Cuộc khủng hoảng ngoại giao - tư pháp kéo dài gần 3 năm giữa Canada và Trung Quốc liên quan đến vụ bà Mạnh Vãn Châu (Meng Wanzhou), giám đốc tài chính tập đoàn Trung Quốc Hoa Vi, bất ngờ được giải quyết hôm 24/09/2021, sau một thỏa thuận giữa tư pháp Hoa Kỳ và Hoa Vi. Trong bối cảnh cả nước vui mừng chào đón hai công dân Michael Spavor và Michel Kovrig trở về, báo giới Canada chỉ trích chính quyền, và lên án thủ đoạn « ngoại giao con tin » của Trung Quốc.
Đối với báo Le Devoir, hai tù nhân Canada là « con tin chính trị », là nạn nhân bị vạ lây do vụ bắt giữ giám đốc tài chính Hoa Vi. Còn nhật báo The Globe And Mail nhắc lại là hai công dân bị giam giữ gần 3 năm trong một phòng giam nhỏ được chiếu sáng 24 giờ/24, trong khi bà Mạnh Vãn Châu được hưởng tự do có điều kiện, được ở trong ngôi nhà sang trọng của mình, trong thời gian bị quản thúc tại Vancouver từ tháng 12/2018 để chờ Canada xét đơn Washington đòi dẫn độ sang Mỹ xét xử.
Theo The Globe And Mail, chính quyền Canada phải « rút kinh nghiệm cho vụ việc này » bởi Trung Quốc đã sử dụng việc giam giữ các công dân Canada để hăm dọa Ottawa. Trong khi đó, báo La Presse nhận định trong bài xã luận là « mọi chuyện không phải đã kết thúc tốt đẹp », và Canada đã bị « mắc kẹt trong trò chơi địa chính trị của hai siêu cường thế giới ». Vấn đề là « Canada không thể chống lại Mỹ », quốc gia ban đầu đã yêu cầu dẫn độ bà Mạnh. La Presse đặt câu hỏi nếu Ottawa từ chối yêu cầu của Hoa Kỳ, làm theo ý Trung Quốc thì rồi mọi chuyện sẽ ra sao và kết luận « Trung Quốc là một quốc gia nguy hiểm ».
Đích thân thủ tướng Trudeau ra sân bay đón hai công dân
Sáng sớm hôm qua 25/09/2021, chuyến bay chở hai công dân Michael Kovrig và Michael Spavor đã hạ cánh xuống sân bay Calgary và đích thân thủ tướng Canada Jusstin Trudeau ra sân bay đón Michael Kovrig và Michael Spavor. Từ Québec, thông tín viên RFI Pascale Guéricolas cho biết thêm chi tiết :
« Chuyến bay của chính quyền Canada, đưa Michael Kovrig và Michael Spavo về nước vào sáng sớm, đã được người dân khắp cả nước chào mừng. Hai người được thủ tướng Justin Trudeau đến đón tại sân bay Calgary. Từ lúc đó, có rất nhiều người đã lên các mạng xã hội và phương tiện truyền thông bày tỏ niềm vui và chia sẻ cảm giác nhẹ nhõm.
Vợ và em gái của Michael Kovrig đã đợi anh ở sân bay Toronto. Vina Nadjibulla thay mặt cho Michael Kovrig, người từng là nhà ngoại giao, phát biểu : “Anh ấy muốn cảm ơn quý vị, cũng như cảm ơn tất cả mọi người trên khắp thế giới, vì tất cả những lời cầu nguyện, những tin nhắn mà quý vị đã gửi tới anh ấy, vì tất cả những gì chúng ta và đất nước đã làm để họ được trả tự do. Khoảnh khắc này thật vô cùng khó tin! Cuối cùng anh ấy cũng có mặt ở đây sau 1.020 ngày bị giam cầm. Michael đang ở Canada. Anh ấy an toàn, anh ấy khỏe. Và tôi muốn chia sẻ lòng biết ơn mà anh ấy cảm nhận. Sau một chuyến đi dài, cuối cùng anh ấy cũng đã được trở về nhà".
Hiện giờ, cả hai người đều đang tận hưởng những giây phút sum họp riêng tư bên gia đình và người thân ».
