Tài chính : S&P hạ điểm tín nhiệm Pháp

Thanh Hà

3–4 minutes

Ông Zelensky: Ông Trump không nói 'không', nhưng cũng chưa nói 'có' về Tomahawk

KHÁNH QUỲNH

Chia sẻ với NBC News ngày 17-10, Tổng thống Zelensky thừa nhận ông không đạt được điều mình mong muốn đối với tên lửa Tomahawk, nhưng bày tỏ hy vọng kết quả tốt cho Ukraine có thể sớm xảy ra.

Khi được hỏi về việc Tổng thống Donald Trump có đảm bảo sẽ cung cấp tên lửa Tomahawk cho Ukraine hay không, ông Zelensky trả lời: “Điều tích cực là Tổng thống Trump không nói không, nhưng cho đến nay ông ấy cũng chưa nói có”.

Nhà lãnh đạo Ukraine thừa nhận Kiev cần tên lửa Tomahawk của Mỹ và những vũ khí tương tự để sử dụng trong cuộc xung đột với Nga.

Khi nói về vũ khí tầm xa, ông Zelensky cho biết Ukraine đã sử dụng hàng nghìn máy bay không người lái (drone) tầm xa do Ukraine sản xuất để tấn công các mục tiêu quân sự.

“Nhưng Nga không chỉ dùng drone do Iran sản xuất, họ còn sử dụng drone sản xuất trong nước. Họ có drone cho riêng mình, đồng thời cũng sử dụng tên lửa do chính họ sản xuất và tên lửa tầm xa của Triều Tiên.

Do đó chỉ drone của mỗi Ukraine là không đủ. Chúng tôi cần các tên lửa tầm xa như Tomahawk và những vũ khí tương tự. Mỹ cũng có những thứ tương tự”, ông Zelensky nói với người dẫn chương trình.

Nhà lãnh đạo Ukraine không tiết lộ chi tiết cuộc gặp, nhưng bày tỏ mong muốn có thể tiếp tục thảo luận với ông Trump về vấn đề này.

Bày tỏ quan điểm về việc có ý kiến cho rằng Tổng thống Trump đã thay đổi giọng điệu về tên lửa Tomahawk sau cuộc gọi với Tổng thống Nga Vladimir Putin, ông Zelensky cho biết “thật tốt khi ông Trump không nói không” vì “Tomahawk là vấn đề rất nhạy cảm với người Nga”.

“Họ (Nga) sợ rằng Mỹ có thể chuyển giao Tomahawk cho Ukraine. Tôi nghĩ ông Putin lo lắng Mỹ sẽ chuyển giao Tomahawk, cũng như lo rằng chúng tôi sẽ sử dụng loại vũ khí này... Đó là lý do chúng ta đang ở trong tình thế như hiện nay”, nhà lãnh đạo Ukraine nói thêm.

Về phía Mỹ, ông Trump bày tỏ quan điểm rằng việc Mỹ cung cấp tên lửa tầm xa Tomahawk cho Ukraine “không phải là điều dễ dàng”, bởi Washington cũng cần loại vũ khí mạnh mẽ này trong kho dự trữ của mình, theo The Hill.

“Việc đó thật không dễ dàng… chúng ta đang nói về một số lượng lớn các loại vũ khí cực kỳ mạnh. Do đó đây là một trong những vấn đề mà chúng ta sẽ tiếp tục thảo luận”, ông phát biểu tại Nhà Trắng ngày 17-10, đồng thời hy vọng có thể kết thúc cuộc xung đột mà không cần đến Tomahawk.

