Thượng đỉnh NATO ở Washington đưa ra những cam kết mới hỗ trợ Ukraina
Thanh Phương
2–3 minutes
Hội nghị thượng đỉnh của Liên Minh Bắc Đại Tây Dương NATO đánh dấu 75 năm tồn tại của khối quân sự này đã bế mạc hôm qua, 11/07/2024, tại Washington, Hoa Kỳ, sau khi đưa ra nhiều cam kết mới yểm trợ Ukraina chống quân xâm lược Nga.
Đăng ngày:
2 phút
Các nước đồng minh đã thông báo sắp chuyển giao cho Kiev các chiến đấu cơ F-16 do Mỹ chế tạo, các hệ thống phòng không mới, cam kết một khoản viện trợ quân sự ít nhất là 40 tỷ euro, đồng thời xác định tiến trình Ukraina gia nhập NATO là « không thể đảo ngược được ».
Theo hãng tin AFP, là khách mời danh dự của thượng đỉnh Washington, tổng thống Volodymyr Zelensky hôm qua đã bày tỏ hy vọng là 5 hệ thống phòng không mà khối NATO hứa cung cấp sẽ nhanh chóng được đưa đến Ukraina, để giúp Kiev chống trả các cuộc oanh kích của quân Nga. Ông cũng kêu gọi các nước thành viên của Liên Minh bãi bỏ các hạn chế về việc sử dụng vũ khí của những nước này để tấn công các mục tiêu trên lãnh thổ Nga.
Nhiều nước trong NATO cho tới nay vẫn hạn chế việc sử dụng các vũ khí mà họ cung cấp cho Kiev. Ví dụ Đức lo ngại leo thang xung đột với Nga. Riêng Hoa Kỳ thì đã nới lỏng các hạn chế, nhưng vẫn không để cho lực lượng Ukraina toàn quyền sử dụng các vũ khí của Mỹ.
Trong một tuyên bố, các lãnh đạo khối NATO đã bày tỏ « mối quan ngại sâu sắc » về « vai trò mang tính quyết định » của Trung Quốc yểm trợ Nga kể từ khi tổng thống Putin phát động cuộc chiến tranh xâm lược Ukraina.
Bên lề thượng đỉnh NATO, Nhà Trắng hôm qua thông báo kể từ 2026, Hoa Kỳ sẽ triển khai trên lãnh thổ nước Đức các tên lửa tầm xa, có thể bắn tới các mục tiêu xa hơn so với hệ thống tên lửa của Mỹ hiện được bố trí ở châu Âu.
Đối với Nga, các thông báo nói trên cũng như việc NATO tăng cường yểm trợ cho Ukraina là bằng chứng cho thấy khối quân sự này đã can dự « trực tiếp » vào Ukraina và quay trở lại thời kỳ « Chiến tranh lạnh ».
Sư Thích Minh Tuệ 'xuất hiện trở lại' và 'khỏe mạnh'
6–7 minutes
Nguồn hình ảnh, Mạng xã hội
Chụp lại hình ảnh, Cảnh trong video được cho là sư Thích Minh Tuệ trở lại được lan truyền trong ngày 12/7
Sáng ngày thứ Sáu 12/7, một số tài khoản mạng xã hội lan truyền hình ảnh nhà sư Thích Minh Tuệ xuất hiện trở lại bên cạnh người em trai Lê Thìn.
Trả lời BBC News Tiếng Việt qua điện thoại vào hôm nay 12/7, em trai của sư Thích Minh Tuệ là ông Lê Thìn cho biết nhà sư "thật sự đã xuất hiện trở lại và khỏe mạnh".
Ông Lê Thìn từ chối trả lời những câu hỏi của BBC về nguyện vọng của gia đình trong thời gian tới.
Ông Thìn nói rằng vì chưa xem clip trên mạng xã hội nên chưa thể bình luận là clip đang lan truyền có phải thật hay không.
Trước đó, trong một video trên YouTube được đăng ngày 1/7, có cảnh một người xưng tên là Lê Thìn nói là em trai của sư Thích Minh Tuệ, cho biết đang "lo lắng" sau khi nhà sư nói rằng sẽ quay trở lại sau 5 đến 7 ngày nhưng vẫn chưa thấy nên đã gửi đơn lên cơ quan chức năng.
Ông Lê Thìn hôm nay cũng xác nhận với BBC News Tiếng Việt là gia đình đã có gửi đơn lên cơ quan chức năng.
Nhiều người bày tỏ trên mạng xã hội niềm vui mừng khi thấy sư Thích Minh Tuệ quay trở lại với chiếc lõi nồi cơm điện quen thuộc cùng bước đi thong dong.
Hành tung sư Thích Minh Tuệ là chủ đề được quan tâm trên mạng xã hội trong những tuần qua. Nhiều người đặt ra câu hỏi ông có thật sự đang ẩn tu hay đang bị khống chế.
Trước đó, đã có những đồn đoán cho rằng sư Thích Minh Tuệ đã bị cơ quan an ninh bắt đi từ ngày 12/6 ở tỉnh Gia Lai.
Tiếp tục tranh cãi về cách tu tập của sư Thích Minh Tuệ
Nguồn hình ảnh, Nguyễn Tiến
Chụp lại hình ảnh, Sư Thích Minh Tuệ đã dừng cuộc bộ hành vào đầu tháng 6, nhưng ảnh hưởng của ông vẫn còn rất sâu rộng (ảnh chụp tại tỉnh Quảng Trị hồi cuối tháng 5/2024).
Hình ảnh sư Thích Minh Tuệ đi khất thực trên đôi chân trần đã trở thành một hiện tượng xã hội tại Việt Nam, là chủ đề tranh luận sôi nổi ở trên mạng xã hội.
Việc sư Minh Tuệ ngừng bộ hành vào ngày 3/6 để lại tiếc nuối cho nhiều người, dù được cho là một việc "được dự đoán sẽ phải xảy ra", theo nhận định của Sư Thích Đồng Long nói với BBC từ Sài Gòn hôm 4/6.
Sau khi sư Thích Minh Tuệ dừng đi bộ khất thực, vào ngày 8/6, Công an tỉnh Gia Lai đã trao căn cước công dân Lê Anh Tú (tên thật của nhà sư).
Ngày 8/6, sư Thích Minh Tuệ đã xuất hiện trong một video trên Đài Truyền hình Việt Nam (VTV) có độ dài 3 phút 40 giây với nhan đề "Thông tin xuyên tạc ẩn tu của ông Thích Minh Tuệ".
Vào ngày 10/6, sư Thích Minh Tuệ đã về thăm cha mẹ tại tỉnh Gia Lai sau 6 năm, theo truyền thông Việt Nam.
Ngày 13/6, trước tình trạng nhiều người đổ về căn chòi nơi ông Tuệ ẩn tu, công an tỉnh Gia Lai đã bố trí lực lượng tại các ngả đường qua thị trấn Ia Kha, huyện Ia Grai để kiểm soát tình hình.
Sự nổi tiếng của sư Thích Minh Tuệ đã châm ngòi cho những tranh luận công khai về Phật giáo, đồng thời thúc đẩy sự quan tâm và phê phán của công chúng đối với các cơ sở Phật giáo được nhà nước công nhận.
Bên cạnh những lời ca ngợi về sư Minh Tuệ, vào ngày 10/7, nhà báo Hoàng Hải Vân đã gây tranh cãi khi đăng bài viết bình luận về sư Minh Tuệ trên trang Facebook:
"Vị hành giả khất thực không vô minh đến mức không biết mình có rất đông công chúng, ông không thể không biết mỗi một bước chân ông đi, mỗi một lời ông nói đều được đám đông tôn thành 'chân lý'. Ông không thể không biết hành vi của ông được lòng rất nhiều người, nhưng cũng gây phiền nhiễu cho rất nhiều người khác."
Phản bác lại bài viết này, tác giả Thái Hạo viết trên Facebook:
"Cổ xúy, bảo vệ sự lương thiện, lên tiếng góp ý và phê phán những cái sai, cái xấu, đó là tinh thần trách nhiệm mà bất cứ người cầm bút tử tế nào cũng cần lấy làm tôn chỉ.
Nhưng thật khó hiểu. Ông Minh Tuệ, một kẻ tứ cố vô thân, chỉ có manh áo rách và cái lõi nồi cơm điện, 'ngủ lang' bên gốc cây, nhà hoang, nghĩa địa, một người đã luôn lặp lại rằng bản thân chỉ là phàm phu đang đi tập học, ông hết sức 'biết thân biết phận' và khiêm tốn, sống không hại đến ai, không nói xấu ai, một mực luôn chúc cho người khác được 'hạnh phúc tốt đẹp' dù họ có đánh, có chửi mình, nhưng sao lại có lắm kẻ ghen ghét, đố kỵ đến thế? Không những vậy, người thô lỗ thì lồng lộn tức tối, hỏa bốc ra miệng không kìm được lời; kẻ ranh mãnh thì dùng bút sắt bọc nhung, đâm người bằng chữ nghĩa không biết ghê tay. Thật lạ lùng!"
