Iran : Tư lệnh lực lượng tinh nhuệ Al Qods của Iran xuất hiện trở lại sau tin đồn bị Israel triệt hạ
Sau hai tuần vắng bóng trên chính trường, làm dấy lên nhiều đồn đoán thiệt mạng hoặc bị bắt giữ, tướng Iran Ismael Qaani, tư lệnh lực lượng tinh nhuệ Al Qods của Lực lượng Vệ binh Cách mạng, đã tái xuất trong một buổi lễ được phát trên truyền hình Nhà nước Iran.
Từ Teheran, thông tín viên Siavosh Ghazi gửi về bài tường trình :
Truyền hình Iran chiếu cảnh tướng Qaani tại một buổi lễ đón nhận thi hài của Abbas Nilforoushan, một thành viên cấp cao của Lực lượng Vệ binh Cách mạng, bị giết cùng lúc với thủ lĩnh Hezbollah, Hassan Nasrallah, ở thủ đô Beyrouth của Liban.
Trong hai tuần qua, có nhiều tin đồn về cái chết của ông Qaani trong các cuộc tấn công của Israel vào Beyrouth.
Sau đó, các phương tiện truyền thông khu vực Trung Đông đưa tin tướng Qaani trước đó đã bị bắt do bị nghi ngờ là trong số những người thân cận với ông có người của Israel cài vào, nhờ thế mà Israel đã có thể tiến hành các cuộc oanh kích nhắm vào Hassan Nasrallah hoặc các chỉ huy khác của Hezbollah.
Vị tướng xuất hiện trong các buổi lễ nhưng không có phát biểu gì. Có thể tối nay ông ấy có bài phát biểu tại những buổi lễ khác đã được lên kế hoạch tổ chức.
Những chuyện này diễn ra trong bối cảnh Iran vẫn đang lo ngại về việc Israel tiến hành một cuộc tấn công đáp trả vụ Teheran cho phóng 200 tên lửa tấn công Israel hôm 01/10. Một số quan chức của Iran đã nhắc lại rằng Teheran sẽ đáp trả mạnh mẽ bất kỳ cuộc tấn công nào của Israel.
************
Trung Đông : Thủ tướng Israel tuyên bố tấn công khốc liệt Hezbollah
Israel hôm nay, 15/10/2024, đã tiến hành các cuộc tấn công mới, ở miền đông và miền nam Liban, thành trì của Hezbollah, sau khi thủ tướng Israel Benyamin Netanyahu tuyên bố sẽ tiếp tục tấn công “không thương xót” phong trào Hồi giáo Liban thân Iran, kẻ thù không đội trời chung của Israel.
Theo hãng tin chính thức Liban, ANI, vào sáng sớm hôm nay, quân đội Israel đã tiến hành nhiều cuộc tấn công ở vùng Bekaa, đánh sập một bệnh viện trong thành phố. Các cuộc tập kích cũng nhắm vào các ngôi làng ở phía nam đất nước.
Theo Bộ Y Tế Liban, hôm thứ Hai, một cuộc tấn công của Israel đã khiến 21 người thiệt mạng tại ngôi làng Công giáo Aïto, phía bắc Liban. Đây là lần đầu tiên ngôi làng này trở thành mục tiêu của các vụ oanh kích của Israel. Trước đó, các cuộc tấn công đều nhắm vào các khu vực được coi là cứ địa của Hezbollah, ở phía nam và phía đông Liban cũng như các vùng ngoại ô phía nam thủ đô Beyrouth.
Thông tín viên Paul Khalifeh tại Beyrouth cho biết thêm thông tin :
Tòa nhà ba tầng, nơi có ba gia đình di tản người Hồi giáo Shia, Aïto huyện Zgharta, miền bắc Liban, đã bị không quân Israel phá hủy hoàn toàn. Một tòa nhà khác bị hư hại nghiêm trọng. Zgharta là lãnh địa của thủ lĩnh những người Công giáoở miền bắc Liban, cựu bộ trưởng, dân biểu Sleiman Frangié, ứng viên tổng thống được Hezbollah ủng hộ, và chủ tịch Hạ Viện Liban Nabih Berri.
Sau khi đã đuổi hết dân cư ra khỏi các vùng có đa số người Hồi giáo Shiaở miền nam Liban, ngoại ô phía nam Beyrouth và vùng bình nguyên Bekaa, quân đội Israel, từ vài ngày nay, nhắm mục tiêu là những người tản cư được các cộng đồng khác đón nhận, chủ yếu là công đồng người Hồi giáo Suni và người Công giáo.
Các vụ oanh kích như vậy diễn ra trên khắp lãnh thổ Liban, nhằm gây tâm lý hoảng sợ và bất an trong những cộng đồng dân cư khác để họ ngừng đón tiếp những người di tản Shia. Mục đích là gây áp lực chính trị và xã hội đối với Hezbollah, khiến phong trào bị cô lập thêm ở trong nước.
Những nhân vật chính trị địa phương thù địch với Hezbollah bắt đầu chỉ trích sự hiện diện của các gia đình ủng hộ Hezbollah và kêu gọi ngừng đón tiếp những người tị nạn đó.
