***********

G20: Chia rẽ cay đắng trong đàm phán về chiến tranh Nga - Ukraine

5–6 minutes

Vikas Pandey từ Delhi & Simon Fraser
BBC News

8 giờ trước

India"s Prime Minister Narendra Modi (on screen) addresses the G20 foreign ministers" meeting in New Delhi on March 2, 2023. — Chụp lại hình ảnh,
Ông Modi nói chuyện với các bộ trưởng bằng tiếng Anh - một dấu hiệu cho thấy ông muốn thông điệp của mình được tiếp nhận tới mức nào

Những cuộc trao đổi giận dữ về cuộc chiến của Nga ở Ukraine đã chi phối các cuộc đàm phán G20. Nước chủ nhà Ấn Độ nói rằng những bất đồng có nghĩa là sẽ không có tuyên bố chung.

Ngoại trưởng Hoa Kỳ cho biết cuộc họp đã bị hủy hoại bởi "cuộc chiến vô cớ và phi lý" của Nga.

Ngoại trưởng Nga cáo buộc phương Tây "tống tiền và đe dọa".

Ấn Độ muốn tập trung vào các vấn đề khác ảnh hưởng đến các quốc gia đang phát triển, nhưng cho rằng những khác biệt về Ukraine "không thể hòa giải".

"Chúng tôi đã cố gắng, nhưng khoảng cách giữa các quốc gia là quá lớn", Ngoại trưởng Ấn Độ S Jaishankar nói.

G20, bao gồm 19 quốc gia giàu có nhất thế giới cộng với Liên minh châu Âu, chiếm 85% sản lượng kinh tế và 2/3 dân số toàn cầu.

Các bộ trưởng ngoại giao của G20 - bao gồm ông Sergei Lavrov của Nga, Antony Blinken của Mỹ và Tần Cương của Trung Quốc - đã nhóm họp tại Delhi dưới sự chủ trì của tổng thống Ấn Độ.

Đây là cuộc gặp mặt trực tiếp đầu tiên của các nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ và Nga kể từ khi chiến tranh bắt đầu, chỉ hơn một năm trước.

Ông Blinken đã gặp ông Lavrov trong khoảng 10 phút bên lề và nói với ông rằng phương Tây sẽ sát cánh cùng Ukraine "cho đến chừng nào còn cần thiết", một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao cho biết.

Ông Blinken cũng thúc ép Nga tham gia lại hiệp ước kiểm soát vũ khí hạt nhân New Start mà nước này gần đây đã rút khỏi, đồng thời tuân thủ các điều khoản.

Các quan chức Nga phủ nhận bất kỳ cuộc đàm phán nào đã diễn ra. Trước đó, Nga cũng cáo buộc phương Tây "chôn vùi" thỏa thuận cho phép Ukraine xuất khẩu một số loại ngũ cốc - nhưng Mỹ phản bác bằng cách cho rằng Moscow đang cản trở xuất khẩu của Ukraine.

Trong khi đó, các quan chức Nga cho biết Moscow và Bắc Kinh đã đồng ý chống lại cái mà họ gọi là đe dọa và tống tiền của phương Tây - nhưng điều này chưa được Trung Quốc xác nhận.

"Chúng tôi nói về cách hành xử. Các đối tác phương Tây của chúng tôi đã rất tệ", ông Lavrov nói sau cuộc hội đàm hôm 2/3. "Họ không còn nghĩ đến ngoại giao nữa; giờ đây họ chỉ lo tống tiền và đe dọa những người khác."

Russia's Foreign Minister Sergey Lavrov at the Delhi meeting — Chụp lại hình ảnh,
Phái đoàn Nga do Ngoại trưởng Sergei Lavrov dẫn đầu

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi khai mạc phiên họp, cảnh báo rằng sự chia rẽ toàn cầu đang gây nguy hiểm cho sự phát triển bền vững.

Ông nói: "Nhiều nước đang phát triển đang vật lộn với các khoản nợ không bền vững trong khi cố gắng đảm bảo an ninh lương thực và năng lượng.

"Họ cũng bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi sự nóng lên toàn cầu do các nước giàu hơn gây ra."

Đó là bài phát biểu hiếm hoi của ông Modi bằng tiếng Anh - một dấu hiệu cho thấy ông mong muốn thông điệp của mình được đón nhận tới mức nào như thế nào. Ông không đề cập trực tiếp đến cuộc chiến ở Ukraine nhưng thừa nhận rằng các cuộc thảo luận sẽ bị ảnh hưởng bởi căng thẳng địa chính trị.

Lịch trình hôm 2/3 bao gồm các phiên họp về an ninh lương thực, hợp tác phát triển, chống khủng bố và hỗ trợ nhân đạo - phản ánh các ưu tiên của Ấn Độ khi nước này giữ chức chủ tịch G20.

Trước cuộc hội đàm, một cựu quan chức ngoại giao Ấn Độ nói với BBC rằng Ấn Độ sẽ phải "làm điều gì đó đặc biệt" để khiến các đại biểu bỏ qua sự khác biệt của họ về cuộc chiến.

Mối quan hệ căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc - nước đã từ chối phản đối cuộc xâm lược của Nga, cũng được cho là sẽ thử thách khả năng của Ấn Độ trong việc tạo ra sự đồng thuận.

