Kazakhstan ban bố tình trạng khẩn cấp trên phạm vi toàn quốc do biểu tình bạo loạn leo thang

Thứ Tư, 05 Tháng Giêng 20225:09 CH(Xem: 1989)
Kazakhstan ban bố tình trạng khẩn cấp trên phạm vi toàn quốc do biểu tình bạo loạn leo thang
Chú thích ảnh
Cảnh sát chống bạo động nỗ lực ngăn chặn dòng người biểu tình ở Almaty, Kazakhstan, ngày 5/1/2022. Ảnh: AP 

Kênh truyền hình “Mir-24” cho biết tình trạng khẩn cấp đã được áp dụng trên khắp nước Kazakhstan. Quyết định được đưa ra sau khi Tổng thống nước này Kassym-Zhomart Tokayev đã ban bố tình trạng khẩn cấp trong 2 tuần ở các vùng Mangistau và Alma-Ata, cũng như ở Nur-Sultan.

Sau khi áp đặt lệnh tình trạng khẩn cấp, hoạt động đi lại của người dân bị hạn chế, cư dân không được phép tụ tập đông người và tổ chức các sự kiện, kể cả các sự kiện qui mô gia đình như cưới hỏi, đám ma, sinh nhật.

Ngày 5/1, Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev cho biết ông đã tiếp quản vị trí Chủ tịch Hội đồng An ninh từ nhà lãnh đạo kỳ cựu Nursultan Nazarbaye. Cựu Tổng thống Nazarbayev, 81 tuổi, đã không xuất hiện trước công chúng kể từ khi các cuộc biểu tình nổ ra, khiến ông Tokayev phải chấp nhận để chính phủ từ chức vào trước đó cùng ngày.

Trong khi đó, một nguồn thạo tin cho biết, cùng ngày, những người biểu tình đã giành quyền kiểm soát sân bay ở Almaty, thành phố lớn nhất Kazakhstan, trong bối cảnh quốc gia Trung Á này hứng chịu làn sóng bất ổn bắt nguồn từ các cuộc biểu tình phản đối việc tăng giá nhiên liệu.

Theo nguồn tin, tất cả các chuyến bay đến và đi từ Almaty đều tạm thời bị hủy. Biểu tình bạo loạn đã leo thang ở tỉnh Mangistau, cũng như tại thành phố Aktau và một số thành phố khác của Kazakhstan để phản đối tình trạng tăng giá nhiên liệu. Hãng tin Sputnik dẫn tuyên bố của Bộ Nội vụ Kazakhstan cho biết 8 cảnh sát và vệ binh quốc gia đã thiệt mạng cùng 317 người bị thương khi tình trạng bất ổn diễn ra tại một số khu vực của Kazakhstan.Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev đã chấp thuận để chính phủ nước này từ chức, song chính phủ sẽ tiếp tục thực hiện nhiệm vụ của mình cho tới khi Nội các mới được thành lập. Sắc lệnh Tổng thống nêu rõ: "Theo Điều khoản 70 của Hiến pháp nước CH Kazakhstan, tôi quyết định chấp nhận để Chính phủ CH Kazakhstan từ chức.

Ông Smailov Alikhan Askhanovich sẽ đảm nhận vai trò là Thủ tướng lâm thời của CH Kazakhstan". Theo Sắc lệnh Tổng thống, các thành viên chính phủ sẽ tiếp tục nhiệm vụ của mình cho tới khi chính phủ mới được thành lập.
*****************

Liên quân Nga có thể điều binh sĩ tới Kazakhstan

Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO) do Nga dẫn đầu có thể điều lính gìn giữ hòa bình đến Kazakhstan khi làn sóng biểu tình gia tăng.

"Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO) sẽ triển khai số lượng chưa xác định lính gìn giữ hòa bình tới Kazakhstan có thời hạn, nhằm ổn định tình hình tại quốc gia đang bị tác động từ bên ngoài", Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan, chủ tịch luân phiên CSTO, cho biết trong bài đăng trên Facebook hôm nay.

Thông báo được đưa ra sau khi Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev cho biết đã kêu gọi hỗ trợ từ liên minh an ninh do Nga dẫn đầu nhằm đối phó với "những nhóm khủng bố được huấn luyện kỹ càng ở nước ngoài".

Tòa nhà chính phủ bị đốt phá tại thành phố Almaty của Kazakhstan hôm 5/1. Ảnh: Reuters.

Tòa nhà chính phủ bị đốt phá tại thành phố Almaty của Kazakhstan hôm 5/1. Ảnh: Reuters.

Kazakhstan là thành viên Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO), cùng với Nga, Belarus, Armenia, Kyrgyzstan và Tajikistan. Đây là liên minh quân sự do Moskva dẫn đầu, tương tự NATO, trong đó cả khối có trách nhiệm bảo vệ an ninh cho bất cứ thành viên nào bị nước ngoài tấn công.

Biểu tình bùng phát ở thị trấn Zhanaozen, tỉnh Mangystau, miền tây Kazakhstan từ cuối tuần trước và đã lan rộng ra nhiều địa phương trên cả nước. Người dân xuống đường để phản đối tình trạng giá khí hóa lỏng (LPG) leo thang gần đây. Người biểu tình đã đốt phá nhiều tòa nhà chính phủ và kiểm soát sân bay quốc tế ở Almaty, thành phố lớn nhất Kazakhstan.

Cảnh sát Kazakhstan hôm 4/1 phải sử dụng hơi cay và lựu đạn gây choáng để đẩy đuổi hàng trăm người biểu tình khỏi khu vực quảng trường ở Almaty. Tuy nhiên, các cuộc đụng độ tiếp tục xảy ra.

Bộ Nội vụ Kazakhstan cho biết đã có 8 cảnh sát và lính vệ binh quốc gia thiệt mạng trong các cuộc đụng độ, trong khi hai binh sĩ chết trong "chiến dịch chống khủng bố" ở sân bay Almaty.

Chính phủ Kazakhstan từ năm 2019 bắt đầu giảm trợ cấp LPG và chấm dứt mọi khoản trợ giá từ đầu năm nay. Ngay lập tức, giá LPG ở nhiều nơi đã tăng gấp đôi, từ 60 tenge (0,14 USD) lên 120 tenge (0,28 USD) mỗi lít. Nhiều người Kazakhstan dùng LPG để chạy xe. Theo số liệu của chính phủ, 70-90% xe hơi ở Mangystau chạy bằng loại nhiên liệu này.

Nội các của Thủ tướng Askar Mamin đồng loạt từ chức sau khi biểu tình bùng phát. Tổng thống Tokayev chấp thuận đơn từ chức, đồng thời yêu cầu họ cùng thống đốc các tỉnh tái áp đặt biện pháp kiểm soát giá LPG, xăng, dầu diesel và các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu khác.

Vũ Anh (Theo Reuters)

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn