• Tác giả, Hugo Bachega & Paul Kirby
• Vai trò, từ Kyiv và London

• 8 giờ trước

Kharkiv đã trở thành thành phố thứ hai của Ukraine bị mất điện trong nhiều giờ sau đợt tấn công mới nhất của Nga nhằm vào các cơ sở hạ tầng năng lượng trên khắp đất nước. 

Quân đội Nga hôm 16/12 đã bắn 76 tên lửa và thực hiện các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào 9 cơ sở năng lượng của Ukraine, các quan chức địa phương cho biết.

Thị trưởng Kharkiv cho biết thành phố bị thiệt hại "rất nghiêm trọng". Đến tối, 55% cư dân đã có điện trở lại. 

Anastaisa, một người dân Kharkiv nói với BBC rằng các cuộc tấn công bắt đầu vào sáng 16/12.

"Chỉ trong vài phút, đèn bắt đầu nhấp nháy", Anastaisa, người mẹ của một em bé hai tháng tuổi nói. “Chỉ 10 giây sau, chúng tôi mất điện, mọi thứ trở nên tĩnh lặng.”

"Hiện tại cũng không có nước vì các trạm bơm không thể hoạt động khi không có điện trong thành phố, vì vậy về mặt kỹ thuật, những gì chúng tôi có bây giờ là một thành phố không có điện và nước."

Vào buổi tối, Oleg Synegubov, người đứng đầu chính quyền khu vực Kharkiv, cho biết việc cung cấp điện đã được khôi phục cho 55% cư dân thành phố và 85% những người sống ở khu vực đông bắc. Ông nói thêm rằng các nhân viên ngành năng lượng đang làm việc để khôi phục toàn bộ hệ thống điện trước nửa đêm.

Tuy nhiên, nhà điều hành lưới điện của Ukraine, Ukrenergo, cảnh báo rằng quy mô thiệt hại lớn có thể đồng nghĩa với việc sẽ mất nhiều thời gian hơn để khôi phục nguồn cung cấp.

Trong một tuyên bố, cơ quan này cho biết hệ thống năng lượng đã mất đi hơn một nửa công suất vì các cuộc tấn công mới nhất, đồng thời nói rằng sẽ ưu tiên cho "các cơ sở hạ tầng quan trọng - bệnh viện, cơ sở cấp nước, cơ sở cung cấp hệ thống sưởi, nhà máy xử lý nước thải".

Ông Yuriy Sak, cố vấn Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine nói với BBC rằng các lực lượng khẩn cấp đang làm việc để khôi phục nguồn điện, nhưng tình hình "vẫn còn khó khăn". Các cuộc tấn công thường xuyên của Nga khiến việc khắc phục thiệt hại ngày càng khó khăn hơn.

Ở những nơi khác, ba người thiệt mạng và 13 người khác bị thương khi một tòa nhà dân sự ở Kryvyi Rih bị tấn công, và đã có người thứ ba chết ở Kherson. Tại thủ đô Kyiv, hệ thống tàu điện ngầm của thành phố đã bị đình trệ.

Báo động đã được phát ra trên khắp Ukraine vào ngày 16/12 và Tổng tư lệnh Valeriy Zaluzhny cho biết lực lượng phòng không đã đánh chặn 60 trong số 76 tên lửa mà Nga bắn đi, trong đó hầu hết là tên lửa hành trình.

Các quan chức thành phố Kyiv cho biết khoảng 40 tên lửa đã được bắn vào thủ đô - một trong những cuộc tấn công lớn nhất kể từ cuộc xâm lược nổ ra vào ngày 24/2 của Nga. 37 chiếc trong số đó đã bị lực lượng phòng không Ukraine hạ gục.

"Thật căng thẳng, nhưng giờ tôi đã quen với điều này", Oksana, 42 tuổi, sống ở thủ đô, cho biết. "Tôi không muốn con cái chúng tôi phải trải qua điều này, ở trong tầng hầm, nơi trú ẩn, tôi không muốn điều này xảy ra với chúng."

Ukraine đã cáo buộc Nga "vũ khí hóa mùa đông" bằng cách tấn công các cơ sở năng lượng thiết yếu, vì nhiệt độ ở phần lớn đất nước này đang ở mức dưới mức đóng băng.

