1. Điểm một số tin tức chiến sự
• Trong ngày (12/02) vừa qua, không quân của Lực lượng Phòng vệ Ukraine đã thực hiện 8 lần các cuộc tấn công vào các khu vực tập trung quân chiếm đóng, cũng như 3 lần tấn công vào các vị trí của hệ thống tên lửa phòng không. Các đơn vị tên lửa và pháo binh của chúng ta đã đánh trúng 10 mục tiêu là các khu vực tập trung nhân lực, vị trí phòng không và kho đạn của địch.
Hôm kia đọc thấy quân số thiệt mạng của người Nga là 560 tui đã bình loạn: chiến sự giảm nhiệt chăng? Thì hôm qua nó lại nhích lên bảy trăm mấy (hôm kìa là 900).
Đúng như đã nói chuyện riêng với mấy bác bạn Facebook, tui ngờ rằng quân Nga chỉ có thể giải quyết vấn đề của họ khi chuyển sang giai đoạn “cầm chừng” với chiến thuật phân tán hậu cần, còn thì cứ hễ đánh to là phải “khênh đến,” mà đã khênh đến là bị nện. Ngày hôm qua một sở chỉ huy tiểu đoàn của Nga ở Kadiivka bị “tiêu riệt”. Cái “làng” này nó cách Bakhmut 45 ki-lô-mét đường chim bay – cứ tưởng xa thế là an toàn mà vẫn ăn đòn.
Ngày 11/02, tổng thống V. Zelensky đã đến thăm và chia buồn với Chính phủ và nhân dân Thổ Nhĩ Kỳ về những thiệt hại của trận động đất. Sau đó ông có bài phát biểu và trong đó ông đặc biệt cảm ơn những người lính phòng không đã đưa cuộc chiến bảo vệ bầu trời Ukraine sang một giai đoạn mới.
Ngày 09/02, số UAV Shahed 131/136 bị bắn hạ là 20 chiếc. Tính đến ngày 10/02 số UAV tác chiến – chiến thuật bị hạ đã là 1997 (27 bị hạ trong ngày hôm đó), số lượng tên lửa hành trình bị hạ là 857 quả (61 quả trong ngày hôm đó).
Bình loạn: Cuộc chiến tranh phá hoại của Đế quốc Nga là một cuộc chiến tiêu hao nhưng rõ ràng là với phía Nga trong điều kiện bị cấm vận vẫn cố sản xuất tên lửa để bắn, tốc độ và mức độ tiêu hao kinh khủng hơn nhiều.
2. Về bài báo của CNN, trên tường cụ KVC đã có bản dịch. Tuy nhiên với mong muốn làm rõ hơn một số ý, tui vẫn xin dịch lại nó.
“GIỐNG NHƯ LŨ GÀ TÂY Ở TRƯỜNG BẮN”. (Thực trạng của) QUÂN NGA Ở ĐIỂM NÓNG DONETSK CÓ THỂ BÁO HIỆU CÁC VẤN ĐỀ SẮP XẢY RA
Khung cảnh thật hỗn loạn: xe tăng Nga lộn nhào dữ dội trước khi phát nổ hoặc lao thẳng vào bãi mìn, những người lính chạy tán loạn, một số bốc cháy... thi thể binh lính mắc kẹt trong băng xích xe tăng.
Các blogger quân sự Nga đang gọi đó là một thất bại thậm chí nhiều lên án tệ hơn nữa.
Những cảnh tượng này được máy bay không người lái của quân đội Ukraine ghi lại hai tuần trước đâu đó xung quanh thị trấn Vuhledar ở Donetsk, miền đông Ukraine, nơi các cuộc tấn công của Nga liên tiếp thất bại.
Thất bại ở Vuhledar cho thấy căn bệnh kinh niên trong chỉ huy và chiến thuật của người Nga khi họ chuẩn bị cho một cuộc tấn công vào mùa xuân. Nếu tình trạng này “được” lặp lại ở những nơi khác trên mặt trận ở Donetsk và Luhansk thì chúng có thể gây nguy hiểm cho các kế hoạch dài hơi hơn nhằm chiếm thêm lãnh thổ của Điện Kremlin.