************
Mỹ và Philippines tập trận ngay sau các hoạt động quân sự của Trung Quốc
Minh Anh
2–3 minutes
Hàng nghìn thủy quân lục chiến Mỹ và Philippines hôm nay, 15/10/2024, bắt đầu đợt tập trận 10 ngày ở phía bắc và tây Philippines. Sự kiện này đã được lên kế hoạch từ lâu nhưng diễn ra đúng một ngày sau khi Trung Quốc kết thúc các hoạt động quân sự rầm rộ xung quanh đảo Đài Loan.
Đăng ngày:
2 phút
Phát biểu tại lễ khai mạc ở Manila, Philippines, đại tá Stuart Glenn, đại diện cho thủy quân lục chiến Mỹ, tuyên bố rằng cuộc tập trận này cho phép các « đối tác và đồng minh (của Mỹ) trong vùng tập hợp để cải thiện trình độ » và có thể « đáp trả bất kỳ cuộc khủng hoảng hay tình huống khẩn cấp nào ».
Nội dung đợt luyện tập bao gồm bắn đạn thật ở bờ phía bắc đảo Luzon của Philippines, chỉ cách đảo Đài Loan khoảng 800 km. Một số hoạt động khác sẽ diễn ra ở quần đảo Palawan, đối diện với Biển Đông. Theo một thông cáo, các bài tập đổ bộ và huấn luyện « các kỹ thuật phòng thủ » đối phó với chiến tranh hóa học và sinh học cũng được dự trù.
Trước giới báo chí, chuẩn tướng Vicente Blanco, chỉ huy chiến dịch phía Philippines, cho biết « học thuyết phòng thủ bờ biển » này nhằm đề phòng một « kẻ gây hấn tiềm tàng có thể nhắm vào lãnh thổ » Philippines, đồng thời tái khẳng định Philippines không huấn luyện để tham gia chiến sự.
Tham gia đợt luyện tập quân sự này còn có các nước Úc, Anh, Nhật Bản và Hàn Quốc. Các nước Pháp, Thái Lan và Indonesia chỉ gởi quan sát viên.
Theo AFP, đợt tập trận thường niên này diễn ra một ngày sau khi Trung Quốc kết thúc các hoạt động quân sự rầm rộ xung quanh đảo Đài Loan mà Bắc Kinh xem đấy như là « lời cảnh cáo nghiêm khắc » đối với các thế lực đòi ly khai.
Ngay khi chiến dịch tập trận bắt đầu, chính quyền Manila hôm nay cho biết một trong số các tầu tuần tra dân sự của Philippines đã hỏng nhẹ hôm 11/10 sau khi đã bị một « tầu dân quân biển » Trung Quốc « cố tình » đâm phải tại vùng biển cách đảo Thị Tứ 9 km.
************
Thương nhân trong ngành cà phê dự đoán vụ mùa robusta của Việt Nam có thể giảm tới 10%
Vụ mùa cà phê tại Việt Nam, nhà sản xuất lớn nhất của loại cà phê robusta thường được sử dụng để làm cà phê hòa tan, sẽ giảm tới 10% trong vụ mới, bắt đầu vào tháng này, xuống mức có thể là thấp nhất trong một thập kỷ, theo 5 thương nhân và đại diện của ngành cho biết.
Dữ liệu của ngành cho thấy sự suy giảm này xảy ra sau đợt hạn hán tồi tệ nhất ở Việt Nam trong gần một thập kỷ, kéo dài từ tháng 3 đến đầu tháng 5 – vốn là giai đoạn quan trọng của sự phát triển của cây trồng – cũng như hai mùa vụ liên tiếp mất mùa.
Việt Nam chiếm gần 40% sản lượng cà phê robusta của thế giới.
Sự sụt giảm sản lượng này của Việt Nam đã giúp thúc đẩy các hợp đồng tương lai, vốn được sử dụng để định giá cà phê robusta trên toàn thế giới, lên mức cao nhất trong gần nửa thế kỷ vào tháng trước.
"Mặc dù đã có mưa trở lại vào tháng 5, nhưng những tác động gây hại của hạn hán vẫn chưa được bù đắp hoàn toàn. Một số cây đã chết, trong khi những cây khác không mang lại nhiều năng suất", Phó Tổng giám đốc Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam Nguyễn Ngọc Quỳnh cho biết. Ông dự kiến sản lượng sẽ giảm 10%.
Ngược lại, ông Trịnh Đức Minh, người đứng đầu Hiệp hội Cà phê Buôn Ma Thuột, dự đoán sản lượng sẽ giảm 5,4% trong niên vụ 2024/25, kéo dài từ tháng này đến tháng 9 năm sau. Theo ông Minh, mức giảm này đủ để duy trì giá ở mức cao.
Các thương nhân ở châu Âu dự kiến mức giảm chỉ 3,4%, nhưng ngay cả mức giảm đó cũng đáng kể vì nó làm tăng thêm tình trạng thiếu hụt cà phê robusta toàn cầu, vốn đã thúc đẩy đợt tăng giá kéo dài hai năm, ảnh hưởng đến cả cà phê arabica và robusta.
Nhu cầu đối với cà phê robusta đã tăng sau khi các nhà rang xay bắt đầu chuyển sang sản xuất loại này sau khi đợt sương giá bất thường vào giữa năm 2021 làm tàn phá vụ mùa ở Brazil, quốc gia sản xuất cà phê arabica hàng đầu. Điều đó đã khiến giá arabica toàn cầu tăng vọt và góp phần gây ra tình trạng thâm hụt cà phê trên toàn thế giới trong 3 năm liên tiếp.
"Nhu cầu (đối với cà phê arabica) hiện nay đang trở lại, nhưng luôn có độ trễ", một thương nhân thứ hai tại châu Âu cho biết với điều kiện giấu tên.
Cà phê robusta và arabica có thể thay thế cho nhau ở một mức độ nào đó, nhưng các nhà rang xay lớn, đa quốc gia, vốn có xu hướng đặt hàng trước nhiều tháng, có thể mất thời gian để điều chỉnh theo những thay đổi về giá.
***
TIN TỔNG HỢP
RFI
5–6 minutes
Đăng ngày:
5 phút
(AFP) - An ninh được tăng cường trước cuộc họp của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải. Vào ngày mai, nhiều lãnh đạo và đại diện các quốc gia thành viên của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải sẽ họp trong vòng hai ngày (15-16/10/2024), tại Islamabad, thủ đô của Pakistan. An ninh được tăng cường, nhiều tuyến đường đã bị chặn lại. Bộ trưởng Thông tin nước này khẳng định rằng các biện pháp bảo đảm an ninh chưa từng có đã được đưa ra, trong bối cảnh nước này gần đây phải đối mặt với nhiều cuộc tấn công nhắm vào công dân nước ngoài, các cuộc biểu tình của phe đối lập, chưa kể các cuộc tấn công của phe Taliban.
(AFP) - Hội chợ xe hơi trở lại thủ đô Pháp. Hôm nay, 14/10/2024, Hội chợ xe hơi – Mondial de l’auto, đã chính thức khởi động tại Paris. 48 thương hiệu xe hiện diện, với nhiều thương hiệu xe quốc tế như Volkswagen (Audi, Skoda), BMW-Mini và Kia. Tesla cũng đánh dấu sự trở lại châu Âu qua các mẫu xe SUV Cybertruck và Cadillac. Trong bối cảnh cạnh tranh về xe điện gia tăng giữa châu Âu và Trung Quốc, nhiều thương hiệu xe Trung Quốc cũng có mặt, giới thiệu các dòng xe điện hoặc sử dụng nhiên liệu hỗn hợp (hybrid). Hội chợ diễn ra từ ngày 14-20/10, dự trù thu hút khoảng 500 000 khách ghé thăm, với vé vào từ 18-22 euro.
(AFP) - Trung Quốc cấm nhập cảnh 2 người Đài Loan vì bị cáo buộc « kích động ly khai ». Trong bối cảnh Bắc Kinh tập trận xung quanh hòn đảo, hôm nay, 14/10/2024, Cục giải quyết các vấn đề Đài Loan, một cơ quan của chính phủ Trung Quốc, thông báo kể từ nay, cấm hai doanh nhân người Đài Loan Robert Tsao, Puma Shen, nhập cảnh vào Hoa Lục, cũng như vào Hồng Kông và Ma Cao. Học viện Kuma do Puma Shen thành lập và nhận được tài trợ từ Robert Tsao cũng sẽ bị cấm hoạt động tại Trung Quốc. Trang web của học viện này nêu ra mục đích : « chuẩn bị cho công dân Đài Loan sẵn sàng tham chiến » và « tăng cường quyết tâm tự vệ, chống quân xâm lược ». Gia đình của hai người Đài Loan này cũng bị cấm tương tự. Các công ty liên kết với hai doanh nhân này kể từ nay, sẽ không được phép hoạt động tại Hoa Lục.
(AFP) - Bộ trưởng Quốc Phòng Nga thăm Bắc Kinh. Matxcơva thông báo, bộ trưởng Quốc Phòng Andrei Belooussov hôm nay, 14/10/2024, đã tới thăm chính thức Bắc Kinh, trong bối cảnh hai nước ngày càng thắt chặt quan hệ về ngoại giao, kinh tế và quân sự. Thông cáo của Bộ Quốc Phòng Nga cho biết, « trong chuyến thăm, bộ trưởng Quốc Phòng Nga sẽ có các cuộc hội đàm với nhiều lãnh đạo quân sự và chính trị của Trung Quốc ». Chuyến thăm diễn ra một tuần trước thượng đỉnh nhóm nước BRICS, tại Kazan, Nga. Dự kiến nhân dịp này, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ có cuộc hội đàm với tổng thống Nga Vladimir Putin. Theo Matxcơva, Chuyến thăm Trung Quốc của bộ trưởng Quốc Phòng Nga là dấu hiệu cho thấy hợp tác quân sự hai nước gia tăng. Gần đây, quân đội hai nước đã tiến hành nhiều cuộc tập trận chung.
(AFP) - Thụy Điển đề nghị xếp Vệ binh Cách mạng Iran vào danh sách khủng bố. Hôm 13/10/2024, thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristerson tuyên bố nước ông mong muốn Liên Hiệp Châu Âu xếp lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran vào danh sách các tổ chức khủng bố, sau nhiều vụ tấn công nhằm vào các cơ sở của Israel tại Thụy Điển mà Stockholm quy trách nhiệm cho Iran. Cơ quan tình báo của Thụy Điển, Sapo, tố cáo Iran tuyển mộ các thành viên của những băng nhóm tội phạm Thụy Điển để thực hiện các « hành động bạo lực » nhằm vào cơ sở lợi ích của Israel và những nước khác tại Thụy Điển.