Cuối cùng, Bộ trưởng Ngoại giao Jaishankar đã phải trình bày cái được gọi là tóm tắt của chủ tọa sau cuộc hội đàm hôm 2/3, nghĩa là những người tham gia đã không thể đạt được một tuyên bố chung.

Nga và Trung Quốc là những quốc gia duy nhất từ chối đồng ý lên án chiến tranh.

Nhưng Ấn Độ đã thành công trong mục tiêu chính là lên tiếng cho khu vực Nam bán cầu.

Vẫn còn vài tháng nữa cho hoạt động ngoại giao trước khi các nhà lãnh đạo G20 gặp nhau vào tháng 9 và Delhi sẽ hy vọng nhiệm kỳ Chủ tịch G20 của mình không kết thúc trong một kết quả đáng thất vọng.

Các chuyên gia cho rằng Delhi cũng có một nhiệm vụ tế nhị là cân bằng chính sách không liên kết của mình về chiến tranh với lời kêu gọi các quốc gia khác tìm cách hợp tác với nhau.

Ấn Độ đã chống lại áp lực và tiếp tục với chiến lược không chỉ trích trực tiếp Nga, nhà cung cấp vũ khí lớn nhất của Ấn Độ. Nước này thường xuyên bỏ phiếu trắng đối với các nghị quyết của Liên Hiệp Quốc lên án cuộc chiến ở Ukraine, trong đó có cuộc bỏ phiếu được tổ chức tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc vào tuần trước.

Nước này cũng đã bảo vệ quyết định tăng nhập khẩu dầu từ Nga, nói rằng họ phải quan tâm đến nhu cầu của người dân.

Tuy nhiên, họ đã nói về tầm quan trọng của "Hiến chương Liên Hiệp Quốc, luật pháp quốc tế và sự tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của các quốc gia" trong các tuyên bố trước đây về Ukraine.

Tường thuật bổ sung của Leila Nathoo

Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm qua 02/03/2023 đã cáo buộc những kẻ theo "chủ nghĩa tân phát xít Ukraina" xâm nhập vào khu vực Bryansk ở phía nam nước Nga giáp với biên giới Ukraina và nổ súng vào thường dân. Nguyên thủ Nga gọi đó là một "hành động khủng bố".

Từ Matxcơva, thông tín viên Julian Colling cho biết cụ thể :

"Nguyên thủ Nga hôm qua đã mô tả vụ thâm nhập vào khu vực biên giới Bryansk của những kẻ phá hoại dường như là người Ukraina là một "hành động khủng bố". Trên truyền hình, Vladimir Putin cũng cáo buộc “tân phát xít”, xin trích, đã “bắn vào thường dân”. Đã có hai trường hợp tử vong và một đứa trẻ 11 tuổi bị thương, theo truyền thông Nhà nước, dẫn lại tuyên bố của cơ quan đầy quyền lực FSB mà lực lượng biên phòng Nga trực thuộc.

Điều này có thể báo trước sự gia tăng căng thẳng, bởi đây là lần đầu tiên một cuộc nổ sung giữa nhóm người diễn ra ngay trên lãnh thổ Liên Bang Nga. Và những kênh Telegram ủng hộ chiến tranh đã kêu gọi Nga trả đũa mạnh mẽ, thậm chí, một nghị sĩ thân Kremlin kêu gọi, xin trích “trừ khử” Volodymyr Zelensky.

Về phần mình, Kiev phủ nhận có dính líu đến vụ việc sôi động này và cho rằng Nga đang đánh lạc hướng. Theo một video được quay tại chỗ, vụ việc này dường như có sự tham gia của một nhân vật hoạt động cực hữu nổi tiếng người Nga, thù địch với chế độ Putin và đã sống ở Ukraina trong nhiều năm qua.

Ngoài ra, vào tối qua, đã có thêm một chiếc drone bị rơi ở Kolomna chỉ cách Matxcơva 70 km. Tuần này đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể các hoạt động và các vụ nổ drone của Ukraina trên bầu trời Nga. Điều này khiến một số nhà bình luận lo ngại về việc Nga tăng cường các cuộc oanh kích nhắm vào những địa điểm nhạy cảm của Ukraina, điều mà phe cứng rắn của chế độ Putin đã đòi hỏi. Hoặc đưa ra những quyết định mạnh mẽ trong cuộc họp của Hội đồng An ninh Nga ngày hôm nay."

Phát ngôn viên điện Kremlin Dmitry Peskov hôm nay 03/03 đã nói với các phóng viên rằng Nga sẽ đưa ra kết luận cụ thể sau khi cuộc điều tra kết thúc và sẽ tìm ra biện pháp để ngăn chặn các cuộc xâm nhập từ phía Ukraina, đồng thời tránh cho những sự việc như ở Bryansk tái diễn trong tương lai
***************

Hôm qua, 02/03/2023, chính quyền vùng Kharkiv của Ukraina thông báo đã ra lệnh cho những người dễ bị tổn thương phải cấp tốc di tản ra khỏi thành phố Kupiansk ở mặt trận miền đông bắc đang có nguy cơ lọt vào tay quân Nga.

