Điện Kremlin tuyên bố hôm thứ Tư (12/2) rằng Nga sẽ không bao giờ thảo luận về việc đổi lãnh thổ Ukraine mà họ chiếm giữ lấy các khu vực ở phía tây Kursk của Nga do Kyiv chiếm giữ.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy nói với tờ Guardian rằng ông dự tính đề nghị trao đổi lãnh thổ trực tiếp với Nga để giúp chấm dứt chiến tranh, bao gồm cả việc đề nghị trao đổi các khu vực Kursk mà Ukraine chiếm giữ.

Kyiv đã dàn dựng một cuộc tấn công chớp nhoáng qua biên giới vào tháng 8 năm ngoái và chiếm giữ một số khu vực ở Kursk, nơi quân đội Nga vẫn đang chiến đấu để đẩy lùi họ.

“Chúng tôi sẽ đổi một vùng lãnh thổ này lấy một vùng lãnh thổ khác”, ông Zelenskyy nói và thêm rằng ông không biết Ukraine sẽ yêu cầu trả lại phần lãnh thổ nào do Nga chiếm đóng.

“Tôi không biết, hãy để xem. Nhưng tất cả các vùng lãnh thổ của chúng tôi đều quan trọng, không có ưu tiên nào cả”, ông nói.

Người phát ngôn của Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Moscow kiên quyết từ chối mọi lời đề nghị trao đổi lãnh thổ.

“Điều này là không thể”, ông nói với các phóng viên tại một cuộc họp báo thường nhật. “Nga chưa bao giờ thảo luận và sẽ không thảo luận về việc trao đổi lãnh thổ của mình”.

Tổng thống Vladimir Putin đã nói với dân Nga trong cuộc họp báo thường niên kéo dài của mình vào tháng 12 rằng quân đội của họ chắc chắn sẽ trục xuất lực lượng Ukraine khỏi Kursk, nhưng từ chối cho biết khi nào điều này sẽ xảy ra.

Ông Peskov nói: “Các đơn vị Ukraine sẽ bị tống xuất khỏi lãnh thổ này. Tất cả những đơn vị nào không bị tiêu diệt sẽ bị tống xuất”.

Theo bản đồ nguồn mở của chiến trường, Nga kiểm soát gần 20% Ukraine, tức là hơn 112.000 km2, trong khi Ukraine kiểm soát khoảng 450 km2 khu vực Kursk.

Vào năm 2024, lực lượng Nga đã tiến vào Ukraine với tốc độ nhanh nhất kể từ năm 2022, năm đầu tiên của cuộc chiến, nhưng những thành quả đạt được phải trả giá bằng những tổn thất nặng nề về người và trang thiết bị, mặc dù không được tiết lộ.

Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Việt Nam đã hoàn tất cáo trạng truy tố nhà báo Huy Đức (tên thật là Trương Huy San) về tội “lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” theo quy định tại điều 331, khoản 2 của Bộ luật Hình sự, báo chí trong nước đưa tin.

Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) hôm 12/2 đưa tin rằng cơ quan công tố này “đã chuyển hồ sơ vụ án này tới Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội để nghiên cứu, đưa ra xét xử theo thẩm quyền”.

Hãng tin nhà nước này dẫn cáo trạng, nói rằng trong thời gian từ năm 2015 đến năm 2024, ông Trương Huy San “đã tự thu thập thông tin, tài liệu, soạn thảo và đăng trên Facebook cá nhân "Truong Huy San (Osin Huy Duc)" nhiều bài viết, trong đó có 13 bài viết có nội dung xâm phạm đến lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân”.

Theo TTXVN, cáo trạng cho rằng các bài viết này “có số lượng tương tác, bình luận, chia sẻ lớn, gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự, an toàn xã hội, nên cần thiết xử lý theo quy định pháp luật”.

Thông tấn xã Việt Nam cũng như báo chí trong nước không đăng cụ thể tên của 13 bài viết bị cáo buộc là “có nội dung xâm phạm đến lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân”.

