữ tổng thống bị truất phế sau một cuộc đụng độ trong vòng 6 giờ đồng hồ với đội cận vệ của ông Yoon Suk Yeol vào sáng nay 03/01/2025. Các nhân viên điều tra thông báo tạm rút lui do « an ninh của chính họ bị đe dọa ».

Xe của văn phòng điều tra tham nhũng quan chức cấp cao Hàn Quốc - CIO trước dinh tổng thống Yoon Suk Yeol, Seoul, Hàn Quốc, ngày 03/01/2025.
Xe của văn phòng điều tra tham nhũng quan chức cấp cao Hàn Quốc - CIO trước dinh tổng thống Yoon Suk Yeol, Seoul, Hàn Quốc, ngày 03/01/2025. © Agence de presse Yonhap / via Reuters
Quảng cáo

Hàn Quốc lún sâu vào khủng hoảng chính trị. Trong vòng một tháng, Quốc Hội đã thông qua 2 bản kiến nghị truất phế tổng thống và quyền tổng thống. Ông Yoon Suk Yeol đã ba lần từ chối trình diện Văn phòng điều tra chống tham nhũng - CIO nhắm vào các chính khách hàng đầu của Hàn Quốc.

Tình hình hiện tại đang rất rối ren như giải thích của thông tín viên thường trực RFI Camille Ruiz từ Seoul :

 « Chỉ có từng mẩu thông tin. Rất khó để biết những gì đã xảy ra ở bên trong dinh tổng thống. Báo chí không được phép vào bên trong khuôn viên này.

Theo hãng tin Hàn Quốc Yonhap, có khoảng 150 nhân viên được điều đến phủ tổng thống nhằm bắt tổng thống Yoon Suk Yeol. Trong số này có cả cảnh sát và nhân viên điều tra của Văn phòng điều tra các quan chức cao cấp tham nhũng. Mặc toàn đồ đen, họ đã có mặt vào khoảng 7 giờ 20 sáng nay, giờ địa phương. Vẫn theo Yopnhap, sau khi qua được được cổng vào phủ tổng thống, họ đã phải đối mặt với các binh sĩ. Chưa có lời giải đáp về sự hiện diện của các quân nhân tại dinh tổng thống. Sau đó dường như đến lượt lực lượng cận vệ của tổng thống Hàn Quốc ngăn chặn các nhà điều tra. Ông Yoon Suk Yeol bị đình chỉ chức vụ, nhưng vẫn được bảo vệ do về mặt chính thức, ông vẫn còn là tổng thống Hàn Quốc. Khoảng 12 rưỡi trưa nay, một trong những luật sư của ông đã đến phủ tổng thống.

Ở bên ngoài, xung quanh tòa nhà, có hơn 1.000 người biểu tình. Từ nhiều ngày qua, phe cực kỳ bảo thủ vốn trung thành với ông Yoon Suk Yeol túc trực tại đây gần như 24/24 giờ. Dù vậy nhân viên điều tra đã cảnh báo : những ai chống đối lệnh bắt giữ tổng thống Yoon Suk Yeol có thể sẽ bị truy tố. Lãnh đạo Văn phòng điều tra các quan chức cao cấp tham nhũng đã ‘lấy làm tiếc’ trước thái độ của tổng thống bị bãi nhiệm ».


************

Cuộc bầu cử mà Trung Quốc hậu thuẫn khơi mào lo ngại về ‘hòa bình tiêu cực’ ở Myanmar


Nhà lãnh đạo chính quyền quân sự Myanmar, Min Aung Hlaing (phải) gặp Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị tại Naypyidaw, Myanmar ngày 14/8/2024.
Nhà lãnh đạo chính quyền quân sự Myanmar, Min Aung Hlaing (phải) gặp Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị tại Naypyidaw, Myanmar ngày 14/8/2024.

Vào lúc chính quyền quân sự Myanmar chuẩn bị cho cuộc bầu cử năm 2025, sự chú ý đổ dồn về nước láng giềng Trung Quốc, quốc gia mà các nhà phê bình cho rằng đang gây sức ép buộc các quốc gia Đông Nam Á coi cuộc bỏ phiếu này là giải pháp cho cuộc khủng hoảng chính trị đang diễn ra ở Myanmar.

Một cuộc đảo chính quân sự ở Myanmar vào tháng 2 năm 2021 đã lật đổ chính quyền dân cử và gây ra một cuộc nội chiến khiến hàng nghìn người thiệt mạng và hàng triệu người phải di tản. Các nước láng giềng của Myanmar đã tìm kiếm giải pháp cho cuộc khủng hoảng và gần đây đã tổ chức các cuộc họp tại Bangkok, Thái Lan, để thảo luận về vấn đề này.

Trung Quốc đã tham gia một cuộc họp vào ngày 19 tháng 12 với Bangladesh, Ấn Độ, Lào và Thái Lan. Cả năm quốc gia này đều là nước láng giềng của Myanmar.

Tại cuộc họp, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Tôn Vệ Đông đã kêu gọi đại diện của các nước láng giềng ủng hộ “hòa bình và hòa giải” của Myanmar, theo một tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc.

“Tất cả các bên nên tôn trọng các điều kiện quốc gia của Myanmar và ... ưu tiên sinh kế của người dân”, ông Tôn nói.

Tại cuộc họp ngày 19/12/2024, ông Than Swe, phó thủ tướng kiêm bộ trưởng ngoại giao Myanmar, đã vạch ra lộ trình bầu cử năm 2025 của chính quyền quân sự. Các nhóm đối lập, bao gồm lực lượng vũ trang dân tộc và Chính phủ Đoàn kết Dân tộc, hay NUG, một chính phủ song song được thành lập sau cuộc đảo chính năm 2021, đã bác bỏ kế hoạch này, đặt câu hỏi về tính hợp pháp của nó và liệu cuộc bầu cử có tự do và công bằng hay không.

Vào ngày 20 tháng 12, đã có một cuộc họp của tất cả đại diện của các nước ASEAN, ngoại trừ Myanmar vì những người được chính quyền quân sự bổ nhiệm thường bị cấm tham dự các cuộc họp cấp cao của khối kể từ cuộc đảo chính.

Quan chức Bộ Ngoại giao Thái Lan Bolbongse Vangphaen cho biết khối này vẫn đang chờ thông tin chi tiết về cuộc bầu cử được đề nghị, mà Trung Quốc ủng hộ.

Giới lãnh đạo quân đội Myanmar không trả lời yêu cầu bình luận của VOA về các cuộc họp ở Bangkok, những tranh cãi xung quanh cuộc bầu cử được đề nghị hoặc công tác chuẩn bị cho cuộc bỏ phiếu.

Trung Quốc duy trì mối quan hệ chặt chẽ với quân đội Myanmar và các nhóm phiến quân gần biên giới của nước này.

Trong thông điệp Giáng sinh và Năm mới gần đây, nhà lãnh đạo chính quyền quân sự Myanmar, Min Aung Hlaing, đã nhắc lại và tái khẳng định cam kết của chính phủ trong việc “tăng cường hệ thống dân chủ đa đảng và quay trở lại con đường dân chủ đúng đắn”.

VOA đã yêu cầu Tòa đại sứ Trung Quốc tại Myanmar bình luận về sự ủng hộ của Trung Quốc đối với cuộc bầu cử ở Myanmar nhưng chưa nhận được phản hồi. Tuy nhiên, nhân chuyến thăm của Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị tới thủ đô Naypyidaw vào giữa tháng 8, Bắc Kinh đã kêu gọi một “cuộc bầu cử toàn diện”, theo tờ Global New Light of Myanmar do nhà nước điều hành.

Những người hoài nghi cho rằng bất kỳ cuộc bầu cử nào do chính quyền quân sự tiến hành cũng chỉ dẫn đến một nền hòa bình hời hợt, phớt lờ những bất bình về chính trị và sắc tộc kéo dài hàng thập niên.

Ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc

Các chuyên gia nói với VOA rằng Bắc Kinh đang thúc giục các thành viên ASEAN tăng cường giao tiếp với quân đội Myanmar.

Theo ông Jason Tower của Viện Hòa bình Hoa Kỳ, Trung Quốc đang gây sức ép lên các nước láng giềng Đông Nam Á chấp nhận cuộc bầu cử của chính quyền quân sự là một giải pháp nhanh chóng.