Theo lời thống đốc vùng Kharkiv, Oleg Synegoubov, nhiều thành phố, trong đó có Kupiansk, đã bị quân Nga pháo kích dồn dập.

Nằm cách thành phố Kharkiv khoảng 100 km, Kupiansk, thành phố có gần 30.000 dân trước chiến tranh, đã bị quân Nga chiếm ngay từ những ngày đầu của cuộc chiến tranh xâm lược. Sau một cuộc phản công chớp nhoáng, quân Ukraina đã giành lại được thành phố này vào tháng 9 năm ngoái. Nhưng quân Nga, được bổ sung lực lượng hàng trăm ngàn quân dự bị, đã mở lại cuộc tấn công vào Kupiansk, khiến nhiều người dân tại đây lo sợ.

Trong khi đó, lãnh đạo tập đoàn bán quân sự Wagner, Evgueni Prigojine, hôm nay khẳng định trên mạng Telegram là thành phố Bakhmut ở miền đông Ukraina, thành phố mà giao tranh diễn ra ác liệt nhất, nay “coi như bị quân Nga bao vây hoàn toàn”, chỉ còn một con đường duy nhất để thoát ra.

Về sự yểm trợ quân sự của phương Tây, theo lời phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby, Hoa Kỳ hôm nay sẽ thông báo một khoản viện trợ mới cho Kiev, chủ yếu là đạn dành cho các hệ thống vũ khí mà quân Ukraina đã có, nhưng ông không cho biết thêm chi tiết.

Cũng ông Kirby hôm qua cho biết Washington hiện chưa thấy có dấu hiệu là Trung Quốc đã ra quyết định về việc cung cấp vũ khí cho Nga, nhưng Mỹ vẫn không loại trừ khả năng này.
************

Theo lời thống đốc vùng Kharkiv, Oleg Synegoubov, nhiều thành phố, trong đó có Kupiansk, đã bị quân Nga pháo kích dồn dập.

Cũng ông Kirby hôm qua cho biết Washington hiện chưa thấy có dấu hiệu là Trung Quốc đã ra quyết định về việc cung cấp vũ khí cho Nga, nhưng Mỹ vẫn không loại trừ khả năng này.

*************

UAV Ukraine liên tục tấn công thọc sâu vào lãnh thổ Nga

Thụy Miên

5–6 minutes

Vụ tấn công áp sát Moscow

Thống đốc Andrei Vorobyov, phụ trách vùng Moscow bao gồm thủ đô Nga, ngày 28.2 xác nhận một UAV đã rơi xuống làng Gubastovo thuộc huyện Kolomna. TASS dẫn lời ông Vorobyov cho biết mục tiêu của UAV là một trạm nén khí đốt của Tập đoàn Gazprom ở vùng ngoại ô thủ đô, cách Moscow khoảng 110 km về hướng nam. Vị thống đốc đã đăng ảnh xác UAV và cho rằng vụ tấn công không gây tổn thất cho phía Nga.

Liên quan UAV này, các hình ảnh trên mạng xã hội cho thấy đó là loại UJ-22, nhưng chính quyền Kyiv đến nay vẫn chưa đưa ra phản hồi chính thức về những vụ tấn công bên trong lãnh thổ Nga. Báo chí Nga dẫn các nguồn tin cho hay chiếc UJ-22 bị vướng cây cối trước khi đến được mục tiêu, và rơi cách hàng rào bên ngoài trạm nén khí khoảng 10 m.

Trước đó, nhà sản xuất Ukrjet tuyên bố dòng UJ-22 đạt tầm bay tối đa 800 km. Như vậy, về mặt nguyên tắc, vùng thủ đô Moscow nằm trong tầm hoạt động của UAV này. Và huyện Kolomna cách biên giới Ukraine khoảng 455 km. Nếu UAV thật sự xuất phát từ lãnh thổ Ukraine, cũng như một số vụ tấn công bằng UAV ở những khu vực khác của Nga trong ngày 28.2, đây là diễn biến đánh dấu nét mới sau một năm chiến sự Ukraine.

Mặt trận mớiđang mở ra

Cũng vào ngày 28.2, truyền thông Nga đưa tin UAV được trang bị chất nổ đã đâm vào kho chứa dầu của Tập đoàn Rosneft ở TP.Tuapse thuộc vùng Krasnodar vào sáng 28.2. Video clip đăng trên mạng xã hội Telegram cho thấy các UAV bay trên bầu trời khu vực ngay trước khi xảy ra vụ nổ tại kho chứa dầu của thành phố. Giới chức Tuapse thông báo trên Telegram rằng UAV tấn công hụt các bồn chứa dầu nhưng lại đâm vào phòng chứa nồi hơi của cơ sở. Tuapse cách biên giới Ukraine khoảng 480 km và gần cảng Novorossiysk cùng TP.Sochi trên bờ Biển Đen của Nga.

