Tin Tức Khắp Nơi Mới Nhát 13 -4 -2024: NÓNG: Iran phát động tấn công Israel
Thứ Bảy, 13 Tháng Tư 20246:15 CH(Xem: 570)
*********
NÓNG: Iran tấn công Israel
Từ Tel Aviv, người phát ngôn Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) Daniel Hagari tuyên bố Israel đã "ngăn chặn phần lớn" các cuộc tấn công từ Iran.
IDF ước tính Iran đã phóng hơn 200 loại drone, bao gồm máy bay không người lái sát thủ, tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình, theo CNN.
"Máy bay của chúng tôi vẫn đang ở trên không để đánh chặn các mục tiêu và chúng tôi sẵn sàng đối phó với mọi mối đe dọa sẽ đến với Israel. Chúng tôi sẽ làm mọi thứ cần làm để bảo vệ nhà nước Israel", ông Hagari tuyên bố.
Trước đó, Israel thông báo một loạt máy bay không người lái (drone) của Iran đã được phóng về hướng Israel, và các hệ thống phòng thủ Israel đã sẵn sàng bắn hạ chúng.
Người phát ngôn quân đội Israel Daniel Hagari thời điểm đó cho hay thời gian để các drone này bay tới Israel sẽ mất vài giờ.
Iran phóng hàng chục máy bay không người lái và tên lửa đạn đạo tấn công Israel
Theo truyền thông Iran, lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran cũng xác nhận họ đã phóng hàng chục máy bay không người lái và tên lửa nhằm vào các mục tiêu ở Israel.
Người phát ngôn Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ Adrienne Watson cho biết Tổng thống Joe Biden đang được nhóm an ninh quốc gia của ông cập nhật về tình hình và đang giữ liên lạc với các quan chức Israel cũng như các đối tác và đồng minh của Mỹ.
Hãng tin Reuters bình luận việc Iran tấn công Israel có thể gây leo thang căng thẳng giữa Iran và Israel. Phía Mỹ đã cam kết ủng hộ Israel.
Nhiều tiếng nổ và ánh sáng lóe trên bầu trời Tel Aviv
Phóng viên Hamdah Salhut của đài Al Jazeera tường thuật Israel đang tổ chức "đánh chặn chủ động" các cuộc tấn công sắp tới của Iran trên bầu trời thủ đô Tel Aviv.
Nhiều camera của Al Jazeera ghi được nhiều ánh sáng lóe lên trên bầu trời thành phố Tel Aviv vào ban đêm.
Nữ phóng viên này cho biết thêm còi báo động đang vang lên khắp Israel, bao gồm thủ đô Tel Aviv.
Hãng thông tấn IRNA của Iran cũng đưa tin loạt tên lửa đạn đạo đầu tiên đã bắn về phía Israel.
Đã có nhiều tiếng nổ trên bầu trời Tel Aviv, dường như là từ các đòn đánh chặn của phòng không Israel, theo CNN. Ngoài ra, còn có báo cáo về các vụ nổ ở khu vực Beersheba, Biển Chết và Hebron ở Bờ Tây, cùng với cao nguyên Golan ở biên giới với Syria.
Hệ thống Vòm sắt của Israel đã tiến hành các cuộc đánh chặn ở một số địa điểm. Còi báo động vang lên nhiều nơi ở Israel khi hệ thống phòng không được kích hoạt.
Các vụ đánh chặn được quan sát thấy từ nhiều khu vực của Israel bao gồm TP Safed, vùng Hanaton, khu vực gần Modi'in-Maccabim-Re'ut, Nazareth và Cao nguyên Golan.
Theo cơ quan dịch vụ khẩn cấp của Israel, một cậu bé 10 tuổi đã bị thương nặng do mảnh đạn văng từ tên lửa đánh chặn một quả đạn của Iran tấn công Israel. Cậu bé sống ở vùng Negev thuộc miền nam Israel, cậu bị thương ở đầu, bất tỉnh và đã được đưa đến bệnh viện.
Iran cảnh báo các nước không được cho Israel mượn không phận
Bộ trưởng Quốc phòng Iran Mohammad Reza Ashtiani cảnh báo bất kỳ nước nào cho phép Israel sử dụng không phận hoặc lãnh thổ để tấn công Iran sẽ "đối mặt với phản ứng quyết liệt" từ Tehran, Đài CNN dẫn Hãng thông tấn IRNA (Iran).
Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran ngày 14-4 cũng tuyên bố bất cứ mối đe dọa nào từ Mỹ và Israel sẽ gặp phải phản ứng đáp trả của Tehran, Reuters dẫn thông tin từ truyền hình nhà nước Iran.
Còn Bộ Ngoại giao Iran tuyên bố sẽ không ngần ngại thực hiện thêm "các biện pháp phòng thủ" để bảo vệ lợi ích của nước này trước các động thái gây hấn quân sự.