Khoảng 20 video được CNN xác định toạ độ địa lý cho thấy những sai lầm chiến thuật cơ bản ở một khu vực rộng mở và bằng phẳng, nơi những người lính Ukraine có nhiệm vụ quan sát chiến trường ở những vị trí cao hơn có thể chỉ thị cho các cuộc tấn công bằng pháo binh, đồng thời các bãi mìn góp phần làm gia tăng thương vong lực lượng Nga.
Một video cho thấy một chiếc xe tăng lao vào bãi mìn và phát nổ, theo sau là một chiếc xe chiến đấu bộ binh cũng chịu chung số phận. Những người khác cho thấy máy bay không người lái của Ukraine thả một lượng thuốc nổ nhỏ vào chiếc xe tăng đang đứng yên ở khoảng đất trống – và phía sau nó một “nghĩa địa xe thiết giáp” bị bỏ lại.
Ít nhất hai chục xe tăng và xe chiến đấu bộ binh của Nga đã bị vô hiệu hóa hoặc phá hủy chỉ trong vài ngày, theo các đoạn video do quân đội Ukraine công bố và được CNN và các chuyên gia quân sự phân tích. Hình ảnh vệ tinh cho thấy các kiểu tác động mạnh dọc theo các hàng cây nơi đoàn xe tăng Nga cố gắng tiến lên.
Bộ Quốc phòng Nga khẳng định cuộc tấn công vào Vuhledar, nơi đơn vị nổi bật là Lữ đoàn thủy quân lục chiến số 155 (Hạm đội Thái Bình Dương) tham gia, đang diễn ra theo đúng kế hoạch. Trong bài phát biểu được ghi lại cho một chương trình truyền hình hôm Chủ nhật, Tổng thống Nga Vladimir Putin nói rằng “Thủy quân lục chiến đang hoạt động như bình thường. Ngay lúc này. (Họ đang) Chiến đấu anh dũng.”
Tuy nhiên, lãnh đạo của Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) tự xưng được Nga hậu thuẫn Denis Pushilin đã thừa nhận hôm thứ Sáu rằng khu vực này đang “nóng” và cho biết “kẻ thù tiếp tục chuyển tới thêm quân dự trữ với số lượng lớn, và điều này đã làm chậm quá trình giải phóng khu dân cư này.”
Thị trấn Vuhledar được xây dựng cho công nhân mỏ than gần đó (tên của nó nghĩa là “món quà của than”) và xung quanh là vùng đất bằng phẳng. Các tòa nhà cao tầng của nó mang lại cho quân phòng thủ bảo vệ thị trấn – chủ yếu là Sư đoàn cơ giới số 72 của Ukraine một lợi thế đáng kể, cũng như những công trình kiên cố dưới lòng đất.
Nhà sử học quân sự Tom Cooper, người đã nghiên cứu trận đánh Vuhledar, mô tả nó là “một pháo đài lớn, cao sừng sững giữa một sa mạc bằng phẳng và trống trải”.
Thị trấn đã trở thành một trọng điểm trong cuộc xung đột ở miền đông Ukraine. Các lực lượng Nga đã cố gắng chiếm lấy nó trong suốt ba tháng qua. Một chiến thắng cho Mátxcơva ở đây sẽ khiến người Ukraine không còn khả năng cắt đứt tuyến đường sắt nối Donetsk với Crimea chạy qua gần đó và cho phép người Nga bắt đầu “móc xích” khu vực này với chiến trường phía bắc như một phần của cuộc tấn công mùa xuân đã được dự đoán trước của họ.
Một kế hoạch lẩm cẩm đã được lên từ trước, hồi tháng 11 để chiếm Vuhledar đã dẫn đến thương vong nặng nề và gần như dẫn đến việc xảy ra binh biến trong nội bộ đơn vị Lữ đoàn 155 Thủy quân lục chiến Nga.
Những người chỉ trích Bộ chỉ huy quân sự cấp cao của Nga nói rằng việc điều binh khiển tướng trong cuộc tấn công mới nhất này còn tồi tệ hơn, một blogger quân sự đã mô tả đó là một “sự thất bại đáng xấu hổ”.