(AFP) - Ukraina phá hủy phi cơ quân sự Tu134 tại căn cứ ở Ural. Hôm nay, 14/10/2024, quân đội Ukraina khẳng định đã phá hủy trong những ngày cuối tuần này một máy bay vận tải quân sự của Nga tại một căn cứ ở phía năm khu vực Ural, cách biên giới hai nước khoảng 1000 km. Theo nguồn tin quân sự Ukraina, chiếc máy bay bị phá hủy khi đang nằm tại sân bay quân sự Orenbourg -2. Phía Nga hiện chưa có thông tin phản hồi về vụ tấn công này.
(AFP) - Đài Loan bắt giữ một công dân Trung Quốc bị nghi ngờ tìm cách thâm nhập vào lãnh thổ Đài Loan. Đúng vào ngày 14/10/2024 Trung Quốc tập trận bao vây Đài Loan, cảnh sát biển Đài Loan phát hiện một người đàn ông tìm cách thâm nhập đảo Kim Môn. Hòn đảo này cách thành phố Hạ Môn, tỉnh Phúc Kiến của Trung Quốc vài cây số nhưng được đặt dưới sự kiểm soát của Đài Loan.
(AFP) - Tư pháp Nga kêu án 3 năm và ba tháng tù giam nhắm vào một công dân Pháp, Laurent Vinatier. Luật sư của Vinatier hôm 14/10/2024 đánh giá đây là một bản án « nặng tay ». Công dân Pháp Laurent Vinatier bị bắt giữ từ tháng 6/2024 vì lý do « không khai báo là tác nhân nước ngoài ». Theo bản cáo trạng Vinatier « không làm tròn bổn phận » trong lúc ông « thu thập thông tin về các hoạt động quân sự » có thể đe dọa đến an ninh của nước Nga.
*********
Trung Đông : Hezbollah tiếp tục tấn công hai cơ sở quân sự tại Israel
Một ngày sau khi tập kích dồn dập vào các căn cứ quân sự của Israel gây thương vong cho quân đội của nhà nước Do Thái, phong trào Hezbollah tại Liban do Iran hậu thuẫn hôm nay, 14/10/2024, lại tấn công vào một căn cứ hải quân và một trại đóng quân tại Israel.
Theo thông báo của Hezbollah, hai mục tiêu bị tấn công là căn cứ hải quân bị nằm gần Haifa, thành phố lớn ở miền bắc Israel và trại lính gần Netanya, địa phương ven biển ở phía bắc Tel-Aviv. Về phần mình quân đối Israel cho biết đã bắn chặn ở miền trung đất nước nhiều đầu đạn bắn đi từ Liban. Các nhà báo của AFP có mặt tại chỗ ghi nhận nhiều tiếng nổ trên bầu trời căn cứ quân sự ở phía năm Haifa đã bị drone của Hezbolla tập kích tối Chủ nhật. Quân đội Israel cho biết 4 binh sĩ bị thiệt mạng và 7 quân nhân khác bị thương trong vụ tập kích của Hezbollah vào căn cứ huấn luyện.
Sau gần một tháng hứng chịu các cuộc tấn công liên tục của Israel, lực lượng của Hezbollah dường như đang hồi phục để đáp trả Israel.
Thông tín viên Pau Khalifeh tại Beyrouth cho biết thêm thông tin :
Hezbollah nói về “một cuộc tấn công kết hợp được thực hiện với hàng chục tên lửa và phi đội drone hiện đại đã làm thất bại hệ thống phòng thủ và và radar của Israel”.
Cuộc tấn công này là “sự đáp trả” các cuộc tập kích của Israel vào trung tâm Beyruth, đêm hôm thứ Năm vừa qua ,khiến 22 người chết và 117 người bị thương. Thông cáo của Hezbollah cho biết « đây chỉ là đòn dạo đầu, nếu (Israel) quyết định tiếp tục cuộc xâm lược chống lại nhân dân Liban”.
Được cho là đã rất suy yếu sau những đòn nặng nề mà họ phải nhận kể từ giữa tháng 9, mà đỉnh điểm là cái chết của thủ lĩnh Hassan Nasrallah, Hezbollah dường như đã hồi lại được.
Trong ngày Chủ nhật và cho đến rạng sáng thứ Hai, tổ chức này nhân đã thực hiện 40 chiến dịch quân sự, một kỷ lục kể từ khi bắt đầu cuộc chiến mở rộng với quân đội Israel vào ngày 23 tháng 9.
Hezbollah đã bắn hàng trăm tên lửa và máy bay không người lái, trong đó có hàng chục vụ vào khu vực Haifa của Israel, giờ đã trở thành mục tiêu thường ngày.
Hai tuần sau khi bắt đầu các hoạt động trên bộ, quân đội Israel đã có thể tiến vào một số địa phận của Liban ở dọc biên giới.
Tuy nhiên, Israel vẫn chưa thành công trong việc đẩy lùi tuyến phòng thủ của Hezbollah để thiết lập một đầu cầu vững chắc, giúp cho quân đội Isrel làm suy yếu đáng kể khả năng quân sự của Hezbollah.