Mỹ tìm đồng minh cấm vận Trung Quốc về Ukraine

Reuters ngày 2.3 dẫn lời một số quan chức Mỹ tiết lộ Washington đang tham vấn với các đồng minh về khả năng áp đặt những biện pháp trừng phạt mới đối với Trung Quốc nếu Bắc Kinh cung cấp vũ khí cho Nga để đối phó Ukraine. Các cuộc tham vấn, vẫn đang ở giai đoạn sơ bộ, nhằm thu hút sự ủng hộ từ nhiều nước, đặc biệt là Canada, Anh, Pháp, Đức, Ý và Nhật Bản, để phối hợp hỗ trợ thực hiện những biện pháp trừng phạt có thể được áp đặt lên Trung Quốc.

Trong những tuần gần đây, Mỹ và các đồng minh nói rằng Trung Quốc đang xem xét cung cấp vũ khí cho Nga, nhưng Bắc Kinh đã phủ nhận. Vai trò của Trung Quốc trong cuộc xung đột Nga - Ukraine dự kiến sẽ được thảo luận khi Tổng thống Mỹ Joe Biden gặp Thủ tướng Đức Olaf Scholz tại Nhà Trắng vào ngày 3.3. Ông Scholz hôm qua kêu gọi Trung Quốc không gửi vũ khí cho Nga mà thay vào đó gây áp lực để Nga rút quân khỏi Ukraine, theo Reuters.

Minh Trung

TASS cũng đưa tin về những vụ tấn công thất bại ở vùng Belgorod và Bryansk, cả hai đều sát biên giới Ukraine. Và CH Adygea của Nga cũng thông báo về trường hợp một UAV rơi ở khu vực này vào cuối tháng 2. "Một máy bay chưa xác định đã rơi vào ban đêm ở làng Novy thuộc huyện Giaginsky của Adygea", ông Murat Kumpilov, lãnh đạo CH Adygea, đăng ảnh xác UAV.

Phản hồi những thông tin trên, Bộ Quốc phòng Nga xác nhận vụ tấn công ở Krasnodar và CH Adygea xuất phát từ Ukraine. "Các đơn vị chiến tranh điện tử của lực lượng vũ trang Nga đã trấn áp các UAV. Những UAV ở cả hai khu vực đều bị mất kiểm soát và bị đánh bật khỏi hành trình bay ban đầu", Bộ Quốc phòng Nga cho biết.

Ukraine trước đó đã thể hiện năng lực dùng UAV tấn công các mục tiêu trên đất Nga, chẳng hạn vụ tấn công máy bay tại căn cứ không quân Engels tháng 12 năm ngoái. Tuy nhiên, phải đến gần đây phía Ukraine mới triển khai làn sóng tấn công cùng lúc nhằm vào nhiều mục tiêu ở Nga, trong đó có vụ áp sát Moscow nhất kể từ đầu chiến sự.

Việc Nga triển khai các hệ thống phòng không Pantsir bên trên nhiều tòa nhà quan trọng ở Moscow hồi tháng 1 và lắp đặt trạm radar di động cảnh báo phòng không gần tàu điện ngầm thủ đô đầu tháng 3 đã phản ánh quan ngại của chính phủ Nga trước tình hình mới. Đó là Ukraine có dấu hiệu mở rộng chiến dịch tấn công các mục tiêu trên đất Nga.
**************

Chiến sự ngày 372: ‘Thiên thời’ hỗ trợ Ukraine ở Bakhmut, lãnh thổ Nga bị tấn công

Thụy Miên

7–9 minutes

Lợi thế bất ngờ cho Ukraine ở Bakhmut

Theo bản tin tình báo cập nhật ngày 2.3, Bộ Quốc phòng Anh cho hay tình trạng lầy lội do nhiệt độ ấm lên gây tan băng mùa đông đã ngăn chặn những chuyển động băng đồng (CCM) ở tiền tuyến Bakhmut thuộc Donetsk. Diễn biến thực địa đến từ ảnh hưởng của thời tiết đã mang đến một số lợi thế bất ngờ cho phe phòng thủ.

Bộ Quốc phòng Anh dự báo đến cuối tháng 3 khó khăn do bùn lầy sẽ lên đến đỉnh điểm, gây trở ngại cho các chiến dịch trên bộ và ngăn cản chuyển động của các dòng xe thiết giáp hạng nặng, đặc biệt ở địa hình gồ ghề của Bakhmut.

Ukraine hiện tiếp tục cố thủ Bakhmut bất chấp nỗ lực kéo dài 7 tháng của Nga nhằm kiểm soát thành phố và gia tăng gọng kìm đối với toàn bộ vùng Donetsk. Hiện Nga kiểm soát khoảng phân nửa diện tích ban đầu của tỉnh này.

Lợi thế về thời tiết cho Ukraine tại Bakhmut diễn ra vào thời điểm cố vấn Alexander Rodnyansky của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky thừa nhận quân đội Ukraine có thể "sẽ rút lui hoặc từ bỏ chiến lược thành phố Bakhmut nếu họ tin rằng cái giá cho việc tiếp tục cầm cự vượt quá lợi ích".

Hiện nhóm quân sự tư nhân Wagner đã tung những đơn vị tinh nhuệ nhất nhằm bao vây Bakhmut. Ông Yevgeny Prigozhin, nhà sáng lập Wagner đang tham chiến ở Ukraine, đã công bố video clip quay cảnh đơn vị lính đánh thuê Nga đã tiến vào Bakhmut, nhưng thông tin này chưa được xác nhận.