Như VOA tiếng Việt đã đưa tin, cơ quan điều tra của Bộ Công an hôm 7/6 năm ngoái ra quyết định khởi tố và bắt tạm giam đối với nhà báo Huy Đức, ít ngày sau khi người thân và bạn bè cho biết ông “mất tích” từ ngày 1/6.

Không lâu trước khi bị bắt, trên trang Facebook cá nhân của ông mà sau đó không còn truy cập được, nhà báo Huy Đức đăng tải bài viết “Những suy nghĩ không rời rạc”, trong đó ông viết rằng “việc tái lập các ban Đảng thời ông Nguyễn Phú Trọng là một bước lùi về chính trị”.

“Tuy cảm phục mức độ liêm chính, về mặt vật chất, của ông Nguyễn Phú Trọng, dân chúng vẫn chưa thấy các dấu hiệu chứng tỏ sẽ có ‘đổi mới II’ trong nhiệm kỳ cuối của ông. Nếu cho đến ngày nghỉ hưu, ông không đưa ra được một lộ trình chính trị để đất nước dân chủ hơn, sự sạch sẽ của ông sẽ là vô nghĩa”, ông viết.

Trước đó, trong bài có tựa đề "Một quốc gia không thể phát triển dựa trên sự sợ hãi", nhà báo Huy Đức viết rằng “thực tiễn nhiều năm qua cho thấy, không phải lực lượng công an đông mà đất nước an toàn hơn” và rằng “chưa bao giờ tội phạm phát triển phức tạp như vừa qua…”.

Sau khi ông Trương Huy San bị bắt, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho VOA tiếng Việt biết rằng phía Mỹ “thường xuyên kêu gọi Việt Nam tôn trọng và bảo vệ nhân quyền và các quyền tự do cơ bản cho tất cả mọi người ở Việt Nam, phù hợp với các nghĩa vụ và cam kết quốc tế của mình, đồng thời trả tự do cho tất cả những người bị giam giữ oan uổng”.

Bộ Ngoại giao Việt Nam thường bác bỏ các cáo buộc của các tổ chức quốc tế về việc Hà Nội vi phạm nhân quyền trong các vụ bắt giữ liên quan tới tội danh “lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” và tuyên bố rằng chỉ có những người vi phạm pháp luật mới bị bắt giữ ở Việt Nam.

Ukraine đã đề nghị ký một thỏa thuận với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump về việc tiếp tục viện trợ quân sự của Hoa Kỳ để đổi lấy việc phát triển ngành công nghiệp khoáng sản của Ukraine, có thể cung cấp nguồn nguyên tố đất hiếm có giá trị, vốn rất cần thiết cho nhiều loại công nghệ.

Hồi đầu tháng này, ông Trump đã nói rằng ông muốn có một thỏa thuận như vậy; và khởi thuỷ từ mùa Thu năm ngoái, Tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelenskyy, đã đưa ra đề xuất này như một phần trong kế hoạch nhằm tăng cường vị thế của Kyiv trong các cuộc đàm phán trong tương lai với Moscow.

“Chúng tôi thực sự có tiềm năng lớn này trong lãnh thổ mà chúng tôi kiểm soát”, Ông Andrii Yermak, chánh văn phòng của tổng thống Ukraine, cho biết trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với The Associated Press. “Chúng tôi quan tâm đến việc hợp tác, phát triển, với các đối tác của mình, trước hết là với Hoa Kỳ.”

Sau đây là cái nhìn về ngành công nghiệp đất hiếm của Ukraine và cách một thỏa thuận có thể được thực hiện:

Các nguyên tố đất hiếm là gì?

Nguyên tố đất hiếm là một tập hợp gồm 17 nguyên tố thiết yếu đối với nhiều loại công nghệ tiêu dùng, bao gồm điện thoại di động, ổ cứng và xe điện và xe hybrid.