(Nhà nghiên cứu) Cooper nói rằng người Nga đã tập trung một lực lượng đáng gờm xung quanh Vuhledar, “ví dụ, tổng cộng khoảng 20.000 quân, 90 xe tăng chiến đấu chủ lực, có lẽ một con số gấp đôi như thế IFV (xe chiến đấu bộ binh) và khoảng 100 khẩu pháo.”
Tuy nhiên, các đợt tấn công được phát động vào tuần cuối cùng của tháng Một đã mắc những sai lầm nghiêm trọng, ông bình luận. Cooper viết trên blog của mình: “Họ (người Nga) tiến quân dọc theo một tuyến đường tương đối hẹp, luôn trong tầm mắt của các trinh sát viên Ukraine túc trực trên đỉnh các tòa nhà cao tầng ở Vuhledar và chuẩn bị lao vào khoảng địa hình trống trải cỡ 500 mét ở phía đông của thị trấn.
“Pháo binh Ukraine không chỉ gây tổn thất nặng nề cho các đơn vị đang tiến quân mà còn tấn công vào hậu phương của họ – cắt đứt cả đường tiếp tế và đường rút lui có thể có của họ”.
“Chỉ những thằng ngốc mới tấn công trực diện”
Một số blogger quân sự nổi tiếng của Nga đã không ngừng chỉ trích cuộc tấn công Vuhledar.
Cựu Bộ trưởng Quốc phòng DPR Igor Strelkov, đã trở thành người chỉ trích gay gắt Chiến dịch (quân sự đặc biệt) viết: “Họ bị bắn như những con gà tây ở trường bắn.
Strelkov, còn được gọi là Igor Girkin, viết thêm trên Telegram rằng “rất nhiều xe tăng T-72B3/T-80BVM tốt và lính dù và lính thủy đánh bộ tốt nhất đã được “thanh lý”.”
Trong một bài đăng khác trên Telegram, Strelkov viết: “Chỉ những kẻ ngu ngốc mới tấn công trực diện vào cùng một địa điểm, được củng cố vững chắc và cực kỳ bất tiện cho lực lượng tấn công trong nhiều tháng liên tiếp.”
Các blogger quân sự của Nga có hàng chục và đôi khi hàng trăm nghìn người theo dõi kênh Telegram của họ, là những người đã chỉ trích rất gay gắt các giai đoạn trước của Chiến dịch.
Một trong số họ, (nhóm) Moscow Calling viết vào cuối tuần trước rằng sự di chuyển của xe tăng và xe chiến đấu bộ binh trong đoàn quân kéo dài gần Vuhledar là nguyên nhân của rắc rối. Họ (Moscow Calling) phê phán rằng các đơn vị Nga trong khu vực thiếu thông tin vì các chỉ huy đã không kết hợp việc thu thập thông tin tình báo với các quyết định chiến trường.
Ngược lại, họ viết: “Tất cả những điều này đã được lực lượng vũ trang Ukraine thực hiện hoặc đang trong quá trình thực hiện”.
Moscow Calling khẳng định rằng các xe tăng T-72 đời cũ hơn được triển khai ở Vuhledar thiếu các nâng cấp giúp cải thiện tầm nhìn của người lái. Điều đó có thể cho phép giải thích một số trường hợp mà xe tăng Nga dường như bị vướng hoặc lùi lại một cách mù quáng.
“Làm thế nào mà những chiếc xe tăng và xe bọc thép chở quân mù, điếc, cùng với bộ binh cũng mù, điếc không kém lại có thể chiến đấu mà có đội hình (nào cả)? Và sau đó làm thế nào để phối hợp dù với bất kỳ hành động nào nếu không có liên lạc để nhận thức đúng tình huống?” họ viết.
“Nếu Lực lượng vũ trang Nga cố gắng phân tán ra thì họ sẽ bắn lẫn nhau, vì họ không hiểu ai đang ở phía trước mình”.
Một số nhà bình luận Nga khác thì kêu gọi sa thải Trung tướng Rustam Muradov, chỉ huy của Cụm quân phía Đông. Muradov lên nắm quyền vào tháng 11, khi đó binh lính của Lữ đoàn 155 đã phản đối rằng chiến thuật của ông ta đã gây ra những tổn thất thê thảm.
