Quân đội Ukraina hôm nay, 09/08/2024, khẳng định đã oanh kích “thành công” một căn cứ không quân của Nga ở vùng Lipetsk, nằm cách biên giới Ukraina gần 300 km, nơi đã bị nhiều vụ tấn công bằng drone trong đêm. Theo các hãng thông tấn Nga, hỏa hoạn đã bùng lên tại căn cứ không quân nói trên.
Đăng ngày: Sửa đổi ngày:
2 phút
Theo hãng tin AFP, thống đốc vùng Lipetsk đã phải ban hành tình trạng khẩn cấp sau loạt tấn công bằng drone của Ukraina, khiến 6 người bị thương và gây hư hại một nhà máy điện. Trong khi đó, quân Ukraina tiếp tục đà tiến vào sâu trong lãnh thổ Nga tại vùng Kursk ở biên giới. Quân đội Nga cũng xác nhận các trận giao tranh tiếp diễn tại vùng này.
Từ Matxcơva, thông tín viên Jean-Didier Revoin tường trình:
"Tại Nga, tình trạng khẩn cấp đã được ban hành ở thành phố Lipetsk, nằm cách Matxcơva 560 km về phía nam, sau một cuộc tấn công ồ ạt bằng drone trong đêm. Hỏa hoạn đã bùng lên tại một sân bay quân sự nằm gần đó, nhưng hiện chưa biết rõ nguyên nhân.
Tại vùng Belgorod, cách Matxcơva 670 km về phía tây nam, tổng cộng có đến 29 drone của Ukraina bị lực lượng phòng không Nga bắn rơi, nhưng đã gây nhiều thiệt hại vật chất.
Bán đảo Crimée cũng bị tấn công bằng drone không chiến và drone hải chiến, theo thông báo sáng nay (09/08) của chính quyền địa phương. Những cuộc tấn công này gây hoang mang cho lực lượng vũ trang và người dân Nga, trong lúc chiến dịch đột kích của quân Ukraina bắt đầu từ thứ Ba vẫn tiếp diễn tại vùng Kursk ở biên giới. Lực lượng của Kiev dường như đã tiến sâu cả chục cây số vào lãnh thổ Nga.
Hôm qua, Matxcơva khẳng định tình hình vẫn ổn định và trong tầm kiểm soát, nhưng trên mạng Telegram, một số blogger quân sự cho biết các chiến binh của công ty lính đánh thuê Wagner cùng với các chiến binh Chechnya đã được triển khai trong vùng để hỗ trợ cho quân đội chính quy của Nga. Việc triển khai những lực lượng này cho thấy mức độ ác liệt của các trận giao tranh đang diễn ra trên lãnh thổ Nga".
Theo các hãng thông tấn Nga, bộ Quốc Phòng Nga vừa thông báo triển khai thêm thiết bị quân sự để chống trả cuộc đột kích của quân Ukraina vào vùng Koursk.
***********
Microsoft: Iran đẩy mạnh hoạt động mạng dường như để tác động đến cuộc bầu cử Mỹ
Iran đang tăng cường hoạt động trực tuyến dường như nhắm tác động đến cuộc bầu cử sắp tới của Hoa Kỳ, trong một trường hợp nhắm vào chiến dịch tranh cử tổng thống bằng một cuộc tấn công lừa đảo qua email, Microsoft cho biết hôm thứ Sáu.
Những kẻ tấn công người Iran cũng đã dành nhiều tháng gần đây để tạo ra các trang tin tức giả mạo và mạo danh các nhà hoạt động, đặt nền móng để kích động sự chia rẽ và có khả năng tác động đến cử tri Hoa Kỳ vào mùa thu năm nay, đặc biệt là ở các tiểu bang dao động, theo phát hiện của gã khổng lồ công nghệ Microsoft.
Những phát hiện trong báo cáo tình báo về mối đe dọa mới nhất của Microsoft cho thấy Iran, quốc gia đã hoạt động tích cực trong các chu kỳ vận động tranh cử gần đây của Hoa Kỳ, đang phát triển các chiến thuật cho một cuộc bầu cử khác có khả năng gây ra những tác động toàn cầu. Báo cáo này đi xa hơn những gì mà các quan chức tình báo Mỹ từng tiết lộ, đưa ra những ví dụ cụ thể về các nhóm người Iran và hành động mà họ đã thực hiện cho đến nay. Phái đoàn Iran ở Liên Hiệp Quốc phủ nhận có kế hoạch can thiệp hoặc tiến hành các cuộc tấn công mạng vào cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ.
