Sau đại hội 13, người ta thấy có 2 khuôn mặt quân đội được xướng tên trong 18 nhân vật trúng cử vào Bộ Chính Trị. Đây là một tiền lệ hiếm có, tình trạng 2 hổ nhốt chung một chuồng như thế này rất dễ xảy ra cuộc chiến giành lấy vị trí số một.
Hiện nay ông Phan Văn Giang đang là tổng tham mưu trưởng và ông Lương Cường chủ nhiệm tổng cục chính trị. Hai ông này đang tranh nhau chức Bộ Trưởng Bộ Quốc Phòng đầy quyền lực nhưng cho tới nay tin rò rỉ cho biết, cuộc chiến vẫn chưa ngã ngũ. Chức bộ trưởng Bộ Quốc Phòng còn đang bỏ ngỏ chứ chưa ai thực sự sở hữu nó. Tuy nhiên ông Ngô Xuân Lịch thì chắc chắn rút lui sau khi chính phủ mới chính thức được quốc hội khóa 15 thông qua.
Nếu nói về cấp bậc quân hàm thì ông Phan Văn Giang chỉ mới có thượng tướng thấp hơn ông Lương Cường một bậc. Tuy nhiên về tư cách trong Bộ Chính Trị thì hai ông này ngang nhau, vì vậy chưa thể khẳng định ai mạnh hơn ai trong sự cạnh tranh tay đôi như thế này.
Đáng chú ý là cả ông Phan Văn Giang và ông Lương Cường đều tham gia chiến tranh biên giới phía Bắc năm 1979. Tuy nhiên sau đó mỗi người rẽ mỗi nhánh khác nhau tiến thân. Ông Lương Cường đi theo nhánh chính trị quân đội, Phan Văn Giang đi theo nhánh quân sự quân đội. Người làm chính uỷ, người làm tư lệnh.
Cũng trong năm 2016, 2 người này tiến tới nất thang gần với nất trên cùng nhất. Ông Lương Cường làm chủ nhiệm tổng cục chính trị, còn ông Phan Văn Giang thì làm tổng tham mưu trưởng quân đội Việt Nam.
Ông Lương Cường sinh năm 1957 nhập ngũ năm 1975. Ông Phan Văn Giang thì sinh muộn hơn 3 năm và nhập ngũ cũng muộn hơn 3 năm nên mới có chuyện ông Lương Cường được thăng hàm đại tướng còn ông Phan Văn Giang chỉ mới thượng tướng. Hai người nay đang kèn cựa nhau, kẻ tám lạng người nửa cân.
Trong quá khứ cũng từng có trường hợp “nhiều hổ một chuồng” như bây giờ.
Ở đại hội 7 và đại hội 8 từ năm 1991-2001, trong Bộ Chính Trị cũng chứng kiến trong Bộ Quốc Phòng có đến 2 người vào Ủy Viên Bộ Chính Trị như thế. Tại Hội nghị toàn quốc giữa nhiệm kỳ của Ban Chấp hành Trung ương khóa VII (tháng 1-1994), ông Lê Khả Phiêu được bầu vào Bộ Chính trị. Ông Phiêu lúc đó đang là Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam từ 1991. Trong khi đó ông Đoàn Khuê đã là Ủy viên Bộ Chính trị từ Đại hội 7 năm 1991. Và cũng đã xảy ra trường hợp tranh nhau để tiến xa hơn trong Bộ Chính Trị mà cụ thể là các vị trí tứ trụ. Năm 1996, xảy ra vụ án của ủy viên Bộ Chính trị Nguyễn Hà Phan, người mất chức Thường trực Ban Bí thư và bị khai trừ và ông Lê Khả Phiêu được xem như là trường hợp bổ khuyết trong Bộ Chính Trị.
Sang Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ 8 tháng 6/1996, cả hai ông Đoàn Khuê và Lê Khả Phiêu tiếp tục được bầu vào Bộ Chính trị.
Lúc này ông Phiêu được phân công làm Thường trực Bộ Chính trị kiêm Trưởng Ban Bảo vệ Chính trị nội bộ Trung ương.
Ngoài ra, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, kiêm Tổng Tham mưu trưởng Quân đội Nhân dân Việt Nam, Phạm Văn Trà, cũng được bầu vào Bộ Chính trị.