Các cuộc tấn công của Nga cũng khiến khu vực Sumy phía đông bắc giáp Nga mất điện, và các thành phố trung tâm Poltava và Kremenchuk.

15 quả tên lửa đã được bắn vào thành phố Zaporizhzhia ở phía nam, trong khi Thị trưởng Kyiv, ông Vitaliy Klitschko cho biết một số khu vực của thủ đô đã bị tấn công. Ông nói: “Thiệt hại đối với cơ sở hạ tầng năng lượng đã ảnh hưởng đến nguồn cung cấp nước, trong khi các tuyến tàu điện ngầm của thành phố tạm thời không hoạt động.”

Nga đã phóng hơn 1.000 tên lửa và máy bay không người lái do Iran sản xuất kể từ khi bắt đầu đợt tấn công vào ngày 10/10, mặc dù hầu hết số đó đã bị lực lượng phòng không Ukraine đánh chặn. Đợt tấn công lớn nhất là vào giữa tháng 11, với hơn 100 tên lửa và máy bay không người lái.

Cao uỷ nhân quyền Liên Hợp Quốc Volker Turk hôm 15/12 cảnh báo rằng các cuộc tấn công tiếp theo vào các cơ sở hạ tầng năng lượng có thể "dẫn đến việc tình hình nhân đạo xấu đi nghiêm trọng và gây ra nhiều cuộc di cư hơn".

Thủ tướng Denys Shmyhal mô tả đợt tấn công mới nhất là "một nỗ lực khác nhằm thực hiện hành vi diệt chủng chống lại người dân Ukraine".

Ở một số khu vực chỉ có điện trong vài giờ mỗi ngày.

Yelyzaveta, 21 tuổi, nói: "Tôi rất tức giận. Họ [Nga] đang hủy hoại cuộc sống của chúng tôi. Giờ chúng tôi đã quen với điều đó. Điều quan trọng nhất là quân Nga không có ở đây".

Và Anastasia nói rằng cuộc sống trở nên khó khăn hơn khi mùa đông đến.

"Ban ngày thì vẫn ổn, có thể chịu đựng được và tôi có thể xoay sở được, nhưng khi trời tối, đó là lúc các vấn đề xảy ra vì tôi cần nhìn rõ để đong sữa và chăm sóc em bé - những điều đó thật căng thẳng," cô nói.

"Và tất nhiên, chỉ ảnh hưởng của việc mất điện cũng tạo ra rất nhiều áp lực và căng thẳng. Vì vậy, chúng tôi ráng sống sót qua đêm và khi bình minh ló dạng, mọi thứ sẽ tốt hơn một chút, nhưng chúng tôi không thể so sánh với ngày bình thường."

Các cuộc tấn công diễn ra khi EU công bố đợt trừng phạt thứ 9 đối với các quan chức và doanh nghiệp Nga. Gần 200 cá nhân và tổ chức đã được thêm vào danh sách đen đóng băng tài sản và cấm thị thực.

Trong số những người bị trừng phạt có Larisa Falkovskaya - người đứng đầu Bộ Chính sách Nhà nước về Bảo vệ Quyền Trẻ em của Nga - người bị cáo buộc "di chuyển trái phép trẻ em Ukraine đến Nga và được các gia đình Nga nhận làm con nuôi".

Một số thống đốc khu vực của Nga đã bị xử phạt về tội danh giống hệt nhau. EU cho biết các quan chức đã tham gia vào việc cưỡng bức trục xuất và nhận hơn 2.000 trẻ em Ukraine làm con nuôi kể từ khi chiến tranh bắt đầu.

Các quan chức Ukraine nói rằng việc trục xuất là một tội ác chiến tranh theo Điều 49 của Công ước Geneva.

Trong khi đó, các quan chức ủy nhiệm do Nga hậu thuẫn ở vùng Donbas phía đông Ukraine cáo buộc quân đội Ukraine pháo kích vào một thị trấn và một ngôi làng trong đêm ở vùng Luhansk. Chi tiết về những cái chết không thể được xác nhận.