Mỹ từ chối cấp tên lửa Tomahawk cho Ukraina

Thanh Hà

5–6 minutes

Tin tức thế giới 18-10: Ông Trump nêu cách để Nga và Ukraine dừng chiến tranh, nhắn nhủ Venezuela

HÀ ĐÀO

7–8 minutes

TIN TỔNG HỢP

RFI

(Yonhap) – Quan chức Mỹ - Hàn thảo luận về hợp tác trong lĩnh vực đóng tàu. Bộ trưởng Công Nghiệp Hàn Quốc hôm qua, 16/10/2025, cho biết cố vấn chính sách của tổng thống Lee Jae Myung đã gặp gỡ ông Russell Vought, giám đốc Văn phòng Quản lý và Ngân sách Nhà Trắng. Việc hợp tác này là một phần trong cam kết đầu tư 350 tỷ đô la của Seoul vào Mỹ theo thỏa thuận thương mại giữa hai bên hồi tháng Bảy, để tránh các mức thuế quan mà tổng thống Trump đe dọa áp vào hàng hóa của Hàn Quốc.

(AFP) – Seoul thuê một chuyến bay để hồi hương 60 công dân. Trong cuộc họp báo, cố vấn an ninh quốc gia Hàn Quốc, Wi Sung Lac cho biết vào khoảng nửa đêm thứ Sáu này (17/10/2025), giờ tại Cam Bốt, một chuyến bay rời Phnom Pênh đến Incheon đưa 60 công dân Hàn Quốc về nước. Những người này đã bị bắt cóc và bị bóc lột lao động tại các trung tâm lừa đảo trên mạng ở Cam Bốt.

(AFP) – Nghị Viện Mông Cổ bãi chức thủ tướng. Với 71 phiếu thuận, 40 chống trong tổng số 111 nghị sĩ hiện diện, Nghị Viện Mông Cổ hôm nay, 17/10/2025, đã thông quan kiến nghị bãi nhiệm thủ tướng Gombojav Zandanshatar, chỉ sau 4 tháng nhậm chức. Một thủ tướng mới sẽ được chỉ định trong 30 ngày. Đây là kết quả của những cuộc tranh cãi trong nội bộ đảng Nhân dân Mông Cổ cũng như là xung đột về việc thay đổi cách thức tính thuế về nguồn thu tài nguyên khoáng sản dồi dào của đất nước.

(AFP) – G7 có thể giảm phụ thuộc vào nguồn cung đất hiếm của Trung Quốc. Đây là phát biểu của bộ trưởng Tài Chính Canada, François-Philippe Champagne sau cuộc họp của nhóm G7, nhóm bảy nước có nền công nghiệp tiên tiến. Cuộc trao đổi dài hai tiếng đồng hồ này diễn ra bên lề cuộc họp thường niên của Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế (IMF) và Ngân Hàng Thế Giới (WB) tại Washington, hôm thứ Tư 15/10/2025. Ông Champagne tỏ ra lạc quan cho rằng G7 có đầy đủ các giải pháp để đối phó với thách thức này, bao gồm cả nguồn khoáng sản quan trọng của Canada.

Quảng cáo

(AFP) – Biểu tình lớn chống Trump trên khắp nước Mỹ vào thứ Bảy 18/10. Theo dự kiến, từ New York cho đến San Francisco, tư Chicago đến Atlanta, hàng triệu người dân sẽ xuống đường vào ngày mai, 18/10/2025, để phản đối chính sách của tổng thống Trump và « bảo vệ dân chủ » theo lời kêu gọi của phong trào « No Kings » - Không có Vua. Ban tổ chức khẳng định có khoảng 2.600 cuộc tụ tập ôn hòa diễn ra trên cả nước. Đây sẽ là cuộc tuần hành lớn thứ hai chống Trump sau đợt biểu tình rầm rộ hồi trung tuần tháng 6/2025.

(AFP) – Phó tổng thống Venezuela phủ nhận mọi âm mưu lật đổ Maduro. Theo báo Mỹ Miami Herald ngày 16/10/2025, bà Delcy Rodriguez cùng người em trai Jorge đã có những cuộc đàm phán với Washington nhằm lật đổ tổng thống Nicolas Maduro, để đổi lấy việc họ vẫn tiếp tục nắm quyền. Trên mạng xã hội Telegram, phó tổng thống Venezuela mạnh mẽ bác bỏ, gọi đấy là tin giả, xem tờ báo Mỹ này đã « tiếp tay cho chiến tranh tâm lý chống lại nhân dân Venezuela », đồng thời lên án đó là những hành vi vô đạo đức, vô luân lý, chỉ « tuyên truyền dối trá ».