Như vậy, ở khóa 8 có ba thành viên quân đội ở trong Bộ Chính trị, tuy ông Phiêu sau đó được phân công làm Thường trực Bộ Chính trị. Đây là bước chuẩn bị để ông Phạm Văn Trà thay thế Đoàn Khuê vì ông Đoàn Khuê đang bị bệnh và dự tính cuối 1997 nghỉ hưu.
Cũng tại Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương họp từ ngày 22 đến ngày 29-12-1997, ông Đỗ Mười chuyển giao chức vụ Tổng Bí thư cho ông Lê Khả Phiêu đồng thời bầu ông Phạm Thanh Ngân, đang là phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị vào Bộ Chính Trị.
Ông Phạm Thanh Ngân sau đó được phân công làm Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam cho tới năm 2001.
Dấu hiệu tranh giành trong quân đội bắt đầu nổi lên?
Như vậy là giai đoạn 1991-2001 có có lúc Bộ Quốc Phòng có 2 hoặc 3 thành viên trong Bộ Chính Trị. Điều đáng nói là Lê Khả Phiêu tuy là cấp hàm thượng tướng nhưng ông từ bỏ binh nghiệp và nhắm tới chiếc ghế tổng bí thư.
Và hiện nay Bộ Quốc Phòng cũng có ông tướng Phan Văn Giang và Lương Cường có mặt trong Bộ Chính trị khóa 13 năm 2021. Chuyện tranh ngôi đoạt vị giữa hai người này vì vậy mà càng ngày càng trở nên gay cấn.
Hiện nay chức bộ trưởng bộ quốc phòng sẽ kiêm phó chủ tịch quân ủy trung ương, tức là phó trực tiếp cho ông Nguyễn Phú Trọng về mặt đảng. Nếu được gần ông Trọng và ông hỗ trợ để cất nhắc thì việc tiến vòa tứ trụ là không khó khăn gì.
Trước đây việc đã xảy ra hiện tượng ông Đoàn Khuê ém bệnh quyết giữ chức bộ trưởng bộ quốc phòng để loại Phạm Văn Trà nhưng cuối cùng ông tính không bằng trời tính. Cuối năm 1997, ông Đoàn Khuê bị buộc phải rời ghế bộ trưởng bộ quốc phòng bệnh đã quá nặng. Cuối cùng Phạm Văn Trà vẫn có được chức vụ cao nhất trong nghề binh nghiệp.
Hiện nay thì giữa ông Phan Văn Giang và Lương Cường đang đấu nhau để giành vị trí bộ trưởng. Không biết ông nào thắng vì cho đến giờ chưa có dấu hiệu rõ rệt nào cho thấy ông Nguyễn Phú Trọng sẽ nghiêng về ai. Chức này giao cho ai mà giành được sự tín nhiệm của chủ tịch quân ủy Trung Ương Nguyễn Phú Trọng.
Văn kiện đại hội đảng khoá 13 của đảng CSVN xác định một điểm mới là xây dựng quân đội cần một số quân chủng, binh chủng tiến thẳng lên hiện đại chứ không phải chỉ từng bước hiện đại như trước kia. Đây được xem như là tiêu chuẩn để xét người nào có năng lực xây dựng quân đội tốt hơn để mà bầu chọn. Tuy nhiên việc đánh giá ưu khuyết của mỗi ông thì còn nhiều cảm tính chứ chưa chắc gì công tâm khi bà trong Bộ Chính trị lúc nào cũng kéo bè kết cánh đấu đá nhau.
Phan Văn Giang đang tạm thời chiếm ưu thế?
Nếu xét về khía cạnh thực hiện chủ trương hiện đại hoá gấp một số binh chủng, quân chủng thì ông Phan Văn Giang có ưu thế hơn, ông tốt nghiệp trường tăng thiết giáp với số điểm cao nhất khoá ông học thời đó. Trước khi làm thứ trưởng, ông Giang là tư lệnh quân khu 1, đơn vị đóng quân ở các tỉnh Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Kạn, Thái Nguyên, Bắc Ninh. Như vậy việc chỉ đạo viết ra điều kiện ấy có vẻ như ông Trọng đã học cách chọn rể của vua Hùng thứ 18 khi ra lễ vật ưu ái Sơn Tinh hơn thủy tinh chăng? Cũng có thể là như vậy, vì ông Nguyễn Phú Trọng vốn là con người khéo léo.