Không rõ liệu ông Trump có đang tìm kiếm các nguyên tố cụ thể ở Ukraine hay không, nơi cũng có các khoáng sản khác để cung cấp.

“Đó có thể là lithium. Có thể là titan, uranium, nhiều loại khác”, ôngYermak nói. “Rất nhiều”.

Trung Quốc, đối thủ địa chính trị chính của ông Trump, là nhà sản xuất nguyên tố đất hiếm lớn nhất thế giới. Cả Hoa Kỳ và Châu Âu đều tìm cách giảm sự phụ thuộc vào Bắc Kinh.

Đối với Ukraine, một thỏa thuận như vậy sẽ đảm bảo rằng đồng minh lớn nhất và hiệu quả nhất của họ không đóng băng hỗ trợ quân sự. Điều đó sẽ gây ra hậu quả tàn khốc cho đất nước, nơi đã ở trong tình trạng chiến tranh gần ba năm sau cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào ngày 24 tháng 2 năm 2022.

Ý tưởng này cũng xuất hiện vào thời điểm mà việc tiếp cận đáng tin cậy và không bị gián đoạn đối với các khoáng sản quan trọng ngày càng khó khăn trên toàn cầu.

Tình hình của ngành công nghiệp khoáng sản Ukraine như thế nào?

Các nguyên tố đất hiếm của Ukraine phần lớn chưa được khai thác vì chiến tranh và vì các chính sách của nhà nước quản lý ngành công nghiệp khoáng sản. Quốc gia này cũng thiếu thông tin tốt để định hướng cho sự phát triển của ngành khai thác đất hiếm.

Dữ liệu địa chất còn ít vì trữ lượng khoáng sản nằm rải rác khắp Ukraine và các nghiên cứu hiện tại được coi là phần lớn không đầy đủ. Theo các doanh nhân và nhà phân tích, tiềm năng thực sự của ngành này bị che mờ bởi nghiên cứu không đầy đủ.

Nhìn chung, triển vọng về tài nguyên thiên nhiên của Ukraine rất hứa hẹn. Trữ lượng titan của quốc gia này, một thành phần quan trọng cho ngành hàng không vũ trụ, y tế và ô tô, được cho là một trong những trữ lượng lớn nhất châu Âu. Ukraine cũng nắm giữ một số trữ lượng lithium lớn nhất được biết đến của châu Âu, cần thiết để sản xuất pin, gốm sứ và thủy tinh.

Năm 2021, ngành công nghiệp khoáng sản của Ukraine chiếm 6,1% tổng sản phẩm quốc nội và 30% kim ngạch xuất khẩu của quốc gia này.

Theo dữ liệu từ We Build Ukraine, một nhóm nghiên cứu có trụ sở tại Kyiv, ước tính 40% tài nguyên khoáng sản kim loại của Ukraine không thể tiếp cận được do sự chiếm đóng của Nga. Ukraine lập luận rằng Trump có lợi khi khai thác phần còn lại trước khi Nga chiếm được nhiều hơn.

Ủy ban Châu Âu, nhánh hành pháp của Liên hiệp Châu Âu, đã xác định Ukraine là nhà cung cấp tiềm năng cho hơn 20 nguyên liệu thô quan trọng và kết luận rằng nếu quốc gia này gia nhập EU gồm 27 quốc gia, họ có thể củng cố nền kinh tế Châu Âu.

Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?

Chi tiết về bất kỳ thỏa thuận nào có thể sẽ được phát triển trong các cuộc họp giữa các quan chức Hoa Kỳ và Ukraine. Ông Zelenskyy và ông Trump có thể sẽ thảo luận về chủ đề này khi họ gặp nhau.

Theo các quan chức kinh doanh Ukraine, các công ty Hoa Kỳ đã bày tỏ sự quan tâm. Nhưng việc đạt được một thỏa thuận chính thức có thể sẽ đòi hỏi luật pháp, khảo sát địa chất và đàm phán các điều khoản cụ thể.