(AP) – Tổng thống Mỹ muốn xây Khải Hoàn Môn theo phong cách Pháp gần đài tưởng niệm Lincoln. Kế hoạch được ông Trump đưa ra hôm thứ Tư, 15/10/2025, trong bữa tiệc tối tại Nhà Trắng cùng các doanh nhân. Hiện các thông tin chi tiết về kế hoạch vẫn chưa được đưa ra. Nhiều tổng thống đã cố gắng để lại dấu ấn tại Nhà Trắng trong nhiệm kỳ của mình, nhưng kế hoạch xây Khải Hoàn Môn lần này của ông Trump còn vượt xa phạm vi đó, mang đến cho vị tỷ phú cơ hội để lại một di tích trường tồn cho thủ đô Washington.

Ông Trump thừa nhận Trung Quốc là đối thủ mạnh, thuế 100% không bền vững

THANH HIỀN

6–8 minutes

Giá vàng thế giới bất ngờ lao dốc

ÁNH HỒNG

3–4 minutes

Lý do Budapest được chọn làm địa điểm thượng đỉnh Trump - Putin sắp tới

Thủ đô Budapest (Hungary) có thể trở thành địa điểm tổ chức thượng đỉnh Nga - Mỹ lần thứ hai, theo đề xuất của Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhận được sự đồng thuận từ Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Theo đài RBC (Nga), việc lựa chọn Budapest - thủ đô Hungary - làm nơi tổ chức hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Nga lần thứ hai (kể từ cuộc thượng đỉnh ở Alaska vào tháng 8) không chỉ mang yếu tố địa lý, mà còn phản ánh vị thế “trung lập đặc biệt” của nước này giữa căng thẳng Nga - phương Tây.

Đề xuất từ Washington, hưởng ứng từ Matxcơva

Điện Kremlin và Nhà Trắng cùng xác nhận Budapest đang được cân nhắc là nơi diễn ra cuộc gặp tiếp theo giữa hai tổng thống Nga và Mỹ.

Phía Nga cho biết Tổng thống Mỹ Donald Trump là người đầu tiên đề xuất chọn Budapest làm nơi tổ chức, và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đồng ý.

Ông Trump nói thêm rằng hội nghị thượng đỉnh có thể diễn ra trong vòng hai tuần tới, sau các cuộc họp chuẩn bị cấp cố vấn giữa hai bên.

Thủ tướng Hungary Viktor Orban nhanh chóng bày tỏ sẵn sàng đăng cai sự kiện này.

“Cuộc gặp giữa hai tổng thống Mỹ và Nga là tin tuyệt vời cho tất cả những ai yêu hòa bình. Chúng tôi đã sẵn sàng”, ông Orban viết trên mạng xã hội X.

Truyền thông Nga cho biết ý tưởng tổ chức cuộc gặp tại Budapest xuất hiện từ tháng 8, khi ông Trump thúc đẩy khả năng tổ chức một hội nghị ba bên giữa ông và hai nhà lãnh đạo Nga, Ukraine.

Trước đó, Matxcơva thường bác bỏ việc tổ chức đàm phán ở các thủ đô châu Âu khác, do Liên minh châu Âu (EU) viện trợ vũ khí và trừng phạt Nga.

Hungary - ‘vùng đệm’ giữa Nga và phương Tây

Theo đài RBC, việc chọn Budapest phản ánh vị thế đặc biệt của Hungary - quốc gia thành viên của cả EU và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), nhưng lại có chính sách độc lập với Brussels.

Trong vấn đề xung đột ở Ukraine, Thủ tướng Orban liên tục kêu gọi giải pháp hòa bình và chỉ trích EU vì cung cấp vũ khí cho Kiev.