Báo Quân đội Nhân dân là tờ báo của quân đội nhưng nó vẫn đang chịu sự điều khiển của Ban Tuyên Giáo. Vì vậy khi tờ báo này đăng những gì liên quan đến quân đội thì không những nó thể hiện ý muốn của Bộ Quốc Phòng mà nó còn thể hiện dụng ý của ông Nguyễn Phú Trọng. Vào báo tháng 11 năm 2020 trên báo Quân Đội Nhân Dân có bài viết với tiêu đề “Hiện đại hoá quân đội mang tính chiến lược”. Bài báo cho biết dự thảo báo cáo chính trị của trung ương 12 báo cáo đại hội 13 có nhận định: “Tình hình biển Đông tiềm ẩn nguy cơ khó lường, cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển đảo sẽ còn cam go và phức tạp….dẫn đến phải nhanh chóng hiện đại hoá quân đội”.
Như vậy nếu đem Phan Văn Giang và Lương Cường đưa lên bàn cân theo tiêu chuẩn này thì cán cân đang nghiêng về phía ông Phan Văn Giang hơn là ông Lương Cường. Với trình độ chính trị, ông Cường chuyển sang ban bí thư trung ương đảng khoá 13 phù hợp hơn, tuy nhiên với sự bổ nhiệm ông thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa làm trưởng ban tuyên giáo thì ông Lương Cường không có khả năng chen chân vào ban này thêm nữa.
Nếu ông Phan Văn Giang, một người đã trực tiếp chiến đấu ở biên giới phía Bắc và tư lệnh quân khu trấn giữ một vùng biên giới phía Bắc, một người có học hành thực tế với vũ khí hạng nặng, ông ta được chọn làm bộ trưởng quốc phòng cũng sẽ được dư luận đồng tình hơn ông Lương Cường.
Cuộc chiến bao giờ ngã ngũ?
Trước sau gì chuyện này cũng phải chốt, hạn chót là trước bầu cử quốc hội khóa 15 diễn ra vào ngày 23/5/2021 để sau đó ông Phạm Minh Chính chốt danh sách trình quốc hội duyệt mang tính thủ tục vào khoảng tháng 6/2021. Như vậy ông Phan Văn Giang và ông Lương Cường còn khoảng 3 tháng nữa vận động hành lang, mà đặc biệt là lấy lòng ông Trọng thì sẽ được cất nhắc vào chiếc ghế quyền lực nhất quân đội này.
Hôm ngày 20/2, tờ Tiền Phong tường thuật rằng “được sự ủy quyền của Đại Tướng Ngô Xuân Lịch,” ông Phan Văn Giang chủ trì hai buổi làm việc quan trọng với Tổng Cục Chính Trị và Tổng Cục Hậu Cần. Điều này mang ý nghĩa là ông Phan Văn Giang đang dần thay thế ông Ngô Xuân Lịch, đây là một dấu hiệu quan trọng cho thấy ông Trọng đang có cảm tình với Phan Văn Giang hơn ông Lương Cường.
Theo cũng theo tờ báo Tiền Phong, ông Giang chỉ đạo Tổng Cục Chính Trị “sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện, diễn tập, bảo vệ chủ quyền biên giới, biển, đảo, bảo vệ an ninh chính trị, nhiệm vụ phòng, chống thiên tai, dịch bệnh…”
Đáng lưu ý, trong số những giới chức quân đội ngồi nghe ông Giang chỉ đạo có cả ông Lương Cường, chủ nhiệm Tổng Cục Chính Trị, và là người được cho là cạnh tranh với ông Giang trong cuộc đua giành ghế bộ trưởng Quốc Phòng.
Cũng theo bản tin nêu trên, trong cuộc họp còn lại, ông Giang đã ra lệnh cho Tổng Cục Hậu Cần “tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện phương thức bảo đảm vật chất hậu cần phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.”
Dự kiến Trung ương đảng sẽ có một cuộc hợp trước khi bầu cử đại biểu quốc hội và hội đồng nhân dân. Ngày giờ chưa định được nhưng nó xảy ra khoảng tháng 5 khi đó Bộ Chính Trị sẽ chốt ai là Bộ Trưởng Bộ Quốc Phòng để cho quốc hội khóa 15 họp phiên đầu tiên bầu ông Phạm Minh Chính làm thủ tướng và tiếp theo phê chuẩn chính thức ai làm Bộ Trưởng Bộ Quốc Phòng. Như vậy, chậm nhất là tháng năm tới đâu cuộc chiến giữa Phan Văn Giang và Lương Cường sẽ ngã ngũ.
Nguyễn Duy – Thoibao.de (Tổng hợp)