Nguồn hình ảnh, Nguyễn Tiến
Chụp lại hình ảnh, Hiện có nhiều hạn chế về thông tin, hình ảnh liên quan đến nhà sư Thích Minh Tuệ (ảnh chụp vào tháng 5/2024 tại tỉnh Quảng Trị).
Hiện chính quyền Việt Nam đang kiểm soát chặt chẽ thông tin liên quan đến nhà sư Thích Minh Tuệ.
Vào ngày 4/7, hai người dân ở tỉnh An Giang đã bị phạt tổng cộng 10 triệu đồng sau khi đăng video "tảng đá có hình người, giống ông Thích Minh Tuệ". Hành động này của chính quyền đã gây nhiều tranh cãi, trong đó có nhiều ý kiến phê phán chính quyền đang tìm cách kiểm soát suy nghĩ, trí tưởng tượng của người dân.
Không những vấn đề phạt người đưa ra so sánh, ví von về sư Thích Minh Tuệ, đã có những chỉ trích cho rằng những dấu ấn về nhà sư này dường như đang bị "âm thầm" tẩy trắng trên các phương diện khác, chẳng hạn trên sàn thương mại điện tử.
Trang thương mại điện tử Shopee Việt Nam đang bị nhiều người dùng phê phán vì bị cho đã bị kiểm duyệt, không bán các sản phẩm có hình ảnh nhà sư Thích Minh Tuệ. Khi tìm kiếm bằng từ khóa "Thích Minh Tuệ" trên ứng dụng Shopee Việt Nam thì không cho ra kết quả, dù trước đó các mặt hàng "mang phong cách Thích Minh Tuệ" được bày bán rất nhiều.
Trong các nhóm trên Facebook, một số người đã lên tiếng phê phán động thái của Shopee, kêu gọi tẩy chay, hay đánh giá một sao... cho sàn điện tử này.
BBC News Tiếng Việt đã email đến Shopee vào ngày thứ Năm 11/7 để có bình luận về vấn đề này.
Chụp lại video, Từ hiện tượng sư Thích Minh Tuệ: Thế nào mới là tu?
*************
Nga từng cố ám sát lãnh đạo công ty Đức giao vũ khí cho Ukraine
Reuters
3–4 minutes
Tình báo Mỹ phát hiện ra rằng Nga đã lên kế hoạch ám sát giám đốc điều hành của nhà sản xuất vũ khí Rheinmetall của Đức, công ty đang sản xuất đạn pháo và xe quân sự cho Ukraine, đài CNN và báo New York Times đưa tin hôm 11/7.
Âm mưu giết Armin Papperger, Giám đốc điều hành (CEO) của Rheinmetall, là một trong hàng loạt kế hoạch của chính phủ Nga nhằm ám sát các giám đốc điều hành ngành quốc phòng trên khắp châu Âu, những người đang ủng hộ nỗ lực chiến tranh của Ukraine, đài CNN dẫn lời 5 quan chức Mỹ và phương Tây không nêu tên cho biết âm mưu này đã bị phát hiện vào đầu năm nay.
Bản tin viết rằng Hoa Kỳ đã thông báo với Đức và cho biết thêm rằng các cơ quan an ninh của Đức đã có thể bảo vệ được ông Papperger.
Thủ tướng Đức Olaf Scholz từ chối bình luận về bản tin này khi được hỏi trong cuộc họp báo tại hội nghị thượng đỉnh NATO ở thủ đô Washington, đồng thời nói thêm rằng chính phủ Đức nhận thức rất rõ về nhiều mối đe dọa mà họ phải đối mặt.
Công ty Rheinmetall nói trong một tuyên bố rằng “các biện pháp cần thiết luôn được thực hiện” với sự tham vấn thường xuyên với các cơ quan an ninh.
Đại sứ quán Nga ở Washington và Điện Kremlin chưa đưa ra bình luận ngay lập tức.
Tờ New York Times trích dẫn nhiều quan chức phương Tây trong bản tin của mình trong khi tờ Financial Times cũng đưa tin về âm mưu này, đề cập đến các nhà ngoại giao NATO.
Công ty Rheinmetall, một trong những nhà sản xuất đạn pháo và đạn xe tăng lớn nhất thế giới, bắt đầu tăng cường sản xuất sau cuộc xâm lược Ukraine năm 2022 của Nga.
Vào tháng 5/2023, họ cho hay đã thành lập một liên doanh với tập đoàn nhà nước Ukraine Ukroboronprom để chế tạo và sửa chữa xe tăng ở Ukraine.
Cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev, đồng minh thân cận của Tổng thống đương nhiệm Vladimir Putin, nói Nga sẽ trả đũa bằng cách tấn công bất kỳ cơ sở nào mà Rheinmetall thiết lập ở Ukraine.
Vào tháng 2, công ty Rheinmetall thông báo họ cũng có kế hoạch mở một nhà máy sản xuất đạn dược ở Ukraine.
Khi được hỏi về bản tin của CNN tại hội nghị thượng đỉnh NATO hiện tại ở Washington, Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock nói Nga đang tiến hành một cuộc chiến tranh xâm lược kết hợp, bao gồm các cuộc tấn công mạng và phá hoại cơ sở hạ tầng.
Bà nói: “Điều này nhấn mạnh một lần nữa rằng chúng ta, những người châu Âu, phải tự bảo vệ mình tốt nhất có thể và không được ngây thơ”.
Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg, khi trả lời câu hỏi trên bản tin của CNN, nói ông đã chứng kiến một chiến dịch có các hành động thù địch của Nga chống lại NATO mà ông cho rằng chỉ dẫn đến việc các đồng minh tăng cường hỗ trợ cho Ukraine hơn nữa mà thôi.
*************
TIN TỔNG HỢP
RFI
6–7 minutes
Đăng ngày: Sửa đổi ngày:
6 phút
(AFP) - Mỹ sẽ phối hợp với Mêhicô để bảo đảm thép và nhôm nhập khẩu vào Mỹ qua ngả Mêhicô không chứa vật liệu của Belarus, Trung Quốc, Iran và Nga. Trong thông cáo của Nhà Trắng hôm 10/07/2024, Hoa Kỳ đặc biệt nhắm vào Trung Quốc, công bố hàng loạt biện pháp nhằm đảm bảo rằng các công ty thép Trung Quốc không lách thuế hải quan bằng cách chuyển sản phẩm qua Mêhicô trước khi đưa vào Mỹ. Lael Brainard, cố vấn trưởng về kinh tế của tổng thống Joe Biden, cho biết những biện pháp này nhằm mục đích khắc phục những lỗ hổng mà chính quyền Mỹ tiền nhiệm đã không tính đến.
(AFP) - Nga cấm kênh truyền thông “The Moscou Times”. Thông tin đã được “The Moscou Times”, với 100.000 người theo dõi trên Telegram, xác nhận. Trang tin “The Moscou Times”, ra đời từ năm 1992, hôm qua, 10/07/2024 đã bị tư pháp xếp vào danh sách cơ quan truyền thông “không được hoan nghênh” tại Nga, tức là bị cấm. Lý do, theo Matxcơva, là “The Moscou Times” làm mất uy tín của các quyết định của giới lãnh đạo Nga về chính sách đối nội và đối ngoại. “The Moscou Times” bị xem là một tác nhân của nước ngoài hồi tháng 11/2023, khiến đa số cộng tác viên phải rời khỏi Nga. Bị coi là cơ quan truyền thông “không được hoan nghênh” còn nghiêm trọng hơn, bởi các cộng tác viên có thể bị truy tố hình sự.
(AFP) - Hàn Quốc : Các thành viên nhóm nhạc nữ K-pop NewJeans được xem là « đại sứ du lịch ». 1/3 số du khách nói rằng nhạc K-pop, các bộ phim truyền hình nhiều tập K-drama, làm nên làn sóng văn hóa Hàn Quốc « Hallyu », là động lực chính để họ du lịch Hàn Quốc. Chiến dịch quảng bá du lịch của Hàn Quốc kéo dài 1 năm. Năm nay, ngành vực du lịch của Hàn Quốc hồi phục trở lại bằng 90% mức trước đại dịch Covid. Năm 2023, đã có 11 triệu du khách quốc tế, đa phần là khách Trung Quốc và Nhật Bản, đến thăm Hàn Quốc, tăng 245% so với năm 2022. Bộ trưởng Văn Hóa Hàn Quốc Yu In-chon hôm nay 11/07/2024 hy vọng đại sứ du lịch mới là nhóm nhạc nữ nổi tiếng NewJeans sẽ thu hút thêm nhiều du khách quốc tế đến Hàn Quốc.
(AFP) - Thụy Điển bắt giữ 2 hành khách xe lửa mang theo bom tự chế. Một phụ nữ 35 tuổi và một người đàn ông độ tuổi 30 đã bị bắt tối 10/07/2024 tại nhà ga trung tâm Stockholm. Công tố viên phụ trách cuộc điều tra hôm nay 11/07 cho biết hai người này bị nghi ngờ vi phạm các quy định về chất gây cháy nổ, bị xem là tội nặng, và chuẩn bị phá hủy nghiêm trọng tài sản. Theo số liệu của cảnh sát, trong năm 2024, ở Thụy Điển đã có 54 vụ nổ và 79 vụ chuẩn bị gây cháy nổ. Nhiều vụ liên quan đến xung đột băng đảng tội phạm.