Không rõ các công ty sẽ yêu cầu loại bảo đảm an ninh nào để mạo hiểm làm việc tại Ukraine, ngay cả trong trường hợp ngừng bắn. Và không ai biết chắc chắn loại thỏa thuận tài chính nào sẽ hỗ trợ cho các hợp đồng giữa Ukraine và các công ty Hoa Kỳ.

Đồng tiền quốc gia của Việt Nam giảm giá trị xuống mức thấp kỷ lục so với đô la Mỹ khi những tuyên bố về thuế quan của Tổng thống Donald Trump làm tăng sức mạnh chung của đô la trong khi giáng đòn mạnh vào các thị trường đang nổi lên, theo tin trên các trang của Bloomberg, Yahoo!finance và Msn.

Tin cho hay tiền đồng Việt Nam đã giảm 0,6% xuống còn 25.535 đồng đổi 1 đô la vào thứ Ba 11/2, giảm xuống mức kỷ lục, thấp hơn cả mức từng xác lập vào cuối tháng 12/2024. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (SBV) đã ấn định tỷ giá tham chiếu hàng ngày cho đồng tiền này ở mức thấp kỷ lục là 24.522 đồng đổi 1 đô la hôm 11/2, theo dữ liệu do Bloomberg tổng hợp.

Tin tức trên các trang của Bloomberg, Yahoo!finance và Msn nói rằng các đơn vị tiền tệ của các thị trường mới nổi đang chịu áp lực khi những lời đe dọa tăng thuế quan của ông Trump đã nâng giá trị của đồng đô la, và trong tình hình này, các quốc gia phụ thuộc vào thương mại đặc biệt dễ bị tổn thương.

Như VOA đã đưa tin, thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ tăng vọt gần 20% vào năm 2024 so với năm trước, đạt mức kỷ lục là hơn 123 tỷ đô la, khiến nước này khó tránh khỏi việc trở thành một mục tiêu lớn đối với các chính sách bảo hộ của Tổng thống Trump.

Ông Michael Wan, nhà phân tích tiền tệ cấp cao tại Ngân hàng MUFG, nói trong bản tin của Bloomberg: "Các yếu tố làm cho tiền đồng Việt Nam yếu đi phần lớn vẫn là các vấn đề toàn cầu, bao gồm thuế quan của ông Trump, các loại tiền tệ châu Á ở các đối tác thương mại chính của Việt Nam cũng yếu đi và đồng đô la mạnh hơn". Vẫn chuyên gia này nói thêm: “Chúng tôi chưa thấy có bất kỳ thay đổi thuế quan cụ thể nào ảnh hưởng đến Việt Nam, nhưng đó chắc chắn là rủi ro chính mà chúng tôi phải theo dõi từ nay trở đi”.

Ngân hàng trung ương của Việt Nam (SBV) đã giảm dần tỷ giá tham chiếu hàng ngày đối với tiền đồng, tạo tiền đề cho việc giảm giá đồng tiền này thêm nữa, tin trên Bloomberg, Yahoo!finance và Msn viết. Tiền đồng được phép giao dịch với biên độ +/-5% từ tỷ giá tham chiếu.

SBV cũng đã bán khoảng 9 tỷ đô la vào năm ngoái để hỗ trợ tiền đồng và làm dịu thị trường tiền tệ trong nước, trang Nhịp Sống Thị Trường cho hay, được Bloomberg dẫn lại. Theo Bloomberg Intelligence, ở trong nước, ngân hàng trung ương của Việt Nam có lẽ không có nguồn lực để tiếp tục can thiệp vào tỷ giá hối đoái.

Chunyu Zhang, chuyên gia phân tích cấp cao về tỷ giá và ngoại hối châu Á thuộc Bloomberg Intelligence, nói: “Áp lực đối với tiền đồng có khả năng sẽ tiếp tục kéo dài chừng nào đồng đô la vẫn mạnh. Ngân hàng trung ương [của Việt Nam] đã giảm dần tỷ giá tham chiếu hàng ngày, vì đồng đô la đã quá mạnh và họ sẽ rất tốn kém để giữ một mức tỷ giá nào đó”.