Báo cáo không nêu rõ ý định của Iran ngoài việc gieo rắc hỗn loạn ở Hoa Kỳ, mặc dù các quan chức Mỹ trước đây ám chỉ rằng Iran đặc biệt phản đối cựu Tổng thống Donald Trump. Các quan chức Hoa Kỳ cũng đã bày tỏ lo ngại về những nỗ lực của Tehran nhằm trả đũa cuộc tấn công năm 2020, giết chết một vị tướng Iran do ông Trump ra lệnh. Tuần này, Bộ Tư pháp đã công bố cáo buộc hình sự đối với một người đàn ông Pakistan có quan hệ với Iran, người bị cáo buộc đã lập mưu ám sát nhiều quan chức, có khả năng bao gồm cả ông Trump.
Báo cáo cũng tiết lộ cách mà Nga và Trung Quốc đang lợi dụng sự phân cực chính trị ở Mỹ để thúc đẩy thông điệp gây chia rẽ của họ trong một năm bầu cử quan trọng.
Báo cáo của Microsoft đã xác định bốn ví dụ về hoạt động gần đây của Iran mà công ty dự kiến sẽ gia tăng khi cuộc bầu cử vào tháng 11 đang đến gần.
Đầu tiên, một nhóm có liên hệ với Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran vào tháng 6 đã nhắm mục tiêu vào một quan chức cấp cao của chiến dịch tranh cử tổng thống Hoa Kỳ bằng một email lừa đảo, một hình thức tấn công mạng thường được sử dụng để thu thập thông tin nhạy cảm, theo báo cáo, nhưng không xác định được chiến dịch nào bị nhắm mục tiêu. Nhóm này đã che giấu nguồn gốc của email bằng cách gửi nó từ tài khoản email bị hack của một cựu cố vấn cấp cao, Microsoft cho biết thêm.
Vài ngày sau, nhóm Iran đã cố gắng đăng nhập vào một tài khoản thuộc về một cựu ứng cử viên tổng thống, nhưng không thành công, báo cáo của Microsoft cho biết. Công ty đã thông báo cho những người bị nhắm mục tiêu.
Trong một ví dụ riêng khác, một nhóm Iran đã tạo ra các trang web giả dạng là các trang tin tức có trụ sở tại Hoa Kỳ nhắm mục tiêu đến các cử tri ở các phía đối lập của quang phổ chính trị, báo cáo cho biết.
Một trang tin giả mạo dành cho đối tượng thiên tả đã lăng mạ ông Trump bằng cách gọi ông là “kẻ điên cuồng” và ám chỉ ông sử dụng ma túy, báo cáo cho biết. Một trang web khác nhằm thu hút độc giả Cộng hòa tập trung vào các vấn đề LGBTQ và phẫu thuật chuyển giới.
Một ví dụ thứ ba mà Microsoft trích dẫn phát hiện ra rằng những nhóm người Iran đang mạo danh các nhà hoạt động Hoa Kỳ, có khả năng đặt nền móng cho các hoạt động gây ảnh hưởng gần hơn tới cuộc bầu cử.
Cuối cùng, một nhóm người Iran khác vào tháng 5 đã xâm phạm một tài khoản do một nhân viên chính phủ sở hữu ở một tiểu bang dao động, báo cáo cho biết. Không rõ liệu cuộc tấn công mạng đó có liên quan đến các nỗ lực can thiệp bầu cử hay không.
Phái đoàn Iran ở Liên Hiệp Quốc đã gửi cho AP một tuyên bố qua email, nói rằng: “Iran đã trở thành nạn nhân của nhiều hoạt động tấn công mạng nhắm vào cơ sở hạ tầng, trung tâm dịch vụ công và các ngành công nghiệp. Năng lực mạng của Iran mang tính phòng thủ và tương xứng với các mối đe dọa mà nước này phải đối mặt. Iran không có ý định cũng như không có kế hoạch tiến hành các cuộc tấn công mạng. Cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ là vấn đề nội bộ mà Iran không can thiệp”.
Báo cáo của Microsoft cho biết khi Iran gia tăng ảnh hưởng trên mạng, các tác nhân có liên hệ với Nga cũng đã chuyển hướng các chiến dịch gây ảnh hưởng của họ để tập trung vào cuộc bầu cử Hoa Kỳ, trong khi các tác nhân có liên hệ với Đảng Cộng sản Trung Quốc đã lợi dụng các cuộc biểu tình ủng hộ Palestine ở trường đại học và những sự kiện khác hiện nay ở Mỹ để cố gắng gây căng thẳng chính trị tại Mỹ.
Microsoft cho biết họ vẫn tiếp tục theo dõi cách kẻ thù nước ngoài sử dụng công nghệ AI tạo sinh. Các công cụ ngày càng rẻ và dễ tiếp cận này có thể tạo ra hình ảnh và video giả giống như thật chỉ trong vài giây, khiến một số chuyên gia lo ngại rằng chúng sẽ được sử dụng làm vũ khí để đánh lừa cử tri trong kỳ bầu cử này.