(AFP) - Trung Quốc : Công suất điện gió, điện mặt trời lớn gấp đôi tổng công suất thế giới. Trung Quốc hiện có tổng công suất 339 GW đang được xây dựng, trong đó có 159 GW điện gió và 180 GW điện mặt trời. Trong báo cáo ngày 11/07/2024, tổ chức Global Energy Monitor ở Mỹ nhận định con số này vượt xa quốc gia đứng thứ hai là Hoa Kỳ, hiện chỉ xây được tổng công suất 40 GW. Là nước phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính nhiều nhất, Trung Quốc cam kết đưa lượng khí thải carbon lên mức cao nhất vào năm 2030 và rồi dần dần xuống mức 0 vào năm 2060.
(AFP) - Đài Bắc phát hiện 66 chiến đấu cơ Trung Quốc bay quanh Đài Loan. Ngày 11/07/2024, bộ Quốc Phòng Đài Loan khẳng định đây là con số kỷ lục được ghi nhận kể từ đầu năm và 56 chiến đấu cơ trong số này đã vượt qua đường ranh giới giữa hai bên. Quân đội Đài Loan « đã giám sát tình hình và đã có phản ứng tương ứng ». Một ngày trước, Đài Bắc cũng cảnh báo vài chục chiến đấu cơ Trung Quốc bay qua khu vực hòn đảo để ra Thái Bình Dương tập trận với tầu sân bay Sơn Đông.
(AP) - Tuần duyên Mỹ tuần tra phát hiện 4 tàu hải quân Trung Quốc ngoài khơi Alaska. Ngày 10/07/2024, quan chức của tuần duyên Hoa Kỳ cho biết đã phát hiện ba tàu Trung Quốc ở phía bắc eo biển Amukta trong quần đảo Aleutian, ít lâu sau đó là phát hiện chiến hạm thứ tư cách khu vực trên hơn 100 km. Bốn tàu này hoạt động trong vùng biển quốc tế nhưng nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Mỹ và « hoạt động phù hợp với quy định quốc tế ». Đây không phải là lần đầu tiên tàu hải quân Trung Quốc đi gần vùng biển Alaska, hai lần gần đây nhất là vào tháng 09/2022 và tháng 09/2021.
(AFP) - Nga : Hơn 1 triệu hecta rừng bị thiêu rụi. Trong cuộc họp với tổng thống Nga được tường thuật trên truyền hình ngày 10/07/2024, bộ trưởng Tình trạng khẩn cấp Aleksandr Kurenkov cho biết « hiện giờ có hơn 500 đám cháy rừng trên cả nước » với diện tích rộng hơn rất nhiều so với những năm trước. Khoảng 6.000 người được huy động dập lửa. Kể từ đầu năm đã xảy ra gần 6.000 vụ cháy trên diện tích hơn 3,5 triệu hecta. Mùa hè hàng năm vẫn xảy ra những vụ cháy rừng lớn ở Nga, thường ở những vùng xa, thưa dân.
(AFP) - Trung Quốc : Dầu ăn chở trong xe bồn chất đốt. Vụ tai tiếng mới về vệ sinh thực phẩm ở Trung Quốc được nhật báo Xinjing Bao ở Bắc Kinh đăng vào tuần trước trong bài phóng sự « vén màn bí mật » về lĩnh vực vận tải.Nhóm nhà báo điều tra phát hiện nhiều xe bồn được bơm dầu ăn vào ngay sau khi bồn chứa xả hết chất đốt và không được chùi rửa. Nhiều tài xế cho biết cách làm này giúp giảm chi phí để cạnh tranh tốt hơn. Theo chuyên gia Zhu Yi, tiêu thụ dầu ăn bị nhiễm độc trong thời gian dài có thể dẫn đến ngộ độc. Ngày 09/07/2024, chính phủ thông báo mở điều tra và hứa nghiêm trị thủ phạm.
(AFP) - Đức thông báo cấm sử dụng linh kiện của Hoa Vi và ZTE trong mạng 5G. Ngày 11/07/2024, bộ Nội Vụ Đức giải thích đó là « vì lý do an ninh ». Theo bộ trưởng Nancy Faeser, « muộn nhất là tới năm 2026, linh kiện của Hoa Vi và ZTE sẽ không được sử dụng trên các mạng 5G » và những linh kiện của hai tập đoàn Trung Quốc đang được dùng sẽ phải được thay thế muộn nhất là đến cuối năm 2029.
***********
Liên Hiệp Quốc yêu cầu Nga rút khỏi nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu ở Ukraine
Nga đã chỉ trích nghị quyết của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, cho rằng mục đích nghị quyết là 'cố thúc đẩy câu chuyện sai lệch của phương Tây'.
Ảnh chụp vào năm 2022 cho thấy một quân nhân Nga đang đứng gác tại Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia của Ukraine - Ảnh: REUTERS
Ngày 11-7, Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc đã yêu cầu Nga "khẩn trương rút quân đội và các nhân viên không được phép khác" khỏi Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia của Ukraine, và trả lại nhà máy này cho chính quyền Ukraine kiểm soát hoàn toàn, theo Hãng tin Reuters.
Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc đã thông qua nghị quyết với 99 phiếu thuận, 9 phiếu chống và 60 phiếu trắng.
Nghị quyết trên cũng "kêu gọi chấm dứt ngay lập tức các cuộc tấn công của Liên bang Nga vào cơ sở hạ tầng năng lượng quan trọng của Ukraine, vốn làm tăng nguy cơ xảy ra tai nạn hoặc sự cố hạt nhân tại tất cả các cơ sở hạt nhân của Ukraine".
Nghị quyết được thông qua vào ngày 11-7 một lần nữa yêu cầu Nga ngay lập tức chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine và "rút toàn bộ lực lượng quân sự vô điều kiện".
Nhà máy Zaporizhzhia là nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu. Nga đã kiểm soát nhà máy này ngay sau khi phát động "chiến dịch quân sự đặc biệt" ở Ukraine vào tháng 2-2022.
Nhà máy đã đóng cửa, nhưng cần nguồn điện bên ngoài để giữ mát cho vật liệu hạt nhân và ngăn chặn các sự cố.
Phát biểu trước cuộc bỏ phiếu, Đại sứ Ukraine tại Liên Hiệp Quốc Sergiy Kyslytsya đã kêu gọi các nước ủng hộ nghị quyết. Ông nói: "Chúng ta nợ điều này với các thế hệ tương lai. Chúng ta phải đảm bảo rằng nỗi kinh hoàng của thảm họa hạt nhân sẽ không lặp lại".
Trong suốt cuộc xung đột hơn 2 năm qua, Ukraine và Nga đã cáo buộc lẫn nhau về việc pháo kích nhà máy điện hạt nhân này và phá đường dây điện. Ukraine đã bác bỏ cáo buộc của Nga, nói rằng nước này không tấn công các cơ sở hạt nhân.
Tuy nhiên, phát biểu trước Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc trước cuộc bỏ phiếu, Phó đại sứ Nga tại Liên Hiệp Quốc Dmitry Polyanskiy cáo buộc mục đích của nghị quyết là "cố gắng thúc đẩy câu chuyện sai lệch của phương Tây về nguồn gốc của các mối đe dọa đối với các cơ sở hạt nhân ở Ukraine".
Ông còn cho biết đã xuất hiện "mảnh vỡ của một chiếc máy bay không người lái Ukraine được sử dụng để tấn công Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia vào ngày 7-4". Phía Ukraine đã phủ nhận thông tin họ đứng sau các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái mà ông Polyanskiy nhắc đến.
**********
Mỹ, Canada, Phần Lan khởi động kế hoạch đóng tàu phá băng trong khi Trung Quốc và Nga hợp tác ở Bắc Cực
Reuters
~4 minutes
Mỹ, Canada và Phần Lan sẽ thành lập một tập đoàn để đóng tàu phá băng, theo một quan chức cấp cao của chính quyền Hoa Kỳ cho biết. Đây được xem là một động thái nhằm củng cố hoạt động đóng tàu của các đồng minh và đối trọng với sự hợp tác của Nga và Trung Quốc ở các vùng địa cực ngày càng trở nên chiến lược.
Sáng kiến, được gọi là Nỗ lực Hợp tác Tàu phá băng hay gọi tắt là hiệp ước ICE, được công bố hôm 11/7 bên lề hội nghị thượng đỉnh NATO kéo dài ba ngày ở Washington, nơi liên minh này đã kêu gọi Trung Quốc chấm dứt hỗ trợ cho cuộc chiến của Moscow xâm lăng Ukraine.
Một quan chức cấp cao của chính quyền Mỹ nói với các phóng viên rằng hiệp ước này nhằm mục đích tạo ra một đội tàu phá băng để “mở rộng sức mạnh” vào các vùng địa cực và thực thi các quy tắc và hiệp ước quốc tế. Quan chức này gọi đây là “mệnh lệnh chiến lược”.