Ông Tower nói: “Theo quan điểm của Trung Quốc, nếu ASEAN đưa chế độ này trở lại và có các tương tác cấp cao hơn, thì điều đó hợp pháp hóa những gì Trung Quốc đang làm”.

Chuyên gia về Myanmar Htet Min Lwin của Đại học York tại Canada cho biết Bắc Kinh thích tận dụng ảnh hưởng của mình hơn là sự can thiệp của phương Tây.

“Nếu nghị quyết được thông qua tại ASEAN, nơi Trung Quốc có ảnh hưởng đáng kể, Bắc Kinh có thể sẽ tiếp tục thúc đẩy con đường do ASEAN dẫn đầu”, ông nói với VOA.

Ông Sai Kyi Zin Soe, một nhà phân tích chính trị Myanmar tại khu vực, đồng ý.

“Một số quốc gia thành viên ASEAN sẽ không thể vượt qua ảnh hưởng của Trung Quốc, về mặt kinh tế hoặc an ninh”, ông nói. “Quyền lực của Trung Quốc không dừng lại ở ASEAN; nó còn mở rộng sang các nhóm trong nước, bao gồm các nhóm vũ trang sắc tộc ở Myanmar, hiện đang kiểm soát hầu hết các khu vực biên giới với Trung Quốc và theo truyền thống có mối quan hệ chặt chẽ với Trung Quốc.

Trong khi đó, ông Tower không thấy “kế hoạch khả thi” nào cho một giải pháp chính trị và cho biết Bắc Kinh coi các tướng lĩnh Myanmar là “hoàn toàn bị dồn vào chân tường” và sẵn sàng cho “những nhượng bộ đáng kể” vốn có thể gây nguy hiểm cho chủ quyền, bao gồm cả việc cho phép quân đội Trung Quốc bảo vệ các khoản đầu tư.

Ông Tower nói “Trung Quốc đã ép buộc hai tổ chức vũ trang dân tộc miền bắc đàm phán với chế độ”. “Ảnh hưởng của Trung Quốc tiếp tục gia tăng, và [Bắc Kinh] đang gây ảnh hưởng đó lên các quốc gia khác trong khu vực, cố gắng khiến các quốc gia đó đi theo”.

Ông cảnh báo chính quyền quân sự “phá sản khi nói đến một giải pháp thực sự”, thay vào đó dựa vào “các cuộc không kích, cưỡng bức nhập ngũ và một cuộc bầu cử giả hiệu để hợp pháp hóa nhà lãnh đạo chính quyền quân sự Min Aung Hlaing.”

Ông Tower dự đoán ASEAN cuối cùng sẽ nhận ra sự suy yếu dần mòn của quân đội Myanmar.

Tổn thất ngày càng tăng trên chiến trường

Đợt vận động bầu cử của chính quyền quân sự do Trung Quốc hậu thuẫn diễn ra trong bối cảnh một loạt thất bại.

“Quân đội đang mất dần vị thế với tốc độ đáng báo động và đang tuyệt vọng”, ông Tower nói.

Ông Tower tin rằng sau khi hai bộ chỉ huy khu vực lớn sụp đổ, quân đội suy yếu của Myanmar không còn lựa chọn nào khác ngoài việc trao một phần chủ quyền của mình cho Trung Quốc.

“Họ đang đưa ra những nhượng bộ lớn”, ông nói, trích dẫn công ty an ninh liên doanh do Trung Quốc đề nghị. “Đối với Trung Quốc, điều này biến Myanmar thành nơi thử nghiệm cho Sáng kiến An ninh Toàn cầu và các cách tiếp cận mới để bảo vệ lợi ích vượt ra ngoài biên giới của mình”.

Vào tháng 10, Quân đội Liên minh Dân chủ Quốc gia Myanmar, hay nhóm Kokang, một phần của Liên minh Ba Anh em cùng với Quân đội Giải phóng Quốc gia Ta’ang và Quân đội Arakan, đã chiếm được thành phố Lashio ở phía bắc bang Shan.

Lashio được coi là chiến lược đối với Hành lang Kinh tế Trung Quốc-Myanmar, đánh dấu lần đầu tiên trong lịch sử hiện đại của Myanmar, một bộ chỉ huy khu vực rơi vào tay quân nổi dậy.

Vào ngày 20 tháng 12, Quân đội Arakan đã chiếm giữ bộ chỉ huy khu vực phía tây của chính quyền quân sự tại bang Rakhine, một khu vực giàu khí đốt tự nhiên bao gồm các dự án lớn của Trung Quốc. Video trên mạng xã hội cho thấy quân đội chính quyền quân sự đầu hàng. Ông Tower nói đây là “sự xấu hổ của một đội quân”.

“Điểm mấu chốt là sự tuyệt vọng ngày càng tăng”, ông Tower cho biết và nói thêm rằng điều này giải thích tại sao quân đội Myanmar lại nhượng lại chủ quyền cho Trung Quốc, bao gồm cả khả năng triển khai quân đội an ninh tư nhân Trung Quốc tại bang Rakhine.

Mối quan ngại về ‘hòa bình tiêu cực’

Các nhà phân tích cho biết một cuộc bầu cử mà không có đối thoại thực sự sẽ dẫn đến một lệnh ngừng bắn mong manh.

“Tất cả các nước láng giềng, bao gồm cả Trung Quốc, không thể hiểu rằng mỗi nhóm dân tộc ở Myanmar đều có quyền tự chủ và quyền cai trị riêng”, ông Htet Min Lwin cho biết.

Ông Sai Kyi Zin Soe lưu ý, trích dẫn dữ liệu của Ngân hàng Thế giới và Liên hiệp quốc, rằng 42 triệu trong số 53 triệu người dân Myanmar hiện đang sống trong cảnh nghèo đói.

Ông cho biết cuộc khủng hoảng nhân đạo có thể thúc đẩy nhiều nhóm vũ trang tạm dừng giao tranh nhưng không nhất thiết giải quyết được xung đột.

“Nếu cộng đồng quốc tế thúc đẩy họ, chiến tranh có thể dừng lại và cuộc bầu cử sẽ diễn ra”, ông Sai Kyi Zin Soe nói. “Tuy nhiên, về lâu dài, đây sẽ không phải là giải pháp có lợi cho Myanmar. Cần phải hiểu rằng sẽ chỉ có hòa bình tiêu cực mà thôi”.

Ông Tower nói với VOA rằng có thể có nhiều cơ hội trong năm nay để ASEAN mở rộng vai trò của mình, nhưng sự tham gia của Trung Quốc, đặc biệt là ở các khu vực biên giới, có thể làm lu mờ điều đó.

“Nếu các quốc gia khác không lưu ý cẩn thận đến sự can thiệp của Trung Quốc”, ông nói, “phản ứng ở Myanmar sẽ nghiêng nhiều hơn về hướng mà Bắc Kinh đang hướng tới”.


*************

TIN TỔNG HỢP

RFI

Đăng ngày:

4 phút

(AP) – Bulgarie và Rumani chính thức trở thành thành viên Schengen sau 13 năm chờ đợi. Ngay trong đêm giao thừa 01/01/2025, Rumani và Bulgarie đã tổ chức lễ gia nhập khu vực tự do đi lại Schengen (29 nước) tại nhiều cửa khẩu. Tuy nhiên, một số biện pháp kiểm soát vẫn sẽ được duy trì trong sáu tháng ở biên giới hai nước. Việc tự do đi lại với Bulgari và Rumani cũng chính thức có hiệu lực với phần còn lại của Liên Hiệp Châu Âu. Để đánh dấu sự kiện này, thủ tướng tạm quyền Bulgarie Dimitar Glavchev đã dỡ rào chắn ở cửa khẩu Kulata tại biên giới với Hy Lạp và thị sát hoạt động của trạm kiểm soát.

(Anadolu) – Malaysia giữ chức chủ tịch luân phiên ASEAN từ ngày 01/01/2025. Đây là lần thứ 5 Malaysia giữ trọng trách này kể từ khi ASEAN thành lập năm 1967. Theo dự kiến, nước chủ tịch luân phiên sẽ tổ chức hơn 300 cuộc họp và chương trình quan trọng. Trong lễ chuyển giao bế mạc hội nghị cấp cao lần thứ 44 và 45 của ASEAN vào tháng 10/2024 tại Viêng Chăn, Lào, thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim thông báo chủ đề năm 2025 là « Bao trùm và Bền vững », giải quyết các vấn đề cấp bách trong khu vực như tranh chấp Biển Đông và nội chiến ở Miến Điện.