Một blogger khác nói rằng các lực lượng Nga chắc chắn sẽ lặp lại sai lầm của họ nếu những chỉ huy như vậy vẫn tại vị.
Trong một bài đăng đầy tính tục tĩu, Grey Zone, kênh Telegram ủng hộ Wagner, đã viết về Muradov: “Kẻ hèn nhát này đang nằm ở Sở chỉ huy và điều hết đoàn quân này đến đoàn quân khác cho đến khi chỉ huy của một trong những lữ đoàn tham gia vào cuộc tấn công Vuhledar chết trên tiền tuyến.”
Theo các nguồn tin không chính thức của Nga tay chỉ huy bị thiệt mạng là một đại tá lực lượng đặc biệt “Spetsnaz” Sergey Polyakov.
Một blog khác của Nga với hơn 500.000 người theo dõi nói về Ban tham mưu và chỉ huy của Muradov: “(vào tháng 11) Những người này đã “giết” một số lượng đáng kể binh lính và thiết bị mà không phải chịu bất kỳ trách nhiệm nào. Sau đó, với vẫn cái trình độ ngu dốt đó, họ bắt đầu xông vào Ugledar [Vuhledar]. Sự trừng phạt luôn sinh ra từ sự hời hợt.”
Câu hỏi về huấn luyện trong quân đội
Tuy nhiên, Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Washington nói rằng khả năng lãnh đạo kém chỉ là một phần của vấn đề: “các chiến thuật hoạt động rất kém hiệu quả cho thấy Lữ đoàn thủy quân lục chiến 155 có khả năng bao gồm những người (mới) được động viên, được huấn luyện kém. Binh lính kém thì đúng hơn là chỉ huy kém.
Bộ Quốc phòng Vương quốc Anh đã báo cáo hôm Chủ nhật rằng thương vong của Nga ở những nơi như Vuhledar gia tăng “có thể là do một loạt yếu tố bao gồm thiếu nhân lực được đào tạo, thiếu sự phối hợp và thiếu nguồn lực trên toàn mặt trận”.
Các quan chức quân sự Ukraine cho biết có sự kết hợp có tính “pha trộn ngẫu nhiên” các lực lượng Nga trong khu vực Vuhledar, bao gồm các đơn vị quân sự chính quy, lực lượng dân quân mới được huy động gần đây của DPR và bộ binh của một công ty quân sự tư nhân có tên là Patriot, được cho là thân cận với Bộ Quốc phòng Nga.
Những thất bại xung quanh Vuhledar không phải là tín hiệu tốt cho một cuộc tấn công quy mô lớn hơn của Nga. ISW đánh giá rằng chúng (những thất bại này) “có khả năng làm suy yếu thêm niềm tin của cộng đồng dân tộc chủ nghĩa cực đoan ở Nga (vẫn tin) rằng các lực lượng Nga có thể tiến hành một chiến dịch tấn công có tính chất quyết định”.
Tuy nhiên, một số đơn vị Ukraine đang thiếu đạn dược khi nhịp độ hoạt động của Nga tăng lên.
Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine Valeriy Zaluzhnyi cho biết: “Chìa khóa thành công trên chiến trường là hỏa lực sát thương hiệu quả, nó đòi hỏi một số lượng vũ khí và đạn dược phù hợp”.
Các nhà phân tích cho rằng thách thức đối với người Ukraine là kịp thời tiếp tế đạn pháo và tên lửa chống tăng cho các đơn vị tiền tuyến.
Lực lượng Nga hiện tiếp tục giữ ưu thế rõ rệt về hỏa lực. Vào thứ Bảy, họ đã phóng một loạt tên lửa nhiệt áp vào Vuhledar, như một cảnh cáo rằng họ nếu cần họ sẽ hủy diệt nơi đó trước sau đó mới là chiếm lãnh thổ.
3. Thêm một số bình loạn ngoài lề và đoán mò
Suốt từ tầm Tết Âm lịch của ta đã có nhiều video quay từ drone quay cảnh nó thả một quả lựu đạn hoặc quả đạn cối vào cái hố hình phễu có mấy người lính Nga nằm, mà thấy họ đờ đẫn nằm chịu chết. Cảnh tượng thật là thảm. Thậm chí có video, lựu đạn thả vào hố này mà hố bên cạnh lính cũng lăn quay ra.