Bên cạnh đó, Hungary không gửi vũ khí cho Ukraine và nhiều lần ngăn chặn các gói trừng phạt nhắm vào Matxcơva.

Một lý do khác khiến Budapest trở thành lựa chọn phù hợp là việc Hungary đã chính thức rút khỏi Tòa án Hình sự quốc tế (ICC) hồi đầu năm nay.

Nhờ đó, nước này không bị ràng buộc bởi lệnh bắt giữ Tổng thống Putin do ICC ban hành tháng 3-2023. Chính phủ Hungary trước đó cũng tuyên bố không công nhận điều khoản cho phép bắt giữ nguyên thủ nước ngoài, cho rằng điều đó vi phạm hiến pháp nước này.

Hồi tháng 4, ngay cả trước khi Quốc hội Hungary thông qua việc rút khỏi ICC, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu - người cũng bị ICC ra lệnh bắt giữ - vẫn có thể đến thăm Budapest mà không gặp trở ngại nào.

Chuyên gia chính trị Fedor Lukyanov, Tổng biên tập tạp chí khoa học chính trị Russia in Global Affairs, nhận định Hungary là “địa điểm duy nhất ở châu Âu còn đủ trung lập” để tổ chức cuộc gặp.

“Dù là thành viên EU và NATO, Hungary vẫn cố gắng đứng ngoài xung đột. Nếu Trump và Putin đạt được thỏa thuận, Budapest chắc chắn sẽ bảo đảm hội nghị diễn ra suôn sẻ”, ông nói.

Vụ chuốc thuốc học sinh, tống tiền phụ huynh từng gây sốc ở Hàn Quốc

Hàn Quốc hai năm trước từng chấn động với vụ án phát nước pha ma túy cho học sinh, sau đó tống tiền phụ huynh tới hàng chục nghìn USD.

Vào một buổi chiều tháng 4/2023, nhóm 4 người "trông giống nhân viên bán hàng" xuất hiện tại khu phố Daechi-dong thuộc quận Gangnam, ở thủ đô Seoul, Hàn Quốc, phát đồ uống miễn phí cho học sinh. Daechi-dong được mệnh danh là "thánh địa bổ túc" tại thủ đô Hàn Quốc, nơi có hàng nghìn lò luyện thi cho học sinh.

Chi nước được quảng cáo là nước tăng lực nhưng thực tế lại chứa ma túy được phát cho học sinh ở quận Gangnam, thủ đô Seoul, Hàn Quốc, hồi tháng 4/2023. Ảnh: Cảnh sát Gangnam — Chai đồ uống được quảng cáo là "nước tăng lực" nhưng thực tế lại chứa ma túy được phát cho học sinh ở quận Gangnam, thủ đô Seoul, Hàn Quốc, hồi tháng 4/2023. Ảnh: *Cảnh sát Gangnam*

Nhóm người giới thiệu những chai đồ uống này là nước tăng lực, giúp tăng cường khả năng tập trung và hỗ trợ trí nhớ, một lời quảng cáo đầy hấp dẫn với những học sinh đang chăm chỉ học tập.

Tuy nhiên, 7 học sinh sử dụng những chai "nước tăng lực" miễn phí này sau đó xuất hiện các triệu chứng bất thường. Kết quả xét nghiệm cho thấy số đồ uống đó chứa ma túy đá và thuốc lắc.

Một phụ huynh cũng được báo cáo là đã uống loại nước này. Nhiều người khác thử vài ngụm nhưng phải đổ đi vì chúng "có vị rất kỳ lạ".

Cảnh sát cho hay để đổi lấy "nước tăng lực" miễn phí, những người phân phát chúng đã yêu cầu học sinh cung cấp thông tin liên lạc của phụ huynh. Tiếp theo, những người này đòi phụ huynh trả số tiền khoảng 100 triệu won (75.700 USD), nếu không sẽ tố cáo con cái họ về tội danh sử dụng ma túy.