Mặc dù nhiều quốc gia đã thử nghiệm AI trong các hoạt động gây ảnh hưởng của họ, công ty cho biết, nhưng những nỗ lực đó cho đến nay vẫn chưa có nhiều tác động. Báo cáo cho biết kết quả là một số tác nhân đã “quay trở lại các kỹ thuật đã chứng minh được hiệu quả trong quá khứ như thao túng kỹ thuật số đơn giản, làm méo mó nội dung và sử dụng nhãn hoặc logo đáng tin cậy trên những thông tin sai lệch”.
Báo cáo của Microsoft phù hợp với những cảnh báo gần đây từ các quan chức tình báo Hoa Kỳ, những người cho biết các đối thủ của Hoa Kỳ dường như quyết tâm gieo rắc những tuyên bố sai sự thật và kích động trên internet trước cuộc bỏ phiếu vào tháng 11.
Tháng trước, các quan chức tình báo hàng đầu nói rằng Nga tiếp tục gây ra mối đe dọa lớn nhất khi đề cập đến thông tin sai lệch về bầu cử, trong khi có dấu hiệu cho thấy Iran đang mở rộng nỗ lực của mình và Trung Quốc đang tiến hành một cách thận trọng trong năm 2024.
Các quan chức cho biết những nỗ lực của Iran dường như nhằm mục đích làm suy yếu các ứng cử viên được coi là có nhiều khả năng làm gia tăng căng thẳng với Tehran. Đó là một mô tả phù hợp với ông Trump. Chính quyền của ông đã chấm dứt thỏa thuận hạt nhân với Iran, tái áp đặt các lệnh trừng phạt và ra lệnh giết chết vị tướng hàng đầu của Iran.
Những nỗ lực gây ảnh hưởng cũng trùng với thời điểm căng thẳng cao độ giữa Iran và Israel, quốc gia mà quân đội Hoa Kỳ ủng hộ mạnh mẽ.
Giám đốc Tình báo Quốc gia Avril Haines cho biết vào tháng trước rằng chính phủ Iran đã bí mật ủng hộ các cuộc biểu tình ở Mỹ về cuộc chiến của Israel chống lại Hamas ở Gaza. Các nhóm có liên hệ với Iran đã đóng giả là những nhà hoạt động trực tuyến, khuyến khích biểu tình và cung cấp hỗ trợ tài chính cho một số nhóm biểu tình, bà Haines cho biết.
Những kẻ thù của nước Mỹ, trong đó có Iran, có lịch sử lâu dài trong việc tìm cách tác động đến các cuộc bầu cử của Hoa Kỳ. Vào năm 2020, các nhóm có liên hệ với Iran đã gửi email cho các cử tri Dân chủ trong một nỗ lực rõ ràng để đe dọa họ bỏ phiếu cho ông Trump, các quan chức tình báo cho biết.
***********
Nga nói giao tranh vẫn tiếp diễn ở Kursk, video cho thấy các xe tải Nga bị thiêu rụi
Video được đăng trên mạng xã hội hôm thứ Sáu và được Reuters xác minh cho thấy một đoàn xe tải quân sự của Nga đã bị thiêu rụi dọc theo một xa lộ ở khu vực Kursk, miền nam nước Nga, nơi lực lượng Ukraine đã mở một cuộc đột kích lớn trong tuần này.
Có thể nhìn thấy khoảng 15 chiếc xe tải trong video, bao gồm một chiếc có ký hiệu Z mà Nga sử dụng làm biểu tượng cho “hoạt động quân sự đặc biệt” của mình ở Ukraine. Một số xe tải dường như chứa các thi thể.
Reuters đã có thể xác minh vị trí là làng Oktyabrskoye, dựa trên các tòa nhà, cây cối và bố cục đường sá, nhưng không thể xác định chính xác thời điểm video được quay.
Lực lượng Ukraine đã vượt qua biên giới vào thứ Ba trong một cuộc phản công gây sốc, sau nhiều tháng Nga từ từ tiến lên ở miền Đông Ukraine, gần hai năm rưỡi sau khi Moscow đưa quân xâm lược nước láng giềng.
Tổng tham mưu trưởng quân đội Valery Gerasimov báo cáo với Tổng thống Vladimir Putin hôm thứ Tư rằng quân đội Nga và lực lượng của cơ quan an ninh FSB đã chặn đứng cuộc tiến công và sẽ đẩy quân Ukraine trở lại biên giới.
***********
Không kích của Israel giết chết nhân vật cấp cao của Hamas ở miền nam Lebanon
Một cuộc không kích của Israel vào một chiếc ô tô sâu bên trong lãnh thổ Lebanon đã giết chết một nhân vật cấp cao của nhóm vũ trang Hamas của Palestine vào tối thứ Sáu, một nguồn tin của Hamas và hai nguồn tin an ninh khác nói với Reuters.
Cuộc không kích, ở rìa phía nam thành phố cảng Sidon của Lebanon, cách biên giới khoảng 60 km (gần 40 dặm), giết chết Samer al-Hajj, một quan chức an ninh của Hamas làm việc tại trại tị nạn gần đó của người Palestine, Ain al-Hilweh. Vệ sĩ của ông bị thương nặng, ba nguồn tin cho biết.
