Bản quyền hình ảnh Getty Images

Chủ tịch Hạ viện, Nancy Pelosi, đã gửi thư cho Tổng thống Trump mời ông đọc Thông điệp Liên bang vào ngày 4/2, giữa cuộc chiến luận tội của hai đảng.

Thông điệp hàng năm sẽ được đưa ra trong hoặc ngay sau phiên tòa ở Thượng viện, nơi ông Trump có khả năng được tha bổng.

Ông Trump đã chính thức bị Hạ viện luận tội hôm thứ Tư.

Chủ tịch Hạ viện Pelosi nói với hãng tin AP rằng ông Trump sẽ bị "luận tội mãi mãi, bất kể Thượng viện làm gì".

Cuộc bỏ phiếu luận tội do Hạ viện cầm trịch diễn ra cách đây hai ngày đã chia rẽ hầu như hoàn toàn đường lối của hai đảng.

Đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa chưa thỏa thuận được khi nào thì phiên tòa của Thượng viện sẽ diễn ra.

Thư của bà Pelosi viết gì?

Bức thư bà Pelosi gửi ông Trump hôm thứ Sáu bắt đầu với lời nhắc nhở ông Trump về sự "phân chia quyền lực" được ghi trong Hiến pháp Mỹ.

Ba nhánh - tư pháp, hành pháp, và lập pháp -"là các nhánh đồng đẳng đóng vai trò kiểm tra lẫn nhau", bà nói.

"Trên tinh thần tôn trọng Hiến pháp của chúng ta, tôi mời ông đọc Thông điệp Liên bang," bà viết, thêm rằng: "Cảm ơn ông đã quan tâm tới vấn đề này."

Người phát ngôn Nhà Trắng Hogan Gidley nói rằng ông Trump đã chấp nhận lời mời.

Thượng nghị sỹ Cộng hòa bang Taxas John Cornyn, phản ứng với lời mời bằng hashtag #quánhiềutínhiệulẫnlộn ("#somanymixedsignals").

"Đoán là bà ấy cho rằng ông ấy vẫn sẽ giữ được chức."

Ông Trump đối mặt với hai cáo buộc, hoặc hai điều khoản luận tội: lạm dụng quyền lực bằng cách yêu cầu Ukraine điều tra đối thủ chính trị của ông với mục đích giành lợi thế chính trị; và cản trở Quốc hội bằng cách không hợp tác với cuộc điều tra luận tội.

Cáo buộc thứ hai được đưa ra sau khi ông Trump từ chối cho phép các nhân viên Nhà Trắng ra làm chứng, và giữ lại các tài liệu chứng cứ. Đảng Dân chủ buộc tội rằng hành vi vi phạm hiến pháp này đòi hỏi Quốc hội phải giám sát nhánh hành pháp của Nhà Trắng.

Ông Trump nói gì?

Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa đang tranh cãi về việc phiên tòa Thượng viện nên được tiến hành như thế nào, gây hoài nghi về thời gian nó sẽ diễn ra.

Việc này khiến Tổng thống Trump đăng hàng loạt tweet hôm thứ Năm, cáo buộc rằng đảng Dân chủ không muốn bắt đầu phiên tòa này bởi vì "vụ của họ quá tồi tệ" và yêu cầu phiên tòa bắt đầu ngay lập tức.

Ông Trump viết: "Vậy là sau khi đảng Dân chủ cho tôi không Thủ tục Tố tụng hợp pháp, không luật sư, không nhân chứng, chẳng có bất cứ thứ gì, bây giờ họ muốn bảo Thượng viện mở phiên tòa của họ như thế nào. Thực tế là, họ chẳng có bằng chứng nào, họ sẽ thậm chí không xuất hiện. Họ muốn bỏ cuộc. Tôi muốn một phiên xử ngay lập tức!"

Tổng thống Trump nói rằng đảng Dân chủ đã không muốn nghị sỹ Quốc hội Adam Schiff, người lãnh đạo quá trình luận tội, cha con Biden và người tố giác của CIA - người châm ngòi cho cuộc điều tra luận tội - ra làm chứng.

Đảng Dân chủ lập luận rằng chính đảng Cộng hòa của ông Trump đã chùn bước trước sự xuất hiện của các nhân chứng. Hạ viện cũng mời tổng thống làm chứng trước các nhà điều tra nhưng ông từ chối không tham dự.

Điều gì nữa sẽ diễn ra đầu tháng Hai?

Bài phát biểu vào đêm thứ Ba sẽ diễn ra chỉ một ngày sau khi đảng Dân chủ tổ chức cuộc bỏ phiếu đầu tiên để bầu ra ứng cử viên cho cuộc tranh cử tổng thống 2020.

Bài phát biểu sẽ diễn ra hai ngày sau một sự kiện quan trọng khác. Super Bowl Sunday - cúp vô địch bóng đá Mỹ - sự kiện được xem trên truyền hình nhiều nhất tại Mỹ hàng năm.

Cuối tuần đó, vào thứ Sáu, đảng Dân chủ sẽ tổ chức một cuộc tranh luận ở New Hampshire - một bang bỏ phiếu sớm khác.

Phiên tòa luận tội của Thượng viện lúc đó có thể đã bắt đầu, hoặc đã xong rồi, khi ông Trump đọc bài phát biểu, nhưng ngày chính thức thì chưa được đưa ra trong bối cảnh các nhà hành pháp đang bế tắc.

Tại sao phiên tòa Thượng viện bế tắc?

Để bắt đầu bước tiếp theo, Quốc hội do đảng Dân chủ kiểm soát phải gửi điều khoản luận tội cho Thượng viện.

Nhưng Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi từ chối làm vậy cho tới khi các quy tắc của phiên tòa Thượng viện được đảng Dân chủ nhấp nhận.

Lãnh đạo Thượng viện thuộc phe Cộng hòa, ông Mitch McConnell, sẽ quyết định các điều khoản quy định cho phiên xét xử và đảng Dân chủ muốn ông này cung cấp chi tiết về các nhân chứng và lời chứng nào sẽ được cho phép.

Ông này cho tới nay đã từ chối làm vậy. "Chúng tôi vẫn đang bế tắc," ông nói, sau một cuộc họp ngắn với lãnh đạo thiểu số thượng viện của phe Dân chủ, ông Chuck Schumer.

Ông McConnell lãnh đạo phe đa số trong Thượng viện, với 53 thành viên Cộng hòa trong 100 ghế.

Ông McConnell đã gọi quá trình luận tội là "vội vàng, cẩu thả và không công bằng nhất" trong lịch sử.

Đảng Dân chủ hi vọng việc trì hoãn này sẽ khiến dư luận ủng hộ một phiên tòa đầy đủ hơn và phủ nhận việc ông Trump - tổng thống Mỹ thứ ba bị luận tội - được tha bổng nhanh chóng.

Đảng Dân chủ muốn ít nhất bốn trợ lý Nhà Trắng hiện tại và trước đây, những người nắm rõ vụ việc Ukraine, sẽ ra làm chứng.

Họ nói phiên tòa cần phải công bằng, các thượng nghị sỹ phải đóng vai trò thẩm phán công tâm, và rằng bình luận của ông McConnell chỉ ra rằng ông này không có kế hoạch để làm vậy. Ông này trước đó nói rằng các thượng nghị sỹ Cộng hòa sẽ "cộng tác triệt để" với nhóm của tổng thống.