Sau khi chính quyền của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hồi tháng Một đóng băng các khoản tài trợ cho tổ chức rà phá bom mìn lớn nhất Campuchia, vốn giúp dọn sạch vùng nông thôn khỏi những tàn tích chết chóc từ các cuộc chiến tranh trước đây của Washington ở Đông Nam Á, nhóm này đã công bố nguồn tài trợ mới từ Trung Quốc.

Bắc Kinh đã tăng gấp đôi số tiền cung cấp trong ba năm qua cho Trung tâm rà phá bom mìn Campuchia (CMAC), nơi giúp rà phá hàng triệu quả bom chưa nổ, Heng Ratana, người đứng đầu nhóm cho biết.

Hôm 5 tháng 2, CMAC cho biết đã nhận được lời cam kết từ Bắc Kinh sẽ đóng góp 4,4 triệu đô la - vượt qua con số 2 triệu đô la mà Hoa Kỳ tài trợ vào năm ngoái. Ratana cho biết Trung Quốc hiểu rằng sự hỗ trợ như vậy giúp "xây dựng mạng lưới giao lưu nhân dân" và tạo ra lợi nhuận kinh tế.

Theo Viện Lowy tại Sydney, nơi nghiên cứu địa chính trị Châu Á - Thái Bình Dương, Bắc Kinh đầu tư rất nhiều vào các nước láng giềng và gần đây đã tập trung vào việc xây dựng sức mạnh mềm thông qua các cuộc trao đổi thiện chí và hoạt động ngoại giao.

Nhưng họ không cung cấp viện trợ truyền thống ở cùng quy mô như các quốc gia dân chủ phương Tây. Trung Quốc cũng có ít kinh nghiệm cung cấp hỗ trợ chuyên môn, từ việc chống lại các đợt bùng phát dịch bệnh đến phân phối viện trợ nhân đạo ở các khu vực xung đột như Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID).

Ông Trump đã dừng hầu hết các khoản viện trợ do chính phủ Hoa Kỳ tài trợ trên toàn cầu trong 90 ngày, trong khi tìm cách giải thể USAID, nơi mà ông cáo buộc là do "một nhóm những kẻ điên cuồng cực đoan điều hành". Động thái này là một phần trong nỗ lực của chính quyền của ông nhằm cắt giảm lực lượng lao động của chính phủ liên bang và hạn chế chi tiêu mà họ coi là lãng phí.

Mặc dù chính quyền đã nói rằng một số nguồn quỹ có thể được giải ngân khi lệnh tạm dừng hết hạn, nhưng việc thiếu rõ ràng về những gì có thể được khôi phục đã khiến nhiều nhóm trên khắp Châu Á đột ngột ngừng làm việc hoặc sa thải nhân viên.

Hoa Kỳ đã cung cấp hơn 894 triệu đô la viện trợ cho Đông Nam Á vào năm 2023, năm gần nhất có dữ liệu chính thức.

Ông Joshua Kurlantzick, một nhà phân tích tại tổ chức nghiên cứu Hội đồng Quan hệ Đối ngoại ở New York, cho biết lệnh đóng băng sẽ cản trở công tác nhân đạo và nhân quyền tại thời điểm Trung Quốc đang tranh giành ảnh hưởng trong khu vực.

"Sự dịch chuyển chung sẽ hướng về Trung Quốc và xa rời Hoa Kỳ khi Hoa Kỳ bỏ phí sức mạnh mềm của mình", ông nhận định, đồng thời nói thêm rằng sự kết hợp giữa việc Bắc Kinh cung cấp nhiều hỗ trợ hơn và Washington rút lui khỏi việc tài trợ cho các chương trình xã hội dân sự "làm suy yếu tiềm năng dân chủ ở hầu hết mọi quốc gia trong khu vực".

Một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc trả lời các câu hỏi của Reuters rằng họ đã cung cấp viện trợ mà "không có điều kiện chính trị" và phù hợp với nhu cầu của các đối tác.