(Reuters) – Cảnh sát Hàn Quốc khám xét trụ sở Jeju Air ở Seoul và văn phòng của hãng tại sân bay Muan. Các vụ khám xét được tiến hành ngày 02/01/2025 để phục vụ cuộc điều tra về tai nạn máy bay của hàng hãng không giá rẻ khiến 179 người thiệt mạng ở sân bay Muan. Cảnh sát tìm các tài liệu và dữ liệu về quá trình hoạt động và bảo trì máy bay, cũng như về hoạt động của sân bay Muan. Song song đó, nhiều cuộc điều tra khác cũng được cơ quan hàng không dân dụng Hàn Quốc phối hợp tiến hành với nhà điều phối giao thông Mỹ NTSB, cơ quan hàng không dân dụng Mỹ FAA và Boeing, nhà sản xuất máy bay Boeing 737-800 bị nạn. Cảnh sát Hàn Quốc hôm nay vừa thông báo: «  Nhóm điều tra yêu cầu cấm ra nước ngoài đối với 2 người, trong đó có chủ tịch tổng giám đốc của Jeju Air, Kim E-bae ».  

(Reuters) – Trung Quốc tuần tra đầu năm quanh Đài Loan. Bộ Quốc Phòng Đài Loan, ngày 02/01/2025, cho biết, từ ngày đầu năm, các chiến đấu cơ và tàu chiến Trung Quốc đã tiến hành chuyến « tuần tra chiến đấu » xung quanh hòn đảo, sau khi tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức bày tỏ thiện chí muốn đối thoại với Bắc Kinh. Bộ Quốc Phòng Đài Loan cho biết đã phát hiện sáng hôm nay 22 phi cơ quân sự, trong đó có các chiến đấu cơ J-16 phối hợp với các tầu chiến, đã tiến hành cuộc tần tra đầu năm này. Các máy bay Trung Quốc đã bay vào không phận ở bốn phía đảo Đài Loan. 

(AFP) – Syria : Hơn 528.000 người chết trong gần 14 năm nội chiến. Trong số này, gần 182.000 người bị chết ngay từ đầu cuộc chiến vào năm 2011. Trong báo cáo được tổ chức Đài Quan sát Nhân quyền Syria - OSDH công bố ngày 01/01/2025, con số này bao gồm cả số người chết trong năm 2024. Tuy nhiên, còn vài nghìn trường hợp chưa được thống kê vì OSDH chưa kiểm chứng được. OSDH cũng xác nhận được 65.000 người bị chết trong ngục tù của chế độ Bashar al Assad do bị « tra tấn, không được chăm sóc y tế, hoặc do điều kiện giam cầm khắc nghiệt ».

(AFP) – Phần Lan tổng kiểm tra tàu chở dầu bị nghi dính líu với vụ phá hoại cáp ngầm. Cơ quan quản lý giao thông vận tải Phần Lan hôm nay, 02/01/2025, thông báo tiến hành kiểm tra con tàu chở dầu Eagle S, được cho là thuộc « hạm đội tàu ma » của Nga, hiện bị nghi có liên quan đến vụ phá hoại cáp điện ngầm dưới biển Baltic. Theo cơ quan này, việc kiểm tra được tiến hành độc lập để bổ sung cho cuộc điều tra của cảnh sát Phần Lan. Tàu Eagle S, mang cờ hiệu đảo Cook (New Zealand), bị nghi đã gây ra vụ phá hỏng đường cáp điện ngầm đưới biển Baltic nối Phần Lan với Estonia hôm 25/12 vừa qua. Con tàu đã được đưa về cảng, cách thủ đô Helsinki 40 km về phía đông. 

(RFI) – Các nhà sản xuất xe hơi lo ngại tiêu chuẩn mới về phát thải CO2 của EU. Từ ngày 01/01/2025, mức trần phát thải khí CO2 của các loại xe hơi tại Liên Hiệp Châu Âu sẽ bị cắt giảm. Như vậy, ít nhất 1/5 số xe bán ra của các nhà sản xuất ở Châu Âu sẽ phải là xe điện để đáp ứng các tiêu chuẩn mới nếu không muốn bị phạt nặng. Tổng số tiền phạt có thể lên tới 15 tỷ euro. Các tập đoàn xe hơi châu Âu bị thêm áp lực, trong khi thị trường xe điện bị sụt giảm từ nhiều tháng nay. Trong 11 tháng đầu năm ngoái, lượng xe điện bán ra chỉ chiếm hơn 13%  tổng số xe bán ra ở Châu Âu.


************

Năm 2025 : Donald Trump và chính sách với Nga về hồ sơ Ukraina

Năm 2024 vừa khép lại trong một thế giới hỗn loạn. Năm 2025 sẽ mở đầu với sự trở lại ngoạn mục của tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump. Một khi chính thức nhậm chức vào ngày 20/01/2025, ông sẽ phải đưa ra các lựa chọn để thực hiện. Đứng đầu danh sách là mối quan hệ địa chính trị căng thẳng giữa Hoa Kỳ với Nga và Trung Quốc.

Ảnh tư liệu: Tổng thống Donald Trump bắt tay đồng nhiệm Nga Vladimir Putin trong cuộc họp song phương bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 ở Osaka, Nhật Bản, ngày 28/06/2019.
Ảnh tư liệu: Tổng thống Donald Trump bắt tay đồng nhiệm Nga Vladimir Putin trong cuộc họp song phương bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 ở Osaka, Nhật Bản, ngày 28/06/2019. AP - Susan Walsh

Đối với Nga, câu hỏi đầu tiên đặt ra là Washington sẽ có mối quan hệ như thế nào với Matxcơva và Vladimir Putin ? Lập trường của Mỹ về Ukraina cũng sẽ bắt đầu từ đây. Trang mạng Responsible Statecraft gần đây có bài nhận định cho rằng thất bại ở Ukraina xuất phát từ tình trạng thiếu đoàn kết ở phương Tây, khi mà Hoa Kỳ, Anh, và Liên Hiệp Châu Âu có những xung đột về lợi ích trong nhiều vấn đề chính như lệnh trừng phạt, mục tiêu chiến tranh, hỗ trợ tài chính và quân sự…

« Không thể đạt được thỏa thuận nếu không nói chuyện với Putin »

Ngoài ra, một trong những điểm yếu của trong chính sách về Ukraina của chính quyền Biden cũng như của nhiều nhà lãnh đạo châu Âu là thái độ kiên quyết không đối thoại với Vladimir Putin. Trong một bài viết trình bày quan điểm « America First », đặc sứ Mỹ về Ukraina của Trump, tướng Keith Kellogg, đã chỉ ra "sai lầm" của chính quyền Biden, đó là bất kỳ cách tiếp cận nào đối với Nga đều phải bao gồm cả khả năng răn đe và ngoại giao. « Biden đã không quan tâm đến làm việc với Putin. Ông ấy chỉ muốn lên lớp và cô lập ông ta ».

Một « Quick Deals », tức nhanh chóng có được thỏa thuận là những gì ông Donald Trump mong muốn và do vậy, Ukraina sẽ là một trong những hồ sơ đầu tiên về đối ngoại mà tổng thống đắc cử Mỹ sẽ phải nhanh chóng quan tâm đến.

Tuy nhiên, theo quan sát từ nhà nghiên cứu về Mỹ, Alexandra de Hoop Scheffer, chủ tịch nhóm cố vấn German Marshall Fund (GMF), những tuần gần đây, chính quyền Trump dường như đang điều chỉnh lại chiến lược. Xu hướng chủ đạo hiện nay là « Hãy cẩn trọng, chớ nên ký kết một thỏa thuận tồi với Putin ». Trên đài France Culture, nữ chuyên gia địa chính trị tại GMF giải thích :

« Bởi vì trước hết, Trump sẽ trông như một kẻ thua cuộc. Chúng ta đều biết rõ là ông ấy rất quan tâm đến hình ảnh "người chiến thắng". Điểm thứ hai liên quan đến cảm nhận của Trung Quốc về thỏa thuận này với ông Putin. Cuối cùng, theo tôi, đây cũng là lập luận mạnh mẽ nhất mà châu Âu tác động rất nhiều kể từ khi ông Trump tái đắc cử, đó là "hãy cẩn trọng, chớ để Ukraina trở thành một Afghanistan của Donald Trump". Bởi vì đó cũng là di sản để lại từ cuộc rút quân hỗn loạn mà chính quyền Biden thực hiện năm 2020, nhưng được quyết định bởi Donald Trump. »

Vai trò nào cho Trung Quốc ?

Câu hỏi đặt ra ở đây là Trung Quốc sẵn sàng đi đến đâu để hậu thuẫn đối tác Nga « vô bờ bến ». Chủ tịch Tập Cận Bình tỏ ra ít phản đối công khai đối với cuộc chiến của ông Putin tại Ukraina, ngược lại, Trung Quốc cung cấp công nghệ quân sự và một sự hậu thuẫn cần thiết cho Nga.

Ý thức rõ vấn đề này, sau cuộc họp ba bên tại Paris giữa tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump, tổng thống Pháp Emmanuel Macron và nguyên thủ Ukraina Volodymyr Zelensky nhân lễ mở cửa trở lại Nhà thờ Đức Bà sau 5 năm trùng tu, ông Donald Trump đã tweet rằng « China can help » - Trung Quốc có thể giúp đạt được một thỏa thuận với Ukraina.

Chuyên gia về Mỹ Alexandra de Hoop Scheffer ghi nhận ngày càng có sự liên hệ giữa các mặt trận châu Âu – Đại Tây Dương, Trung Đông và Ấn Độ - Thái Bình Dương trong cách tiếp cận của Donald Trump nhằm tạo áp lực với nguyên thủ Nga.

Do vậy, bà cho rằng, « sẽ chẳng có gì đáng ngạc nhiên nếu trên đường đến Matxcơva hay trên đường trở về từ Matxcơva, ông Trump sẽ dừng lại ở Bắc Kinh và đề nghị Tập Cận Bình gây áp lực lên Vladimir Putin. Bởi vì chúng ta biết rằng, ông Putin ngày nay sẽ không thể tiếp tục nỗ lực chiến tranh nếu không có sự hỗ trợ từ Trung Quốc. Trên thực tế, việc để Trung Quốc đóng một vai trò, không phải là trung gian hòa giải, mà là trong mọi trường hợp để tạo áp lực trong cuộc đàm phán trên nền tảng một thỏa thuận về Ukraina. »

Cũng theo nhà nghiên cứu về Mỹ, cách tiếp cận này được thấy rõ qua những gì diễn ra tại Syria : « Phản ứng của Donald Trump khi nhà độc tài Bachar Al-Assad bị các lực lượng Hồi giáo nổi dậy lật đổ là: "Vladimir Putin, hãy cẩn thận, chẳng phải ông đang hứng chịu thảm họa tệ hại nhất tại Syria, thất bại địa chính trị lớn nhất trong chính sách đối ngoại của ông hay sao ? Và có lẽ đã đến lúc ông nên ngồi vào bàn đàm phán về Ukraina." »

Kịch bản khả năng leo thang xung đột ?

Nhưng Donald Trump cũng có thể sẽ đối mặt với một Vladimir Putin cứng rắn. Tổng thống Nga tuy nhiều lần nói ông sẵn sàng hợp tác với đồng nhiệm Trump và với nhiều nhà lãnh đạo khác của thế giới để giải quyết khủng hoảng Ukraina, nhưng ông cũng tỏ ra không mấy quan tâm đến các cuộc đàm phán nghiêm túc, theo ghi nhận từ một số nhà quan sát.

Tuy nhiên, theo nhà nghiên cứu Alexandra de Hoop Scheffer, trên đài phát thanh France Culture, châu Âu dường như đã đánh giá thấp và bỏ qua một kịch bản :

« Đây là một kịch bản rất có thể xảy ra, tức là ông sẽ phải đối mặt với một Putin nói với ông rằng, "Donald, cảm ơn rất nhiều vì thỏa thuận của ông, nhưng quả thực, tôi thực sự không quan tâm lắm đến điều này, bởi vì tôi đang giành chiến thắng. Tôi có Bắc Triều Tiên bên cạnh tôi và do vậy, đây chưa phải lúc."

Đối diện với sự từ chối của ông Putin, phản ứng của Donald Trump là sẽ không phải là rút khỏi Ukraina mà ngược lại sẽ là leo thang quân sự. Họ đang thảo luận về khả tăng cường hỗ trợ cho Ukraina, gia tăng trừng phạt nhắm vào Vladimir Putin và nước Nga, để một lần nữa buộc ông ấy vào bàn đàm phán ».

Trong tất cả những kịch bản này, thách thức lớn đặt ra cho châu Âu là làm thế nào bảo đảm có được một vị trí trong các cuộc đàm phán. Đây chính là những gì Ba Lan sẽ nỗ lực thực hiện trong vai trò chủ tịch luân phiên Liên Hiệp Châu Âu hiện nay.

Chính sách « thầu khoán » xử lý khủng hoảng

Ngoài ra, nếu có đạt được thỏa thuận thì đó chỉ là một sự đóng băng xung đột, tức là một vùng đệm phi quân sự giữa Nga và Ukraina sẽ được thiết lập dọc theo chiến tuyến. Vùng Donbass và bán đảo Crimée sẽ được cho là thuộc sở hữu của Nga, kèm theo đó là Ukraina phải từ bỏ tham vọng gia nhập NATO ít nhất trong một thời hạn là 20 năm. Đây chính là những gì đang được hình thành trong kế hoạch của Trump. Đổi lại, Mỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ quân sự cho Ukraina để ngăn chặn Nga mở một cuộc xung đột mới.

Trong kịch bản này, châu Âu sẽ phải làm gì ? Nữ chuyên gia về chính sách đối ngoại Mỹ Alexandra de Hoop Scheffer trên làn sóng France Culture đưa ra cảnh báo :

« Hoa Kỳ dưới thời Trump đã rất rõ ràng : Họ sẽ không triển khai quân để giúp giám sát đường chiến tuyến. Trách nhiệm này sẽ thuộc về châu Âu và chúng ta cần phải tự lo lấy. Đây là một trong số các mục tiêu của Ủy Ban Châu Âu mới của bà Von Der Leyen: tăng cường, tăng cường, tăng cường nhiều hơn nữa các danh mục đầu tư quốc phòng, nhưng với một mốc thời gian sẽ dài hơn rất nhiều so với những gì chúng ta sẽ cần trong tức thì.

Nhưng chúng ta cũng thấy là trong lập luận của Trump không còn trong những cuộc tranh luận nhàm chán về "burden sharing" tức là chia sẻ gánh nặng, mà đúng hơn là "burden shifting", nghĩa là chuyển giao gánh nặng. Ông ấy muốn giao khoán trách nhiệm xử lý khủng hoảng. Ngoại giao khủng hoảng với đủ các đối tác. Và do vậy châu Âu sẽ phải giải quyết mớ hỗn độn thời kỳ hậu thỏa thuận tại Ukraina.

Với Trung Đông cũng tương tự. Donald Trump muốn giao khoán cho các nước vùng Vịnh, cho Ả Rập Xê Út, Qatar: ây là mớ hỗn độn của quý vị, quý vị hãy xử lý lấy". Đây là một chính sách khoán thầu, bởi vì, một lần nữa, những người bỏ phiếu cho Trump đều không muốn nhìn thấy nước Mỹ sẽ lại can dự vào  những cuộc chiến với những kết quả không chắc chắn. »


*********

Công an giao thông thu 28 tỷ đồng tiền phạt ngày đầu năm, phạt nhóm Facebook báo chốt giao thông

2025.01.02

Ngày đầu năm mới 2025, lực lượng công an giao thông ở Việt Nam đã xử lý hơn 13.000 trường hợp vi phạm giao thông, thu về gần 28 tỷ đồng, ngay sau khi nghị định mới về xử phạt hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ đi vào hiệu lực.

Nghị định mới đã nâng mức phạt của 26 lỗi vi phạm giao thông lên nhiều lần so với quy định cũ. Mức phạt thấp nhất là từ 4-6 triệu đồng một vi phạm và cao nhất là 30-40 triệu đồng một vi phạm. Những mức phạt cũ cho các lỗi tương ứng này là 300.000-18 triệu đồng.

Báo chí Nhà nước ngày đầu năm mới cho biết một số người bị phạt vi phạm giao thông tỏ ra ngạc nhiên vì không biết quy định mới, trong khi một số người khác cho rằng mức phạt quá cao và họ có thể phải bỏ xe vì tiền phạt. Người làm công việc đưa hàng bằng xe máy cho rằng họ có thể phải bỏ nghề về mức phạt quá cao, vượt nhiều lần mức thu nhập hàng ngày của họ.