"Trong trường hợp cần thiết, Iran sẽ không ngần ngại thực hiện các biện pháp phòng thủ hơn nữa để bảo vệ lợi ích hợp pháp của mình trước bất kỳ hành động gây hấn quân sự và sử dụng vũ lực bất hợp pháp nào", Iran tuyên bố.
Đồng thời, Iran tái khẳng định cam kết với các nguyên tắc của Hiến chương Liên Hiệp Quốc và luật pháp quốc tế.
Trong khi đó sáng 14-4, nhóm Hezbollah đóng tại Lebanon cũng tuyên bố đã phóng hàng chục rocket Katyusha nhắm vào trụ sở phòng không của Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) tại khu vực doanh trại Kaila trên cao nguyên Golan.
Mỹ bắn hạ dorne Iran nhằm vào Israel
Phía Mỹ, các quan chức quốc phòng thông tin lực lượng Mỹ trong khu vực đã đánh chặn và tiếp tục hạ máy bay không người lái của Iran nhằm vào Israel.
"Lực lượng của chúng tôi vẫn sẵn sàng cung cấp hỗ trợ phòng thủ và bảo vệ lực lượng Mỹ hoạt động trong khu vực", vị này nói.
Theo đài Al Jazeera, quân đội Israel cảnh báo cư dân ở "các khu vực chiếm đóng", bao gồm cao nguyên Golan, Nevatim, Dimona, và Eilat, phải ở gần các nơi được bảo vệ cho đến khi nhận thông báo tiếp theo.
Nevatim là một địa điểm đặt căn cứ không quân của Israel. Israel có một lò phản ứng hạt nhân ở vùng ngoại ô Domona. Bên cạnh đó, Eilat là nơi có cảng Biển Đỏ, thường xuyên bị nhóm Houthi (Yemen) tấn công liên tục trong lúc nổ ra xung đột giữa Hamas và Israel ở Gaza.
Liên Hiệp Quốc và các nước lên án vụ tấn công
Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres lên án mạnh mẽ cuộc tấn công quy mô lớn của Iran nhắm vào Israel.
"Tôi vô cùng lo lắng về mối nguy hiểm thực sự của sự leo thang tàn khốc trên toàn khu vực. Tôi kêu gọi tất cả các bên kiềm chế tối đa để tránh bất kỳ hành động nào có thể dẫn đến đối đầu quân sự lớn trên nhiều mặt trận ở Trung Đông", ông nói.
Phản ứng trước đòn tấn công vào Israel, Thủ tướng Anh Rishi Sunak tuyên bố "lên án bằng những ngôn từ mạnh mẽ nhất cuộc tấn công liều lĩnh của chế độ Iran nhằm vào Israel".
"Anh sẽ tiếp tục đứng lên bảo vệ an ninh của Israel và của tất cả các đối tác trong khu vực bao gồm Jordan và Iraq. Chúng tôi đang làm việc cùng các đồng minh để ổn định tình hình và ngăn chặn tình hình leo thang thêm. Không ai muốn chứng kiến cảnh đổ máu nhiều hơn nữa", ông Sunak tuyên bố.
Ngoại trưởng Pháp Stéphane Séjourné cũng lên án mạnh mẽ cuộc tấn công của Iran vào Israel, đồng thời nhắc lại tình đoàn kết và "cam kết của Pháp đối với an ninh của Israel".
Hà Lan đánh giá tình hình Trung Đông đang rất đáng lo ngại. Áo và Czech cũng bày tỏ sự ủng hộ Israel sau vụ tấn công.
Iran: "Cuộc tấn công Israel phù hợp với Hiến chương Liên Hiệp Quốc"
Phái đoàn Iran tại Liên Hiệp Quốc thông báo trên mạng xã hội X rằng các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa của nước này được thực hiện theo điều 51 của Hiến chương Liên Hiệp Quốc.
Theo đó, Iran có quyền tự vệ chính đáng, đáp lại cuộc tấn công ngày 1-4 của Iran vào đại sứ quán của nước này ở thủ đô Damascus, Syria.
Động thái của Iran đã được cộng đồng quốc tế dự đoán từ nhiều ngày trước.
Lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei đã tuyên bố Israel "phải bị trừng phạt và sẽ bị trừng phạt", sau vụ cáo buộc Israel tấn công tòa nhà lãnh sự quán trong khu phức hợp Đại sứ quán Iran tại Damascus, Syria hôm 1-4 khiến 3 tướng Iran thiệt mạng.
Văn phòng Thủ tướng Israel Netanyahu cho biết đất nước của ông "sẵn sàng đáp ứng mọi nhu cầu an ninh của Nhà nước Israel, cả về phòng thủ lẫn tấn công".