Quân đội Israel tiến hành các cuộc không kích nhằm vào các thành viên của Hamas, nhóm vũ trang Hezbollah của Lebanon đồng minh và các phe phái khác ở Lebanon trong 10 tháng qua, song song với cuộc chiến ở Gaza.
Các nhóm vũ trang này phóng tên lửa, máy bay không người lái và các cuộc tấn công bằng pháo qua biên giới vào miền bắc Israel.
Trong khi hầu hết các cuộc giao tranh chỉ giới hạn ở dải biên giới giữa Israel và Lebanon, các cuộc không kích của Israel nhằm vào các nhân vật cấp cao của Hezbollah, Hamas và các nhóm khác được thực hiện xa hơn về phía bắc.
Một cuộc không kích của Israel vào vùng ngoại ô Beirut vào tháng 1 đã giết chết phó thủ lĩnh Hamas Saleh Arouri. Một cuộc không kích khác của Israel vào cùng khu vực vào tuần trước giết chết chỉ huy quân sự cấp cao của Hezbollah là Fuad Shukr.
Vài giờ sau khi Shukr bị giết, thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh bị ám sát tại Tehran. Iran và các đồng minh trong khu vực, bao gồm Hezbollah và Hamas, đổ lỗi cho Israel và tuyên bố sẽ trả đũa.
************
Sức mạnh quân sự của Iran và Israel: Bên nào vượt trội hơn? - BBC News Tiếng Việt
- Tác giả, Arif Shamim
- Vai trò, BBC News Urdu & BBC News Persian
Nhóm vũ trang Hezbollah của Lebanon đã tiến hành một loạt cuộc tấn công bằng thiết bị bay không người lái và tên lửa vào miền bắc Israel trong tuần qua. Tuy nhiên, Hezbollah cảnh báo đây vẫn chưa phải là đòn tấn công trả đũa việc Israel giết chết một chỉ huy cấp cao của họ vào tháng 7/2024.
Vào ngày 6/8/2024, có bốn người đã thiệt mạng khi Israel không kích trúng một ngôi nhà ở thị trấn Mayfadoun của Lebanon, cách biên giới gần 30 km về phía bắc, theo các nguồn tin y tế và an ninh.
Cuộc tấn công được thực hiện trong lúc căng thẳng giữa Israel với Iran và Hezbollah ngày càng gia tăng, làm dấy lên lo ngại về một cuộc xung đột lớn.
Các lực lượng này sẽ ứng phó ra sao nếu một cuộc chiến lớn nổ ra?
Căng thẳng ngày càng gia tăng kể từ khi Iran tiến hành các cuộc tấn công bằng tên lửa và thiết bị bay không người lái (drone) nhằm vào Israel trong ngày 13/4/2024, và một drone của Israel đã tấn công mục tiêu quân sự ở Iran. Dù không có thương vong đáng kể ở Israel nhưng việc phóng hơn 300 drone và tên lửa đã chứng tỏ khả năng tấn công từ xa của Iran.
Bên nào chiếm thế thượng phong?
BBC đã cân nhắc câu trả lời cho câu hỏi này bằng cách tham khảo các nguồn được liệt kê dưới đây, mặc dù có thể tiềm lực đáng kể của mỗi quốc gia được giữ bí mật.
Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) so sánh hỏa lực của quân đội Iran và Israel, thu thập nhiều nguồn chính thức và nguồn mở để đưa ra ước tính tốt nhất có thể.
Các tổ chức khác, chẳng hạn như Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm, cũng đưa ra đánh giá, nhưng độ chính xác có thể khác nhau ở những quốc gia thường không cung cấp số liệu.
Nhà nghiên cứu Nicholas Marsh từ Viện Nghiên cứu Hòa bình Oslo (PRIO) cho biết IISS được coi là chuẩn mực để đánh giá sức mạnh quân sự của các quốc gia trên toàn thế giới.
IISS cho biết Israel chi ngân sách cho quốc phòng nhiều hơn Iran, mang lại cho nước này sức mạnh đáng kể trong bất kỳ cuộc xung đột tiềm tàng nào.
Theo IISS, ngân sách quốc phòng của Iran là khoảng 7,4 tỷ USD vào năm 2022 và 2023, trong khi ngân sách của Israel cao hơn gấp đôi, vào khoảng 19 tỷ USD.
Chi tiêu quốc phòng của Israel so với tổng sản phẩm quốc nội (GDP - thước đo sản lượng kinh tế) của nước này cũng cao gấp đôi so với Iran.
Động thái tiếp theo
Các đợt tấn công lẫn nhau của Israel và Hezbollah ngày càng leo thang. Israel đã tiến hành không kích vào các mục tiêu Hezbollah ở Lebanon và cho biết đã thực hiện vụ giết chết chỉ huy cấp cao Fuad Shukr của Hezbollah vào ngày 30/7/2024.