Bản thân ông Rodnyansky thừa nhận vũ khí của phương Tây đến chậm, khiến quân Ukraine gặp khó khăn trong việc chống chọi trước đà tấn công của Nga.

Cũng trong ngày 2.3, TASS dẫn lời ông Yan Gagin, cố vấn lãnh đạo phe ly khai Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng (DPR) tố cáo quân đội Ukraine sử dụng đạn hóa học gần Bakhmut nói riêng và Donetsk nói chung trong những ngày gần đây.

Trong một diễn biến khác, một tòa nhà 5 tầng tại thành phố Zaporizhzhia đã bị trúng tên lửa trong ngày 2.3, khiến ít nhất 4 người thiệt mạng và 8 người bị thương, theo Reuters. Chính quyền do Kyiv cử ở Zaporizhzhia cho hay nhiều khả năng tên lửa này khai hỏa từ hệ thống S-300 của Nga. Phía Nga chưa bình luận về thông tin trên.

TASS dẫn lời thiếu tướng Igor Konashenkov, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Nga, hôm 2.3 cho biết tiêm kích nước này đã bắn rơi máy bay ném bom Su-24 và trực thăng Mi-8 của Ukraine ở Donetsk trong 24 giờ qua. Phòng không Nga cũng bắn hạ một chiếc Su-25 của đối phương ở Kherson và phá hủy kho đạn ở Kharkiv.

Ukraine chưa bình luận về thông tin đó.

Nga tố cáo Ukraine tấn công nước này

Hôm qua, Điện Kremlin nói Nga đã trúng đòn tấn công của những nhóm khủng bố sau khi có thông tin trái chiều về các vụ giao tranh ở hai vùng Bryansk và Kursk.

Cụ thể, Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 2.3 cho biết nước này đã trúng đòn "tấn công khủng bố" ở vùng Bryansk, giáp biên giới Ukraine. Nhà lãnh đạo tuyên bố sẽ đập tan "nhóm phá hoại từ Ukraine" sau khi nhóm này nổ súng về phía dân thường.

Thống đốc Alexander Bogomaz của tỉnh Bryansk thông báo 2 người đã tử vong và một bé trai bị thương trong vụ tấn công mà Nga cáo buộc là do Ukraine gây ra.

Và ông Roman Starovoyt, Thống đốc tỉnh Kursk, đăng video clip trên Telegram ghi lại cảnh tượng một ngôi làng của tỉnh này bị trúng pháo cối bị Nga cáo buộc là từ lực lượng Ukraine.

Về phần mình, Ukraine gọi những vụ tấn công trên do Nga ngụy tạo nhằm làm mất uy tín của lực lượng vũ trang Ukraine. “Câu chuyện về nhóm phá hoại [Ukraine] hoạt động ở [Nga] là dạng khiêu khích thường thấy", tờ The Guardian dẫn lời ông Mykhailo Podolyak, cố vấn tổng thống Ukraine nói.

Trước diễn biến trên, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Tổng thống Putin quyết định họp hội đồng an ninh. Nhà lãnh đạo cũng hủy chuyến đi tới Stavropol sau vụ việc.

G20 không có tuyên bố chung do bất đồng về Ukraine

Cùng ngày, chiến sự Ukraine trở thành mục tiêu "chiếm sóng" hội nghị ngoại trưởng G20, được tổ chức tại New Delhi, Ấn Độ, quốc gia hiện giữ ghế chủ tịch luân phiên của G20.

Ngoại trưởng Ấn Độ S. Jaishankar cho biết Hội nghị ngoại trưởng G20 tại New Delhi đã không thể đạt được tuyên bố chung vì chia rẽ về vấn đề chiến sự Ukraine, theo AFP.

Trước khi có thông báo từ nước chủ nhà, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã nói hội nghị G20 sẽ không có tuyên bố chung, và thay vào đó Ấn Độ sẽ đưa tài liệu tổng kết.

Ông Lavrov cho biết các cuộc thảo luận về tuyên bố chung đã không đạt được sự đồng thuận về một số vấn đề, bao gồm việc Nga kiên trì theo đuổi cuộc điều tra về vụ phá hoại đường ống dẫn khí đốt Nord Stream vào năm ngoái.

Hội nghị ngoại trưởng G20 không có tuyên bố chung vì Nga và Trung Quốc phản đối

Sau đó, Trung Quốc cũng khẳng định sẽ không ủng hộ tuyên bố liên quan yêu sách buộc Nga "phải rút quân hoàn toàn và vô điều kiện khỏi lãnh thổ Ukraine".

Cuộc gặp Nga-Mỹ khác xa cuộc gặp Nga-Trung

Bên lề hội nghị G20, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã tiếp xúc với người đồng cấp Nga Lavrov trong một cuộc gặp không hề được sắp xếp trước đó, Reuters dẫn lời một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ.

Đây được xem là cuộc trao đổi mặt đối mặt lần đầu tiên giữa hai nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ-Nga kể từ khi Moscow phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine. Ông Blinken nhắc lại Washington sẵn sàng ủng hộ Kyiv cho đến tận cuối cùng. Ông Blinken cũng thúc giục Nga hãy thay đổi quyết định về Hiệp ước cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới (New START).

