Mr Trudeau, far right, appears on screen during the virtual meeting

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Chụp lại hình ảnh,

Ông Trudeau, trong màn ảnh truyền hình, bên phải, trong buổi họp

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã điện đàm với Thủ tướng Canada Justin Trudeau trong cuộc họp song phương đầu tiên với một nhà lãnh đạo nước ngoài kể từ khi nhậm chức.

Hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh các ưu tiên về chính sách chung xung quanh biến đổi khí hậu và Trung Quốc, gồm cả việc thả hai người Canada bị giam giữ tại nước này.

"Con người không phải là những lá bài trao đổi," ông Biden nói trong cuộc điện đàm hôm thứ Ba.

Hai quốc gia cũng cam kết điều chỉnh các mục tiêu khí hậu để đạt được mức phát thải bằng không vào năm 2050.

Canada thường là điểm công du nước ngoài đầu tiên của một tổng thống Mỹ, nhưng Covid-19 khiến ông Biden phải bỏ kế hoạch này. Thay vào đó, cuộc họp được tổ chức từ xa.

Ông Biden, một đảng viên Dân chủ, hy vọng sẽ làm mới lại mối quan hệ với ông Trudeau, một người theo Đảng Tự do, có mối quan hệ thường được cho là không mấy êm thấm với cựu Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, thuộc Đảng Cộng hòa.

Ông Trudeau cũng cam kết làm việc với Mỹ để "vượt qua Covid nhưng cũng để đảm bảo rằng chúng ta cùng chung tay góp sức với toàn thế giới".

Các nhà lãnh đạo đã không nhận câu hỏi từ các nhà báo, một điều bất thường ở Washington đối với một sự kiện song phương như thế này.

Hai lãnh đạo nói gì về Trung Quốc?

Một vấn đề cả hai nhà lãnh đạo cùng quan tâm là việc Trung Quốc bắt giữ hai người Canada, những người bị cáo buộc làm gián điệp và bị giam từ năm 2018.

Canada cáo buộc rằng Trung Quốc bắt những người này để trả đũa vụ Mỹ bắt giữ giám đốc điều hành Huawei Mạnh Vãn Chu (Meng Wanzhou).

Michael Spavor và Michael Kovrig bị bắt tại Trung Quốc năm 2018 và chính thức bị truy tố vào tháng 6/2020.

Kêu gọi trả tự do cho họ trong các phát biểu sau cuộc họp, ông Biden nói: "Con người không phải là những lá bài trao đổi. Chúng ta sẽ cùng nhau hành động cho đến khi họ được an toàn trở về."

2px presentational grey line

BBC

Nụ cười và hứa hẹn cho tương lai tốt đẹp hơn

Buổi họp thiếu những nghi lễ long trọng thường thấy trong các cuộc gặp song phương chính thức giữa các nhà lãnh đạo tại Nhà Trắng, nhưng cả Joe Biden và Justin Trudeau đều bày tỏ sự lạc quan rằng quan hệ Mỹ-Canada đã sẵn sàng để có một chuyển biến tốt hơn sau bốn năm hỗn loạn thời Donald Trump.

"Vai trò lãnh đạo của Hoa Kỳ đã bị thiếu vắng rất nhiều trong những năm qua", Trudeau nói với người đồng cấp Mỹ khi bắt đầu cuộc họp qua video, khi ông nói về việc Hoa Kỳ đã thay đổi thái độ đối với biến đổi khí hậu…

Trudeau từng công khai xung đột với Trump, trong một cuộc khẩu chiến qua các thông cáo báo chí và tweet tay đôi. Giờ đây, Trudeau nói, ông rất mong được hợp tác chặt chẽ với Mỹ một lần nữa.

Khi cuộc họp kết thúc, trong lời phát biểu cuối, Trudeau gọi Biden là "Joe", còn Biden cam kết với Trudeau - người đứng sừng sững trên màn ảnh rộng bên cạnh ông - rằng Hoa Kỳ "không có người bạn nào thân hơn, quan trọng hơn Canada ".

Hai quốc gia vẫn có những khác biệt đáng chú ý - về thương mại và xây dựng đường ống dẫn dầu nói riêng - nhưng ít nhất là trong một ngày, cả hai đều mỉm cười và hứa hẹn những ngày tốt đẹp hơn trong tương lai.

2px presentational grey line

Hai lãnh đạo nói gì về biến đổi khí hậu?

Ông Trudeau, trong bài phát biểu khai mạc, đã chỉ trích chính quyền Trump, đồng thời cảm ơn ông Biden vì đã hành động tức thời.

Thủ tướng nói thêm: "Khi chúng ta chuẩn bị triển khai và đưa ra thông cáo chung... thật tuyệt khi người Mỹ không rút lại mọi thứ liên quan đến biến đổi khí hậu."

Ông Biden sau đó nói rằng Canada và Mỹ sẽ "cùng sách bước để thể hiện sự nghiêm túc trong cam kết của chúng ta [với biến đổi khí hậu] ở cả trong và ngoài nước".

Nhưng hai nhà lãnh đạo không bình luận công khai về quyết định hủy bỏ dự án đường ống Keystone XL của Nhà Trắng. Đây là dự án vận chuyển dầu từ tỉnh Alberta của Canada đến các nhà máy lọc dầu của Mỹ.

Trong một cuộc điện đàm hai ngày sau khi ông Biden nhậm chức - cuộc gọi chính thức đầu tiên của ông Biden trên cương vị tổng thống - ông Trudeau đã nói lên sự "thất vọng" của mình trước quyết định về đường ống. Một quan chức Mỹ sau đó cho biết việc hủy bỏ này sẽ "không được xét lại".

Trước đó hôm thứ Ba, Thư ký Báo chí Jen Psaki nói với các phóng viên rằng ông Biden đã nói rõ với ông Trudeau rằng dự án "không vì lợi ích của Hoa Kỳ và rằng chúng tôi muốn cố gắng giải quyết cuộc khủng hoảng khí hậu, đồng thời tạo ra những công việc được trả lương tốt ".

Mỹ và Canada chia sẻ một trong những quan hệ đối tác thương mại lớn nhất thế giới, trao đổi gần 2 tỷ đôla hàng hóa và dịch vụ mỗi ngày.