Trong khi đó, vào ngày 2/1, Bộ Công an cho báo trong nước biết Công an tỉnh Thái Nguyên vừa ra quyết định xử phạt ba người là quản trị viên nhóm "Báo chốt giao thông TP Thái Nguyên” với hơn 13.000 thành viên.

Những người này bị phạt tiền, mỗi người là 7,5 triệu đồng.

Theo Công an, nhóm này thường xuyên đăng tải bài viết có nội dung thông báo hoạt động của các tổ công tác kiểm tra nồng độ cồn trên địa bàn tỉnh. Mức phạt mới cho lỗi này của ô tô là 18 - 20 triệu đồng. Mức phạt cũ là 16 - 18 triệu đồng.


**********

Tỷ lệ sinh giảm thấp kỷ lục, Đảng viên có thể được sinh con thứ ba mà không bị phạt

Tỷ lệ sinh giảm thấp kỷ lục, Đảng viên có thể được sinh con thứ ba mà không bị phạt Trẻ sơ sinh tại Bệnh viện Phụ sản ở Hà Nội hôm 12/10/2022
icon-zoom AFP

Tỷ lệ sinh của phụ nữ Việt Nam đang giảm nhanh chóng và đã ở mức thấp nhất trong lịch sử là 1,91 con/phụ nữ, theo cảnh báo mới đây của Bộ Y tế. Bộ này cũng đang đề nghị bỏ quy định cấm đảng viên sinh con thứ ba vì lo ngại tình trạng già hoá dân số.

Truyền thông Nhà nước hôm 28/12 dẫn lời Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương cho biết tỷ lệ sinh thấp của phụ nữ Việt Nam giảm trong ba năm liên tiếp và dự báo sẽ tiếp tục xu hướng này trong các năm tiếp theo.

Xu hướng tỷ lệ sinh thấp ở Việt Nam được cho là cũng giống như nhiều nước ở châu Á khác.

Giáo sư Nguyễn Thiện Nhân, đại biểu Quốc hội khoá 15, hồi tháng 10 đã đưa ra dự báo thô dân số Việt Nam vào năm 2200 sẽ chỉ còn 46 triệu người, và thúc giục Chính phủ phải có các giải pháp cấp bách, đồng bộ.

Theo Bộ Y tế, một trong những lý do dẫn đến mức sinh thấp nhiều năm qua ở Việt Nam là chính quyền địa phương và trung ương thiếu nguồn lực đầu tư đối với vấn đề dân số.

Bộ Y tế lo ngại tỷ lệ sinh thấp sẽ dẫn đến thiếu lao động trong khi dân số đang già đi nhanh chóng cũng gây sức ép lên hệ thống an sinh xã hội.

Theo Quỹ Dân số Liên Hiệp Quốc, Việt Nam hiện là một trong các quốc gia có tốc độ già hoá nhanh nhất thế giới với số người từ 60 tuổi trở lên chiếm 11,9% dân số tính đến năm 2019 và được dự báo sẽ tăng lên hơn 25% vào năm 2050.

Bộ Y tế đang soạn thảo Luật Dân số trong đó có các biện pháp khuyến khích sinh con và đề nghị bỏ quy định phạt đảng viên sinh con thứ ba trở lên.

Dự thảo của luật này được dự kiến sẽ trình Quốc hội để thảo luận vào đầu năm 2025.


**************

Hoạ sĩ Lê Quốc Anh tố cáo Công an đánh đập khi bị tạm giữ, cha mẹ liên tục bị sách nhiễu

RFA

Hoạ sĩ Lê Quốc Anh, người đang bị Công an Tiền Giang truy nã về cáo buộc “tuyên truyền chống Nhà nước,” tố cáo lực lượng an ninh tỉnh này đã đánh đập, xúc phạm ông nhiều ngày trong thời gian tạm giữ, trước khi ông phải bỏ trốn. Ông cũng cho biết công an liên tục sách nhiễu cha mẹ của ông nhằm buộc ông phải trình diện.

Ông Anh (sinh năm 1991), hoạ sỹ đồ hoạ của một công ty in ấn ở thành phố Mỹ Tho, bị công an địa phương tạm giữ trong hai tuần của tháng 3/2023. Ông được cha bảo lãnh về nhà sau khi có sự can thiệp của luật sư, nhưng bị truy nã toàn quốc cuối tháng 8 năm đó sau khi ông rời nhà đi lánh nạn.

Trong tin nhắn gửi RFA ngày 02/01, ông Anh nói về việc đàn áp, sách nhiễu của Công an tỉnh Tiền Giang:

Tôi vô cùng bất bình về việc Công an Tiền Giang đã giam giữ, đánh đập tôi trong nhiều ngày rồi sau đó lại truy nã tôi bên cạnh việc sách nhiễu gia đình tôi cho dù tôi không có hành động gì nhằm chống phá Nhà nước. Những việc làm vô pháp của họ đối với tôi và gia đình tôi cho thấy Việt Nam không hề có tự do biểu đạt, tự do sáng tác trong nghệ thuật.”

Ông Anh bị công an tạm giữ từ ngày 08/3 đến ngày 23/3/2023. Ông cho biết, trong thời gian này, điều tra viên đánh đập, xúc phạm nhân phẩm, vu khống ông là đảng viên của Việt Tân và nhận tiền của tổ chức này để tuyển mộ lực lượng nhằm đánh phá, khủng bố…

Đảng Việt Tân của người Việt tại Mỹ bị công an Việt Nam xếp vào danh sách các tổ chức khủng bố. Việt Tân bỏ các cáo buộc khủng bố này.

Ông Anh cho biết kể từ khi ông rời nhà, công an Tiền Giang liên tục tra khảo cha mẹ ông về nơi ông ẩn náu. Gần đây nhất, trong hai ngày 18 và 19/12/2024, công an ép buộc người cha lên đồn, thu giữ điện thoại, thẩm vấn về con trai, thậm chí còn cáo buộc ông cấu kết với nhiều đối tượng khác để phát tán tin độc.

Công an còn lục soát tư gia và thu giữ nhiều thiết bị công nghệ như điện thoại, máy tính bảng, đồng hồ…

Công an còn đe doạ sẽ bắt người cha nếu che giấu nơi ở của con trai. Bên cạnh đó, họ còn lắp đặt camera ở gần tư gia và theo dõi suốt ngày đêm, ông Anh cho phóng viên RFA biết.

Ông cho biết việc sách nhiễu của công an ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của cha mẹ ông:

Việc gia đình tôi bị sách nhiễu nhiều lần trong thời gian dài là điều không thể chấp nhận được, điều đó cho thấy sự ngang tàn của bộ máy cai trị, làm việc tùy tiện và không có trình tự. Họ bất chấp mọi thủ đoạn để đạt được như ý họ muốn trong quá trình điều tra như là bắt cóc, hăm dọa, xâm phạm quyền riêng tư, cướp tài sản,... ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống và tinh thần của tôi và cha mẹ tôi.”

 Phóng viên gọi điện cho Phòng An ninh điều tra của Công an Tiền Giang với đề nghị bình luận về tố cáo của ông Anh. Người trực điện thoại yêu cầu phóng viên đến trụ sở cơ quan để được lãnh đạo trả lời.

Ông Anh nói với RFA rằng bản thân ông không hoạt động chính trị, chỉ chia sẻ nhiều bài viết của RFA, Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA), BBC về nhiều vấn đề của Việt Nam, bên cạnh việc tham gia điều hành một số trang Fanpage như Trúc Hồ Music, SBTN Voice, Hội những người thích Trung tâm Asia.

Ông cũng thường xuyên chia sẻ các bài hát yêu nước của ca sĩ hải ngoại như Đáp Lời Sông Núi, Anh Là Ai, Việt Nam Tôi Đâu, Triệu Con Tim…


**************

Viết bài đe doạ tướng công an, Facebooker bị bắt vì “lợi dụng quyền tự do dân chủ”

2025.01.02

Công an thành phố Cần Thơ ngày 31/12 đã bắt giữ ông Nguyễn Trần Khánh Huy với cáo buộc “lợi dụng quyền tự do dân chủ” theo Điều 331 của Bộ luật Hình sự , ông này bị cho là đã viết nhiều bài trên Facebook “đe doạ người đứng đầu lực lượng công an của địa phương”.