Quan chức này nói sự hợp tác của Trung Quốc với các nước đang phát triển khác sẽ vẫn kiên định "bất kể bối cảnh quốc tế có thay đổi gì".

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, nơi nhà ngoại giao hàng đầu Marco Rubio hiện là quyền giám đốc USAID, đã không trả lời yêu cầu bình luận.

Trung Quốc, quốc gia đang gặp khó khăn về kinh tế trong nước, khó có thể sánh được với sự hào phóng của Hoa Kỳ, quốc gia viện trợ lớn nhất thế giới.

Thay vào đó, Bắc Kinh coi trọng "các chương trình đầu tư và cơ sở hạ tầng quy mô lớn" là đặc điểm nổi bật của Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI), theo Derek Grossman, một nhà phân tích tại tổ chức tư vấn RAND Corporation. BRI là chương trình hỗ trợ cơ sở hạ tầng trị giá 1 nghìn tỷ đô la của Trung Quốc, với tầm nhìn về các cảng và đường sắt kết nối Châu Á, Châu Âu và Châu Phi.

Cuộc thăm dò thường niên của tổ chức tư vấn ISEAS-Yusof Ishak đối với những người ra quyết định ở Đông Nam Á vào năm 2024 cho thấy Trung Quốc lần đầu tiên đã "vượt qua Hoa Kỳ" để trở thành đối tác được ưa thích của họ, một kết quả một phần là do sự ủng hộ Trung Quốc của các đối tác BRI của Bắc Kinh ở Đông Nam Á.

Một quan chức của Hamas hôm 11/2 nói rằng các con tin Israel chỉ có thể được đưa về nhà từ Gaza nếu lệnh ngừng bắn mong manh được tôn trọng, bác bỏ "ngôn ngữ đe dọa" sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump nói rằng ông sẽ "để địa ngục bùng nổ" nếu họ không được trả tự do.

Hamas đã bắt đầu dần dần thả một số con tin theo lệnh ngừng bắn có hiệu lực từ ngày 19 tháng 1 nhưng đã hoãn việc thả thêm cho đến khi có thông báo mới, cáo buộc Israel vi phạm các điều khoản khi tiếp tục tấn công Dải Gaza.

Ông Trump, một đồng minh thân cận của Israel, nói hôm 10/2 rằng Hamas phải thả tất cả các con tin do nhóm chiến binh này bắt giữ vào giữa trưa 15/2 hoặc ông sẽ đề xuất hủy bỏ lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas.

Thủ tướng Benjamin Netanyahu cho biết Israel vẫn quyết tâm đưa tất cả các con tin trở về.

"Chúng tôi sẽ tiếp tục hành động kiên quyết và khốc liệt cho đến khi đưa về tất cả các con tin - cả người sống và người đã chết", ông nói trong một tuyên bố bày tỏ thương tiếc một người Israel, ông Shlomo Mansour, sau khi quân đội xác nhận ông đã thiệt mạng trong cuộc tấn công của Hamas vào ngày 7 tháng 10 năm 2023, cuộc tấn công đã gây ra cuộc chiến tranh ở Gaza.

Ông Trump đã khiến người Palestine và các nhà lãnh đạo Ả Rập tức giận sau khi đảo lộn chính sách kéo dài hàng thập kỷ của Hoa Kỳ, vốn đã ủng hộ giải pháp hai nhà nước có thể có trong khu vực, khi tìm cách áp đặt tầm nhìn của ông về Gaza, nơi đã bị tàn phá bởi một cuộc tấn công quân sự của Israel và đang thiếu lương thực, nước và nơi tạm trú, và cần viện trợ nước ngoài.

"Trump phải nhớ rằng có một thỏa thuận mà cả hai bên phải tôn trọng, và đây là cách duy nhất để đưa các tù nhân (Israel) trở về. Ngôn ngữ đe dọa không có giá trị và chỉ làm phức tạp thêm vấn đề", quan chức cấp cao của Hamas Sami Abu Zuhri nói với Reuters.

