Vào lúc 11 giờ sáng nay, lãnh đạo hai nước chủ trì một buổi lễ tại đại học Sorbonne trước khi họp lại tại điện Elysée. Đây là nơi đúng 60 năm trước, ngày 22/01/1963, tướng Charles de Gaulle và thủ tướng Cộng Hòa Liên Bang Đức, Konrad Adenauer đặt bút ký hiệp định hợp tác song phương được biết dưới tên gọi là hiệp định Elysée. Văn bản này khi đó mang ý nghĩa quan trọng vì cho phép đôi bên vĩnh viễn đẩy lui hai cuộc Thế Chiến vào quá khứ để hướng tới hợp tác trong tương lai, đặc biệt là trong ba lĩnh vực : ngoại giao, quốc phòng và giáo dục. Hơn thế nữa, đây là bước kế tiếp trong nỗ lực của Pháp và Đức xây dựng khối châu Âu.

60 năm trước, lãnh đạo Pháp–Đức hòa giải sau nhiều năm chiến tranh, 60 năm sau, liệu rằng Paris-Berlin có thể vượt lên trên những bất đồng, đặc biệt là sau gần 1 năm chiến tranh Ukraina hay không ? Đành rằng đôi bên nhấn mạnh đến các mục tiêu chung gồm “xây dựng một khối Liên Âu vững mạnh hơn, tự chủ hơn cho các thế hệ mai sau, đặc biệt là một khối châu Âu tự chủ về mặt công nghiệp”. Pháp và Đức đồng thời tuyên bố phải cùng nhau đối mặt với nhiều thử thách trong bối cảnh tình hình thế giới đang căng thẳng và càng lúc càng phức tạp, chẳng hạn như trên chính sách về năng lượng đang bị chiến tranh Ukraina thách thức. Thế nhưng, ngay cả trên những hồ sơ này, có những khác biệt sâu rộng giữa Paris và Berlin. Chẳng hạn như tới nay, thủ tướng Olaf Scholz vẫn do dự trong việc cung cấp xe tăng hạng nặng cho Ukraina hay trong chính sách trừng phạt dầu khí của Nga… Về quốc phòng, đôi bên cùng muốn “độc lập” hơn với Mỹ, thế nhưng, chủ yếu ngân sách phòng thủ của Đức được dành để mua vào vũ khí và trang thiết bị quân sự của Hoa Kỳ.

Phát biểu sáng nay, chủ tịch Hạ Viện Đức Barbel Bas tuyên bố kỳ vọng “quan hệ Pháp Đức chóng tìm lại được một lực đẩy mới” vì quyền lợi của mỗi bên cũng như là vì quyền lợi chung của toàn khối Liên Hiệp Châu Âu.

AFP dẫn thông báo của bộ Quốc Phòng Nga cho biết : ‘‘các cuộc tập trận được tổ chức tại vùng Matxcơva, với các lực lượng thuộc lữ đoàn tên lửa phòng không của quân khu miền tây, nhằm đẩy lùi các cuộc tấn công bằng đường không, nhắm vào các cơ sở hạ tầng quân sự, công nghiệp và hành chính.’’ Theo bộ Quốc Phòng Nga, tên lửa phòng không S-300 được huy động trong cuộc tập trận này. Tổng cộng hơn 150 binh sĩ và 30 phương tiện quân sự tham gia tập trận, bộ Quốc Phòng Nga cho biết thêm. Chính quyền Nga không cho biết cuộc tập trận diễn ra vào thời điểm nào.

Hôm 20/01, phát ngôn viên điện Kremlin, ông Dmitri Peskov, từ chối trả lời câu hỏi của báo giới về việc liệu Nga có lo ngại Matxcơva là mục tiêu tấn công hay không. Trong những tháng gần đây, chính quyền Nga khẳng định đã có nhiều cuộc tấn công của quân đội Ukraina nhắm vào một số tỉnh biên giới, với các hoạt động phá hoại, với drone hoặc bằng hỏa tiễn.

Triển khai phòng không nhằm duy trì ‘‘không khí căng thẳng’’

Trong những ngày gần đây, có nhiều hình ảnh được lưu truyền cho thấy quân đội Nga triển khai nhiều hệ thống phòng không ngay trên mái của nhiều tòa nhà cao tầng tại thủ đô Matxcơva. Theo Le Monde, những hình ảnh đầu tiên xuất hiện vào ngày thứ Năm 19/01. Hình ảnh clip cho thấy cả một tên lửa Pantsir S-1 đang được cần cẩu đưa lên trên một tòa nhà văn phòng ở trung tâm thành phố. Tên lửa phòng không cũng được bố trí trên nóc nhà Bộ Tổng Tham Mưu, hay trên một xưởng in… Ít nhất 7 hệ thống phòng không được bố trí trong vòng hai ngày trên các mái nhà và trên mặt đất.

