Vì sao thanh niên Đức bi quan về đất nước?

Thứ Năm, 11 Tháng Mười 20189:00 SA(Xem: 5416)
Vì sao thanh niên Đức bi quan về đất nước?
bbc.com
Emily Schultheis BBC Capital

Một mùa hè hỗn loạn với người Đức. Bản quyền hình ảnh Getty Images
Image caption Một mùa hè hỗn loạn với người Đức.

Trong khi nhiều người hài lòng với tình hình tài chính của họ, thì một tình trạng chán trường chung trên toàn quốc xuất hiện sau một mùa hè hỗn loạn

Nền kinh tế Đức đang bùng nổ. Thất nghiệp ở mức thấp gần kỷ lục. Ở châu Âu và trên toàn thế giới, đất nước này được xem như một ngọn hải đăng của sự giàu có và hiệu quả làm việc.

Vậy tại sao thanh niên Đức giàu có này lại bi quan về tương lai của mình? Triển vọng công việc tốt, môi trường trong sạch, tỷ lệ tội phạm thấp, nhiều thời gian giải trí và nhiều điểm vui chơi văn hóa, giao thông tốt- còn điều gì mà không hài lòng? Nhưng có những vấn đề ngầm bên dưới có thể ảnh hưởng đến thế hệ trẻ.

Peter Matuschek, trưởng phòng phân tích chính trị tại Viện thăm dò ý kiến Forsa của Đức, nói rằng trong khi người Đức có xu hướng hài lòng với cuộc sống của mình, họ không tán thành đường hướng đất nước này đang đi.

Trong cuộc thăm dò mà Forsa đã làm cho đài truyền hình Đức RTL, 81% đã rất hài lòng hoặc hài lòng với tình hình tài chính của cá nhân họ; khi hỏi rộng hơn trên phạm vi đất nước, con số đó giảm 10%. Và trong khi 71% cho biết họ hài lòng với hệ thống chính trị của Đức vì nó được cho là hoạt động tốt, thì chỉ có 14% hài lòng với cách nó đang hoạt động.

Thí dụ, khi nói đến nền kinh tế, Matuschek nói với BBC Capital rằng nhận thức đã thay đổi đáng kể trong năm qua. Khi được hỏi liệu nền kinh tế sẽ tốt hơn lên hay xấu đi thì, trong tháng 1, hai ý kiến này của người Đức là tương đối bằng nhau. Tuy nhiên, từ mùa hè, đã có sự dịch chuyển gần 20% về phía cho là sẽ 'xấu đi'.

Và trong khi giả thiết có thể đây là hiện tượng của những người Đức lớn tuổi, nó cũng là ý kiến của thế hệ trẻ. Khi nhìn vào nước Anh sau khi bầu Brexit, dữ liệu cho thấy rằng những người trẻ tuổi cảm thấy họ đã phải gánh vác những khó khăn của cha mẹ và ông bà mình- và tương lai chính trị của họ bị định đoạt bởi thế hệ đi trước.

Nói cho công bằng, đó là một mùa hè hỗn loạn với người Đức. Một cuộc đương đầu công khai về việc di cư suýt nữa gây lật đổ chính phủ. Mesut Özil, một thành viên của đội tuyển bóng đá quốc gia Đức, gốc Thổ Nhĩ Kỳ, đã ra đi vào mùa hè khi cáo buộc các thành viên đội tuyển và người hâm mộ là phân biệt chủng tộc. Sự việc này dẫn đến các cuộc thảo luận rộng rãi hơn về sự gia tăng phân biệt chủng tộc hàng ngày ở Đức.

Bản quyền hình ảnh Getty Images
Image caption Giá nhà đã tăng 80% tại các thành phố lớn kể từ năm 2009 và giá thuê nhà cũng tăng, theo báo cáo gần đây của ngân hàng Deutsche

Và vào cuối tháng 8, cảnh quay video của những người phái cực hữu nổi loạn và rượt đuổi theo người nước ngoài trên đường phố ở Chemnitz, một thị trấn của bang Saxony Đông nước Đức, đã làm rung chuyển đất nước và đặt lại các câu hỏi về mức độ mà Đức đã học được từ quá khứ.

Một cảm giác khủng hoảng đã diễn ra trong truyền thông Đức. Cuối tháng 6, ngay sau khi đội tuyển quốc gia Đức không tiến được vào vòng hai của World Cup, tạp chí Đức Der Spiegel đã đưa tựa đề ngoài bìa: "Ngày xửa ngày xưa, đã có một đất nước hùng mạnh". "Các cuộc khủng hoảng về chính trị, kinh tế và thể thao là kết quả của sự tự mãn," Der Spiegel viết. "Làm sao có thể đến nỗi này?"

Điều này kéo theo sau những lời tuyên bố cũng u ám tương tự về làn sóng gây sốc mùa hè và những thay đổi khí hậu có thể ảnh hưởng đến nước Đức.

Vậy chính xác là điều gì đang xảy ra? Mặc dù những cảm giác bi quan này có vẻ giống như một cơn bão truyền thông trong một tách trà, nhưng các dữ liệu và các cuộc trò chuyện với thanh niên Đức cho thấy rõ nét hiện tượng này.

Đối với lớp trẻ, phần lớn sự bi quan này xuất phát từ việc họ chứng kiến sự phát triển mạnh của đảng chính trị cực hữu 'Sự Lựa Chọn Cho Nước Đức' (AfD). Nhiều người cảm thấy nó là sự tách biệt với cách mà nước Đức thảo luận về chính trị và chính sách.