Các nhà điều tra đã bắt được 4 nghi phạm. Họ khai rằng không biết đồ uống có pha ma túy và được một người giấu mặt thuê để phân phát chúng cho học sinh.

Cuộc điều tra lúc bấy giờ cũng phát hiện ra rằng các thành phần ma túy được mang về từ Trung Quốc và đường dây này đã chuẩn bị tới 100 chai "nước tăng lực", trong đó 10 chai đã được phát cho học sinh, cảnh sát thu giữ 30 chai và các nghi phạm phi tang 60 chai còn lại. Tuy nhiên, cảnh sát không truy tìm được nhóm chủ mưu đứng sau vụ chuốc thuốc này.

Đây không phải lần đầu tiên ma túy gây náo loạn khu phố Daechi-dong. Tin đồn đã xuất hiện trong giới phụ huynh từ năm 2022 về việc có người phát tờ rơi và kẹo tẩm ma túy cho học sinh gần cổng trường hoặc những lò luyện thi lớn, đến mức các em được dặn dò không nhận thức ăn hay quà từ người lạ.

Theo một số bài đăng trực tuyến, những âm mưu tương tự từng được thực hiện trong quá khứ, nhắm vào các học sinh ở Gangnam nhằm biến các em thành "khách hàng ma túy tiềm năng".

Sau khi sự việc gây hoang mang trong xã hội đến mức tổng thống Hàn Quốc khi đó là ông Yoon Suk-yeol đã ra lệnh trấn áp nghiêm khắc, huy động "mọi năng lực điều tra để tiêu diệt các tổ chức phân phối, buôn bán ma túy, cũng như truy lùng và thu hồi triệt để tiền thu lợi bất chính từ hành vi tội phạm này".

"Đây là một vụ án ma túy gây sốc, đã xâm nhập sâu vào thế giới học sinh trung học", Lee Do-woon, người phát ngôn văn phòng tổng thống, tuyên bố.

Theo giới chuyên gia, sự việc cho thấy học sinh Hàn Quốc ngày càng phải đối mặt nhiều với các loại hình tội phạm liên quan đến ma túy. Họ cảnh báo chính quyền cần có những hướng dẫn và biện pháp phòng ngừa quyết liệt nhằm đối phó với tình trạng gia tăng chóng mặt các vụ án kiểu như vậy và bảo vệ học sinh khỏi ma túy.

Hai người cầm đồ uống có pha ma túy để phát cho học sinh ở Gangnam trong bức ảnh do camera giám sát ghi lại hồi tháng 4/2023. Ảnh: Korea Times — Hai người cầm đồ uống có pha ma túy để phân phát cho học sinh ở Gangnam trong bức ảnh do camera giám sát ghi lại hồi tháng 4/2023. Ảnh: *Korea Times*

Vụ án đã thúc đẩy chính phủ Hàn Quốc tuyên bố mở "cuộc chiến toàn diện" với tội phạm ma túy. Nhà chức trách công bố thành lập một đơn vị điều tra mới, gồm 840 quan chức được huy động từ khắp các cơ quan chính phủ, nhằm tăng cường các biện pháp chống tội phạm ma túy, như trấn áp những quảng cáo trực tuyến về chất gây nghiện bất hợp pháp hay hạn chế việc bác sĩ kê đơn thuốc hướng thần với liều lượng lớn.

Một nữ chính trị gia Hàn Quốc thậm chí còn đề xuất dự luật cho phép tòa tuyên án tử hình đối với những kẻ buôn ma túy bán chất gây nghiện cho trẻ em.

"Vấn đề không nằm ở việc dự luật có quá cực đoan hay không mà là liệu nó có khả thi hay không", bà nói. "Những người phạm tội ma túy lần đầu thường chỉ phải chịu án phạt tiền hoặc quản chế".