Vẫn theo quan chức này, thỏa thuận mà ba thành viên NATO dự định ký kết vào cuối năm nay sẽ tập hợp nhu cầu từ các đồng minh để mở rộng năng lực đóng tàu, đồng thời cho biết thêm rằng thỏa thuận này được lập ra để gửi một thông điệp tới Nga và Trung Quốc.
“Nếu không có sự sắp xếp này, chúng ta sẽ có nguy cơ khiến đối thủ của mình phát triển lợi thế về công nghệ chuyên biệt có tầm quan trọng địa chiến lược to lớn, vốn cũng có thể cho phép họ trở thành nhà cung cấp được ưa chuộng đối với các quốc gia cũng quan tâm đến việc mua tàu phá băng ở vùng địa cực,” quan chức này cho biết.
Các nhà lập pháp và chuyên gia của Mỹ đã than thở về sự suy giảm năng lực đóng tàu của Hoa Kỳ trong những năm gần đây, đặc biệt vì Trung Quốc đang sản xuất tàu hải quân ở mức chưa từng có.
Việc đóng tàu của Hải quân Mỹ đã chậm tiến độ nhiều năm qua.
Quan chức này không đưa ra mốc thời gian cho các tàu phá băng mới cũng như không cho biết Mỹ muốn sản xuất bao nhiêu tàu theo hiệp ước này, nhưng lưu ý rằng Mỹ hiện chỉ có hai tàu phá băng, mà cả hai đều sắp hết tuổi thọ.
“Chúng tôi dự định tăng quy mô lên gấp bội số lượng hiện tại ngay khi có thể,” quan chức này nói.
Các chính phủ sẽ cùng nhau xác định các nhà máy đóng tàu ở ba quốc gia có thể đáp ứng nhu cầu từ các đối tác và đồng minh.
“Hiện tại, quy mô còn quá nhỏ và mất quá nhiều thời gian và chúng tôi không tạo ra được sản lượng mà chúng tôi cần,” quan chức này nói và cho biết thêm rằng các đồng minh của Mỹ muốn có 70 đến 90 tàu phá băng trong thập kỷ tới.
Động thái này diễn ra khi Trung Quốc đang tìm cách phát triển các tuyến vận chuyển mới ở Bắc Cực và mở rộng nghiên cứu ở Nam Cực. Các chính phủ phương Tây lo ngại quân đội Trung Quốc có thể đạt được khả năng hoạt động và giám sát tốt hơn từ các hoạt động ở vùng địa cực.
Khi biến đổi khí hậu làm thu hẹp các khối băng ở vùng địa cực, biển Bắc Cực ngày càng được sử dụng làm tuyến đường thương mại nối Thái Bình Dương và Đại Tây Dương với các nền kinh tế lớn.
Trung Quốc và Nga đã hợp tác với nhau để phát triển các tuyến vận chuyển Bắc Cực khi Nga tìm cách cung cấp thêm dầu và khí đốt cho Trung Quốc trong lúc Moscow đang phải chịu các lệnh trừng phạt ngày càng gia tăng của phương Tây.
Nga có hơn 40 tàu phá băng và đang sản xuất số lượng nhiều hơn nữa các tàu này, còn Trung Quốc đang vận hành đội tàu nhỏ hơn của riêng họ nhưng đang phát triển thêm. Hai nước đã ký kết quan hệ đối tác "không giới hạn" vài ngày trước cuộc xâm lược Ukraine năm 2022 của Nga.
Canada và Phần Lan cộng lại có vài chục tàu phá băng.
Nhà ngoại giao Nga nói Moscow sẽ không tham dự thượng đỉnh hòa bình Ukraine lần hai
Reuters
~2 minutes
Nga sẽ không tham dự thượng đỉnh hòa bình Ukraine tiếp theo của hội nghị đã diễn ra vào tháng trước, hãng thông tấn nhà nước RIA dẫn lời Thứ trưởng Ngoại giao Mikhail Galuzin cho biết hôm 11/7.
Nga đã không được mời tham dự hội nghị thượng đỉnh đầu tiên ở Thụy Sĩ có sự tham dự của đại diện 92 quốc gia và nói rằng việc thảo luận về cuộc chiến khi vắng mặt họ là một sự lãng phí thời gian.
Ukraine cho biết họ muốn tổ chức một hội nghị thượng đỉnh tiếp theo như vậy vào cuối năm nay, có thể là ở nam bán cầu, và có thể sẽ mời đại diện Nga tham dự.
RIA dẫn lời ông Galuzin mô tả những điều kiện tiên quyết của Ukraine cho các cuộc đàm phán hòa bình là "tối hậu thư" và rằng Moscow "sẽ không tham gia vào các hội nghị thượng đỉnh như vậy".
Người phát ngôn của Tổng thống Vladimir Putin không nói thẳng như ông Galuzin, và cho rằng ý tưởng tổ chức hội nghị thượng đỉnh lần thứ hai hiện “không có thực chất rõ ràng” nào.
“Chúng ta đang nói về đề xuất gì vậy?” người phát ngôn Dmitry Peskov được RIA dẫn lời nói.
"Các bạn biết rằng Tổng thống Putin và Liên bang Nga luôn sẵn sàng đối thoại, chúng tôi chưa bao giờ từ chối đối thoại. Nhưng chúng ta phải hiểu chúng ta đang nói cái gì."
Ông Putin hồi tháng trước cho biết Nga sẵn sàng chấm dứt chiến tranh nhưng chỉ với điều kiện Ukraine từ bỏ tham vọng NATO và giao toàn bộ 4 khu vực mà Moscow tuyên bố chủ quyền cho Nga. Ukraine bác bỏ những yêu cầu đó vì cho rằng nó chẳng khác nào là đầu hàng.
Nga chiếm gần 1/5 lãnh thổ của nước láng giềng Ukraine. Kyiv nói rằng họ kiên quyết lấy lại tất cả những vùng đất đó và hòa bình chỉ có thể có được nếu Nga rút hết lực lượng và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine được khôi phục.
Nhà hoạt động Huỳnh Thục Vy bị từ chối cấp hộ chiếu sau khi ra tù
VOA Tiếng Việt
4–5 minutes
Nhà hoạt động vừa ra tù Huỳnh Thục Vy hôm 11/7 cho biết bà bị từ chối cấp hộ chiếu và bị cơ quan an ninh Việt Nam cảnh báo không được tiếp xúc với các giới chức ngoại giao nước ngoài hay đưa thông tin “bất lợi” cho chính quyền Việt Nam.
Bà Huỳnh Thục Vy, một blogger và là nhà hoạt động ở Việt Nam, vừa được trả tự do vào ngày 1/6 sau khi bị cầm tù 2 năm rưỡi tù cho tội danh “xúc phạm Quốc kỳ”. Ngay sau khi ra tù, bà Vy đã nộp giấy tờ để làm hộ chiếu và được phía chính quyền hẹn gặp vào ngày 9/7.
“Khi Thục Vy lên thì người tiếp mình chính không phải là nhân viên của phòng Quản lý Xuất nhập cảnh của tỉnh Đắk Lắk, mà lại là hai nhân viên an ninh của Công an tỉnh Đắk Lắk. Họ nói rất nhiều nhưng tóm lại có 3 nội dung chính. Đó là: Thục Vy vẫn còn đang ở trong diện tạm hoãn xuất cảnh và lý do là đối tượng gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia nên bị tạm hoãn xuất nhập cảnh, và kéo theo hậu quả là không được cấp hộ chiếu”, bà Huỳnh Thục Vy kể lại với VOA.
Nội dung thứ hai, vẫn theo lời bà Huỳnh Thục Vy, bà bị các nhân viên an ninh cảnh báo không nên gặp các giới chức ngoại giao Đức, Hoa Kỳ… đưa thông tin sai lạc, gây ảnh hưởng đến quan hệ ngoại giao của Việt Nam với các nước trên.
Sau khi ra tù, bà Huỳnh Thục Vy hôm 21/6 cho biết bà đã có buổi gặp mặt thân mật với bà Josefine Wallat- tổng Lãnh sự, Lãnh sự quán Đức. Bà cho biết trong cuộc gặp, bà đã chia sẻ với giới chức ngoại giao Đức về chế độ giam giữ của nhà tù Việt Nam.
“Còn chuyện đi tị nạn ở Đức thì Thục Vy có nghĩ đến, hồi ở trong tù, Vy có viết một lá bí thư gửi cho bà Tổng lãnh sự Wallat và xin bà giúp cho Vy đi tị nạn ở Đức. Nhưng sau khi ra tù, Vy nghĩ chuyện đi tị nạn ở Đức không còn quan trọng nữa, Vy muốn tiếp tục ở Việt Nam nhưng Vy đã hơi chủ quan”, bà Huỳnh Thục Vy chia sẻ.
Bà cho biết sau khi ra tù, bà bị theo dõi “nhất cử nhất động”. Đơn cử, chuyến đi của bà đến Tiền Giang để xin khám bệnh ở một thánh thất Cao Đài đã bị các nhân viên an ninh Việt Nam cho rằng bà đi gặp một người bất đồng chính kiến nào đó của đạo Cao Đài.