Till Baaken, một nhân viên phi chính phủ 28 tuổi ở Berlin, cho biết ảnh hưởng ngày càng tăng của chủ nghĩa dân túy cực hữu nghĩa là cuộc đối thoại trong nước về chính trị và truyền thông bị chi phối bởi các chủ đề mới ngày càng có tính thù hận.

Từ khi phái cực hữu phát triển, "tôi thấy có vẻ như toàn bộ việc thảo luận chính trị là về di cư và thù hận và tội phạm," anh nói. "Nó không tập trung vào những vấn đề thực sự mà chúng tôi sẽ có, hoặc đang có vào lúc này."


Bản quyền hình ảnh Getty Images
Image caption Nước Đức được xếp hạng trên trung bình về giáo dục và kỹ năng, về sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống, về việc làm và thu nhập, sự giàu có và cảm nhận hạnh phúc, theo OECD

Thay vì tập trung vào việc di cư, Baaken nói, chính phủ nên dành nhiều thời gian hơn để cải thiện hệ thống chăm sóc sức khỏe, đầu tư nhiều hơn vào giáo dục và cân nhắc cách để chuẩn bị cho thế hệ trẻ có được hưu trí an toàn.

Jule Löw, một sinh viên 24 tuổi ở Berlin, cho biết sự kiện ở Chemnitz là một lời nhắc nhở đáng buồn là nước Đức đã không học được đầy đủ từ lịch sử nước mình. "Gần cả cuộc sống của tôi, tôi nghĩ rằng với những điều mà chúng tôi học được, chủ nghĩa dân tộc Đức và lịch sử của thế kỷ trước- rằng chúng tôi phải để lại điều đó sau lưng, chủ nghĩa dân tộc và phân biệt chủng tộc," cô nói. "Nhưng thực tế lại là khác,"

Điều đã xảy ra ở Chemnitz có vẻ như là một sự kiện riêng biệt, Löw nói tiếp, nhưng đó là bằng chứng cho thấy các sự kiện tương tự có thể diễn ra ở bất cứ đâu trong nước nếu diễn ngôn không thay đổi đi. "Trong khu phố của tôi, cho đến bây giờ nó chưa xảy ra," cô nói. "Nhưng Chemnitz lúc này không còn xa lắm so với nơi đây nữa đâu."

Ngoài ra còn có một cảm giác, ngay cả nếu mọi thứ đang diễn ra tốt đẹp ở đây, rằng Đức đang trên bờ vực của các vấn đề lớn hơn về tài chính và xã hội. Nói cách khác, nhiều thanh niên Đức có thể cảm thấy họ hiện đang ở trong một vị thế tốt, nhưng họ sợ rằng rồi sau này sẽ không còn như thế nữa.

"Chúng tôi đang bình thường, hoặc tôi đang bình thường vào lúc này. Nhưng rõ ràng nếu ta nhìn vào tương lai 5-10 năm nữa, ta sẽ tới một điểm rẽ nhất định … về cách thức phát triển đất nước," Baaken nói. "Tôi nghĩ rằng mọi người có chút lo lắng về diễn biến tới với sự gia tăng của chủ nghĩa dân túy cánh hữu, và với nhà nước không đầu tư đủ mức cho giáo dục và cơ sở hạ tầng, và cho tương lai chúng tôi."

So với những người cùng lứa tuổi với họ ở nhiều nước châu Âu khác, thì nhìn bề ngoài mọi thứ có vẻ tốt với thanh niên Đức. Thất nghiệp ở thanh niên ở đây là 6,4% năm 2017, thấp hơn nhiều so với các nước EU như Ý hay Hy Lạp. Nhưng vẫn còn một cảm giác dai dẳng rằng thế hệ cũ đang không tập trung đủ mức độ vào các lĩnh vực sẽ tác động đến giới trẻ.


Bản quyền hình ảnh Getty Images
Image caption Ngôi sao Mesut Özil rời bỏ đội tuyển quốc gia Đức sau khi đội này thất bại tại World Cup, với lý do có sự phân biệt chủng tộc của các thành viên đội tuyển và người hâm mộ.

Giá nhà đã tăng 80% ở các thành phố lớn kể từ năm 2009, theo một báo cáo gần đây của ngân hàng Deutsche. Giá thuê nhà cũng tăng, và có sự thiếu hụt trên phạm vi quốc gia khoảng một triệu đơn vị nhà ở. Trong khi đó, một báo cáo gần đây của OECD, cho rằng sự lão hóa dân số nhanh chóng "sẽ thách thức tính bền vững tài chính của chương trình hưu trí công cộng".

"Đời sống chính trị lúc này ở Đức là dành nhiều hơn cho những người trung niên (sinh ra sau Thế Chiến II), không phải cho thế hệ trẻ," Aaron Hinze, 24 tuổi, làm việc trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe ở Berlin, nói. "Khi bạn nhìn vào tương lai và bạn hỏi ai sẽ trả tiền hưu trí cho tôi khi tôi về già? Chẳng có ai cả."

Việc người Đức bi quan về tương lai của họ không có nghĩa là những người khác ở nước ngoài cũng thấy buồn chán như thế. Ở những nơi khác ở châu Âu và trên thế giới, Đức vẫn là vùng đất dễ sinh sống mà nhiều người trẻ thích chuyển đến ở.

Dino Cviko, một sinh viên báo chí 24 tuổi ở Sarajevo, nói với BBC Capital rằng anh hy vọng sẽ chuyển đến Đức khi anh học xong- ngay cả khi nếu như phải bỏ nghề báo chí. "Hầu hết chúng tôi thực sự muốn di chuyển khỏi nơi đây, khỏi Bosnia," anh nói. "Đặc biệt để tới Đức, đất hứa của chúng tôi."

Bài tiếng Anh trên BBC Capital

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn