31 tháng 1 2021

Chương trình visa cho phép người dân Hong Kong đến Vương quốc Anh bắt đầu hôm Chủ nhật, với dự kiến là khoảng 300.000 người sẽ nộp đơn.

Visa dành cho những người có hộ chiếu hải ngoại Anh (gọi tắt là BNO) và những thân nhân phụ thuộc trực tiếp, sẽ giúp họ nhanh chóng trở thành công dân Vương quốc Anh.

Nhưng Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói sẽ không công nhận hộ chiếu BNO là giấy thông hành nữa.

Vương quốc Anh đưa ra chương trình visa nói trên sau khi Trung Quốc áp đặt luật an ninh mới.

Những người nộp đơn và được cấp visa sẽ có thể nộp đơn xin định cư sau năm năm và sau đó nhập quốc tịch Anh sau 12 tháng nữa.

Bắc Kinh trước đó đã cảnh báo Anh không được can thiệp vào các vấn đề nội bộ.

Thủ tướng Boris Johnson nói động thái này tôn trọng "mối quan hệ sâu sắc về lịch sử và tình hữu nghị" của Vương quốc Anh với thuộc địa cũ của Anh.

Khoảng 7.000 người từ Hong Kong đã được phép định cư ở Anh kể từ tháng Bảy, Bộ Nội vụ cho biết.

Mặc dù có 2,9 triệu công dân đủ điều kiện để chuyển đến Vương quốc Anh, với ước tính thêm khoảng 2,3 triệu thân nhân phụ thuộc trực tiếp, chính phủ dự kiến sẽ có khoảng 300.000 người Hong Kong nộp đơn xin visa trong 5 năm đầu tiên.

7.000 người đã đến Anh trước khi kế hoạch bắt đầu bằng cách được cho phép định cư với theo các quy tắc nhập cư trên cơ sở nhân ái.

Thủ tướng Johnson nói: "Tôi vô cùng tự hào rằng chúng tôi đã mở ra con đường mới này cho người Hong Kong có hộ chiếu hải ngoại Anh để họ đến sinh sống, làm việc và lập nghiệp tại đất nước chúng tôi.''

"Khi làm như vậy, chúng tôi tôn trọng mối quan hệ sâu sắc về lịch sử và tình hữu nghị của chúng tôi với người dân Hong Kong, và chúng tôi đã đứng lên đấu tranh cho tự do và tự chủ - những giá trị mà cả Vương quốc Anh và Hong Kong đều trân trọng."

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên (Zhao Lijian) gọi chương trình này là vi phạm chủ quyền của Trung Quốc và can thiệp sâu vào các vấn đề nội bộ của Trung Quốc và Hong Kong, trang tin The Paper trực thuộc nhà nước TQ đưa tin.

Ông nói: "Phía Anh đã bỏ qua thực tế rằng Hong Kong được đã trả về cho Trung Quốc 24 năm trước.

Trung Quốc sẽ không còn công nhận hộ chiếu BNO kể từ Chủ nhật. Hiện vẫn chưa rõ động thái này sẽ có ý nghĩa gì.

Người dân Hong Kong sử dụng hộ chiếu Hong Kong hoặc chứng minh thư của họ để rời khỏi thành phố.

Để vào Trung Quốc đại lục, họ cần phải sử dụng Giấy phép Trở về nhà do cơ quan nhập cư Trung Quốc cấp, trừ khi họ sử dụng hộ chiếu nước ngoài đầy đủ và xin thị thực nhập cảnh với tư cách là người nước ngoài.

Trường hợp duy nhất họ có thể sử dụng BNO là khi đến Vương quốc Anh hoặc một quốc gia khác công nhận tài liệu này.

Hệ thống visa mới giúp người có BNO thóat khỏi Hong Kong có lẽ là ví dụ rõ ràng nhất về chính phủ hứa sẽ trở thành một sức mạnh cho điều tốt đẹp trên thế giới.