“Hôm làm việc ngày 9/7, họ cũng ép Vy phải ký một bản cam kết là không được kiện tụng về việc không được cấp hộ chiếu, không được gặp gỡ những người bất đồng chính kiến khác, không được viết bài đưa những thông tin bất lợi cho chính quyền Việt Nam”, bà Vy cho biết thêm.
VOA đã gửi yêu cầu xác minh thông tin và bình luận về những tố cáo trên cho Bộ Ngoại giao Việt Nam nhưng chưa nhận được phản hồi.
Nhà hoạt động Huỳnh Thục Vy hiện đang sống cùng hai con nhỏ ở tỉnh Đắk Lắk. Trong những tuần lễ qua, bà đã tổ chức quyên góp tiền để nấu 50 suất cơm phát cho các bệnh nhân ở Bệnh viện thị xã Buôn Hồ mỗi ngày nhằm mục tiêu giúp người nghèo và cũng để giúp cho quán cơm của bà cầm cự trong thời gian khó khăn. Tuy nhiên, trong buổi làm việc ngày 9/7, bà cũng được cơ quan an ninh cảnh báo không nên làm từ thiện nữa vì công việc này cũng phải tuân thủ luật pháp.
Bà nói với VOA rằng bà cảm thấy bị ức chế vì bị kiềm kẹp sau khi ra tù, khiến chứng trầm cảm của bà càng thêm tồi tệ hơn.
Nhà hoạt động Huỳnh Thục Vy là người sáng lập của tổ chức Hội phụ nữ Nhân quyền Việt Nam với mục tiêu ủng hộ những nhà hoạt động nhân quyền là phụ nữ trên toàn quốc. Ngoài ra, bà cũng là một blogger thường xuyên lên tiếng viết về những tiêu cực xã hội và vi phạm nhân quyền ở Việt Nam.
Vào tháng 11/2018, bà bị một tòa án ở thị xã Buôn Hồ tuyên phạt 2 năm 9 tháng tù với tội danh “xúc phạm Quốc kỳ” sau khi bà dùng sơn xịt lên lá cờ đỏ sao vàng vào dịp chính quyền kỷ niệm 72 năm ngày Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh Việt Nam ngày 2/9/2017.
Sau phiên xử, bà Vy được tạm hoãn thi hành án vì đang có thai con thứ hai và nuôi con nhỏ dưới 36 tháng tuổi. Trong thời gian được hoãn thi hành án, bà Vy bị cấm đi khỏi nơi cư trú, cấm xuất cảnh.
Bà Vy cho biết bà cũng đã làm hồ sơ xin tị nạn ở Mỹ từ năm 2019 nhưng chưa có tiến triển gì.
**************
Nga tổ chức lại công nghiệp quốc phòng : Cơn ác mộng của NATO
Trong diễn văn khai mạc hội nghị thượng đỉnh NATO tại Washington, tổng thống Joe Biden khẳng định Liên minh Bắc Đại Tây Dương « hùng mạnh hơn bao giờ hết ». Hoa Kỳ cũng hài lòng thấy 23 trong số 32 thành viên NATO dành đến 2 % GDP cho chi tiêu quốc phòng.
Đăng ngày: Sửa đổi ngày:
6 phút
Ảnh tư liệu : Đoàn xe tăng Nga tiến về Nam Ossetia của Gruzia ngày 09/08/2008, chỉ bốn tháng sau khi hội nghị thượng đỉnh NATO ở Bucarest quyết định chưa kết nạp hai nước Ukraina và Gruzia.AP - Musa Sadulayev
Thế nhưng, theo giới quan sát, vẫn có nhiều yếu tố khiến phương Tây lo ngại. Ngành công nghiệp phòng thủ của Nga đã hồi sinh, trong lúc các nhà sản xuất của châu Âu và Mỹ vẫn gặp nhiều chậm trễ. Đó là chưa kể đến ẩn số chính trị tại châu Âu cũng như tại Hoa Kỳ có thể làm thay đổi chiến lược tự chủ về quốc phòng của phương Tây.
Tháng 2/2022, trong những ngày đầu cuộc chiến, giới phân tích đã nói đến sự yếu kém và lệ thuộc của các nhà sản xuất vũ khí Nga vào phụ tùng hay công nghệ của phương Tây. Nhưng tháng 4/2024, tướng Christopher Cavoli, điều phối toàn bộ các lực lượng của Hoa Kỳ tại châu Âu, báo động Matxcơva đang tiến gần đến mục tiêu sản xuất « 1.200 chiến xa, cung cấp 3 triệu đầu đạn và roket một năm ». Khối lượng này « lớn gấp ba lần so với thẩm định của Âu Mỹ hồi đầu 2022 ». Chỉ riêng về đạn dược, « khả năng sản xuất của một mình nước Nga còn lớn hơn so với của 32 thành viên NATO cộng lại ».
Để có được kết quả này, Matxcơva đã tổ chức lại toàn bộ cỗ máy công nghiệp : trong nhiều lĩnh vực, các nhà máy hoạt động ngày đêm. Chính quyền đồng thời khởi động lại nhiều cơ sở đang chìm vào quên lãng. Điều này giải thích một phần lý do tháng 5/2024 tổng thống Vladimir Putin chỉ định Andrei Belooussov, một nhà kinh tế, vào chức vụ bộ trưởng Quốc Phòng.
Thêm vào đó, như nhận định của Viện Nghiên cứu Chiến tranh (Institute for the Study of War của Mỹ), Matxcơva có thể trông chờ vào một số đối tác như Iran, Trung Quốc hay Bắc Triều Tiên để lách cấm vận của phương Tây. Từ mùa thu 2022, Nga ồ ạt sử dụng drone do Iran chế tạo. Về đạn dược, Bình Nhưỡng là một nguồn cung cấp. Theo các số liệu của Washington, trong năm 2023, Bắc Triều Tiên đã chuyển giao 2,5 triệu đạn pháo cho Nga, đủ để dùng trong « nhiều tháng » trên chiến trường Ukraina. Tháng 6/2024, « hiệp ước hợp tác quân sự hỗ tương », được tổng thống Vladimir Putin và chủ tịch Kim Jong Un ký kết, lại càng gắn chặt hai quốc gia này với nhau.
Nhìn đến điểm tựa thứ ba, có lẽ quan trọng nhất, của Matxcơva là Bắc Kinh, Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế CSIS giải thích, ngay từ khi đưa quân xâm chiếm Ukraina, Nga đã dựng nên cả một hệ thống hợp tác tinh vi với Trung Quốc. Chính quyền Tập Cận Bình không trực tiếp chuyển giao vũ khí sát thương hay thiết bị quân sự cho Nga, nhưng kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc sang Nga riêng trong năm 2022 tăng 26 % và trong số các mặt hàng bán cho Nga có rất nhiều sản phẩm « lưỡng dụng », tức là được sử dụng cả trong lĩnh vực dân sự lẫn quân sự.
Vào lúc mà cỗ máy công nghiệp quốc phòng của Nga đã được tổ chức lại để phục vụ chiến tranh, những tên tuổi lớn trong ngành tại Mỹ đã hoạt động hết công suất. Tại châu Âu, trong khi một số quốc gia như Pháp, Đức tập trung vào việc bảo đảm « tự chủ công nghiệp, tự chủ về quốc phòng », thì một số nước khác như Ba Lan gấp rút ký hợp đồng mua thiết bị của Hàn Quốc để nâng cao khả năng phòng thủ vì sợ rằng, sau Ukraina, Vacxava sẽ là mục tiêu kế tiếp mà Matxcơva nhắm tới.
Song, sau hơn 2 năm chiến tranh Ukraina, các nhà máy sản xuất vũ khí của châu Âu vẫn chậm trễ trong việc chuyển giao đạn dược và các hệ thống phòng thủ cho Kiev. Các nhà máy của Pháp chỉ mới được khởi động lại và chưa bắt kịp được thời gian đã mất.
Ẩn số chính trị tại Âu, Mỹ
Thêm vào đó là yếu tố chính trị tại cả châu Âu lẫn Hoa Kỳ cùng gây hoang mang. Mỹ sẽ bầu lại tổng thống vào tháng 11 năm nay. Tổng thống mãn nhiệm Joe Biden, 81 tuổi, đang trong thế yếu trước ứng cử viên Cộng Hòa Donald Trump. Trong nhiệm kỳ đầu, Trump đã không ngớt lời khen ngợi Putin và quan niệm Mỹ không có trách nhiệm phải bảo vệ châu Âu, thậm chí Washington có thể rút khỏi NATO.
Trong khi đó, trên Lục Địa Già, chủ trương tự chủ về quốc phòng cho toàn khối Liên Âu mà Paris đề xướng từ 2017 vẫn không thể thành hiện thực, kể cả sau khi Nga đưa quân xâm chiếm Ukraina, chiến tranh xảy ra ngay sát cạnh biên giới Liên Âu. Trước khả năng sau bầu cử Mỹ, Donald Trump trở lại cầm quyền Liên Âu muốn thúc đẩy trở lại kế hoạch tự chủ về quốc phòng của tổng thống Pháp. Hiềm nỗi, sau cuộc bầu cử Nghị Viện Châu Âu tháng 6/2024, tổng thống Emmanuel Macron giải tán Quốc Hội, đẩy nước Pháp vào một thời kỳ « bất định » về chính trị, và suýt nữa thì đảng cực hữu bài ngoại và thân Nga đã lên cầm quyền. Tại Pháp, cũng như tại nhiều nước khác trong Liên Hiệp Châu Âu, các đảng cực hữu đang lên như diều gặp gió và ngoại trừ đảng cực hữu của Ý, phần còn lại trong số này chủ trương dĩ hòa vi quý với nước Nga của Putin.