Còn TASS dẫn thông tin từ Bộ Ngoại giao Nga cho hay ông Lavrov và ông Blinken nói chuyện “trong lúc đang di chuyển” và không tham gia thương thuyết hoặc chính thức bước vào một cuộc họp cụ thể. Cuộc trao đổi giữa hai nhà ngoại giao diễn ra chưa đầy 10 phút.

Lần cuối cùng hai ông Blinken và Lavrov cùng xuất hiện tại một cuộc họp là vào hội nghị G20 ở Bali tháng 7.2022, nhưng không nói chuyện với nhau.

Cũng tại G20, Ngoại trưởng Lavrov chính thức gặp người đồng cấp Trung Quốc Tần Cương. Hai nhà ngoại giao thảo luận về tình hình Ukraine, bao gồm quan điểm của Bộ Ngoại giao Trung Quốc về khả năng dàn xếp cuộc khủng hoảng Ukraine, theo TASS.

Hai đại diện Nga và Trung Quốc cũng "nhất trí bác bỏ" cái mà họ gọi là nỗ lực can thiệp vào tình hình nội bộ nước khác.

*************

Tin tức thế giới 3-3: Philippines phủ nhận đang cùng Mỹ chuẩn bị chiến tranh

* Mỹ - EU bàn chuyện trừng phạt nước thứ ba hỗ trợ Nga. Ngày 3-3, trong cuộc gặp báo chí, một quan chức cấp cao Mỹ tiết lộ Washington đang trao đổi với các đồng minh châu Âu việc trừng phạt các nước thứ ba hỗ trợ Nga trong cuộc chiến Ukraine.

Vị này không nêu tên nước nào, song cho biết Mỹ luôn theo dõi các diễn biến liên quan. Khi được hỏi liệu có phải Trung Quốc, quan chức này cho biết Washington chưa phát hiện Bắc Kinh chuyển vũ khí sát thương cho Matxcơva.

Dự kiến vấn đề Ukraine sẽ là một trong các ưu tiên thảo luận khi Thủ tướng Đức Olaf Scholz thăm Nhà Trắng và gặp Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ông Scholz sẽ đến Mỹ hôm nay 3-3.

Trước đó, trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng, người phát ngôn Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ John Kirby đã được hỏi liệu Mỹ và Đức có bàn chuyện trừng phạt Trung Quốc hay không.

Đáp lại, ông Kirby chỉ nói theo kiểu lấp lửng: "Trong bối cảnh những gì đang diễn ra ở Ukraine, tôi nghĩ chắc vấn đề hỗ trợ của bên thứ ba dành cho Nga sẽ được đưa ra".

Mỹ được cho là đã thông báo với các đồng minh thân cận về khả năng áp đặt các biện pháp trừng phạt mới đối với Trung Quốc, nếu Bắc Kinh cung cấp hỗ trợ quân sự cho Nga trong cuộc chiến ở Ukraine.

Cũng liên quan chuyện trừng phạt, ngày 3-3, Bộ Thương mại Mỹ đã đưa vào danh sách đen thương mại hai công ty con của tập đoàn di truyền học nổi tiếng của Trung Quốc là BGI.

Tuy nhiên việc này không liên quan đến Ukraine. Theo Hãng tin Reuters, động thái lần này của Washington xuất phát từ cáo buộc BGI liên quan các nỗ lực của Bắc Kinh nhằm kiểm soát các dân tộc thiểu số ở Tân Cương.

Trước đó, vào năm 2020, hai công ty khác thuộc BGI cũng đã bị đưa vào danh sách đen của Mỹ với cáo buộc tương tự. Hiện Trung Quốc chưa lên tiếng.

Philippines phủ nhận đang cùng Mỹ chuẩn bị chiến tranh

"Chúng tôi không chuẩn bị cho chiến tranh. Thay vào đó chúng tôi đang hướng tới việc phát triển khả năng phòng thủ của mình trước các tình huống và mối đe dọa đối với an ninh của chúng tôi", Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Carlito Galvez khẳng định ngày 2-3.

Tuyên bố của ông Galvez được đưa ra một ngày sau khi một số thượng nghị sĩ và một thống đốc Philippines bày tỏ lo ngại và phản đối việc cho Mỹ tiếp cận thêm bốn căn cứ quân sự ở nước này.

Theo thỏa thuận hợp tác quốc phòng nâng cao (EDCA) năm 2014, Mỹ có quyền tiếp cận năm căn cứ của Philippines. Việc mở rộng sẽ nâng số căn cứ Mỹ có quyền tiếp cận lên chín giữa lúc căng thẳng Mỹ - Trung đang tăng cao.

* Trung Quốc khẳng định duy trì quan hệ mọi cấp độ với Nga. Trước đó, ngày 2-3, bên lề Hội nghị Ngoại trưởng G20 tại thủ đô New Delhi của Ấn Độ, Ngoại trưởng Trung Quốc Tần Cương cho hay Bắc Kinh sẽ duy tri liên lạc và phối hợp với Nga ở tất cả các cấp.