Lên án áp bức là một việc. Làm gì về điều đó lại là một việc khác.

Và ở đây, Vương quốc Anh đang thực hiện một lời hứa được thực hiện cách đây hơn hai thập niên với những người mà nước này có nhiệm vụ bảo vệ.

Nhưng có những câu hỏi cần được đưa ra.

Những người di cư này sẽ được hỗ trợ gì?

Về dài hạn, họ có thể làm giàu cho nền kinh tế và văn hóa của Anh, nhưng trong ngắn hạn, họ sẽ cần sự giúp đỡ.

Họ sẽ sống ở đâu? Họ sẽ tìm việc ở đâu ra? Điều gì sẽ xảy ra nếu nhiều hơn con số dự đoán 300.000 sẽ nộp đơn trong năm năm đầu tiên? Mọi người ở Anh sẽ phản ứng như thế nào khi thấy biên giới của họ được mở ra?

Và trên hết, Trung Quốc sẽ trả đũa như thế nào, như họ đã đe dọa? Bắc Kinh sẽ cấm các BNO được ra ứng cử, bỏ phiếu hay thậm chí là rời đi? Khi đó Vương quốc Anh sẽ làm gì?

Những người đủ điều kiện để được cấp visa mới có thể nộp đơn trực tuyến và sẽ phải đặt lịch hẹn để đến trung tâm tiếp nhận thị thực.

Và từ ngày 23/2, những người có BNO với hộ chiếu sinh trắc học đủ điều kiện sẽ có thể sử dụng một ứng dụng để hoàn tất đơn đăng ký tại nhà.

Lệ phí visa để ở lại trong 5 năm sẽ là 342 đôla mỗi người - hoặc 247 đôla cho thời gian lưu trú 30 tháng - và có một khoản phụ phí y tế nhập cư lên đến 855 đôla một năm.

Nathan Law, một nhà vận động ủng hộ dân chủ đã trốn khỏi Hong Kong và hiện sống lưu vong ở Anh, hoan nghênh thông báo này.

Ông nói với BBC: "Đó là một cam kết với thỏa thuận lịch sử với Hong Kong và tôi nghĩ điều quan trọng là chúng ta đưa ra lối thoát an toàn cho những người đang đối mặt với đàn áp chính trị ở Hong Kong.''

Bộ trưởng Nội vụ Priti Patel nói điều này nhằm cung cấp cho người nộp đơn sự an toàn hơn trong bối cảnh lo ngại họ có thể bị chính quyền xác định và nhắm đến.

"Bảo vệ quyền tự do, tự do và an ninh của các cá nhân là điều hoàn toàn quan trọng với những cá nhân trải qua quá trình này,'' bà nói.

hộ chiếu hải ngoại Anh được tạo ra trước khi Vương quốc Anh trao lại Hong Kong cho Trung Quốc năm 1997.

Trước khi Hong Kong được trao trả, Anh và Trung Quốc đã có thỏa thuận "một quốc gia, hai hệ thống", điều này có nghĩa là, ngoài những thứ khác, các quyền như tự do hội họp, tự do ngôn luận và tự do báo chí của dân Hong Kong sẽ được bảo vệ.

Thỏa thuận ký năm 1984 được ấn định kéo dài đến năm 2047.

Nhưng Anh nói thỏa thuận này - được gọi là Tuyên bố chung - đang bị đe dọa vì Hong Kong đã thông qua luật mới vào tháng 6 cho phép Trung Quốc nắm quyền kiểm soát mới với người dân Hong Kong.

Trung Quốc nói luật này cần thiết để ngăn chặn những cuộc biểu tình bùng lên ở Hong Kong trong suốt năm 2019.

Tuy nhiên, luật đã gây ra phản ứng tiêu cực cả ở Hong Kong và nước ngoài. Người phản đối cho rằng nó làm xói mòn quyền tự do của lãnh thổ như một khu vực bán tự trị của Trung Quốc.