Hôm nay, 24/05/2021, trong cuộc họp thượng đỉnh khẩn cấp tại Jakarta, Indonesia, các lãnh đạo ASEAN gặp tướng Min Aung Hlaing, lãnh đạo nhóm đảo chính ở Miến Điện. Theo dự kiến ASEAN sẽ kêu gọi chấm dứt bạo lực của lực lượng an ninh Miến Điện, đã khiến hơn 700 người chết, đồng thời yêu cầu tập đoàn quân sự trả tự do cho bà Aung San Suu Kyi và các tù chính trị khác.
Dự cuộc họp kín ở Jakarta chỉ có lãnh đạo của 6 nước Indonesia, Malaysia, Brunei, Việt Nam, Cam Bốt, Singapore. Ba nước Philippines, Thái Lan và Lào cử ngoại trưởng đến thủ đô Indonesia. Theo nhận định của hãng tin cuộc họp kéo dài 2 tiếng đồng hồ khó mà đạt được ngay một bước đột phá. Nhưng đây là dịp hiếm có để ASEAN nói chuyện trực tiếp với viên tướng đã lật đổ một lãnh đạo dân cử của Miến Điện.
Theo hãng tin AFP, sau cuộc họp hôm nay, tổng thống Indonesia Joko Widodo đã kêu gọi tập đoàn quân sự Miến Điện chấm dứt bạo lực và phục hồi nền dân chủ. Ông Widodo tuyên bố : « Cam kết đầu tiên được yêu cầu là quân đội Miến Điện phải ngừng việc sử dụng vũ lực và tất cả các bên phải tự kềm chế để làm giảm căng thẳng ».
Theo một nhà ngoại giao Đông Nam Á được hãng tin AP trích dẫn, toàn bộ các quốc gia ASEAN đồng ý gặp tướng Min Aung Hlaing, nhưng không xem ông là lãnh đạo của Miến Điện tại thượng đỉnh. Nhưng những người chống tập đoàn quân sự và các tổ chức nhân quyền đã lên tiếng chỉ trích, xem quyết định của ASEAN gặp tướng Min Aung Hlaing là không thể chấp nhận được, vì cuộc gặp này tạo tính chính đáng cho cuộc đảo chính và cuộc đàn áp đẫm máu tiếp theo đó.
Theo AFP, trong một thông cáo, chính phủ do phe đối lập thành lập đã phản đối : « Các cuộc họp loại trừ nhân dân Miến Điện nhưng lại có mặt kẻ sát nhân hàng đầu Min Aung Hlaing không thể nào mang lại các giải pháp ». Về phần Ân Xá Quốc Tế, tổ chức này kêu gọi nhà chức trách Indonesia tiến hành truy tố tướng Min Aung Hlaing và các thành viên khác của tập đoàn quân sự Miến Điện đến Jakarta hôm nay.
Nhiều nhân vật tên tuổi đã kêu gọi ASEAN khai trừ Miến Điện, nhưng tổ chức này, vốn hoạt động dựa trên nguyên tắc đồng thuận và không can thiệp vào công việc nội bộ của một nước thành viên, sẽ không thi hành một giải pháp triệt để như thế.
Các nhà phân tích được hãng tin AFP trích dẫn cũng không tin là thượng đỉnh Jakarta sẽ giúp đạt được ngay một kế hoạch toàn diện đưa Miến Điện ra khỏi khủng hoảng, nhưng cuộc họp này là dịp để thuyết phục tập đoàn quân sự chấp nhận đối thoại.
Theo một nhà ngoại giao châu Á nói với hãng tin AP, một trong những đề nghị có thể được đưa ra đó là thủ tướng của Brunei, nước hiện giữ chức chủ tịch luân phiên của ASEAN, sẽ đến Miến Điện để gặp các lãnh đạo tập đoàn quân sự và gặp phe của bà Aung San Suu Kyi để thúc đẩy đối thoại giữa hai bên.