Hezbollah đã bắn tên lửa vào miền bắc Israel. Hệ thống phòng thủ tên lửa Vòm Sắt (Iron Dome) của Israel đã chặn được hầu hết các quả tên lửa này.
Tuy nhiên, Jeremy Binnie, chuyên gia về Trung Đông tại tạp chí phân tích quốc phòng Janes, cảnh báo, "Vòm Sắt sẽ là hệ thống chính phòng thủ trước tên lửa và tên lửa pháo binh tầm ngắn phóng từ Lebanon, mặc dù nhiều ý kiến cho rằng Hezbollah có nhiều tên lửa đến mức ít nhất họ có thể tạm thời khiến hệ thống phòng không của Israel quá tải."
Nhà phân tích Nicholas Marsh của Viện Nghiên cứu Hòa bình Oslo cho rằng: "Iran đã công bố một danh sách gồm nhiều mục tiêu. Đó có thể là một nỗ lực nhằm đánh lạc hướng. Nhưng Israel sẽ khó có thể phòng thủ tất cả các mục tiêu có thể bị tấn công."
"Điều quan trọng mà Israel cần cân nhắc là họ có thể bắn hạ bao nhiêu tên lửa trước khi chúng đến gần Israel,” ông Marsh cảnh báo.
Có thể leo thang nghiêm trọng?
Biên tập viên Tim Ripley của tạp chí Defense Eye có trụ sở ở Anh nói với BBC rằng các chiến lược gia quân sự nên suy nghĩ "sáng suốt" về phản ứng của Iran và Hezbollah.
"Bạn phải đặt mình vào vị trí của người Iran, Hezbollah và Houthi (các chiến binh Hồi giáo đang tấn công các tuyến vận tải quốc tế ở Trung Đông). Tại sao lại lãng phí công sức của mình để làm điều tương tự một lần nữa?"
Ông Ripley gợi ý rằng Iran có thể khuyến khích Hezbollah tiến hành một cuộc tấn công biên giới - có lẽ vì họ có thể thấy các cuộc tấn công ngày 7/10/2023 của Hamas đã khiến Israel bất ngờ như thế nào, trong khi các cuộc tấn công bằng tên lửa thông thường không dễ dàng xuyên thủng hàng phòng thủ của Israel.
Ông cũng cho rằng Iran có thể xem xét việc bắt giữ các tàu chở dầu nước ngoài.
Nhưng chuyên gia Jeremy Binnie của tạp chí quốc phòng Janes tin rằng sự leo thang như vậy khó có thể xảy ra:
“Lực lượng Radwan tinh nhuệ của Hezbollah đã được huấn luyện cho các hoạt động xuyên biên giới, nhưng tôi có cảm giác rằng lực lượng này sẽ không tham gia vào cuộc trả đũa,” ông nhận định.
"Một mặt, IDF (Lực lượng Phòng vệ Israel) sẽ chuẩn bị tốt hơn nhiều cho kịch bản đó so với ngày 7/10/2023; mặt khác, việc bắt cóc dù chỉ một số ít công dân Israel cũng có thể gây ra một sự leo thang lớn, vì việc tương tự đã xảy ra vào năm 2006."
Vào năm 2006, Israel đã tiến hành một cuộc tấn công trên bộ ở Lebanon sau khi Hezbollah bắt cóc hai binh sĩ Israel. Hai bên đã giao tranh ác liệt và đều ghi nhận thương vong đáng kể.
Ông Ripley đánh giá Israel có thể tiến hành các cuộc tấn công tiếp theo vào Hezbollah để làm giảm nhuệ khí, thay vì gây tác động đáng kể đến sức mạnh cứng của nhóm này.
“Đây là những gì họ đã làm ở Lebanon năm 2006 và ở Gaza hiện nay,” ông nói.
Lợi thế công nghệ
Số liệu của IISS cho thấy Israel có 340 máy bay quân sự sẵn sàng chiến đấu, giúp nước này có lợi thế thực hiện các cuộc không kích chính xác.
Trong số đó có các chiến đấu cơ dòng F-15 với tầm tấn công xa, dòng F-35 công nghệ cao có thể "tàng hình" để tránh radar và có thể tấn công nhanh.
Còn phía Iran, IISS ước tính nước này có khoảng 320 máy bay có khả năng chiến đấu. Các máy bay phản lực này có niên đại từ những năm 1960, bao gồm các dòng F-4, F-5 và F-14 (chiếc máy bay nổi tiếng trong bộ phim Top Gun – Phi công siêu đẳng năm 1986).
Nhưng nhà phân tích Nicholas Marsh cho biết vẫn chưa rõ có bao nhiêu chiếc máy bay cũ này thực sự có thể vận hành vì việc tìm nguồn cung phụ tùng sửa chữa sẽ vô cùng khó khăn. Nguyên nhân là do lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Iran.
Vòm sắt và Arrow
Hệ thống Vòm sắt và Arrow (Mũi tên) là xương sống của hệ thống phòng thủ Israel.
Kỹ sư tên lửa Uzi Rubin, người sáng lập Tổ chức phòng thủ tên lửa Israel thuộc Bộ Quốc phòng nước này, nói với BBC rằng ông cảm thấy "an toàn" khi chứng kiến Vòm Sắt và các đồng minh quốc tế phá hủy gần như toàn bộ tên lửa và thiết bị bay không người lái mà Iran phóng vào Israel hôm 13/4.
Ông Rubin, hiện là nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Chiến lược và An ninh Jerusalem, cho biết: "Tôi cảm thấy rất hài lòng và rất vui... Hệ thống Vòm Sắt được thiết kế để chống lại các mục tiêu của nó. Đó là hệ thống phòng thủ tên lửa tầm ngắn. Không có hệ thống nào tương tự như vậy ở bất kỳ đâu."
Iran cách Israel bao xa?
Israel nằm cách Iran hơn 2.100km. Biên tập viên Tim Ripley của Defense Eye cho biết tên lửa là phương tiện chính để hai bên tấn công nhau.
Chương trình tên lửa của Iran được coi là lớn nhất và đa dạng nhất ở Trung Đông.
Năm 2022, Đại tướng Kenneth McKenzie thuộc Bộ Tư lệnh Trung ương Mỹ cho biết Iran có "hơn 3.000" tên lửa đạn đạo.
Theo Dự án phòng thủ tên lửa CSIS, Israel cũng xuất khẩu tên lửa sang một số nước.
Tên lửa và thiết bị bay không người lái của Iran
Iran đã tiến hành nhiều nghiên cứu về hệ thống tên lửa và thiết bị bay không người lái kể từ cuộc chiến với nước láng giềng Iraq, từ năm 1980 đến năm 1988.
Nước này đã phát triển tên lửa và drone tầm ngắn và tầm xa, nhiều loại trong số đó gần đây đã được phóng vào Israel.
Các nhà nghiên cứu phân tích những tên lửa do phiến quân Houthi nhắm vào Ả Rập Xê Út đã kết luận rằng chúng được sản xuất tại Iran.
‘Trừng phạt’ bằng đòn tấn công tầm xa
Biên tập viên Tim Ripley của Defense Eye nhận định Israel khó có khả năng dính vào một cuộc chiến trên bộ với Iran: "Lợi thế lớn của Israel là sức mạnh không quân và vũ khí dẫn đường. Vì vậy, nước này có khả năng tiến hành các cuộc không kích nhằm vào các mục tiêu quan trọng ở Iran."
Theo ông Ripley, Israel nhiều khả năng sẽ giết các quan chức và phá hủy các cơ sở khai thác dầu từ trên không.
"‘Trừng phạt’ là trọng tâm của Israel... Các nhà lãnh đạo quân sự và chính trị của Israel luôn sử dụng từ này. Đó là một phần trong triết lý của họ, rằng họ phải gây ra nỗi đau để khiến đối thủ phải suy nghĩ kỹ về việc chống lại Israel."
Trong quá khứ, có các nhân vật quân sự và dân sự cấp cao của Iran đã thiệt mạng trong các cuộc không kích, bao gồm cả vụ phá hủy tòa nhà lãnh sự quán Iran ở thủ đô Syria ngày 1/4/2024, khiến Iran tiến hành cuộc tấn công.
Israel chưa nhận trách nhiệm về vụ việc này hoặc một số vụ tấn công nhắm vào các quan chức nổi tiếng của Iran.
Nhưng họ cũng không phủ nhận trách nhiệm.
Lực lượng hải quân
Theo thông tin từ IISS, lực lượng hải quân già cỗi của Iran có khoảng 220 tàu, trong khi Israel có khoảng 60 tàu.
Các nhà phân tích cho rằng hải quân Iran không có khả năng chiến đấu trong chiến tranh.
Tấn công mạng
Israel có nhiều thứ để mất hơn Iran trong một cuộc tấn công mạng.
Hệ thống phòng thủ của Iran kém hơn về công nghệ tiên tiến so với Israel, vì vậy một cuộc tấn công trên không gian mạng vào quân đội Israel có thể mang lại nhiều lợi ích hơn.
Ban Giám đốc Mạng Quốc gia của chính phủ Israel cho biết “cường độ các cuộc tấn công mạng đang cao hơn bao giờ hết, hơn ít nhất ba lần và tấn công vào mọi khu vực của Israel. Sự hợp tác giữa Iran và Hezbollah (tổ chức chính trị và chiến binh người Lebanon) đã tăng lên trong chiến tranh.”
Cơ quan này báo cáo đã có 3.380 cuộc tấn công mạng kể từ cuộc tấn công của Hamas ngày 7/10 đến cuối năm 2023.
