Cuộc thương thuyết đã khởi sự từ hôm qua (09/01) trong một bầu không khí được cả hai bên công nhận là khó khăn, với Washington cảnh báo về nguy cơ “đối đầu” giữa hai bên, trong lúc Matxcơva tuyên bố sẽ “không nhượng bộ”. 

Theo hãng tin Nga Interfax, phát biểu sau 2 tiếng đồng hồ ăn tối và làm việc với phái đoàn Mỹ vào hôm qua, trưởng đoàn Nga là thứ trưởng Ngoại Giao Sergei Riabkov thừa nhận rằng cuộc thảo luận rất “phức tạp”, nhưng “nghiêm túc”.

Còn trong một thông cáo báo chí, bộ Ngoại Giao Mỹ cho biết là trong buổi làm việc, trưởng đoàn Hoa Kỳ là thứ trưởng Ngoại Giao Wendy Sherman đã “nhấn mạnh hậu thuẫn của Hoa Kỳ đối với các nguyên tắc quốc tế về chủ quyền, sự toàn vẹn lãnh thổ và quyền của các nước có chủ quyền được tự do lựa chọn liên minh của riêng mình”.

Đây được cho là lời bác bỏ đòi hỏi của Nga, muốn Hoa Kỳ đảm bảo về việc không mở rộng NATO (đặc biệt là ở Ukraina) và rút các lực lượng Mỹ triển khai ở Đông Âu. 

Để gây áp lực buộc Washington chấp nhận điều kiện của mình, trong thời gian qua, Nga được cho là đã tập trung 100 nghìn quân ở vùng giáp giới với Ukraina.

Trước lúc cuộc đàm phán mở ra, cả hai bên đều có những lời lẽ đanh thép nhằm đe dọa đối phương. Matxcơva khẳng định sẽ không nhượng bộ về những điều kiện của mình, trong lúc Washington tiết lộ một danh sách biện pháp trừng phạt mới mà Mỹ sẵn sàng đưa ra trong trường hợp Nga tiến hành chiến dịch quân sự chống lại Ukraina.

Chính ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã công khai lên tiếng cảnh cáo Nga trên kênh truyền hình Mỹ CNN.

Từ New York, thông tín viên Loubna Anaki tường thuật : 

« Đối mặt với Nga, Mỹ đã liên tiếp gia tăng những lời cảnh cáo trong thời gian gần đây, trước lúc mở ra các cuộc đàm phán tại Genève. Hôm qua, ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã nhắc lại rằng trong tuần này, phía Nga chỉ có hai hướng để chọn lựa khi nói rằng: “Chúng ta sắp được xem Vladimir Putin chọn lựa con đường nào, chọn con đường ngoại giao và đối thoại hay chọn phương cách đối đầu”.

Lần gần đây nhất sau khi Nga tấn công Ukraina và sáp nhập bán đảo Crimée, các lệnh trừng phạt chồng chất lên Matxcơva đều vô hiệu. Lần này, ngoại trưởng Hoa Kỳ cảnh báo rằng tình hình sẽ khác, nếu xảy ra một cuộc xâm lược mới của Nga. Ông đã cảnh báo Nga về các biện pháp trừng phạt ồ ạt khi khẳng định:

“Tổng thống Biden đã rất rõ ràng. Lần này, chúng ta sẽ áp dụng các biện pháp chưa từng có và hậu quả sẽ rất nặng nề đối với Nga. Và đây là điều mà tổng thống Putin sẽ phải tính đến”.

Tuy nhiên, ngoại trưởng Mỹ vẫn khẳng định rằng ông ủng hộ đối thoại với Nga vào lúc này và sẵn sàng thảo luận về vấn đề bố trí các hệ thống tên lửa và các cuộc tập trận của hai nước. Ông Blinken còn cho biết thêm là bất kỳ quyết định nào của Mỹ cũng sẽ được đưa ra với sự tham vấn ý kiến của các đồng minh châu Âu. »

Cuộc họp Nga-Mỹ tại Genève sẽ được tiếp nối trong tuần này bằng cuộc họp Nga-NATO vào thứ Tư 12/01 tại Bruxelles (Bỉ), một hôm trước khi diễn ra hội nghị của Tổ Chức An Ninh và Hợp Tác Châu Âu OSCE tại Vienna (Áo), một định chế mà Nga cũng là thành viên.