Thêm một điểm khác khiến các lãnh đạo NATO đang họp tại Washington lo lắng, đó là từ nay đến cuối năm 2024 Hungary giữ chức chủ tịch luân phiên Liên Hiệp Châu Âu. Thủ tướng nước này, Viktor Orban, được coi là « cánh tay nối dài » của điện Kremlin trong Liên Âu.
Tại Matxcơva, những thông tin về quân số, về những người lính tử vong trên chiến trường Ukraina cũng như những phương tiện trên bộ, trên không hay trên biển được huy động sang Ukraina thuộc diện bí mật quốc gia. Các nhà phân tích phương Tây khó thẩm định được một cách chính xác tiềm lực quân sự của Nga ở thời điểm hiện tại, nhưng họ biết rất rõ về thực lực, về tiềm năng huy động các phương tiện quân sự của các nước đồng minh trong NATO, về những nguy cơ rình rập các nền dân chủ qua các kỳ bầu cử…
Có lẽ những thông tin và dự phóng liên quan trực tiếp đến các nước phương Tây mới chính là điều khiến NATO lo ngại, hơn cả những báo cáo về khả năng quân sự của nước Nga.
**********
Huyền thoại cờ vây đại bại dưới tay AI: 'Thế giới của tôi đã sụp đổ'
Lê Vy
Lee Sedol nói rằng trận thua gây sốc của ông trước một AI là điềm báo cho thời kỳ mới đầy bất ổn. "Nó có thể không phải là một cái kết có hậu", ông cảnh báo.
Lee Sedol là kỳ thủ cờ vây giỏi nhất trong thế hệ của mình, nhưng ông đã bị đánh bại bởi một đối thủ không phải là con người, theo The New York Times.
Thất bại của Lee trước AlphaGo - một chương trình máy tính do DeepMind của Google phát triển - đã gây sốc cho toàn thế giới vào năm 2016. Bằng cách đánh bại Lee - nhà vô địch thế giới 18 lần được tôn sùng nhờ phong cách chơi trực quan và sáng tạo, AlphaGo đã giải quyết được một trong những thách thức lớn nhất của khoa học máy tính: Tự dạy mình chiến lược trừu tượng cần thiết để giành chiến thắng trong cờ vây, bàn cờ được coi phức tạp nhất của thế giới trò chơi.
Chiến thắng của AlphaGo cũng chứng tỏ tiềm năng vô hạn của AI trong khả năng thành thạo các kỹ năng từng được coi là phức tạp nhất đối với máy móc.
"Tôi rất ngạc nhiên vì chưa bao giờ nghĩ mình sẽ thua", Lee nói trong cuộc họp báo sau trận đấu. "Tôi không biết rằng AlphaGo có thể chơi một ván cờ vây hoàn hảo đến thế".
3 năm sau thất bại, Lee, hiện 41 tuổi, quyết định nghỉ hưu vì tin rằng con người không còn có thể cạnh tranh với máy tính trong cờ vây. Ông nói trí tuệ nhân tạo đã thay đổi bản chất của một trò chơi có nguồn gốc từ Trung Quốc hơn 2.500 năm trước.
"Theo một nghĩa nào đó, thua AI có nghĩa là toàn bộ thế giới của tôi đã sụp đổ", ông nói trong cuộc phỏng vấn gần đây với The New York Times.
Khi vẫn còn có nhiều tranh cãi xung quanh lợi ích và mối nguy tiềm ẩn của AI, Lee kêu gọi những người khác tránh rơi vào trạng thái không chuẩn bị như ông và hãy làm quen với công nghệ hiện nay. Trong các lớp dạy cờ vây của mình, Lee giảng bài về AI, về những gì ông ước mình biết trước khi đấu với AlphaGo.
"Tôi đã phải đối mặt với các vấn đề của AI từ sớm, nhưng điều đó sẽ xảy ra với cả những người khác nữa. Và nó có thể không phải là một cái kết có hậu", Lee nói tại một chương trình giáo dục cộng đồng ở Seoul.
Lee Sedol giải nghệ sau khi thất bại trước AlphaGo.
AI đã giúp chatbot thực hiện các cuộc trò chuyện gần như không thể phân biệt được với tương tác của con người. Trí tuệ nhân tạo đã giải quyết những vấn đề khiến các nhà khoa học bối rối trong nhiều thập kỷ như dự đoán hình dạng protein. Và nó cũng làm mờ ranh giới của sự sáng tạo trong viết nhạc, sản xuất nghệ thuật và tạo dựng video.
Theo quan điểm của Lee, AI có thể thay thế một số công việc, nhưng đồng thời tạo ra các công việc mới. Khi xem xét khả năng nắm bắt cờ vây của AI, ông nói rằng điều quan trọng cần nhớ là con người vừa tạo ra trò chơi vừa thiết kế AI hệ thống để làm chủ được nó.
Điều Lee lo lắng là AI có thể thay đổi những gì con người coi trọng."Mọi người thường ngưỡng mộ sự sáng tạo, độc đáo và đổi mới. Nhưng với AI, rất nhiều thứ đã biến mất", ông nói.
Lee bắt đầu chơi cờ vây từ lúc 5 tuổi dưới sự hướng dẫn của cha mình - một giáo viên và người đam mê trò chơi này. Gia đình ông sống ở Bigeumdo - hòn đảo với khoảng 3.600 dân cư.
Ngay từ nhỏ, Lee đã sớm bộc lộ tài năng. Ông nhanh chóng trở thành kỳ thủ xuất sắc ở độ tuổi của mình không chỉ tại địa phương mà còn trên khắp Hàn Quốc, Nhật Bản và Trung Quốc. Ông trở thành kỳ thủ chuyên nghiệp khi mới ở tuổi 12.
20 tuổi, Lee đã đạt 9 đẳng, cấp độ thành thạo cao nhất trong cờ vây. Không lâu sau, ông trở thành một trong những kỳ thủ giỏi nhất thế giới, được một số người mô tả là Roger Federer của môn thể thao này.
Lee Hajin, cựu tuyển thủ cờ vây chuyên nghiệp, nói về Lee: "Anh ấy là thần tượng, ngôi sao. Mọi người đều ngưỡng mộ anh ấy".
Hiệu quả đến tàn nhẫn
Khi vị thế của Lee ngày càng tăng, AlphaGo bắt đầu thu hút được sự quan tâm từ các nhà khoa học máy tính.
DeepMind đã "đào tạo" AlphaGo bằng 30 triệu nước cờ từ những người chơi cờ vây giỏi nhất. Sau đó, chương trình tự chơi, tự luyện tập với chính nó cho đến khi biết được nên đi nước nào và phát triển các chiến lược mới.
Vào cuối năm 2015, AlphaGo đã 5 lần liên tiếp đánh bại nhà vô địch cờ vây châu Âu trong một trận đấu kín.
Sau đó, Lee trở thành đối thủ tiếp theo. Ông được một cựu tuyển thủ đang làm việc tại Liên đoàn cờ vây quốc tế tiếp cận với lời đề nghị tổ chức trận đấu công khai. Nếu đánh bại được AlphaGo, Lee nhận tiền thưởng 1 triệu USD.
Lee cho biết ông đã chấp nhận lời đề nghị mà không cần suy nghĩ nhiều vì cho rằng "trận đấu sẽ rất vui vẻ". "Thật thú vị khi nghĩ về chiến thắng. Tôi không hề nghĩ đến khả năng mình thua cuộc".
Trận đấu giữa huyền thoại cờ vây Lee Sedol và AlphaGo.
Trận đấu đã diễn ra ở Seoul. Tại Hàn Quốc, nơi có hàng triệu người chơi cờ vây và Lee là người nổi tiếng nhất, cuộc đọ sức được phát sóng trên truyền hình hàng đêm. Hơn 200 triệu người đã theo dõi, bao gồm cả lượng khán giả khổng lồ ở Trung Quốc và Nhật Bản.
Trong các trận đấu, một kỹ sư của DeepMind ngồi đối diện với Lee và đặt những quân cờ theo hiệu lệnh của AlphaGo. Lee không thể nắm bắt cảm xúc, dự đoán suy nghĩ của đối thủ như ông thường làm.
AlphaGo chơi theo một phong cách mà ông chưa từng thấy. Thế giới kinh ngạc theo dõi AlphaGo dần đẩy Lee vào chân tường và thực hiện những nước cờ mà một người chơi thông thường không thể tưởng tượng nổi.
"Tôi nghĩ rằng AI sẽ đánh bại con người một ngày nào đó. Tôi chỉ không nghĩ là nó xảy ra ngay lúc đó với mình", Lee chia sẻ.
