Rishi Sunak

Nguồn hình ảnh, Reuters

Ông Rishi Sunak có vẻ sẽ trở thành thủ tướng tiếp theo của Anh sau khi Boris Johnson rút khỏi cuộc tranh cử vào Chủ nhật, theo Reuters.

Ông Sunak nói rằng mặc dù ông có đủ sự ủng hộ để đưa ra lá phiếu cuối cùng, nhưng ông nhận thấy đất nước và Đảng Bảo thủ cần có sự thống nhất.

Ông Johnson đã gấp rút về Anh sau một kỳ nghỉ ở Caribe nhằm cố gắng có được sự hậu thuẫn của 100 nhà lập pháp để tham gia cuộc tranh cử hôm thứ Hai thay thế Liz Truss, người kế nhiệm ông vào tháng Chín sau khi ông buộc phải thôi chức vì một loạt vụ bê bối.

Ông nói rằng ông đã đảm bảo được sự ủng hộ của 102 nhà lập pháp và có thể đã "trở lại phố Downing", nhưng ông đã không thuyết phục được Sunak, hoặc ứng cử viên khác Penny Mordaunt, đến với nhau "vì lợi ích quốc gia".

"Tôi tin rằng tôi có nhiều thứ để cống hiến nhưng đơn giản đây không phải thời điểm thích hợp," ông Johnson nói vào cuối ngày Chủ nhật.

Cựu thủ tướng đã đảm bảo có được sự ủng hộ công khai của chỉ dưới 60 nhà lập pháp Đảng Bảo thủ vào Chủ nhật, thấp hơn một nửa trong số gần 150 sự tán thành mà Sunak nhận được.

Đồng bảng Anh đã tăng hơn nửa xu so với đồng USD vào đầu phiên giao dịch ở châu Á.

Tuyên bố của Johnson có thể mở đường cho đối thủ truyền kiếp của ông, cựu bộ trưởng tài chính Sunak, 42 tuổi, trở thành thủ tướng, có thể sớm nhất là vào thứ Hai. Nếu được xác nhận, ông Sunak sẽ thay thế Truss, người đã bị buộc phải từ chức sau khi bà đưa ra một chương trình kinh tế gây xáo trộn trên thị trường tài chính.

Theo các quy tắc, nếu chỉ một ứng cử viên đảm bảo được sự ủng hộ của 100 nhà lập pháp Đảng Bảo thủ, họ sẽ được bổ nhiệm làm thủ tướng vào thứ Hai.

Nếu hai ứng cử viên vượt qua ngưỡng này, họ sẽ tiến tới cuộc bỏ phiếu bầu đảng viên. Người chiến thắng được công bố vào thứ Sáu, chỉ vài ngày trước khi bộ trưởng tài chính mới Jeremy Hunt tiết lộ tình trạng tài chính của đất nước trong một kế hoạch ngân sách sắp được công bố vào ngày 31/10.

Điều đó đã làm dấy lên lo ngại rằng Johnson sẽ trở lại Phố Downing với sự hậu thuẫn của các thành viên trong đảng, chứ không phải đa số các nhà lập pháp trong quốc hội, khiến đảng bị chia rẽ nặng nề. Hunt tuyên bố ủng hộ Sunak vào cuối ngày Chủ nhật.

Một số người ủng hộ Johnson có thể chuyển sang ủng hộ Mordaunt, người tự giới thiệu mình là ứng cử viên thống nhất, nhưng nhiều người lập tức chuyển sang ủng hộ Sunak. Một nguồn tin thân cận với chiến dịch của Mordaunt cho biết cựu bộ trưởng quốc phòng sẽ tiếp tục tham gia cuộc tranh cử.

"Bà ấy là ứng cử viên có nhiều khả năng hợp nhất các cánh của Đảng Bảo thủ lại với nhau", nguồn tin cho biết.

Tự tan rã

Johnson đã nổi lên trên chính trường Anh kể từ khi ông trở thành thị trưởng London năm 2008 và tiếp tục trở thành gương mặt đại diện cho cuộc bỏ phiếu Brexit vào năm 2016. Trong khi ông dẫn dắt Đảng Bảo thủ đến một cuộc bầu cử long trời vào năm 2019, ông đã bị buộc từ chức chỉ ba năm sau đó bởi một cuộc nổi loạn của các bộ trưởng của ông.

Sunak cho biết ông hy vọng Johnson sẽ tiếp tục đóng góp cho việc phụng sự công chúng "trong và ngoài nước".

Một người ủng hộ Sunak, người đề nghị giấu tên, cho biết phản ứng chính của ông là nhẹ nhõm vì nếu Johnson thắng thì "đảng sẽ tự tan rã".

Một nhà lập pháp đảng Bảo thủ khác Lucy Allan nói trên Twitter: "Tôi ủng hộ Boris cho Thủ tướng, nhưng tôi nghĩ ông ấy đã làm điều đúng đắn cho đất nước."

Bộ trưởng Văn phòng Nội các Nadhim Zahawi, người trước đó vài phút đăng một bài báo trên trang Daily Telegraph ca ngợi Johnson, nói rằng "một ngày là một thời gian dài trong chính trị".

"Rishi vô cùng tài năng, sẽ chỉ huy đa số mạnh mẽ trong Đảng Bảo thủ của quốc hội, và sẽ có sự ủng hộ và trung thành hoàn toàn của tôi", ông nói.

Trước đó, nhiều nhà lập pháp của đảng Bảo thủ, những người thường ủng hộ Johnson đã chuyển sang ủng hộ Sunak, nói rằng đất nước cần một thời gian ổn định sau nhiều tháng bất ổn đã gây ra và gây ra cảnh báo - trên khắp thế giới.

Johnson cũng vẫn đang phải đối mặt với một cuộc điều tra của ủy ban đặc quyền về việc liệu ông có lừa dối quốc hội về các buổi tiệc tùng ở Phố Downing trong thời gian phong tỏa do Covid-19 hay không. Ông có thể đã bị buộc phải từ chức hoặc bị đình chỉ chức vụ nếu bị kết tội.

Sunak lần đầu tiên được cả nước chú ý khi ở tuổi 39, ông trở thành bộ trưởng tài chính dưới thời Johnson ngay khi đại dịch Covid-19 đến Anh, Ông phát triển một kế hoạch mạnh mẽ để hỗ trợ hàng triệu người thông qua nhiều đợt phong tỏa.

Sunak cho biết trong một tuyên bố hôm Chủ nhật: "Tôi đã từng là bộ trưởng tài chính của ngài, giúp chèo lái nền kinh tế của chúng ta vượt qua những thời điểm khó khăn nhất. Những thách thức mà chúng ta phải đối mặt bây giờ thậm chí còn lớn hơn. Nhưng các cơ hội - nếu chúng ta lựa chọn đúng - là một hiện tượng."

Nếu được chọn, Sunak sẽ là thủ tướng gốc Ấn Độ đầu tiên tại Vương quốc Anh.

Gia đình ông di cư đến Anh vào những năm 1960, thời kỳ mà nhiều người từ các thuộc địa cũ của Anh đến để giúp tái thiết đất nước sau Chiến tranh thế giới thứ hai.

Sau khi tốt nghiệp Đại học Oxford, ông học tại Đại học Stanford, nơi anh gặp vợ Akshata Murthy, người có cha là tỷ phú Ấn Độ N. R. Narayana Murthy, người sáng lập công ty gia công phần mềm khổng lồ Infosys Ltd.