Có mấy bác bạn Facebook của tui bình luận rằng lính Wagner “cắn thuốc” nên đờ đẫn như zoombie. Tui nghĩ điều này cũng đúng, nhưng còn có một số lý do khác. Theo tui hình dung và xem nhiệt độ của vùng Donbas – cụ thể là thành phố Luhansk như sau: (trong ngoặc đơn là cao nhất và thấp nhất trong ngày):
1 Tháng Hai (-3°-8°) 02/02 (-1° -7°) 03/02 (-1° -6°) 04/02 (0° -6°) 05/02 (-2° -7°) 06/02 (-3° -8°) 07/02 (-4° -9°) 08/02 (-4° -8°) 09/02 (-2° -7°) 10/02 (-3° -7°) 11/02 (-3° -7°) 12/02 (-1° -7°) 13/02 (0° -8°) 14/02 (0° -5°) 15/02 (0° -4°) 16/02 (-1° -5°) 17/02 (-2° -8°) 18/02 (-2° -7°) 19/02 (-2° -8°)
Nếu như hồi mùa thu mà hai bên chuẩn bị được chiến hào và công sự, thì bây giờ với nhiệt độ trên đây đất sẽ cứng lại và thành công sự rất chắc chắn. Còn nếu ở giai đoạn này mà đào thêm hầm hào, sẽ rất vất vả. Thời Chiến tranh Vệ quốc, lính Liên Xô đào bằng tay và đào bằng được, nhưng bây giờ thì mọi thứ sẽ khác. Họ phải đào bằng máy, hoặc nếu buộc phải đào bằng tay thì sẽ rất vất vả và công trình sẽ cực kỳ sơ sài.
Tui có hỏi thêm một bạn diễn đàn người Nga trên mạng, thì anh ta bảo ở chiến trường Ukraine lấy đâu ra máy đào. Chẳng đào bằng tay thì đào bằng gì.
Quay lại với câu chuyện chúng ta bàn từ hồi trời chưa lạnh: Bên nào lính có đủ đồ ấm hơn, thì bên đó sẽ có lợi thế. Vì vậy nhìn những cái hố nông toẽn mà lính Nga nằm trong đó, tui hiểu những hình dung trước đây của mình có vẻ đã đúng. Thiếu máy đào, nên không đào được hố ra hồn thậm chí quả lựu thả hố này hố bên cạnh cũng bị ảnh hưởng. Họ nằm trong đó đờ đẫn, ngoài lý do “cắn thuốc” còn là lý do bị rét cóng. Khi bị rét lâu như thế, con người sẽ bị mê đi và dần dần mất ý thức.
Bản tin chiến sự của Đại bản doanh lực lượng vũ trang Ukraine viết:
• Do việc cung cấp đồng phục mùa đông thiếu thốn, kể từ tháng Một năm nay, số lượng quân nhân của lực lượng chiếm đóng Nga có dấu hiệu tê cóng đã tăng lên đáng kể. Tại các cơ sở y tế ở Horlivka vùng Donetsk, số bệnh nhân bị giá buốt, tê cóng... chiếm tới 30% số thương binh được chuyển đến.
Bình loạn: Ra trận mà bị ngấm lạnh cỡ đó thì oánh nhau thế đếch nào được.
Trong những ngày qua tình hình chiến sự thì nóng, còn tình hình hỗ trợ vũ khí đạn dược cho Ukraine từ phương Tây có vẻ... chậm rãi, làm chúng ta sốt ruột. Tuy vậy không hiểu sao tui lại có cảm giác muốn... lạc quan tếu về việc này.
Các bác thử tưởng tượng nhé, nếu như Nga tấn công với sức mạnh lớn nhất của họ đi, như vậy người Ukraine sẽ phải cố gắng chống đỡ với tất cả lực lượng và nguồn lực hiện có. Hôm trước sau khi biên bài, có bác nào hỏi về tỉ lệ quân Nga gấp 10 lần là như thế nào – thì hôm nay xin nói rõ đó là tỉ lệ quân Nga tấn công / Ukraine phòng ngự được ước tính khoảng 10 lần. Tui không đề cập đến số lượng thương vong.