AlphaGo thắng 4 trên 5 trận. Lee Sang Hoon, anh trai của Lee và là một kỳ thủ cờ vây chuyên nghiệp, không thể tin điều mình chứng kiến. "Thật sự quá sốc. Những người chơi chuyên nghiệp đang nghiên cứu cách các thuật toán này hoạt động và cố gắng thu hẹp khoảng cách. Nhưng chúng ta còn cả một chặng đường dài", anh trai Lee nói.
Chiến thắng của AlphaGo "là bước ngoặt trong lịch sử của AI", Demis Hassabis, Giám đốc điều hành của DeepMind, cho biết trong một tuyên bố bằng văn bản. Nó cho thấy những gì máy tính có thể tự học từ dữ liệu, ông nói.
Lee khó lòng chấp nhận thất bại. Thứ mà ông coi là một loại hình nghệ thuật, một cá tính và phong cách của chính người chơi giờ đây đã bị gạt sang một bên vì tính hiệu quả đến tàn nhẫn của thuật toán.
"Tôi không còn có thể tận hưởng trò chơi này nữa. Vì thế tôi đã giải nghệ", ông nói.
************
Hậu bầu cử Hạ Viện : Tổng thống Macron bị suy yếu, trục Pháp - Đức cũng bị lung lay
Minh Anh
9–11 minutes
Vòng hai cuộc bầu cử Hạ Viện cho kết quả một Nghị Viện không có đa số tuyệt đối, chính trường Pháp bị phân rẽ thành ba khối lớn. Sự suy yếu của tổng thống Emmanuel Macron, nỗi lo nước Pháp rơi vào bế tắc chính trị, cùng đà trỗi dậy của phe cực hữu trong nghị trường, không chỉ đe dọa đến tầm ảnh hưởng của Pháp, mà còn làm lung lay cả trục đầu tầu Paris - Berlin trong lòng khối Liên Hiệp Châu Âu.
Courrier International (08/07/2024) ghi nhận : Suốt cả tuần châu Âu run rẩy trước nguy cơ đảng Tập Hợp Dân Tộc (RN) có đa số tuyệt đối, đến ngự trị ở điện Matignon ( phủ thủ tướng Pháp ). Hai ngày trước cuộc bỏ phiếu vòng hai, trang Politico (05/07/2024), gióng chuông cảnh báo, sau Hungary, Slovakia, Hà Lan hay Ý, việc cực hữu lên cầm quyền tại Pháp, « quốc gia có trang bị vũ khí hạt nhân và thành viên thường trực của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc, có lẽ sẽ gây ra hậu quả toàn cầu ».
Nếu như kết quả bỏ phiếu vòng hai (07/07) đã xóa tan điều tồi tệ, đưa liên minh cánh tả Mặt Trận Bình Dân Mới (NFP) về đầu, liên minh cánh trung Đồng Hành – Ensemble của tổng thống Macron vượt lên thành thế lực chính trị thứ hai, đẩy phe cực hữu của bà Marine Le Pen xuống vị trí thứ ba, thì việc Nghị Viện Pháp bị phân rẽ thành ba khối chính trị lớn mà không phe nào có đa số tuyệt đối lại làm dấy lên một nỗi lo khác : Một nước Pháp không thể điều hành !
Jon Henley, thông tín viên của báo The Guardian của Anh tại châu Âu, chiều Chủ Nhật 07/7, đã cảnh báo rằng « một trong những lực đẩy của Liên Âu và nền kinh tế thứ hai của khối đang rơi vào tình trạng bế tắc kéo dài ở Quốc Hội và bất định chính trị ».
Tờ El Pais của Tây Ban Nha cũng không khoan nhượng : Viễn cảnh « chung sống » chính trị là « một đòn nặng nề cho vai trò lãnh đạo quốc tế của Pháp ». Nhật báo Tây Ban Nha dẫn nhận định của chuyên gia người Pháp, bà Alexandra de Hoop Scheffer, phó chủ tịch điều hành cơ quan tham vấn của Mỹ German Marshall Fund (GMF) nhấn mạnh đến hậu quả sự suy yếu của Emmanuel Macron đối với tiến bộ của Liên Hiệp Châu Âu. Theo bà, trong bảy năm điều hành nước Pháp, tổng thống Macron đã định hình đáng kể chương trình nghị sự của khối và thúc đẩy sự hội nhập trên nhiều lĩnh vực.
Đây cũng là đánh giá của Marie Krpata, nhà nghiên cứu về quan hệ Pháp – Đức, Viện Quan hệ Quốc tế Pháp (IFRI) trong một trao đổi với RFI Tiếng Việt, được thực hiện trước khi diễn ra cuộc bỏ phiếu vòng hai.
Marie Krpata : Emmanuel Maron đã là một lực đẩy trong khối Liên Hiệp Châu Âu trên một số chủ đề nhất định. Trong bài diễn văn Sorbonne 2017, ông đưa ra một số đề xuất về cách đưa Liên Hiệp Châu Âu tiến lên. Tiếp theo là bài phát biểu Sorbonne 2024 mở rộng động lực về cách cải thiện Liên Hiệp Châu Âu, mặc dù ông bi quan hơn nhiều khi nói rằng châu Âu đang "chết dần".
Dù vậy, ông Macron cũng có một số thành công nhất định, chẳng hạn như về chính sách công nghiệp của Liên Âu, việc thiết lập các cơ chế bảo hộ thương mại, hay như sự phối hợp nhiều hơn trên phương diện chính sách quốc phòng ở cấp độ châu Âu. Theo tôi đây là những kết quả mà tổng thống Pháp đã đạt được.
Ngoài ra còn có khái niệm quyền tự quyết của châu Âu, một khái niệm do Emmanuel Macron đề xướng và hiện nay đã được chấp nhận trong lòng Liên Hiệp Châu Âu. Kế hoạch phục hồi Next Generation EU hậu Covid-19 để giảm thiểu các tác động của đại dịch đối kinh tế, các vấn đề xã hội … Tất cả những điều này thực sự là thành công của bà Angela Merkel và Emmanuel Macron, nhờ vào một sự hội tụ giữa Pháp và Đức.
Kết quả bầu cử này có tác động ra sao đến vị thế của Pháp tại châu Âu ? Việc ông Macron bị suy yếu, Pháp bước vào giai đoạn « sống chung chính trị » với nhiều bất định, có ảnh hưởng đến đầu tầu Pháp – Đức hay không ? Nhà nghiên cứu Marie Krpata giải thích thêm :
Marie Krpata : Nếu nước Pháp phải rơi vào tình trạng « sống chung » chính trị, hay Quốc Hội không có đa số tuyệt đối, Pháp buộc phải tìm kiếm các liên minh để thông qua các văn bản luật. Họ phải đàm phán, tham vấn và do vậy điều đó sẽ trở nên rất là phức tạp, bởi vì Pháp có một mô hình chính trị theo chiều dọc. Do vậy, nếu Pháp phải dồn mọi chú ý cho các vấn đề chính sách trong nước, điều đó nhất thiết sẽ có tác động tiêu cực đến đầu tầu Pháp – Đức.
Nhưng tình hình ở Đức cũng không mấy gì sáng sủa, bởi vì vào tháng 8/2023, chúng ta còn nhớ The Economist đã chạy tít về vấn đề này khi đặt câu hỏi, "liệu Đức có phải là người bệnh mới của châu Âu hay không ?". Đó là vì tờ báo này ám chỉ đến việc tình hình kinh tế Đức cũng không được như mong muốn : Tăng trưởng trì trệ, lạm phát cao, giá năng lượng bị tăng lên khiến tính cạnh tranh của các cơ sở công nghiệp Đức gặp khó khăn.
Hơn nữa trong cuộc bầu cử Nghị Viện Châu Âu hồi tháng 6/2024, liên minh đảng cầm quyền Đức chỉ thu được một kết quả khiêm tốn. Đảng bảo thủ đối lập CDU đã được củng cố hơn trong kỳ bầu cử này và được cảm nhận như là chiếc neo cho sự ổn định. Vì vậy, đã có một số người kêu gọi tổ chức bầu cử sớm ở Đức. Quý vị thử hình dung xem, nếu tại hai nền kinh tế chính châu Âu cùng lúc có hai cuộc bầu cử trước thời hạn, mọi chuyện sẽ trở nên phức tạp và gây ra bất ổn như thế nào?
Cũng đừng quên rằng vào năm 2025, tại Đức cũng sẽ có bầu cử lập pháp, nhưng vào tháng 9/2024, sẽ có các cuộc bầu cử vùng ở các bang phía Đông như Brandebourg, Saxes và Thuringe. Liệu liên minh cầm quyền có thoát được khó khăn hay không ? Các đảng trong liên minh cầm quyền có sẽ thu được gì hay không, bởi vì theo truyền thống, các bang phía đông nước Đức đều ủng hộ các đảng cực đoan, các đảng cực hữu và cực tả luôn chiếm được số phiếu cao.