************
Trung Quốc kết thúc tập trận xung quanh Đài Loan, nói có thể tiến hành thêm
Quân đội Trung Quốc tuyên bố sẽ tiếp tục hành động chống lại Đài Loan nếu cần sau khi tổ chức một ngày tập trận vào ngày thứ Hai mà họ nói là lời cảnh báo đối với "các hành động ly khai" và đã bị chính phủ Đài Loan và Mỹ lên án.
Đảo Đài Loan được quản trị dân chủ đã chuẩn bị cho nhiều cuộc tập trận hơn kể từ bài diễn văn mừng ngày quốc khánh tuần trước của Tổng thống Lại Thanh Đức.
Bài diễn văn của ông Lại bị Bắc Kinh lên án sau khi ông nói rằng Trung Quốc không có quyền đại diện cho Đài Loan ngay cả khi ông đề nghị hợp tác với Bắc Kinh, vốn coi Đài Loan là lãnh thổ thuộc chủ quyền của mình. Ông Lại và chính phủ của ông nói chỉ có người dân Đài Loan mới có thể quyết định tương lai của họ.
Bộ Tư lệnh Chiến khu Đông Bộ của quân đội Trung Quốc cho biết cuộc tập trận "Liên Hợp Lợi Kiếm-2024B" diễn ra ở Eo biển Đài Loan và các khu vực ở phía bắc, phía nam và phía đông Đài Loan.
Nhưng ngay sau khi loan báo hoàn tất, bộ quốc phòng Trung Quốc đưa ra cảnh báo rằng các cuộc tập trận này không phải lặp lại cuộc tập trận "Liên Hợp Lợi Kiếm-2024A" trước đó được tổ chức vào tháng 5, mà là sự gia tăng áp lực chống lại độc lập của Đài Loan và cho biết có thể sẽ có thêm các cuộc tập trận nữa.
"Các hành động của Quân đội Giải phóng Nhân dân sẽ được thúc đẩy hơn nữa với mỗi hành động khiêu khích 'độc lập Đài Loan' cho đến khi vấn đề Đài Loan được giải quyết hoàn toàn," bộ này nói trong một phát biểu.
Bộ tư lệnh chiến khu nói các cuộc tập trận là một "lời cảnh báo nghiêm khắc" đối với các hành động ly khai của lực lượng độc lập Đài Loan.
"Đây là một hoạt động chính đáng và cần thiết để bảo vệ chủ quyền quốc gia và sự thống nhất quốc gia," bộ nói trong một phát biểu.
Bộ tư lệnh không công bố bất cứ ngày nào cho các cuộc tập trận quy mô lớn tiếp theo.
Trước đó, bộ công bố một bản đồ đánh dấu chín khu vực xung quanh Đài Loan nơi các cuộc tập trận diễn ra - hai khu vực ở bờ biển phía đông của hòn đảo, ba ở bờ biển phía tây, một ở phía bắc và ba xung quanh các đảo do Đài Loan kiểm soát bên cạnh bờ biển Trung Quốc.
Các đội hình tàu chiến, tàu khu trục và chiến đấu cơ của Trung Quốc tiếp cận Đài Loan ở "cự ly gần từ nhiều hướng khác nhau," tập trung vào các cuộc tuần tra sẵn sàng tác chiến trên không và trên biển, phong tỏa các cảng và khu vực chủ chốt, và tấn công các mục tiêu trên biển và trên bộ, bộ chỉ huy nói thêm.
Hàng không mẫu hạm Liêu Ninh của Trung Quốc và các tàu hỗ trợ cũng tham gia ở phía đông Đài Loan, quân đội nói - một cuộc triển khai được quân đội Đài Loan theo dõi. Tuy nhiên, họ không thông báo bất kì cuộc tập trận bắn đạn thật nào hoặc bất cứ khu vực cấm bay nào và một nguồn tin an ninh Đài Loan cho biết không có dấu hiệu nào cho thấy có phóng phi đạn.
Truyền thông nhà nước Trung Quốc nói lực lượng hỏa tiễn đã thực hiện các vụ phóng tên lửa mô phỏng trong khi máy bay chiến đấu "mở các hành lang tấn công trên không" và máy bay ném bom thực hiện các nhiệm vụ tầm xa.
Bộ Quốc phòng Đài Loan nói các cuộc tập trận có sự tham gia của 17 tàu chiến và 125 máy bay quân sự của Trung Quốc - số lượng máy bay nhiều nhất mà họ phát hiện hoạt động xung quanh Đài Loan trong một ngày.
Dù vậy, các cuộc tập trận hôm thứ Hai có vẻ ít quyết liệt hơn so với hành động vào năm 2022 khi Trung Quốc bắn phi đạn bay qua hòn đảo ngay sau khi Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ khi đó là Nancy Pelosi đến thăm Đài Loan.
Trong một bước đi đáng kể hôm thứ Hai, các tàu hải cảnh của Trung Quốc đã bao vây Đài Loan và tuần tra gần các đảo ngoài khơi là Mã Tổ và Đông Dẫn của Đài Loan, lần đầu tiên tiến vào "vùng biển hạn chế" của đảo Mã Tổ để "xé toạc" ranh giới do chính quyền Đài Loan đặt ra, theo đài truyền hình nhà nước CCTV.