Trong tuyên bố được Bộ Ngoại giao Trung Quốc đăng tải, liên quan cuộc khủng hoảng ở Ukraine, ông Tần Cương đã nói với người đồng cấp Nga Sergey Lavrov rằng Trung Quốc ủng hộ mọi nỗ lực thúc đẩy đàm phán hòa bình và sẵn sàng đóng vai trò xây dựng trong vấn đề này.

Ukraine thúc giục EU trừng phạt Nga hơn nữa

Trong tuyên bố ngày 2-3, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ukraine Oleh Nikolenko đã thúc giục Liên minh châu Âu (EU) áp đặt gói trừng phạt thứ 11 nhắm vào Nga.

Ông này lập luận Nga vẫn còn khả năng tiếp cận các nguồn tài chính và công nghệ khổng lồ, do đó EU cần thông qua gói trừng phạt mới "càng sớm càng tốt". Gói trừng phạt thứ 10 của EU đã loại bỏ lĩnh vực hạt nhân của Nga do vấp phải sự phản đối của một số thành viên.

Theo ông Oleh Nikolenko, không thể nới lỏng hay dừng trừng phạt Nga trong lúc "chiến tranh vẫn tiếp diễn ở trung tâm châu Âu".

Dự kiến Ukraine sẽ nhận được thêm sự trợ giúp mới từ Mỹ trong ngày 3-3. Hai quan chức và một nguồn thạo tin của Reuters tiết lộ Washington sẽ công bố gói viện trợ quân sự 400 triệu USD cho Ukraine trong hôm nay. Gói này chủ yếu là đạn dược cho hệ thống HIMARS và xe bọc thép chiến đấu Bradley.

* Cựu tổng thống Mỹ Donald Trump đối mặt rắc rối mới. Ngày 2-3, Bộ Tư pháp Mỹ tuyên bố cựu tổng thống Donald Trump có thể bị các cảnh sát bảo vệ Điện Capitol và những người bị thương trong vụ bạo loạn ngày 6-1-2021 kiện ra tòa.

Trong một ý kiến pháp lý chính thức được đệ trình lên tòa án liên bang ở Washington, bộ này cho biết tổng thống có quyền miễn trừ tuyệt đối đối với các hành vi chính thức của mình khi đương chức.

Tuy nhiên trong trường hợp của ông Trump, ông có thể bị kiện vì các hành vi được đánh giá rõ ràng là nằm ngoài nhiệm vụ chính thức của mình.

Ý kiến được đệ trình theo yêu cầu của tòa án, nơi đang xét xử vụ kiện của hai sĩ quan cảnh sát và 11 nhà lập pháp yêu cầu bồi thường thiệt hại trong vụ bạo loạn ngày 6-1.

Bụi cây không giấu nổi mày voi ơi!

Con voi châu Phi cố náu mình sau một bụi cây, nhưng rốt cuộc vẫn không giấu nổi thân hình kềnh càng của nó. Hình chụp của tác giả Staffan Widstrand tại Vườn quốc gia Marakele, tỉnh Limpopo, Nam Phi - Ảnh: Atlantic

**************

Chiến sự tối 2.3: Nga vừa đổ về Bakhmut, vừa chống nhóm phá hoại trong lãnh thổ

Vi Trân

7–8 minutes

Lực lượng Ukraine đang chiến đấu quyết liệt nhằm giữ vững phòng tuyến trước các đợt tấn công không ngừng của Nga. Trong bài phát biểu tối 1.3, Tổng thống Zelensky thông báo lực lượng Ukraine đang nắm giữ quyền kiểm soát toàn bộ các khu vực tiền tuyến.

Trong báo cáo tình hình sáng 2.3, Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine cho biết đối phương đang tiến về phía Bakhmut và đang "xông vào thành phố". Ông Yevgeny Prigozhin, lãnh đạo nhóm đánh thuê Wagner của Nga nói rằng phía Ukraine đang đưa lượng lớn binh sĩ dự bị đến Bakhmut.

Kiểm soát thành phố này sẽ mở đường cho Nga tiến đến phần còn lại của vùng công nghiệp chiến lược Donbass gồm 2 tỉnh Donetsk và Luhansk. Các quan chức Ukraine nói sẽ không bảo vệ Bakhmut bằng mọi giá nhưng chiến lược hiện nay là cầm cự để gây thương vong hết mức có thể cho Nga và khiến Nga phải tiêu hao đạn dược, nguồn lực.

Sau nhiều tháng cầm cự qua các đợt tấn công tên lửa và máy bay không người lái của Nga, Ukraine ngày 1.3 tuyên bố đã vượt qua mùa đông khó khăn nhất trong lịch sử. Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết nguồn năng lượng vẫn được đảm bảo sau các đợt tấn công nhắm vào cơ sở hạ tầng thiết yếu. Tuy nhiên, ông cảnh báo mối đe dọa với hệ thống vẫn còn.

Trong một diễn biến khác, một tòa nhà 5 tầng tại thành phố Zaporizhzhia đã bị trúng tên lửa Nga trong ngày 2.3, khiến ít nhất 4 người thiệt mạng và 8 người bị thương, theo Reuters. Nga chưa bình luận về thông tin này.