Người đứng đầu Tổ chức Phòng vệ Dân sự Iran, Chuẩn tướng Gholamreza Jalali, cho biết Iran đã ngăn chặn gần 200 cuộc tấn công mạng trong tháng trước cuộc bầu cử quốc hội gần đây.
Vào tháng 12/2023, Bộ trưởng Dầu mỏ Iran Javad Owji cho biết một cuộc tấn công mạng đã gây ra sự gián đoạn tại các trạm xăng trên toàn quốc.
Mối đe dọa hạt nhân
Israel được cho là có vũ khí hạt nhân riêng nhưng vẫn duy trì chính sách mơ hồ có chủ ý.
Iran được cho là không có vũ khí hạt nhân và bất chấp những cáo buộc ngược lại, quốc gia này phủ nhận việc đang cố gắng sử dụng chương trình hạt nhân dân sự của mình để trở thành một quốc gia có vũ khí hạt nhân.
Địa lý và nhân khẩu học
Iran là một quốc gia có diện tích lớn hơn nhiều so với Israel và dân số của Iran (gần 89 triệu người) gấp khoảng 9 lần dân số của Israel (gần 10 triệu người).
Tehran cũng có số quân nhân tại ngũ nhiều gấp sáu lần Jerusalem.
IISS cho biết Iran có 600.000 quân nhân, trong khi Israel có 170.000 quân.
Israel có thể trả đũa bằng cách nào?
Tiến sĩ Eric Rondsky, một nhà nghiên cứu Trung Đông cộng tác với Đại học Tel Aviv, nói rằng Israel đã nhận trách nhiệm về thất bại khi ban bố tình trạng cảnh giác cao độ khi Iran tấn công.
Các lực lượng được Iran hậu thuẫn ở các nước láng giềng thường xuyên tiến hành các cuộc tấn công vào những gì có liên kết với Israel và có thể trở thành mục tiêu.
Jeremy Binnie, Chuyên gia Trung Đông tại tạp chí quốc phòng Janes, tin rằng Israel khó có thể trả đũa ngay lập tức: "Có khả năng họ có nhiều lựa chọn nếu muốn trả đũa, chẳng hạn như đánh bom các địa điểm ở Lebanon hoặc Syria."
Ông Binnie nghi ngờ việc một cuộc chiến tranh thông thường quy mô lớn sẽ diễn ra. "Lục quân sẽ không chiến đấu, hải quân sẽ không chiến đấu, họ (Iran và Israel) đang ở rất xa nhau.
"Chúng ta đang thấy một tình huống mà cả hai bên đều có khả năng tấn công tầm xa so với hệ thống phòng không của bên kia. Chúng ta đã thấy một mặt, đó là khả năng tấn công tầm xa của Iran so với khả năng phòng thủ của Israel vào ngày 3/8 và 4/8."
Ông nói rằng Israel sẽ phải vi phạm không phận của các quốc gia có chủ quyền như Syria, Jordan và Iraq.
Tuy nhiên, Israel có một cơ quan mật vụ giàu kinh nghiệm có thể tiến hành các hoạt động bí mật ở Iran.
'Quân bài Iran'
Chuyên gia về các vấn đề Trung Đông Tariq Sulaiman nói với BBC Tiếng Urdu rằng trong quốc hội và nội các Israel có những thành viên ủng hộ chiến tranh, gây áp lực buộc thủ tướng Israel phải hành động. “Bất cứ khi nào Netanyahu thấy dễ bị tổn thương về mặt chính trị, ông ta sẽ ngay lập tức sử dụng quân bài Iran.”
Một cuộc thăm dò do Đại học Hebrew của Israel thực hiện vào tháng 4/2024 cho thấy gần 3/4 công chúng Israel phản đối một cuộc tấn công trả đũa nhằm vào Iran nếu hành động đó gây tổn hại cho liên minh an ninh của Israel với các đồng minh.
Thông tin từ trường này cho biết cuộc khảo sát được thực hiện vào ngày 14 và 15/4/2024 qua internet và điện thoại, lấy mẫu 1.466 đàn ông và phụ nữ đại diện cho người trưởng thành ở Israel, tính cả người Do Thái và người Ả Rập.
'Chiến tranh ủy nhiệm' của Israel và Iran là gì?
Mặc dù Israel và Iran cho đến nay chưa có chiến tranh chính thức nhưng cả hai nước đều đang xảy ra xung đột không chính thức.
Các nhân vật quan trọng của Iran ở các quốc gia khác bị giết trong các cuộc tấn công được cho là do Israel thực hiện. Trong đó bao gồm cả những người bị giết ở Iran, khi nước này nhắm mục tiêu vào Israel thông qua các lực lượng ủy nhiệm của họ.