Báo Wall Street Journal dẫn lời một quan chức cấp cao Mỹ cho biết trước khi Iran tấn công Israel, Washington yêu cầu Israel cân nhắc cẩn thận phản ứng của mình trước bất kỳ cuộc tấn công nào của Iran và lưu ý đến khả năng phản ứng này có thể gây leo thang căng thẳng hơn nữa.
Trong cuộc điện đàm tuần này, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant nói với người đồng cấp Mỹ Lloyd Austin rằng "một cuộc tấn công trực tiếp của Iran sẽ đòi hỏi Israel phải có phản ứng thích hợp chống lại Iran".
Mười tổ chức XHDS kêu gọi Mỹ không bán vũ khí cho Bộ Công an Việt Nam
RFA
4–5 minutes
Mười tổ chức XHDS kêu gọi Mỹ không bán vũ khí cho Bộ Công an Việt Nam
Một nhóm mười tổ chức xã hội dân sự Việt Nam ở trong nước và hải ngoại gửi thư chung cho Bộ Thương mại Hoa Kỳ với đề nghị xem xét việc xuất khẩu vũ khí và thiết bị an ninh cho Bộ Công an Việt Nam vì quan ngại lạm dụng trong việc đàn áp dân chúng.
Thư chung do Mạng lưới Nhân quyền Việt Nam khởi xướng, được gửi cho Bộ trưởng Gina Raimondo vào ngày 11/4, gần một tháng sau khi một phái đoàn gồm đại diện nhiều công ty Hoa Kỳ dẫn đầu bởi Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ-ASEAN (US ABC) tới Hà Nội và gặp gỡ với Bộ Công an Việt Nam.
Dự thảo của bản ghi nhớ giữa hai bên xác định năm lĩnh vực quan tâm của phía Hoa Kỳ, đó là công nghệ phát hiện và phòng ngừa tội phạm, phân tích dữ liệu lớn, dịch vụ hàng không (trực thăng) và an ninh mạng.
Trong thư chung, các tổ chức ký tên bày tỏ quan ngại:
“Việc bán vũ khí và thiết bị an ninh một cách vô trách nhiệm cho Công an Việt Nam, trong những trường hợp đó, chắc chắn sẽ củng cố mô hình đàn áp nhân quyền nhất quán của lực lượng này và mâu thuẫn với các cam kết của Chính quyền Biden là đặt nhân quyền làm trung tâm trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ.”
Nói với Đài Á Châu Tự Do (RFA) qua điện thoại ngày 12/4, Tiến sỹ Nguyễn Bá Tùng, Trưởng ban điều hành của Mạng lưới Nhân quyền Việt Nam, khẳng định:
“Công an đối với cộng sản là khí cụ để bảo vệ chế độ. Từ xưa đến nay trong chế độ cộng sản, công an là lực lượng dùng để đàn áp người dân chứ không phải là để chống ngoại xâm, cho nên cung cấp vũ khí thiết bị an ninh cho công an tức là giúp cho công an đàn áp người dân.
Những thiết bị an ninh tối tân nếu rơi vào tay an ninh thì sẽ rất là nguy hiểm. Những nhà bất đồng chính kiến và đồng bào của chúng ta ở quê nhà sẽ càng khốn đốn hơn vì sẽ bị đàn áp nặng nề hơn với những vũ khí tối tân hơn.”
Thư chung trích dẫn báo cáo của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ về Thực hành Nhân quyền ở Việt Nam trong đó nói “báo cáo đáng tin cậy cho thấy các thành viên của lực lượng an ninh đã có nhiều hành vi vi phạm” bao gồm “các vụ giết người trái pháp luật hoặc tùy tiện của chính phủ; tra tấn và đối xử tàn ác, vô nhân đạo hoặc hạ nhục của các cơ quan chính phủ.”
Tiến sỹ Nguyễn Bá Tùng cho rằng Bộ Thương mại Hoa Kỳ cần phải xét lại quyết định cung cấp giấy phép cho các nhà sản xuất những thiết bị an ninh và vũ khí cho công an Việt Nam.
Ông cũng cho biết trong thời gian tới, các tổ chức XHDS Việt Nam sẽ vận động dân biểu và thượng nghị sỹ liên bang Hoa Kỳ về vấn đề này.
Một nhà hoạt động ở Hà Nội không muốn công khai danh tính vì lý do an ninh, cho RFA biết trong khoảng hai thập niên gần đây, lực lượng an ninh thường xuyên sử dụng các thiết bị hiện đại để đối phó với sự phản đối ôn hoà của người dân, như phá rối biểu tình bằng máy phá sóng điện thoại để cắt đứt liên lạc giữa người biểu tình với nhau hay giữa người biểu tình với bên ngoài, sử dụng máy phát âm thanh có công suất lớn (LRAD) để giải tán biểu tình.