"Tôi nghĩ chúng ta nên nỗ lực hơn trong việc giáo dục trẻ vị thành niên. Hiện tại, các trường học dạy học sinh về tác hại từ việc hút thuốc và uống rượu, nhưng lại không nói về ma túy. Các chương trình giáo dục về mối nguy hiểm của chất gây nghiện cần phải được nhanh chóng triển khai đến học sinh và công chúng", bà nhấn mạnh.

Vụ chuốc thuốc học sinh ở phố Daechi-dong gây chú ý trở lại trong dư luận sau khi "Cheonma", nhóm chuyên theo dõi tội phạm nhắm vào người Hàn Quốc, cho rằng nghi phạm đứng sau sự việc này có liên quan đến vụ bắt cóc, tra tấn đến chết nam sinh Park Min-ho, 22 tuổi, ở Campuchia.

Hãng thông tấn Hàn Quốc Yonhap hôm 12/10 đưa tin "Cheonma" xác định nghi phạm chính trong vụ bắt cóc, sát hại Park là một công dân Trung Quốc tên Li, 34 tuổi. Nhóm này cho hay Li có tiền án về ma túy và giữ vai trò nhà phân phối chính trong vụ "nước tăng lực pha ma túy" tại Daechi-dong, Gangnam.

Vũ Hoàng (Theo Korea Herald, DW, Straits Times)

Tư lệnh Mỹ phụ trách hoạt động quân sự gần Venezuela bất ngờ từ chức

Việt Dũng

~3 minutes

Ông Trump tuyên bố sẽ gặp riêng ông Tập ở Hàn Quốc

~2 minutes

Mối bất đồng khiến ông Trump liên tục đe dọa Tây Ban Nha

VnExpress

Tây Ban Nha nhiều lần bác bỏ yêu cầu chi 5% GDP cho quốc phòng mà ông Trump đề ra, khiến Tổng thống Mỹ liên tục dọa trừng phạt nước này.

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 14/10 bày tỏ "rất không hài lòng" với Tây Ban Nha, nhấn mạnh đây là quốc gia duy nhất không chịu tăng mức ngân sách quốc phòng lên 5% GDP, trong khi những nước thành viên khác trong NATO đều đã đồng ý thực hiện mục tiêu này.

"Thực tế tôi đã tính đến trừng phạt thương mại Tây Ban Nha qua hình thức thuế quan vì những gì họ đã làm. Tôi có thể sẽ hành động. Họ nên bị trừng phạt", ông Trump cho hay.

Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng hôm 9/10. Ảnh: AP — Tổng thống Donald Trump tại Nhà Trắng hôm 9/10. Ảnh: AP

Lập trường của ông Trump về đóng góp của các nước trong NATO không mới mẻ. Kể từ chiến dịch tranh cử năm 2016, ông đã cảnh báo sẽ rút Mỹ khỏi liên minh nếu các quốc gia thành viên không chi tiêu nhiều hơn.

Theo thống kê của NATO, nếu không tính Mỹ, tỷ lệ chi tiêu quốc phòng trung bình của liên minh đã tăng từ 1,4% GDP năm 2014 lên 2% năm 2024. Mỹ vẫn là trụ cột của liên minh khi đầu tư 935 tỷ USD, tương đương 3,2% GDP, cho quân sự trong năm 2024, gấp đôi tổng chi tiêu của 31 thành viên còn lại.

Trong nhiệm kỳ thứ hai, ông Trump đẩy mạnh nỗ lực hối thúc những nước trong NATO tăng ngân sách quân sự, biến chi tiêu quốc phòng thành ưu tiên hàng đầu của khối.

Dữ liệu từ Heritage Foundation cho thấy áp lực của ông Trump đã mang lại kết quả. Các nước thành viên NATO hồi tháng 6 đồng ý tăng mạnh chi tiêu quân sự trong thập kỷ tới. Theo cơ chế này, 3,5% GDP sẽ phân bổ cho quốc phòng cốt lõi và 1,5% GDP cho các lĩnh vực rộng hơn như hạ tầng hay an ninh mạng. Mục tiêu mới sẽ thay thế ngưỡng 2% GDP từng được NATO thông qua từ năm 2014.