Theo thông tin từ truyền thông Nhà nước, ông Huy, sinh năm 2000, đã sử dụng danh khoản Facebook “Chu Nguyên Chương” để đăng tải, phát tán và chia sẻ nhiều thông tin bị cáo buộc sai sự thật, và “làm tổn hại đến danh dự, uy tín và quyền lợi hợp pháp” của nhiều tổ chức, cá nhân ở Cần Thơ.

Báo chí cũng đưa tin ông Huy, người tốt nghiệp cử nhân luật, biết tin công an truy tìm mình nên lẩn trốn ở Quảng Trị và tiếp tục đăng tin “xuyên tạc, thách thức, và xúc phạm cán bộ”. Ông bị bắt tại đây và bị di lý về Cần Thơ.

Một trong những cá nhân bị ông Huy nhắm tới là Thiếu tướng Nguyễn Văn Thuận, Giám đốc Công an thành phố Cần Thơ.

Trang Facebook Chu Nguyên Chương với hơn 22 ngàn người theo dõi, xuất hiện nhiều bài viết nhằm vào ông Thuận. Đơn cử, trong vài ngày cuối năm 2024, có bốn bài viết nói đến Thiếu tướng Thuận: Một bài nói ông này chống lưng cho Huỳnh Nhất Tâm- người bị gọi là trùm lừa đảo, hai bài đe doạ tính mạng ông Thuận, và một bài thách đấu súng với ông Thuận và nhiều người khác.

Dưới các bài viết này ký tên Đại tướng Nguyên Chương, Captain Jason Nguyen, và Tổng thống Đức.

Ông Huy là người đầu tiên bị bắt trong năm nay về cáo buộc theo Điều 331, một điều khoản thường được sử dụng để bịt miệng giới bất đồng chính kiến và người dân trên mạng xã hội.

Theo thống kê của RFA, có ít nhất 19 người bị bắt theo cáo buộc “lợi dụng quyền tự do dân chủ” trong năm 2024, và có 11 người bị kết án theo tội danh này với mức án từ 18 tháng đến bốn năm sáu tháng tù giam.


*********

Ngành sản xuất Việt Nam mất đà tăng trưởng, đơn đặt hàng thấp nhất trong 3 tháng


Công nhân làm việc tại một xưởng may mặc ở ngoại ô Hà Nội.
Công nhân làm việc tại một xưởng may mặc ở ngoại ô Hà Nội.

Mức tăng trưởng đơn đặt hàng mới của Việt Nam đã rơi xuống mức thấp nhất trong ba tháng vào tháng cuối cùng của năm 2024, chứng kiến tình trạng mất đà trong lĩnh vực sản xuất trong khi các công ty giảm việc làm và hàng tồn kho, theo một báo cáo mới được S&P Global công bố hôm 2/1/2025.

Báo cáo cho biết chỉ số Nhà Quản trị Mua hàng (PMI) ngành sản xuất Việt Nam trong tháng 12 đã giảm xuống dưới ngưỡng 50 điểm lần đầu tiên trong ba tháng, xuống mức 49,8 điểm so với 50,8 điểm của tháng 11.

“Kết quả chỉ số cho thấy các điều kiện kinh doanh tổng thể đã suy giảm nhẹ vào thời điểm cuối năm. Sức khỏe ngành sản xuất đã yếu đi bất kể sản lượng và số lượng đơn đặt hàng mới vẫn tăng, trong khi các công ty giảm việc làm và mức tồn kho hàng mua”, báo cáo của S&P Global nói.

Báo cáo cho biết thêm rằng niềm tin kinh doanh đã giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 19 tháng, kể từ tháng 5/2023, do những lo ngại về sự bất ổn và không chắc chắn của thị trường thế giới khiến cho niềm tin về triển vọng sản lượng trong một năm tới bị giảm đi. Tuy nhiên, báo cho cho rằng vẫn có hy vọng về khả năng tăng số lượng đơn đặt hàng mới, sự cải thiện của các điều kiện kinh tế và giải pháp cho các cuộc xung đột trên thế giới khiến các công ty vẫn lạc quan rằng sản lượng sẽ tăng lên.

Mặc dù vậy, tâm lý ngần ngại đã khiến các nhà sản xuất giảm hàng tồn kho và giảm việc làm trong tháng thứ 3 liên tiếp, giữa bối cảnh số lượng đơn đặt hàng mới tăng yếu.

Áp lực lạm phát tăng lên, với cả chi phí đầu vào và giá cả đầu ra tăng với tốc độ nhanh nhất kể từ tháng 7, vẫn theo báo cáo của S&P Global.

Phân tích của S&P cho rằng tình trạng khan hiếm nguyên vật liệu và biến động tỷ giá hối đoái đã góp phần làm tăng chi phí đầu vào, khi dầu và kim loại nằm trong số những mặt hàng được ghi nhận tăng giá.

Theo ông Andrew Harker, giám đốc kinh tế tại S&P Global Market Intelligence, “Đây là thời điểm kết thúc năm ảm đạm đối với ngành sản xuất Việt Nam” và những chỉ số trong báo cáo trên “một phần phản ánh tình trạng không chắc chắn liên quan đến những kế hoạch của chính quyền sắp tới của Mỹ về thuế quan”.


*************

FBI: Nghi phạm vụ thảm sát ở New Orleans ủng hộ IS


Nghi phạm vụ thảm sát ở New Orleans Shamsud-Din Jabbar. (hình chụp tại Fort Johnson, Louisiana được công bố vào tháng 11/2013)
Nghi phạm vụ thảm sát ở New Orleans Shamsud-Din Jabbar. (hình chụp tại Fort Johnson, Louisiana được công bố vào tháng 11/2013)

Một cựu chiến binh của Quân đội Hoa Kỳ lái xe lao vào đám đông đang ăn mừng năm mới, khiến ít nhất 14 người thiệt mạng, là người đã tuyên thệ trung thành với Nhà nước Hồi giáo IS nhưng đã hành động một mình trong vụ tấn công này, FBI cho biết hôm 2/1.

Nghi phạm, người đã bị bắn chết tại hiện trường sau khi nổ súng vào cảnh sát, đã được xác định là Shamsud-Din Jabbar, 42 tuổi, tới từ Texas, từng phục vụ ở Afghanistan. Anh ta lái xe từ Houston đến New Orleans vào ngày 31 tháng 12 và đăng năm video lên Facebook trong khoảng thời gian từ 1 giờ 29 phút sáng đến 3 giờ 02 phút sáng ngày xảy ra vụ tấn công, trong đó anh ta nói rằng mình ủng hộ IS, nhóm hiếu chiến Hồi giáo có chiến binh ở Iraq và Syria, FBI cho biết.

Trong video đầu tiên, Jabbar giải thích rằng trước đó anh ta đã có kế hoạch làm hại gia đình và bạn bè của mình, nhưng lo ngại rằng các phương tiện truyền thông sẽ không tập trung vào “cuộc chiến giữa những người có đức tin và những kẻ không có đức tin”, Phó Phụ tá Giám đốc FBI Christopher Raia nói.

Jabbar cũng nói trong các video rằng anh ta đã gia nhập IS trước mùa hè năm ngoái và đã viết di chúc cuối cùng của mình, ông Raia cho biết.

“Đây là một hành động khủng bố”, “đã được lên kế hoạch từ trước và là một hành động tội ác”, ông Raia nói.

FBI nói có vẻ như không có mối liên hệ nào giữa vụ tấn công ở New Orleans với vụ việc ở Las Vegas vào cùng ngày mà trong đó một chiếc Tesla Cybertruck đã phát nổ bên ngoài Khách sạn Trump International ở Las Vegas, chỉ vài tuần trước khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Tòa Bạch Ốc vào ngày 20 tháng 1.

Những nạn nhân bị thương trong vụ tấn công ở New Orleans bao gồm hai cảnh sát bị nghi phạm bắn. Vụ việc xảy ra chỉ ba giờ sau khi bước sang năm mới ở Khu Phố Pháp lịch sử. FBI cho biết tính luôn cả nghi phạm có ít nhất 15 người đã thiệt mạng.

Trong khi đó, chính quyền ở các thành phố khác của Hoa Kỳ cho biết họ đã tăng cường an ninh, bao gồm cả tại Trump Tower và Quảng trường Thời đại ở Thành phố New York, đồng thời nói thêm rằng không có mối đe dọa nào ngay lập tức.