Lãnh thổ Nga bị tấn công

Hãng TASS ngày 2.3 đưa tin Vệ binh quốc gia Nga đang chống lại một nhóm phá hoại người Ukraine đã lẻn qua biên giới để tấn công tại tỉnh Bryansk. "Nhóm phá hoại Ukraine đã đột nhập 2 ngôi làng, bắt dân địa phương làm con tin tại một làng. Các thành viên Vệ binh quốc gia Nga đã đấu súng với các tay súng", nguồn tin quốc phòng của TASS nói.

Ít nhất 6 người có thể bị bắt làm con tin và có người thiệt mạng lẫn bị thương. Cơ quan An ninh liên bang Nga (FSB) cho biết lực lượng này và quân đội đang cố gắng triệt tiêu một nhóm vũ trang chủ nghĩa dân tộc của Ukraine đã tràn qua biên giới.

"Hôm nay, một nhóm phá hoại và trinh sát Ukraine đã đột nhập làng Lubechanye của huyện Klimovsky. Những kẻ phá hoại đã bắn vào một chiếc xe đang chạy trên đường, khiến một người thiệt mạng và một đứa bé 10 tuổi bị thương", tỉnh trưởng Bryansk Alexander Bogomaz thông báo. Ông Bogomaz còn cho rằng lực lượng Ukraine đã triển khai một máy bay không người lái để tấn công và nã pháo qua các vùng gần biên giới.

Phía Ukraine chưa lên tiếng về những thông tin này.

Nga lại giải thích việc ngừng hiệp ước hạt nhân

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov ngày 2.3 nói rằng Moscow đã buộc phải tạm ngừng tham gia hiệp ước hạn chế vũ khí hạt nhân New START với Washington do Mỹ sử dụng hiệp ước này để giúp Ukraine tấn công các cơ sở chiến lược của Nga, theo Reuters.

Phát biểu tại Hội nghị giải trừ quân bị Liên Hiệp Quốc tại Geneva (Thụy Sĩ), ông Ryabkov cáo buộc Mỹ và đồng minh phương Tây muốn thấy Nga thất bại về chiến lược tại Ukraine.

Được ký vào năm 2010, hiệp ước New START hạn chế số lượng đầu đạn hạt nhân được triển khai của hai nước. Hiệp ước dự kiến hết hạn vào năm 2026.

Đức cảnh báo Trung Quốc không gửi vũ khí cho Nga

Thủ tướng Đức Olaf Scholz ngày 2.3 kêu gọi Trung Quốc không chuyển vũ khí cho Nga để sử dụng tại Ukraine. Bên cạnh đó, nhà lãnh đạo kêu gọi Bắc Kinh gây sức ép để Moscow rút quân khỏi Ukraine, AFP đưa tin.

Trong bài phát biểu trước quốc hội, ông Scholz tỏ ra thất vọng khi Trung Quốc không lên án hành động quân sự của Nga tại Ukraine, dù ông hoan nghênh nỗ lực của Bắc Kinh hướng đến việc giảm căng thẳng hạt nhân.

Cũng trong bài phát biểu, Thủ tướng Scholz cho hay đang đối thoại với Ukraine và các đối tác khác về những đảm bảo an ninh trong tương lai cho Kyiv. "Những đảm bảo an ninh như vậy phải đi kèm với việc Ukraine tự vệ thành công trong cuộc chiến này", ông Scholz nói.

Mặt khác, vị thủ tướng nhận định Nga chưa sẵn sàng đối thoại để chấm dứt chiến sự vào thời điểm này.

Xung đột Ukraine phủ bóng hội nghị G20

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết hội nghị ngoại trưởng nhóm G20 tại Ấn Độ ngày 2.3 đã bị phá hỏng bởi cuộc chiến tại Ukraine. Nhà ngoại giao kêu gọi G20 gây sức ép để Nga chấm dứt chiến sự và rút quân vì hòa bình và ổn định quốc tế, theo Reuters.

Ông Blinken cho rằng Nga vẫn chưa đồng ý gia hạn thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc qua biển Đen khi ngày hết hạn sắp đến (18.3).

Nước chủ nhà Ấn Độ đã tìm cách né tránh vấn đề Ukraine và tập trung vào các vấn đề như an ninh lương thực, năng lượng và phân bón, ảnh hưởng đến các nước ít giàu hơn.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cũng dự hội nghị và ngồi chung phòng với Ngoại trưởng Blinken nhưng không đàm phán riêng mà chỉ trao đổi ngắn khoảng 10 phút bên lề hội nghị, Bộ Ngoại giao Nga và một quan chức Mỹ cho biết.

Tại hội nghị, Ngoại trưởng Lavrov chỉ trích phương Tây đã biến chương trình làm việc của G20 thành một vở náo kịch, muốn đổ trách nhiệm về cuộc khủng hoảng chính trị, kinh tế toàn cầu lên Nga.

Ông cũng cáo buộc phương Tây cản trở việc xuất khẩu nông sản của Nga, "chôn vùi" thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc biển Đen.

Sau hội nghị, Bộ Ngoại giao Nga ra tuyên bố phán đối hành động can thiệp vấn đề nội bộ của nước khác, áp đặt cách tiếp cận đơn phương bằng sự đe dọa.

**************