Tây Ban Nha là quốc gia duy nhất trong liên minh từ chối thực thi đáp ứng mục tiêu 5% GDP, khi Thủ tướng Pedro Sanchez cho rằng nó "không phù hợp với chính phủ phúc lợi".

Tây Ban Nha chỉ cam kết đạt mức 2,1% GDP cho quốc phòng vào cuối năm nay, nhấn mạnh sẽ "chi tiêu thông minh" thay vì tăng ngân sách thuần túy. Ông Sanchez lập luận rằng mức 5% GDP sẽ chính phủ Tây Ban Nha cắt giảm các chương trình xã hội, trong bối cảnh kinh tế đang phục hồi sau đại dịch và lạm phát năng lượng.

Cuộc tập trận Dynamic Mariner của NATO ở vịnh Cadiz, ngoài khơi Tây Ban Nha hồi tháng 3. Ảnh: AFP — Cuộc tập trận Dynamic Mariner của NATO ở Tây Ban Nha hồi tháng 3. Ảnh: *AFP*

Bộ trưởng Quốc phòng Tây Ban Nha Margarita Robles thậm chí khẳng định mục tiêu ông Trump đề ra là "hoàn toàn bất khả thi", do thiếu lao động lành nghề và nguyên liệu cho ngành công nghiệp quốc phòng châu Âu.

Theo Al Jazeera, những lời đe dọa nhằm vào Tây Ban Nha là đỉnh điểm của căng thẳng kéo dài nhiều tháng, bắt đầu khi Madrid đề nghị được miễn trừ khỏi yêu cầu chi 5% GDP cho quốc phòng tại hội nghị NATO hồi tháng 6. Ông Trump dường như coi đây là ngoại lệ nguy hiểm, có thể tạo tiền lệ để những nước đầu tư dưới 2% GDP cho quân sự đưa ra đề xuất tương tự.

Rachel Ellehuus, giám đốc Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Hoàng gia Anh (RUSI), cho rằng đó là dấu hiệu cho thấy đang xuất hiện rạn nứt trong nội bộ NATO, khi mức chi tiêu quân sự phản ánh vị trí địa lý của từng quốc gia thành viên.

Các nước Đông Âu như Ba Lan, Estonia và Latvia dẫn đầu với mức chi lần lượt là 4,1% và 3,4%, phản ánh mối lo ngại về nguy cơ xung đột với Nga. 9 quốc gia Tây và Nam Âu vẫn duy trì mức ngân sách quốc phòng dưới 2% GDP trong năm 2024, trong đó Tây Ban Nha chi tiêu ít nhất với mức 1,2% GDP.

"Những quốc gia giáp Nga ở phía bắc và sườn đông liên minh đầu tư ngày càng nhiều cho quốc phòng, trong khi các nước ở phía nam thường chỉ đạt mức 2% hoặc thấp hơn", bà Ellehuus nói.

Vị trí Nga, Tây Ban Nha và các nước NATO. Đồ họa: Tiến Thành — Vị trí Nga, Tây Ban Nha và các nước NATO. Đồ họa: *Tiến Thành*

Đảng Xã hội của ông Sanchez đang đối mặt với những cuộc biểu tình chống tăng chi tiêu quân sự. Dư luận Tây Ban Nha cũng coi quốc phòng là vấn đề xa xỉ nếu so với y tế và giáo dục. Khảo sát tiến hành trong tháng 9 cho thấy chỉ 45% người dân nước này ủng hộ tăng chi trên 2% GDP.

Giới chức Tây Ban Nha khẳng định họ đã bù đắp mức đóng góp ngân sách thấp bằng những đợt triển khai binh sĩ lớn cho các nhiệm vụ của NATO ở Latvia, Slovakia, Romania, Bulgaria và Thổ Nhĩ Kỳ. Quốc gia này cũng sở hữu quân cảng Rota và căn cứ không quân Moron, vốn là những trung tâm hậu cần quan trọng với Mỹ ở Địa Trung Hải.