Tại Washington, cảnh sát cũng nói họ đã tăng cường sự hiện diện khi thủ đô chuẩn bị tổ chức ba sự kiện lớn trong tháng này: Quốc hội chứng nhận chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống của Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump vào ngày 6 tháng 1, lễ tang cấp nhà nước cho cựu Tổng thống Jimmy Carter vào ngày 9 tháng 1 và lễ nhậm chức của ông Trump vào ngày 20 tháng 1.

Cờ Nhà nước Hồi giáo

FBI cho biết một lá cờ IS đã được tìm thấy trên móc kéo của chiếc xe liên quan đến vụ tấn công ở New Orleans.

Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden lên án hành động mà ông gọi là “đáng khinh”.

Hồ sơ cho thấy Jabbar làm việc trong lĩnh vực bất động sản tại Houston. Trong một video quảng cáo được đăng tải cách đây bốn năm, Jabbar tự mô tả mình sinh ra và lớn lên tại Beaumont, một thành phố cách Houston khoảng 130 km về phía đông.

Phát ngôn viên Quân đội cho biết Jabbar đã phục vụ trong Quân đội chính quy từ tháng 3 năm 2007 đến tháng 1 năm 2015 và sau đó phục vụ trong Quân đội Trừ bị từ tháng 1 năm 2015 đến tháng 7 năm 2020. Jabbar đã được triển khai đến Afghanistan từ tháng 2 năm 2009 đến tháng 1 năm 2010 và giữ cấp bậc trung sĩ khi kết thúc thời gian phục vụ.

IS là một nhóm hiếu chiến Hồi giáo từng áp đặt chế độ khủng bố lên hàng triệu người dân ở Iraq và Syria cho đến khi sụp đổ sau một chiến dịch quân sự kéo dài của liên quân do Hoa Kỳ đứng đầu.

Các chuyên gia cho biết mặc dù đã bị suy yếu trên chiến trường, IS vẫn tiếp tục tuyển dụng những người ủng hộ trực tuyến.


*************

Một người gốc Việt bị kết án trong vụ tấn công Điện Capitol xin tị nạn ở Canada, chờ Trump ân xá


Anthony Vo cùng mẹ mình, Annie, tại Điện Capitol trong vụ bạo loạn ngày 6/1/2021 mà anh cho là cuộc biểu tình "ôn hòa."
Anthony Vo cùng mẹ mình, Annie, tại Điện Capitol trong vụ bạo loạn ngày 6/1/2021 mà anh cho là cuộc biểu tình "ôn hòa."

Một người Mỹ gốc Việt bị kết án tù vì tham gia vào cuộc bạo loạn ở tòa nhà Quốc hội Hoa Kỳ đã bỏ trốn và đang xin tị nạn chính trị tại Canada với hy vọng rằng mình sẽ được ân xá khi Donald Trump trở lại Nhà Trắng.

Anthony Vo, có cha mẹ là những di dân tị nạn sau chiến tranh Việt Nam tới Mỹ vào thập niên 1990, đã bị kết án 9 tháng tù giam và được lệnh phải trình diện tại một nhà tù liên bang vào ngày 14/6/2024, nhưng thay vào đó người đàn ông 32 tuổi này đã bỏ trốn sang Canada.

Nói với VOA từ Canada, Anthony Vo cho biết anh đang xin tị nạn chính trị tại nơi “có lịch sử chào đón người tị nạn, từ những người trốn tránh nghĩa vụ quân sự trong chiến tranh Việt Nam cho tới những người che dấu cho Edward Snowden”, ngụ ý tới cựu nhân viên NSA hiện đang tị nạn tại Nga vì tiết lộ các tài liệu mật của Mỹ.

Trên trang Facebook cá nhân, Anthony Vo cho biết Canada vào ngày 4/12/2024 đã chấp nhận lý do cho đơn xin tị nạn chính trị của anh.

Trong các tài liệu yêu cầu tị nạn mà VOA xem được, Anthony Vo nói rằng cuộc bạo loạn ngày 6/1/2021 là “một cuộc biểu tình ôn hòa” đã bị “phá hoại như một phần của hoạt động thay đổi chế độ trong nước nhằm ám sát Trump và những người ủng hộ ông về mặt chính trị.” Antony Vo cho rằng mình đã bị “nhắm mục tiêu, bức hại, ngược đãi” và phải chịu “phiên tòa bất công” vì niềm tin chính trị của mình, và nếu bị đưa trở lại Mỹ, anh sẽ bị bỏ tù “trong điều kiện vô nhân đạo.”

Cuộc tấn công vào Điện Capitol diễn ra sau bài phát biểu đầy nhiệt huyết của Tổng thống Trump khi đó trước hàng chục nghìn người ủng hộ ông gần Nhà Trắng, trong đó ông lặp lại tuyên bố không có cơ sở rằng ông đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2020.

Những người xông vào Điện Capitol với cột cờ, gậy bóng chày, gậy khúc côn cầu và các vũ khí tự chế khác cũng như súng điện và bình xịt hơi cay đã làm 140 cảnh sát bị thương sau nhiều giờ đụng độ.

Hơn 1.500 người đã bị buộc tội liên quan đến vụ tấn công, thường được gọi là 6/1, nhằm phá bỏ việc chứng nhận chiến thắng của Tổng thống Joe Biden.

Anthony Vo bị kết án tại phiên tòa xét xử của bồi thẩm đòan ở Washington DC về 4 tội danh xâm nhập vào tòa nhà Quốc hội và hành vi gây rối trật tự liên quan đến hành động của anh.

Anthony Vo cho biết anh bay tới Canada ngày 14/6/2024, chỉ vài giờ sau khi anh được lệnh phải trình diện tại một nhà tù liên bang.

Các hình ảnh trên trang Facebook cá nhân của Anthony Vo cho thấy anh và mẹ mình – người đã chạy khỏi Việt Nam năm 1991 đến tị nạn tại Mỹ – đang mỉm cười bên trong điện Capitol ngày 6/1/2021. Anthony Vo cho biết bố anh là một quan chức trong chính phủ Việt Nam Cộng hòa và bị chính quyền Bắc Việt giam 10 năm tù cải tạo. Mẹ anh, bà Annie, bị bắt vào tháng 3 vì tham gia tấn công điện Capitol và đang chờ xét xử.

Anthony Vo cho biết anh hy vọng ông Trump sẽ ân xá cho anh và những người biểu tình khác tham gia vụ nổi loạn chỉ vài tuần trước khi Tổng thống Biden tuyên thệ nhậm chức năm 2021.

“Tôi hy vọng như vậy. Tôi không nghi ngờ điều đó,” Anthony Vo nói.

Nói với CBC News, người đàn ông đang bị các quan chức thực thi công luật Mỹ truy tìm cho biết ông Trump “là người nói lời giữ lời.”

Ông Trump đã gọi những kẻ bạo loạn là “những người yêu nước” và “tù nhân chính trị”. Ông nói với CNN rằng ông “có xu hướng sẽ ân xá cho nhiều người trong số họ.”

Một số bị cáo trong vụ bạo loạn ở Điện Capitol đã dùng chiến thắng của ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vừa qua trước Phó Tổng thống Kamala Harris để yêu cầu hoãn phiên tòa xét xử hoặc tuyên án họ.

Bản thân ông Trump, người sẽ nhậm chức để trở lại Nhà Trắng vào ngày 20/1, cũng đã bị cáo cuộc âm mưu lật ngược kết quả bầu cử năm 2020. Tuy nhiên, vụ án chưa được đưa ra xét xử và hiện đang được Bộ Tư pháp giải quyết theo hướng không truy tố một tổng thống đương nhiệm.

Anthony Vo cho biết anh cũng đã tìm cách xin tị nạn ở Việt Nam nhưng không được tổng lãnh sự Việt Nam ở Houston, Texas, hồi đáp.

Nếu được ông Trump ân xá, Anthony Vo cho biết anh sẽ rút đơn xin tị nạn ở Canada và trở về với gia đình ở Indiana để ăn Tết, vốn sẽ rơi vào cuối tháng 1.