Chính quyền Nga đưa ra các thông điệp trái ngược về việc này. Le Monde dẫn lời nghị sĩ Evgueni Lebedev, ủy ban Quốc Phòng Hạ Viện Nga, khẳng định các thông tin trên là ‘‘dàn dựng, là fake news’’. Ngược lại, nhiều phương tiện truyền thông nhà nước ở địa phương tiếp tục nêu bật chủ đề này, và đưa thêm nhiều hình ảnh của riêng họ.

Việc để cho không khí mơ hồ bao trùm dường như là chủ trương của chính quyền Nga. Hôm qua, Viện Nghiên cứu chiến tranh ISW, có trụ sở tại Hoa Kỳ, nhận định rằng việc triển khai hệ thống tên lửa phòng không ở vùng Matxcơva và thủ đô Matxcơva có mục tiêu tạo một không khí ‘‘căng thẳng’’, để tập cho dư luận Nga ‘‘quen với một cuộc xung đột lâu dài’’.

Matxcơva không công khai xác nhận việc bố trí tên lửa tại trung tâm thủ đô, nhưng ngoại trưởng Nga Sergueï Lavrov hôm 18/01 một lần nữa lên án quân đội Ukraina bố trí hệ thống phòng không ngay trong các khu dân cư.

Từ Hàng Châu, thông tín viên RFI Stéphane Lagarde đã có dịp quan sát người dân Trung Quốc đi lễ đầu năm tại chùa Linh Ẩn Tự :

Một ngày rất tấp nập tại Linh Ẩn Tự, ở Hàng Châu. Đây là một trong những ngôi chùa lớn nhất tại Trung Quốc. Đốt nhang, khấn vái. Những người đi lễ Phật hay du khách tản bộ qua đều cầu xin một năm Thỏ bình yên sau quá nhiều xáo trộn trong năm Cọp vừa qua.

Ba phụ nữ về thăm nhà vào dịp Tết âm lịch. Tay mang đầy quà, họ bước ra từ một cửa hiệu bán hàng lưu niệm. Cả ba tận hưởng những ngày đầu xuân sau 3 năm Trung Quốc phong tỏa để chống dịch. Họ đi lễ Phật, mua sắm quà cáp. Sau Tết nguyên đán là “lễ hội mùa xuân”. Đây là dịp để chia sẻ, để nghĩ đến người thân. Một người trong số ba cô gái giải thích rằng cô đi lễ để xin Trời Phật phù hộ cho mọi nhà. Tết là dịp rất nhiều người đi lễ Phật và mọi người muốn quên đi 3 năm vừa qua, Trung Quốc đã cách ly với thế giới bên ngoài để chống dịch.

Ở lối vào cổng chùa, chữ PHÚC được khắc trên đá và ai cũng đến áp bàn tay vào chữ PHÚC này để lấy hên. PHÚC–LỘC thường đi đôi với nhau bởi vì từ 3 năm qua, Trung Quốc đóng cửa, phong tỏa, làm ăn thất bát. Ở bãi đậu xe dưới chân núi, một ông bảo vệ trong bộ đồng phục vui sướng thổi kèn harmonica và ông nói : “Năm Thỏ là năm tốt. Hãy nhìn kìa, đèn đuốc ở đây lại được thắp sáng lên rồi. Trong 3 năm liền, hàng quán ở đây đìu hiu. Giờ đây, các hoạt động từng bước được hồi sinh. Mọi người đang sống lại như hồi trước.”

80% dân Trung Quốc đã nhiễm Covid

Dân chúng Trung Quốc hy vọng một năm mới yên lành và Covid thuộc về quá khứ. Hôm 21/01/2023, cơ quan đặc trách phòng chống dịch Trung Quốc thông báo 80% người Trung Quốc đã bị nhiễm virus corona, đồng thời ghi nhận trong tuần lễ từ ngày 13 đến 19/01/2023 đã có gần 13.000 ca tử vong vì Covid. Thế nhưng, theo các chuyên gia quốc tế, như của trung tâm phân tích y khoa Airfinity của Anh, trung bình mỗi ngày có khoảng 36.000 bệnh nhân Covid tử vong vào dịp Tết âm lịch và vẫn theo tổ chức này, từ hôm 07/12/2022 khi Bắc Kinh từ bỏ chính sách Zero-Covid, đã có khoảng 600.000 người chết vì Covid.