Nhóm chiến binh và chính trị Hezbollah đang tham gia vào cuộc chiến ủy nhiệm lớn nhất của Iran chống lại Israel từ Lebanon. Iran không phủ nhận việc hỗ trợ Hezbollah.
Sự hỗ trợ của Iran dành cho Hamas ở Gaza cũng tương tự. Hamas đã tiến hành các cuộc tấn công ngày 7/10 vào Israel và đã bắn tên lửa từ Dải Gaza vào lãnh thổ Israel trong nhiều thập niên.
Israel và các cường quốc phương Tây tin rằng Iran cung cấp vũ khí, đạn dược và huấn luyện cho Hamas.
Lực lượng Houthi ở Yemen được nhiều người coi là một lực lượng ủy nhiệm khác của Iran. Ả Rập Xê Út cho biết tên lửa do Houthi bắn vào nước này được sản xuất tại Iran.
Các nhóm được Iran hậu thuẫn cũng nắm giữ quyền lực đáng kể ở Iraq và Syria. Iran ủng hộ chính phủ Syria và được cho là sử dụng lãnh thổ Syria để tấn công Israel.
Ahmen Khawaja, Carla Rosch và Reza Sabeti và Chris Partridge tường thuật bổ sung.
*********
Bầu cử tổng thống Venezuela: Phe đối lập và các nước láng giềng tiếp tục gây sức ép với Nicolás Maduro
Hôm nay, 09/08/2024, Brazil, Colombia và Mêhicô kêu gọi Caracas nên công bố các biên bản cuộc bỏ phiếu, trong khi Hoa Kỳ cảnh báo Venezuela về ý đồ bắt giữ các nhà lãnh đạo phe đối lập.
Đăng ngày: Sửa đổi ngày:
3 phút
Theo AFP, trong tuyên bố chung, ba nước Nam Mỹ là Brazil, Colombia và Mêhicô cũng do cánh tả lãnh đạo, kêu gọi tổng thống Nicolás Maduro công bố « một cách minh bạch » kết quả kiểm phiếu, xuất phát từ nguyên tắc « Hội đồng Bầu cử Quốc gia là cơ quan được ủy nhiệm hợp pháp ». Cả ba tổng thống còn nhấn mạnh đến mong muốn « khả năng thẩm định khách quan các kết quả kiểm phiếu, tuân thủ theo nguyên tắc cơ bản về quyền tự quyết của người dân ».
Về phía Hoa Kỳ, quốc gia dẫn đầu ban hành các biện pháp trừng phạt chống Venezuela, được siết chặt hơn từ năm 2019, chính quyền Biden cũng cảnh báo rằng việc bắt giữ các lãnh đạo phe đối lập có nguy cơ « huy động thêm cộng đồng quốc tế, kể cả những nước không muốn gây ồn ào » chống lại Venezuela.
Còn tại Venezuela, làn sóng chống ông Maduro vẫn tiếp diễn. Hôm qua, tại Caracas, một đêm canh thức đã được tổ chức kêu gọi trả tự do cho các tù nhân chính trị, tất cả những người bị bắt kể từ đầu phong trào phản đối kết quả bầu cử.
Từ Caracas, thông tín viên đài RFI, Alice Campaignolle gởi về bài phóng sự :
« Theo tổ chức phi chính phủ Foro Penal, hôm qua, khoảng vài trăm người, tay cầm nến, nét mặt nghiêm trang tụ tập đòi trả tự do cho hơn 1200 người bị bắt từ khi có kết quả bầu cử tổng thống. Những người biểu tình này đã bị Viện công tố cáo buộc tội danh khủng bố và kích động hận thù, nhưng được những người tham gia đêm canh thức xem như là các tù nhân chính trị.
Bà Yesmin Sanchez thổ lộ, « có những người con, người mẹ, những bà vợ nhớ người thân. Không phải vì họ đã phạm tội mà chỉ vì đã tham gia biểu tình. Đó là điều hợp pháp, và là quyền hiến định. »
Trên một dải băng rôn, người ta có thể đọc : « Hãy đóng cửa các trại tra tấn », với bức họa trại giam hình xoắn ốc nổi tiếng, nơi mà rất nhiều cựu tù nhân khẳng định đã bị tra tấn ở đó. Đối với Beatrice, ngày nay toàn bộ người dân Venezuela đang chịu cảnh bạo lực.
Bà nói : « Tôi rất muốn làm rõ tình trạng tra tấn thần kinh của toàn thể người dân. Đó là một hành động khủng bố. Hôm nay, chúng tôi đề nghị mọi người cùng hát nhưng họ không muốn vì sợ hãi. »
Số người bị giam giữ này vừa được bổ sung thêm 262 tù nhân chính trị, đã bị đưa ra xét xử trước cuộc bầu cử tổng thống. »
Hôm qua, tổng thống Venezuela Maduro tự cho là nạn nhân của một âm mưu, đã thông báo đình chỉ mạng xã hội X trong vòng 10 ngày.
*********