Thượng nghị sỹ John McCain trước khi qua đời hôm 25/8 đã mời hai cựu tổng thống đọc điếu văn tại lễ tang của ông ở Thánh đường Quốc gia Washington dự kiến diễn ra vào ngày 1/9, theo CBS News.
Theo yêu cầu của cố thượng nghị sỹ đại diện bang Arizona, Tổng thống Donald Trump sẽ không được mời tham dự lễ tang của ông. Nhà Trắng được các thành viên gia đình ông McCain thông báo về yêu cầu này trước khi ông qua đời.
Phó Tổng thống Mike Pence dự kiến sẽ tới dự.
Các quan chức Nhà Trắng cho biết gia đình ông McCain, trước khi ông qua đời, đã yêu cầu Tổng thống Trump không tham dự các buổi tang lễ của thượng nghị sỹ này.
Theo kế hoạch, thi thể ông McCain, một cựu binh từng tham gia chiến tranh Việt Nam, sẽ được quàn tại Nghị viện tiểu bang Arizona vào ngày 29/8 – cũng là ngày sinh nhật lần thứ 82 của ông. Lễ tang sẽ diễn ra ngày 30/8 tại Nhà thờ Baptist Bắc Phoenix. Cựu phó Tổng thống Joe Biden theo dự trù sẽ đến dự lễ tang và đọc điếu văn tại đây.
Tại Washington, thi hài ông McCain sẽ được quàn tại trung tâm điện Capitol, tức trụ sở Quốc hội Mỹ, vào ngày 31/8 với một nghi lễ trang trọng và cũng sẽ mở cửa cho công chúng đến viếng. Vào ngày 1/9 sẽ diễn ra nghi thức rước ông qua Đài tưởng niệm Chiến tranh Việt Nam và đến Thánh đường Quốc gia Washington. Hai cựu Tổng thống – George W. Bush và Barack Obama – dự kiến sẽ phát biểu tại lễ tang.
Một lễ tang riêng tư dự định được tổ chức vào chiều ngày 2/9 tại Nhà thờ của Học viện Hải quân trước lễ an táng tại nghĩa trang của học viện. Theo nguyện ước của mình, ông McCain sẽ được an nghỉ cạnh người bạn học tại Học viện Hải quân của ông, ông Chuck Larson.
Dự kiến, Tổng thống Trump sẽ không tham dự bất kỳ buổi lễ nào trong tang lễ của ông McCain. Thượng nghị sỹ McCain và ông Trump có những mối oán hận nhau. Các quan chức Nhà Trắng cho biết gia đình ông McCain, trước khi ông qua đời, đã yêu cầu ông Trump không tham dự các buổi lễ đó. Theo nguồn tin không nêu danh tích của Nhà Trắng cho AP biết, phó Tổng thống Mike Pence nhiều khả năng sẽ đến dự.
Tổng thống Trump viết Twitter hôm 25/8: “Tôi xin gửi lời thương cảm chân thành nhất tới gia đình Thượng nghị sỹ John McCain. Chúng tôi thành tâm khấn nguyện cho ông!” Đệ nhất phu nhân Melania Trump cũng viết trên Twitter những lời cảm tạ ông McCain đã hết lòng phục vụ đất nước.
Hai cựu Tổng thống Bush và Obama cũng từng là những đối thủ chính trị của ông McCain và đánh bại ông trong cuộc đua vào Nhà Trắng lần lượt vào năm 2000 và 2008. “Đó là những cuộc đua ác liệt,” Thượng nghị sỹ Jeff Flake của đảng Cộng hòa đại diện tiểu bang Arizona nói với chương trình Face the Nation trên kênh truyền hình CBS. Và giờ đây ông ấy “yêu cầu họ tới đọc diễn văn tại lễ tang của ông, và đối với họ có được cơ hội này là một vinh dự, và điều đó cho thấy tất cả những gì chúng ta cần biết.”
Một trong những đồng sự nhiều năm phục vụ tại Thượng viện cùng ông McCain, lãnh đạo khối đa số Mitch McConnell – đảng viên Cộng hòa đại diện bang Kentucky, nói hôm 26/8 rằng “cả nước để tang thương tiếc một nhà ái quốc vĩ đại, một nhà chính trị lão thành – người đặt đất nước trên hết và đã góp công xây đắp định chế này thêm tốt hơn trong những năm ông tận tụy phục vụ.”
Nhiều nhà lãnh đạo trên toàn thế giới cũng đã tỏ lòng kính trọng ông.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron viết trong một dòng tweet bằng tiếng Anh rằng ông McCain “thực sự là một anh hùng của nước Mỹ. Ông đã cống hiến toàn bộ cuộc đời mình cho đất nước của ông.” Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, nói ông McCain không bao giờ do dự trong việc ủng hộ nhà nước Do thái. Nó xuất phát từ lòng tin của ông vào dân chủ và tự do.” Và Thủ tướng Đức Angel Mergkel, gọi ông McCain là “một người tranh đấu không bao giờ mệt mỏi cho một liên minh vững mạnh xuyên Đại Tây Dương. Tầm quan trọng của ông đã vượt xa khỏi đất nước của chính ông.”
Ông McCain là con trai và cháu trai của hai đô đốc hải quân và đã nối dõi truyền thống gia đình gia nhập hải quân Mỹ. Khi là một phi công của Hải quân Mỹ, ông bị bắn rơi ở Việt Nam và bị giam tại nhà tù Hỏa Lò hơn 5 năm. Sau khi trở về Mỹ, ông được bầu vào Hạ viện năm 1986 và sau đó vào Thượng viện suốt sáu nhiệm kỳ cho đến khi ông qua đời.