CCTV nói thêm rằng Trung Quốc "có thể tiến hành các cuộc tuần tra thực thi pháp luật thường xuyên xung quanh Mã Tổ trong tương lai."
Tổng thống Lại lên án các cuộc tập trận và nói chúng có "có mục đích phá hoại hòa bình và ổn định trong khu vực và tiếp tục cưỡng ép các nước láng giềng bằng vũ lực."
Các quan chức cho biết Hội đồng An ninh Quốc gia của ông Lại đã họp để thảo luận về tình hình.
Ủy hội Đại lục, cơ quan hoạch định chính sách về Trung Quốc của Đài Loan, nói các cuộc tập trận mới nhất của Trung Quốc là "hành động khiêu khích trắng trợn" làm suy yếu nghiêm trọng hòa bình và ổn định trong khu vực.
Văn phòng tổng thống Đài Loan nói trong một phát biểu rằng Trung Quốc nên đối mặt với sự thật về sự tồn tại của nước Trung Hoa Dân Quốc - tên chính thức của Đài Loan - và tôn trọng sự lựa chọn của người dân Đài Loan cho một lối sống tự do và dân chủ.
Tại Washington, các quan chức từ chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden nói họ đang theo dõi các cuộc tập trận và không có lý do gì để biện minh cho chúng sau bài diễn văn "thường lệ" của ông Lại.
"Chúng tôi kêu gọi Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa hành động kiềm chế và tránh mọi hành động thêm nữa có thể làm suy yếu hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan và trong khu vực rộng lớn hơn," người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller nói, sử dụng tên chính thức của Trung Quốc.
*************
Giải Nobel Kinh tế được trao cho các nhà nghiên cứu về bất bình đẳng
Ba học giả ở Mỹ đoạt giải Nobel Kinh tế năm 2024 vào ngày thứ Hai cho nghiên cứu khám phá hậu quả của chế độ thực dân để hiểu lý do tại sao sự bất bình đẳng toàn cầu vẫn tồn tại cho đến ngày nay, đặc biệt là ở các quốc gia bị tham nhũng và chế độ độc tài đeo bám.
Simon Johnson và James Robinson, cả hai đều là người Mỹ gốc Anh và Daron Acemoglu, người Mỹ gốc Thổ Nhĩ Kỳ, được vinh danh vì công trình nghiên cứu về "cách thức mà các thể chế hình thành và ảnh hưởng đến sự thịnh vượng," Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển nói.
"Giảm sự chênh lệch lớn về thu nhập giữa các quốc gia là một trong những thách thức lớn nhất của thời đại chúng ta," Jakob Svensson, Chủ tịch Ủy ban Giải thưởng Khoa học Kinh tế, nói.
"Họ đã xác định được nguồn gốc lịch sử của môi trường thể chế yếu kém đặc trưng của nhiều quốc gia thu nhập thấp ngày nay," ông phát biểu tại một cuộc họp báo.
Giải thưởng được trao một ngày sau khi một báo cáo của Ngân hàng Thế giới cho thấy 26 quốc gia nghèo nhất thế giới - nơi sinh sống của 40% dân số nghèo nhất - đang mắc nợ nhiều hơn bất cứ thời điểm nào kể từ năm 2006, làm nổi bật sự thụt lùi lớn trong cuộc chiến chống nghèo.
Nghiên cứu của những nhà kinh tế học này cho thấy quá trình thực dân hóa của người Châu Âu có tác động sâu sắc nhưng khác biệt trên toàn thế giới, tùy thuộc vào việc thực dân tập trung vào việc khai thác tài nguyên hay thành lập các thể chế lâu dài vì lợi ích của người di cư Châu Âu.
Họ phát hiện ra rằng điều này dẫn đến "sự đảo ngược vận số" khi các thuộc địa trước đây từng giàu có trở nên nghèo đói, trong khi một số quốc gia nghèo hơn - nơi các thể chế thường được thành lập - cuối cùng lại có thể đạt được một mức độ thịnh vượng khái quát thông qua những thể chế này.
Một khám phá khác là về việc thực dân hóa một khu vực "nguy hiểm" như thế nào: tỉ lệ tử vong của thực dân càng cao, sản lượng bình quân đầu người hiện tại càng thấp, một thước đo về sự thịnh vượng.
Nghiên cứu về bất bình đẳng đã được vinh danh trong các giải thưởng gần đây. Năm ngoái, nhà sử học kinh tế Đại học Harvard Claudia Goldin giành giải thưởng cho công trình nêu bật nguyên nhân gây ra bất bình đẳng tiền lương và thị trường lao động giữa nam và nữ.
Năm 2019, các nhà kinh tế Abhijit Banerjee, Esther Duflo và Michael Kremer đã giành giải thưởng cho công trình chống nghèo.
Các học giả Mỹ thống lĩnh Giải Nobel Kinh tế đã kể từ khi giải này được trao lần đầu tiên vào năm 1968, trong khi các nhà nghiên cứu ở Mỹ cũng có xu hướng chiếm một phần lớn trong số những người chiến thắng trong các lĩnh vực khoa học mà những người đoạt giải năm 2024 đã được công bố vào tuần trước.