Tuy nhiên, điều này dường như chưa thuyết phục được Tổng thống Trump, khi ông cho rằng Tây Ban Nha "không có lý do gì" để không thực hiện mục tiêu mà cả liên minh đang cùng hướng đến. "Không sao cả, nếu họ không thực hiện, chúng ta có thể thẳng tay đuổi họ khỏi NATO", lãnh đạo Mỹ tuyên bố trong buổi tiếp Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb hôm 9/10.

Phong Lâm (Theo Reuters, Al Jazeera, BBC, Atlantic Council)

Trung Quốc khai trừ đảng hai tướng hàng đầu quân đội

Bộ Quốc phòng Trung Quốc thông báo hai tướng lĩnh cấp cao đã bị khai trừ đảng, tước quân tịch vì "vi phạm kỷ luật và pháp luật".

Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc Trương Hiểu Cương hôm nay cho biết Phó chủ tịch Quân ủy Trung ương Hà Vệ Đông và Ủy viên Quân ủy Trung ương Miêu Hoa nằm trong số 9 quan chức quân sự bị khai trừ khỏi đảng và tước quân tịch vì "vi phạm nghiêm trọng kỷ luật đảng, bị nghi ngờ phạm tội nghiêm trọng liên quan đến chức vụ với số tiền cực lớn".

Quân ủy Trung ương Trung Quốc gồm 6 ủy viên, trong đó ông Tập Cận Bình là chủ tịch. Cụm từ "vi phạm kỷ luật và pháp luật" thường được giới chức Trung Quốc sử dụng trong các vụ án tham nhũng.

Trung Quốc khai trừ đảng hai tướng hàng đầu để điều tra tham nhũng — Ông Hà Vệ Đông (trái) và ông Miêu Hoa. Ảnh: *CNA*

Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc nhấn mạnh những hành động vi phạm của họ "có tính chất nghiêm trọng với hậu quả cực kỳ tai hại". Các vụ án đã được chuyển đến cơ quan kiểm sát quân sự để xem xét và truy tố theo quy định pháp luật.

Thông báo được đưa ra vài ngày trước khi Ban Chấp hành Trung ương đảng Cộng sản Trung Quốc tổ chức hội nghị toàn thể lần thứ tư tại thủ đô Bắc Kinh. Nhiều quyết định về nhân sự dự kiến được công bố tại sự kiện này.

Tướng Hà Vệ Đông, 68 tuổi, giữ chức Ủy viên Bộ Chính trị và là một trong hai Phó chủ tịch Quân ủy Trung ương, vị trí quyền lực thứ ba của quân đội Trung Quốc và được coi là cộng sự thân cận của Chủ tịch Tập Cận Bình. Ông không xuất hiện trước công chúng kể từ tháng 3, nhưng giới chức Trung Quốc trước đây chưa từng công bố thông tin về cuộc điều tra nhằm vào ông.

Đô đốc Miêu Hoa, 69 tuổi, công tác nhiều năm tại đơn vị ở tỉnh Phúc Kiến, trước khi được chuyển đến quân khu Lan Châu năm 2010 làm sĩ quan chính trị. Năm 2017, ông được bổ nhiệm làm chủ nhiệm Bộ Công tác chính trị và ủy viên Quân ủy Trung ương.

Tháng 12/2014, Miêu Hoa được bổ nhiệm làm Chính ủy Hải quân Trung Quốc, một năm sau trở thành đô đốc trẻ nhất của nước này. Ông bị đưa vào diện điều tra vì "vi phạm kỷ luật nghiêm trọng" hồi tháng 11/2024, sau đó bị khai trừ khỏi Quân ủy Trung ương hồi tháng 6.

Vũ Hoàng (Theo Global Times, AFP)