“Làm điều tốt. Hãy tử tế,” Anthony Vo nói và cho biết anh đã nộp đơn xin làm tình nguyện viên làm việc tại DOGE, bộ Hiệu quả Chính phủ hiện do tỷ phú Elon Musk và Vivek Ramaswamy được ông Trump bổ nhiệm điều hành, “hoặc bất cứ nơi nào mà các nhóm chuyển giao (quyền lực từ chính quyền Biden sang Trump) thấy tôi hữu ích.”


*********

Ông Zelenskyy nói Ukraine chuẩn bị nối lại quan hệ ngoại giao với Syria


Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy hôm 2/1 nói rằng ông đang chuẩn bị tái lập quan hệ ngoại giao với Syria, chưa đầy một tháng sau khi chính phủ được Nga hậu thuẫn ở Damascus bị lật đổ.

Ông Zelenskyy phát biểu như vậy sau chuyến thăm Syria của Bộ trưởng Ngoại giao Andrii Sybiha và Bộ trưởng Nông nghiệp Vitaliy Koval, người trước đó cho biết Ukraine đã gửi một lô hàng viện trợ lương thực.

"Chúng tôi đang chuẩn bị nối lại quan hệ ngoại giao với Syria và việc hợp tác trong các tổ chức quốc tế", ông Zelenskyy cho biết.

Ukraine đã cắt đứt quan hệ ngoại giao với Syria vào tháng 6 năm 2022 sau khi chính phủ khi đó ở Damascus tuyên bố công nhận "sự độc lập" của các vùng lãnh thổ do Nga chiếm đóng ở các vùng Donetsk và Luhansk của Ukraine.

Kể từ khi quân nổi dậy lật đổ Tổng thống Syria Bashar al-Assad vào tháng trước, Ukraine đã có động thái xây dựng quan hệ với những người cai trị mới theo chủ nghĩa Hồi giáo ở Syria.

Nga, quốc gia đã xâm lược Ukraine vào năm 2022, là đồng minh trung thành của ông Assad và đã cấp cho ông này quy chế tị nạn chính trị.

Kyiv cũng có kế hoạch tăng cường thương mại với Lebanon và ít nhất là tăng gấp đôi kim ngạch xuất khẩu nông sản từ mức 400 triệu đô la, ông Zelenskyy nói thêm.

Ông Zelenskyy trước đó đã nói rằng Ukraine sẽ gửi 500 tấn bột mì đến Syria theo sáng kiến nhân đạo "Ngũ cốc từ Ukraine" của Kyiv hợp tác với Chương trình Lương thực Thế giới của Liên Hợp Quốc.

Chuyến hàng này sẽ cung cấp nguồn lực cho khoảng 167.000 người Syria trong một tháng, ông Koval cho biết trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình.

Ông nói thêm rằng chuyến hàng này sẽ không phải là chuyến cuối cùng và Syria cũng quan tâm đến việc cung cấp dầu, đường và thịt.

"Hôm nay, ở cấp độ đối thoại của chính phủ, chúng tôi hiểu rõ rằng sự hỗ trợ phải bền vững và không phải là một lần, mà là lâu dài và có thể dự đoán được", ông Koval nói.

Moscow cũng cho biết họ đang liên lạc với chính quyền mới ở Damascus, bao gồm cả về số phận của các cơ sở quân sự của Nga tại Syria.


***********

Nhân viên y tế: Các cuộc không kích của Israel giết chết ít nhất 43 người ở Dải Gaza


Hình ảnh sau vụ không kích của Israel ở Al-Mawasi.
Hình ảnh sau vụ không kích của Israel ở Al-Mawasi.

Các cuộc không kích của Israel hôm 2/1 đã giết chết ít nhất 43 người Palestine trên khắp Dải Gaza, bao gồm 11 người tại một khu lán trại dành cho các gia đình phải di dời, các nhân viên y tế cho biết.

Họ nói rằng 11 người này bao gồm phụ nữ và trẻ em ở quận Al-Mawasi, nơi trước đó được chỉ định là khu vực nhân đạo dành cho dân thường trong cuộc chiến giữa Israel và nhóm chiến binh Hamas cầm quyền của Gaza, hiện đã bước sang tháng thứ 15.

Lãnh đạo sở cảnh sát Gaza, Mahmoud Salah, và trợ lý của ông, Hussam Shahwan, đã thiệt mạng trong cuộc không kích, theo Bộ Nội vụ Gaza do Hamas điều hành.

Quân đội Israel cho biết đã tiến hành một cuộc không kích dựa trên thông tin tình báo tại Al-Mawasi, ngay phía tây thành phố Khan Younis, và tiêu diệt ông Shahwan, gọi ông là người đứng đầu lực lượng an ninh Hamas ở phía nam Gaza. Họ không đề cập đến cái chết của ông Salah.

Các cuộc không kích khác của Israel đã giết chết ít nhất 26 người Palestine, bao gồm sáu người tại trụ sở Bộ Nội vụ ở Khan Younis và những người khác ở trại tị nạn Jabalia ở phía bắc Gaza, trại Shati và trại Maghazi ở trung tâm Gaza.

Quân đội Israel cho biết đã nhắm mục tiêu vào các chiến binh Hamas mà tình báo nói là đang hoạt động trong một trung tâm chỉ huy và kiểm soát "nằm bên trong tòa nhà thành phố Khan Younis ở Khu vực nhân đạo".

"Khi năm mới bắt đầu, chúng tôi nhận được báo cáo về một cuộc tấn công khác vào Al-Mawasi khiến hàng chục người thiệt mạng, một sự nhắc nhở khác rằng không có khu vực nhân đạo chứ đừng nói đến khu vực an toàn (ở Gaza)", ông Philippe Lazzarini, người đứng đầu cơ quan Liên Hợp Quốc về người tị nạn Palestine UNRWA, cho biết trong một bài đăng trên X.

"Mỗi ngày mà không có lệnh ngừng bắn sẽ mang đến nhiều bi kịch hơn".

Khi được hỏi về số người chết được báo cáo hôm 2/1, một phát ngôn viên của quân đội Israel cho biết đã tuân thủ luật pháp quốc tế khi tiến hành chiến tranh ở Gaza và đã thực hiện "các biện pháp phòng ngừa khả thi để giảm thiểu thiệt hại cho dân thường".

Sau đó hôm 2/1, các cuộc không kích khác của Israel đã giết chết ít nhất bốn người trên phố Jala ở trung tâm thành phố Gaza và hai người ở quận Zeitoun, các bác sĩ cho biết.

Quân đội Israel đã cáo buộc các chiến binh ở Gaza sử dụng các khu dân cư để làm nơi ẩn náu. Hamas phủ nhận điều này.

Đồng minh nhỏ hơn của Hamas là Jihad Hồi giáo cho biết họ đã bắn tên lửa vào khu Holit ở phía nam Israel gần Gaza hôm 2/1. Quân đội Israel cho biết đã chặn được một quả đạn trong khu vực này sau khi nó bay qua từ phía nam Gaza.

Theo Bộ Y tế Gaza, Israel đã giết chết hơn 45.500 người Palestine trong cuộc chiến. Hầu hết trong số 2,3 triệu người dân Gaza đã phải di dời và phần lớn lãnh thổ ven biển nhỏ bé, được xây dựng san sát nhau này, đã bị tàn phá.

Cuộc chiến nổ ra sau cuộc tấn công xuyên biên giới của Hamas vào miền Nam Israel vào ngày 7 tháng 10 năm 2023, khiến 1.200 người thiệt mạng và 251 người khác bị bắt làm con tin rồi bị đưa về Gaza, theo số liệu của Israel.


************
Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
Thứ Sáu, 07 Tháng Hai 20257:07 SA
Thứ Tư, 05 Tháng Hai 20254:26 SA
Thứ Ba, 04 Tháng Hai 20256:38 SA
Thứ Hai, 03 Tháng Hai 20255:52 SA
Chủ Nhật, 02 Tháng Hai 20257:55 SA
Thứ Bảy, 01 Tháng Hai 20256:15 SA
Thứ Sáu, 31 Tháng Giêng 20256:13 SA
Thứ Năm, 30 Tháng Giêng 20254:11 SA
Thứ Tư, 29 Tháng Giêng 20257:41 SA
VIDEO HNPD
Video HNPD 

"Vietnam ! Việtnam !", tài liệu được giải mã. (phụ đề Việt ngữ)

          (muốn phóng hình lớn, click vào ô vuông bên phải phía dưới khung hình)



n đài VOA (Bấm để xem thêm)
Giao Kèo
Web tham khảo