Vì vậy, trong mọi trường hợp, chắc chắn cả Pháp và Đức đều bị suy yếu. Điều này có nguy cơ ảnh hưởng đến sự đồng thuận trong lòng khối Liên Hiệp Châu Âu và gây chia rẽ sâu sắc Liên Âu và nhất là trong bối cảnh Hungary, đảm nhiệm chức chủ tịch luân phiên của Liên Hiệp Châu Âu. Quốc gia này đã thể hiện sự gần gũi với nước Nga của ông Vladimir Putin, và đã nhiều lần ngăn chặn viện trợ cho Ukraina cũng như là nhiều chuỗi trừng phạt nhắm vào Nga.
Có thể nói tất cả những điều này diễn ra vào một thời điểm địa chính trị nhậy cảm, mà ở đó, các thách thức địa chính trị và trên phương diện quan hệ quốc tế cho Liên Hiệp Châu Âu là rất lớn.
Vậy với sự vắng mặt của Pháp tại châu Âu do những bất ổn chính trị nội tại, Đức có thể tận dụng khoảng trống đó để áp đặt quan điểm của mình đối với các chính sách của Liên Âu ?
Marie Krpata : Điều mà chúng ta thấy từ đầu cuộc chiến tranh Ukraina là Đức làm việc với sự tham vấn chặt chẽ của Hoa Kỳ, chẳng hạn như việc gởi xe tăng Leopard đi kèm với điều kiện giao xe tăng Abrams, cấp xe bọc thép Marder đi cùng với điều kiện gởi xe bọc thép Bradley. Có thể nói là Đức thật sự trong vị thế có tiềm lực kinh tế. Một thế mạnh mà Đức đã tự khẳng định vị trí trên bình diện kinh tế và chuỗi các giá trị quốc tế hóa có từ sau Đệ Nhị Thế Chiến và khi Chiến tranh lạnh kết thúc. Nhưng hiện nay, vị thế này của Đức đã bắt đầu chạm đến giới hạn của hệ thống và mô hình kinh tế, do quá trình phân mảnh các nền kinh tế thế giới.
Thực sự có những hành vi thương mại không công bằng, các biện pháp kiểm soát xuất khẩu và hạn chế tiếp cận thị trường. Vì vậy, trên thực tế, Đức đang suy yếu về mặt kinh tế, một phần là do các chính sách công nghiệp do Trung Quốc và Hoa Kỳ tiến hành. Trung Quốc với Made in China 2025 mong muốn trở thành cường quốc sản xuất hàng đầu vào năm 2049. Hoa Kỳ thì có Đạo luật giảm lạm phát, thúc đẩy công nghệ xanh được sản xuất tại Mỹ thông qua khoản trợ cấp và cho vay.
Vì vậy, Đức đang suy yếu về mặt kinh tế, nhưng nước này cũng gặp khó khăn để khẳng định mình trong một lĩnh vực mà cho đến hiện tại, Đức vẫn chưa thực sự cảm thấy thoải mái chẳng hạn như an ninh, quốc phòng, là những khía cạnh mà nước này đã bỏ qua do lịch sử và trách nhiệm mà nước này phải gánh chịu trong Chiến tranh thế giới thứ hai.
Và chúng ta đã thấy, kể từ cuộc chiến ở Ukraina, họ đã đề ra chiến lược an ninh quốc gia, chiến lược đối với Trung Quốc nhằm cố gắng giảm bớt những điểm yếu của mình trong mối quan hệ với các cường quốc. Tất nhiên, tất cả những điều này góp phần vào việc tái định hướng, tái định vị, nhưng Đức vẫn gặp khó khăn trong việc xác định vị trí của mình. Trên thực tế, Đức thích các thể thức đa phương mà trong đó nước này có thể tìm kiếm sự hợp tác, thỏa thuận với các đối tác khác như Mỹ chẳng hạn.
**********
Với kết quả bầu cử ngày 07/07 tại Pháp, mọi cơ hội cải cách châu Âu xem như đã khép lại. Sự suy yếu của Pháp ở cấp độ châu Âu sẽ có những tác động nghiêm trọng vào thời điểm khối này đang đứng trước những ngã rẽ quan trọng, thời điểm mà « Liên Âu phải quyết định cách thức hành động tại một thế giới mà các mối quan hệ quốc tế trở nên gay gắt hơn và EU đang bị kẹp giữa Trung Quốc và Mỹ », nhất là vào thời điểm Donald Trump có thể trở lại Nhà Trắng vào cuối năm nay, theo như nhận định trên nhật báo El Pais của ông Arancha González Laya, cựu ngoại trưởng Tây Ban Nha, hiện là trưởng khoa Quan hệ Quốc tế, trường đại học Khoa học Chính trị Sciences Po ở Paris.
Tóm lại, trước một nước Pháp bị mất tầm ảnh hưởng do bất ổn chính trị nội bộ, nước Đức đang gặp khó khăn về kinh tế và một Liên Hiệp Châu Âu ngày càng thiên hữu, tương lai của Liên Hiệp Châu Âu trở nên mù mịt hơn bao giờ hết, theo như kết luận của nhà nghiên cứu Marie Krpata.
*************
Bộ trưởng du lịch Tây Ban Nha lên án việc bắn súng nước vào du khách ở Barcelona
Reuters
3–4 minutes
Bộ trưởng Du lịch Tây Ban Nha lên án hành động của một nhóm nhỏ người biểu tình bắn súng nước vào du khách đến Barcelona vào cuối tuần trước, và nói hôm 11/7 rằng họ không đại diện cho văn hóa hiếu khách của đất nước này.
Các nhà hoạt động, những người phản đối tác động của du lịch đại trà đối với thành phố, đã tuần hành qua trung tâm thành phố hôm 6/7 và hô vang các khẩu hiệu như “du khách hãy cút đi”. Đoạn phim của Reuters cho thấy một số nhà hàng bị bao vây và một nhóm nhỏ khoảng hơn chục người dùng súng nước bắn vào những người mà họ cho là khách du lịch nước ngoài.
Bộ trưởng Jordi Hereu, người trước đây từng là thị trưởng Barcelona, nói với các phóng viên rằng mặc dù hành động của người biểu tình là đáng trách nhưng vụ việc đã bị truyền thông quốc tế phóng đại.
Các nhà hoạt động chống du lịch ngày càng tổ chức nhiều các cuộc biểu tình ở Barcelona và các thị trấn ven biển khác như Palma de Mallorca hay Malaga, khi cho rằng du khách làm tăng giá nhà ở và khiến người dân không đủ khả năng sống ở các trung tâm thành phố.
Ông Hereu nói rằng ngành du lịch cần phải được quản lý và đa dạng hóa để phát triển bền vững hơn. Theo ông, việc phân phối lại lợi nhuận của ngành và cải thiện chất lượng việc làm trong ngành du lịch sẽ giúp giảm bớt những lo ngại của những người phản đối.
Ông Jose Luis Zoreda, phó chủ tịch tổ chức vận động hành lang du lịch Exceltur, cho biết các cuộc biểu tình đã "vượt qua lằn ranh đỏ", đồng thời đổ lỗi cho việc không có đủ quy định về việc cho thuê nhà nghỉ là nguyên nhân dẫn đến những căng thẳng.
Theo Exceltur, khách du lịch lưu trú tại các nhà nghỉ tư nhân ở Tây Ban Nha đã tăng 24% trong quý 2 năm nay, trong khi chỉ có thêm 11% chọn ở khách sạn. Các nhà phê bình cho rằng sự chênh lệch này càng làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng nhà ở đang diễn ra ở Tây Ban Nha.
Tình hình có thể trở nên tồi tệ hơn trong mùa hè cao điểm sắp tới, khi Bộ Du lịch nhận thấy lượng du khách đến Tây Ban Nha tăng 13% so với cùng kỳ trong khoảng thời gian từ tháng 7 đến tháng 9.
Dữ liệu của Exceltur đưa ra hôm 11/7 cho thấy, khách du lịch nước ngoài đã chi tiêu nhiều hơn 20% so với năm ngoái trong quý hai, với nhu cầu cao hơn từ du khách Đức, Anh và Mỹ.
Ngược lại, khách du lịch nội địa chỉ chi tiêu nhiều hơn 6%.
Trong tuyên bố của mình, nền tảng của Hội các Khu dân cư vì sự Suy giảm Du lịch đã tổ chức cuộc biểu tình ở Barcelona kêu gọi tăng thuế du lịch, giảm số lượng bến du thuyền và giới hạn chỗ ở du lịch ngắn hạn.
Thị trưởng Barcelona tháng trước tuyên bố rằng thành phố sẽ cấm khách du lịch cho thuê căn hộ vào năm 2028, một động thái quyết liệt bất ngờ khi thành phố tìm cách kiềm chế chi phí nhà ở tăng vọt cũng như làm cho thành phố trở thành nơi đáng sống cho người dân.
Những áp lực tương tự cũng xảy ra ở nước láng giềng Bồ Đào Nha, nơi những người biểu tình đang muốn trưng cầu dân ý ở thủ đô Lisbon để hạn chế việc cho thuê nhà nghỉ ngắn hạn.
Chúng tôi sử dụng cookie để cung cấp cho bạn trải nghiệm tốt nhất trên trang web của chúng tôi. Nếu tiếp tục, chúng tôi cho rằng bạn đã chấp thuận cookie cho mục đích này.