**********
Mỹ sẽ điều hệ thống chống phi đạn và binh sĩ tới Israel
Mỹ hôm Chủ Nhật nói rằng họ sẽ điều binh sĩ Mỹ tới Israel cùng với một hệ thống chống phi đạn tiên tiến của Mỹ, trong một sự điều động hết sức bất thường nhằm tăng cường khả năng phòng không của Israel sau các cuộc tấn công bằng phi đạn của Iran.
Tổng thống Mỹ Joe Biden nói bước đi này là nhằm "bảo vệ Israel," nước đang cân nhắc khả năng trả đũa Iran sau khi Tehran bắn hơn 180 phi đạn vào Israel vào ngày 1 tháng 10.
Các quan chức cho biết Mỹ đã bí mật thúc giục Israel điều chỉnh phản ứng của mình để tránh gây ra một cuộc chiến tranh rộng lớn hơn ở Trung Đông, với việc ông Biden công khai lên tiếng phản đối cuộc tấn công của Israel nhắm vào các địa điểm hạt nhân của Iran và lo ngại về một cuộc tấn công nhắm vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Iran.
Người phát ngôn Lầu Năm Góc, Thiếu tướng Patrick Ryder, mô tả đợt điều động này là một phần trong "những điều chỉnh rộng hơn mà quân đội Mỹ đã thực hiện trong những tháng gần đây" để hỗ trợ Israel và bảo vệ quân nhân Mỹ khỏi các cuộc tấn công của Iran và các nhóm được Iran hậu thuẫn.
Nhưng việc triển khai binh sĩ Mỹ tới Israel rất hiếm khi xảy ra ngoài các cuộc tập trận, xét đến năng lực quân sự của chính Israel. Trong những tháng gần đây, quân đội Mỹ đã hỗ trợ phòng thủ Israel khỏi các tàu chiến và máy bay chiến đấu ở Trung Đông khi nước này bị Iran tấn công.
Nhưng lực lượng Mỹ được bố trí bên ngoài Israel.
Hệ thống Phòng thủ Khu vực Cao độ Giai đoạn Cuối, hay THAAD, là một phần hệ trọng trong hệ thống phòng không nhiều lớp của quân đội Mỹ và bổ sung vào hệ thống phòng thủ chống phi đạn vốn rất đáng gờm của Israel.
Một hệ thống THAAD thường cần khoảng 100 binh sĩ để vận hành. Hệ thống này bao gồm sáu bệ phóng gắn trên xe tải, với tám phi đạn đánh chặn trên mỗi bệ phóng và một radar mạnh.
Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araqchi cảnh báo vào sáng Chủ Nhật rằng Mỹ đang đặt tính mạng của binh sĩ mình "vào vòng nguy hiểm khi điều động họ để vận hành các hệ thống phi đạn của Mỹ tại Israel."
Iran phóng phi đạn và máy bay không người lái nhắm vào Israel vào tháng 4. Sau đó, vào ngày 1 tháng 10, Iran bắn hơn 180 phi đạn đạn đạo vào Israel trong bối cảnh căng thẳng leo thang giữa Israel và Hezbollah được Iran hậu thuẫn ở Lebanon. Nhiều phi đạn đã bị đánh chặn khi đang bay nhưng một số đã xuyên thủng được hệ thống phòng thủ.
Các quan chức Mỹ không cho biết hệ thống này sẽ được triển khai tới Israel nhanh tới mức nào.
Lầu Năm Góc nói một hệ thống THAAD đã được điều tới miền nam Israel để tập trận vào năm 2019, là lần cuối cùng và duy nhất mà sự hiện diện của hệ thống này ở đó được biết tới ***********
Tin tức thế giới 15-10: Nga nói về căng thẳng Hàn - Triều; Google mua điện hạt nhân làm AI
BÌNH AN
5–6 minutes
Nga đổ lỗi cho Hàn Quốc về căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên
Ngày 14-10, Bộ Ngoại giao Nga cáo buộc Hàn Quốc làm gia tăng căng thẳng trong quan hệ với Triều Tiên và kêu gọi giải pháp ngoại giao để khôi phục an ninh trên bán đảo Triều Tiên, theo Hãng tin Reuters.
Triều Tiên cáo buộc Seoul trong những ngày gần đây điều máy bay không người lái (drone) xâm nhập thủ đô Bình Nhưỡng để rải các truyền đơn chứa đầy "những tin đồn kích động và rác rưởi". Hôm 13-10, Triều Tiên cảnh báo nếu phát hiện thêm drone như vậy nữa, họ sẽ coi đó là "lời tuyên chiến".
Tuy nhiên, quân đội Hàn Quốc phủ nhận việc đưa drone tới Bình Nhưỡng. Theo suy đoán của một chuyên gia, các nhóm hoạt động ở Hàn Quốc có khả năng đứng sau vụ này, vì trước đây họ từng thả bóng bay chứa truyền đơn sang Triều Tiên.
Hôm 14-10, quân đội Hàn Quốc tuyên bố họ đã "hoàn toàn sẵn sàng" đáp trả sau khi Triều Tiên ra lệnh cho binh sĩ ở biên giới vào tư thế chuẩn bị sẵn sàng khai hỏa. Cùng ngày, Seoul đánh giá Triều Tiên dường như đang chuẩn bị cho nổ các đường bộ kết nối liên Triều.