Nói tiếp: người Ukraine sẽ phải dùng tất cả các phương tiện sẵn có để chống trả và nếu qua được (và chắc chắn là qua được, đến hồi đầu chiến tranh Nga mạnh thế mà còn qua được nữa là) thì cũng là lúc nhận xong nhiều loại vũ khí mới và đạn dược. Lúc đó Nga bổ sung nguồn lực, dự trữ có kịp không?
Chúng ta cần phải nắm được một điểm là trong chiến tranh, khi thi hành một chiến dịch tấn công, đối với bên tấn công cần phải làm hết sức với lực lượng hiện có để đánh quỵ được lực lượng phòng thủ; còn đối với bên phòng thủ phải làm hết sức với lực lượng hiện có để đánh quỵ lực lượng tấn công. Sau đó bên nào bảo toàn được lực lượng dự trữ để tung vào giai đoạn 2 của trận đánh, bên đó sẽ thắng.
Đầu tháng 12/1942, để giải cứu quân Đức đang bị vây chặt ở Stalingrad, lục quân Đức gồm 3 sư đoàn thiết giáp, 2 sư đoàn bộ binh, 3 sư đoàn lính dù thuộc Tập đoàn quân xe tăng số 4 do tướng Hermann Hoth (ảnh) chỉ huy đã được điều từ Kavkaz đến khu vực hạ lưu sông Don. Ngày 10 tháng 12, tướng Hermann Hoth đưa Tập đoàn quân xe tăng số 4 của mình vào trận.
Chiến dịch giải vây bằng đòn xe tăng đột phá gặp sự kháng cự ác liệt của thiết giáp và bộ binh Liên Xô do thượng tướng A. I. Yeryomenko chỉ huy. Quân Đức trước đòn phủ đầu đã gần như bị chặn đứng, trong suốt 1 tuần lễ chỉ tiến lên chưa được 50 cây số. Nhưng đến ngày 17, sư đoàn bộ binh cơ giới số 23 đã liều lĩnh tổ chức một đợt tấn công quyết liệt và chiếm được 2 cây cầu bắc qua sông Aksai – Esaulov. Như vậy trở ngại tự nhiên lớn nhất là con sông đã bị người Đức khắc phục và giờ đây khoảng cách giữa 2 tập đoàn quân số 6 và số 4 của Đức chỉ còn 70 cây số.
Tuy vậy, để đạt được kết quả này Hermann Hoth đã phải tung toàn bộ lực lượng của mình vào trận và dần dần mất sức chiến đấu. Ngược lại do thành công trong “dè xẻn” lực lượng bằng cách yêu cầu các đơn vị tuyến đầu tử thủ cho đến người cuối cùng, dùng chính khẩu hiệu “không lùi một bước” của Stalingrad, Yeryomenko vẫn giữ được lực lượng dự bị và sau đó đầu tiên là phản công bằng sư đoàn bộ binh 87 và lữ đoàn xe tăng số 13, sau đó họ bắc được cầu qua sông Aksai – Esaulov để phản công. Phải thừa nhận rằng mặc dù không còn lực lượng dự trữ nhưng quân Đức dưới quyền Hermann Hoth đã chiến đấu cực kỳ hiệu quả, và chỉ chịu thua do Hồng quân không ngừng bổ sung được các lực lượng dự trữ còn Hermann Hoth thì không.
Vì vậy trong giai đoạn này mà chúng ta chứng kiến những trận đánh ác liệt và vẫn tiếp tục sốt ruột với những câu hỏi “chủ lực đâu, pháo đâu, đạn đâu” và cuối cùng là “tên lửa tầm xa đâu, xe tăng đâu, máy bay đâu” thì hãy nên... lạc quan tếu. Đó đều là những lực lượng dự bị cho chiến thắng cả đấy ạ.
Ảnh: Binh lính Ukraine vẫn đang tiếp tục được huấn luyện. Trong một tấm ảnh có một huấn luyện viên Phần Lan.
PHÚC LAI 14.02.2023