Ông Trump đã nói rằng Hoa Kỳ nên tiếp quản Gaza, nơi đã biến thành đống đổ nát, và di dời hơn 2 triệu cư dân để vùng đất Palestine này có thể được biến thành "Riviera của Trung Đông".

Ông Trump gặp Vua Abdullah của Jordan hôm 11/2 trong một cuộc gặp gỡ có khả năng sẽ rất căng thẳng sau ý tưởng tái phát triển Gaza của tổng thống, bao gồm cả lời đe dọa cắt viện trợ cho quốc gia Ả Rập đồng minh của Hoa Kỳ nếu nước này từ chối tái định cư người Palestine.

Việc cưỡng bức di dời người dân dưới sự chiếm đóng của quân đội là một tội ác chiến tranh bị cấm theo các công ước Geneva năm 1949.

Người Palestine lo sợ sẽ lặp lại cái mà họ gọi là Nakba, hay thảm họa, khi hàng trăm nghìn người Palestine phải chạy trốn hoặc bị buộc phải rời đi trong cuộc chiến năm 1948, dẫn tới sự thành lập của Israel. Israel phủ nhận việc họ bị buộc phải rời đi.

Giáo hoàng Phanxicô đã chỉ trích gay gắt cuộc đàn áp người nhập cư của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump trong một bức thư ngỏ bất thường gửi đến các giám mục Công giáo Hoa Kỳ hôm 11/2, nói rằng việc hình sự hóa các di dân và áp dụng các biện pháp dựa trên vũ lực "sẽ kết thúc tồi tệ".

Giáo hoàng, người đã gọi kế hoạch trục xuất hàng triệu người di cư của ông Trump vào tháng trước là "sự ô nhục", nói rằng thật sai lầm khi cho rằng tất cả những người nhập cư không có giấy tờ đều là tội phạm.

"Tôi kêu gọi tất cả các tín đồ của Giáo hội Công giáo... không nên thuận theo những câu chuyện phân biệt đối xử và gây ra đau khổ không cần thiết cho những anh chị em di dân và tị nạn của chúng ta", giáo hoàng nói.

Giáo hoàng Phanxicô, vốn trở thành lãnh đạo tín đồ Công giáo từ năm 2013, từ lâu đã chỉ trích các chính sách nhập cư của ông Trump. Năm 2016, trong chiến dịch tranh cử Nhà Trắng đầu tiên của ông Trump, giáo hoàng đã nói rằng ông Trump "không phải là người Kitô giáo" trong vấn đề nhập cư.

Trong bức thư của mình hôm 11/2, Giáo hoàng Phanxicô gọi cuộc đàn áp nhập cư là "cuộc khủng hoảng lớn" đối với Hoa Kỳ.

"Những gì được xây dựng trên cơ sở vũ lực, chứ không phải trên sự thật về phẩm giá bình đẳng của mỗi con người, sẽ bắt đầu tồi tệ và sẽ kết thúc tồi tệ", ông nói.

Ông Trump, một đảng viên Cộng hòa từng là tổng thống trong giai đoạn 2017-2021, đã giành được nhiệm kỳ thứ hai không liên tiếp, hứa sẽ trục xuất hàng triệu người nhập cư đang ở Hoa Kỳ bất hợp pháp.

Sau khi nhậm chức vào tháng trước, ông đã ban hành một loạt các sắc lệnh hành pháp để chuyển hướng các nguồn lực quân sự nhằm hỗ trợ nỗ lực trục xuất hàng loạt và trao quyền cho các viên chức nhập cư Hoa Kỳ thực hiện nhiều vụ bắt giữ hơn, bao gồm cả tại trường học, nhà thờ và bệnh viện.

Trong bức thư hôm 11/2, Giáo hoàng Phanxicô dường như cũng phản hồi gián tiếp lời bảo vệ của Phó Tổng thống JD Vance về các vụ trục xuất.