Hôm qua, trong tuyên bố trên trang web, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova chỉ trích những hành động của Hàn Quốc là "sự xâm phạm trắng trợn vào chủ quyền và chuyện nội bộ" của Triều Tiên.
"Việc đảm bảo hòa bình và ổn định lâu dài trong khu vực chỉ có thể thông qua các biện pháp chính trị và ngoại giao trên cơ sở an ninh không thể chia tách", bà Zakharova nhấn mạnh.
Thủ tướng Israel phủ nhận nhắm mục tiêu vào lính gìn giữ hòa bình Liên Hiệp Quốc
Ngày 14-10, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu bác bỏ cáo buộc quân đội Israel cố tình nhắm mục tiêu vào lính gìn giữ hòa bình UNIFIL (Lực lượng lâm thời Liên Hiệp Quốc tại Lebanon), gọi cáo buộc này là "hoàn toàn sai sự thật" và tiếp tục kêu gọi rút lực lượng này khỏi các khu vực chiến sự, theo Hãng tin Reuters.
Ông nói quân đội Israel đã cố gắng hết sức để tránh gây hại cho thành viên UNIFIL trong lúc tấn công các chiến binh Hezbollah. "Nhưng cách tốt nhất để đảm bảo an toàn cho nhân viên UNIFIL là UNIFIL phải tuân theo yêu cầu của Israel và tạm thời tránh xa nguy hiểm" - nhà lãnh đạo Israel nói.
Úc thúc giục công dân rời khỏi Israel
Úc vừa cảnh báo công dân không nên đến Israel và thúc giục người Úc ở Israel rời khỏi đất nước này, trong bối cảnh xung đột giữa Israel và nhóm vũ trang Hezbollah ở Lebanon.
"Chính phủ Úc lo ngại tình hình an ninh ở Israel và các vùng lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng (OPT) có thể xấu đi nhanh chóng" - Ngoại trưởng Úc Penny Wong đăng trên mạng xã hội X cuối ngày 14-10.
Chính phủ Úc đánh giá vẫn còn nguy cơ cao xảy ra các cuộc tấn công quân sự và khủng bố nhằm vào Israel và các lợi ích của Israel trên khắp khu vực.
Google mua điện hạt nhân phục vụ AI
Theo TTXVN sáng 15-10, Google vừa ký kết một thỏa thuận mua điện từ các lò phản ứng hạt nhân mini do start-up Kairos Power xây dựng để cung cấp năng lượng cho hoạt động trí tuệ nhân tạo (AI).
Thỏa thuận này được công bố chỉ vài tuần sau thông tin nhà máy điện hạt nhân Three Mile Island, nơi từng xảy ra thảm họa hạt nhân nghiêm trọng nhất nước Mỹ, sẽ hoạt động trở lại để cung cấp năng lượng cho Microsoft.
"Chúng tôi tin rằng năng lượng hạt nhân đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ tăng trưởng bền vững và thúc đẩy sự phát triển của AI", giám đốc năng lượng và khí hậu của Google chia sẻ trước báo giới. "Lưới điện cần những nguồn năng lượng sạch, đáng tin cậy như vậy để có thể hỗ trợ cho việc xây dựng và vận hành các công nghệ này".
Quyền bộ trưởng lao động Mỹ can thiệp vào cuộc đình công của nhân viên Boeing
Ngày 14-10, Quyền Bộ trưởng Lao động Mỹ Julie Su đã bay đến TP Seattle để cố gắng xoa dịu cuộc đình công của các nhân viên Boeing, trong bối cảnh hàng ngàn nhân viên công ty này đối mặt với việc bị sa thải và giữa lo ngại tình trạng bất ổn của hãng sản xuất máy bay Mỹ ngày càng nghiêm trọng.
Theo Hãng tin Reuters, sự can thiệp trực tiếp đầu tiên của bà Su diễn ra vài ngày sau khi Boeing - công ty đang phải đối mặt với cuộc đình công kéo dài đến tuần thứ năm - công bố kế hoạch cắt giảm 17.000 việc làm và ghi nhận khoản lỗ 5 tỉ USD.
Canada, Ấn Độ trục xuất các nhà ngoại giao của nhau
Ngày 14-10, Canada đã trục xuất 6 nhà ngoại giao Ấn Độ, với cáo buộc những người này có liên quan đến vụ sát hại một thủ lĩnh ly khai người Sikh và các hoạt động nhắm vào những người bất đồng chính kiến Ấn Độ tại Canada.
Phía Ấn Độ cũng đã trả đũa bằng cách ra lệnh trục xuất 6 nhà ngoại giao cấp cao Canada. Quan hệ Canada - Ấn Độ trở nên căng thẳng kể từ khi Thủ tướng Canada Justin Trudeau năm ngoái tuyên bố ông có bằng chứng cho thấy các điệp viên Ấn Độ có liên quan đến vụ ám sát thủ lĩnh người Sikh nổi tiếng Hardeep Singh Nijjar trên lãnh thổ Canada, theo Hãng tin Reuters.
Chúng tôi sử dụng cookie để cung cấp cho bạn trải nghiệm tốt nhất trên trang web của chúng tôi. Nếu tiếp tục, chúng tôi cho rằng bạn đã chấp thuận cookie cho mục đích này.