Ông Vance, một người Công giáo, đã bảo vệ cuộc đàn áp trong một bài đăng trên mạng xã hội hồi tháng Một bằng cách đề cập đến một khái niệm thần học Công giáo được gọi là "ordo amoris" hay "trật tự của tình yêu" để ám chỉ rằng người Công giáo phải ưu tiên những người không phải là người nhập cư.

Giáo hoàng nói: "'ordo amoris' thực sự phải được thúc đẩy... bởi suy tư về tình yêu mà nó xây dựng một tình huynh đệ mở ra cho tất cả mọi người, không có ngoại lệ”.

Hôm 11/2, Giáo hoàng Phanxicô cũng đã bổ nhiệm một giáo sĩ Công giáo nổi tiếng vì ủng hộ người nhập cư làm tổng giám mục mới của Detroit.

Giám mục Edward Weisenburger đã đề xuất vào năm 2018 rằng các nhân viên tuần tra biên giới là người Công giáo và đã tham gia vào chính sách chia cắt gia đình của chính quyền Trump đầu tiên có thể không được rước lễ, một trọng tâm của thánh lễ Công giáo.

Chính sách chia cắt gia đình, được áp dụng từ năm 2017-2018, đã bị dừng lại sau khi hình ảnh những đứa trẻ trong lồng giam gây ra sự phẫn nộ trong và ngoài nước.

Giáo hoàng gần đây cũng đã bổ nhiệm hồng y Robert McElroy làm tổng giám mục mới của Washington D.C. Ông là người đã chỉ trích chương trình nghị sự chính trị của ông Trump.

Hội đồng Giám mục Công giáo Hoa Kỳ cũng đã chỉ trích cuộc đàn áp nhập cư của Trump, gọi đó là "vô cùng đáng lo ngại" trong một tuyên bố vào tháng trước.

Một phát ngôn viên của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hôm 11/2 cho biết việc liên lạc về cúm gia cầm đã trở nên đầy thách thức kể từ khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố Hoa Kỳ rút khỏi cơ quan y tế của Liên Hợp Quốc này.

Khi được hỏi về thông tin liên lạc mà WHO nhận được từ Washington về đợt bùng phát H5N1, ông Christian Lindmeier đã trả lời trong một cuộc họp báo tại Geneva: "Việc liên lạc thực sự là một thách thức. Các cách thức liên lạc truyền thống đã bị cắt đứt". Ông từ chối giải thích thêm.

Một đợt bùng phát vi-rút H5N1 ở Hoa Kỳ đã lây nhiễm cho gần 70 người, chủ yếu là công nhân nông trại, kể từ tháng 4 năm 2024. Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ đã báo cáo lần đầu tiên vào tuần trước rằng một chủng cúm gia cầm thứ hai đã được tìm thấy ở gia súc ở Nevada, một phát hiện làm gia tăng mối lo ngại về đợt bùng phát ở Hoa Kỳ.

Theo các quy tắc của WHO được gọi là Quy định Y tế Quốc tế (IHR), các quốc gia có nghĩa vụ ràng buộc phải liên lạc về các vấn đề y tế công cộng có khả năng vượt biên giới. Những nghĩa vụ này bao gồm thông báo ngay cho WHO về tình trạng khẩn cấp về y tế và các biện pháp về thương mại và đi lại.

Các quốc gia khác đã lên tiếng một cách riêng tư về việc Hoa Kỳ sẽ ngừng thông tin về các loại vi-rút mới nổi có thể trở thành đại dịch tiếp theo. "Nếu một quốc gia lớn như vậy không báo cáo nữa, thì thông điệp phát đi là gì?", một nhà ngoại giao phương Tây tại Geneva nói.

Argentina cũng cho biết họ có kế hoạch rút khỏi WHO, với lý do "có những khác biệt sâu sắc" liên quan đến việc quản lý các vấn đề sức khỏe của cơ quan này, đặc biệt là đại dịch COVID-19.