Tuy nhiên, ông cho rằng để trấn áp người dân và giới hoạt động, thì lực lượng công an Việt Nam không cần mua thêm các vũ khí, thiết bị hiện đại. Với những gì Việt Nam hiện có, tự sản xuất cũng thừa sức đối phó với người dân tay không tấc sắt.
Trong cuộc trả lời phỏng vấn gần đây của RFA, Giáo sư Carl Thayer từ Đại học Quốc gia Úc (Canberra) cho rằng Hoa Kỳ nên cho phép các nhà thầu an ninh xuất khẩu thiết bị và công nghệ liên quan để trợ giúp Bộ Công an Việt Nam chống tội phạm xuyên quốc gia, cướp biển, rửa tiền, buôn người, buôn bán trái phép ma túy và tiền chất, tội phạm mạng, tội phạm công nghệ cao, và khủng bố và tài trợ khủng bố.
Theo vị chuyên gia về chính trị Việt Nam, việc xuất khẩu chỉ nên giới hạn ở những thiết bị kiểm soát đám đông không gây sát thương để cung cấp cho các đơn vị cảnh sát cơ động mới thành lập có nhiệm vụ đối phó với tội phạm bạo lực, bạo loạn và khủng bố.
Phóng viên gửi email cho Bộ Thương mại Hoa Kỳ và Bộ Ngoại giao Việt Nam với đề nghị bình luận về thư ngỏ của mười tổ chức XHDS Việt Nam nhưng chưa nhận được phản hồi.
Vạn Thịnh Phát: Án tử hình bà Trương Mỹ Lan qua góc nhìn quốc tế
6–7 minutes
Là vụ án kinh tế lớn nhất lịch sử Việt Nam, vụ Vạn Thịnh Phát và bản án tử hình đối với bà Trương Mỹ Lan được báo chí quốc tế đặc biệt quan tâm.
Kết thúc phiên tòa sơ thẩm, bà Trương Mỹ Lan bị tuyên án tử hình về tội tham ô tài sản, 20 năm tù về tội vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, 20 năm tù về tội đưa hối lộ. Tổng hợp hình phạt là tử hình.
Bà Lan là một trong số ít nữ doanh nhân bị tuyên mức án tử hình về tội kinh tế trong lịch sử tố tụng Việt Nam.
Hiện tại, gia đình và luật sư của bà Lan cho biết với Reuters là sẽ kháng cáo. Tuy nhiên, theo thông tin mới nhất, chưa có đơn kháng cáo gửi tới tòa.
Bên cạnh những ý kiến cho rằng vụ xét xử thể hiện quy mô rộng lớn và sự hiệu quả của chiến dịch “đốt lò”, cũng có những đánh giá khác.
Có sự bảo kê chính trị?
Reuters đánh giá rằng vụ xét xử bà Trương Mỹ Lan là một kết quả đáng kể của chiến dịch chống tham nhũng, hay còn gọi là “đốt lò”, của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Tính tới nay, chiến dịch “đốt lò” đã khiến hàng loạt quan chức cấp cao nhà nước và nhiều giám đốc điều hành, chủ doanh nghiệp lớn bị truy tố hoặc buộc phải từ chức.
Tuy nhiên, thực tế này chưa hẳn là bằng chứng cho thấy cuộc chiến chống tham nhũng hiệu quả.
Theo Báo cáo Chỉ số Hiệu quả Quản trị và Hành chính công cấp tỉnh ở Việt Nam năm 2023 (PAPI 2023) của Chương trình Phát triển của Liên Hợp Quốc (UNDP), thủ đô Hà Nội và trung tâm tài chính TP Hồ Chí Minh đều có mức kiểm soát tham nhũng trong khu vực công là “trung bình thấp”.
Trả lời tạp chí Time, tiến sĩ Nguyễn Khắc Giang, nghiên cứu viên khách mời thuộc Viện ISEAS, đánh giá rằng phiên tòa của bà Lan là một ví dụ điển hình của chiến dịch chống tham nhũng, ngay cả trong khu vực tư nhân.
Tuy nhiên, Giáo sư Alexander Vuving từ Trung tâm Nghiên cứu An ninh châu Á - Thái Bình Dương, lại cho rằng:
"Tôi không nghĩ điều này sẽ gia tăng lòng tin vào bộ máy [của Việt Nam]. Đối với các doanh nghiệp, đây lại là một ví dụ nữa về việc quan chức đấu đá, về tham nhũng và về sự bất ổn của môi trường [Việt Nam]."
Theo Time, bà Lan ắt phải có móc nối hoặc nhận sự bảo trợ từ những nhân vật có quyền lực để có thể xây dựng một đế chế bất động sản ở Việt Nam, nơi mà đất đai đều thuộc quyền sở hữu của nhà nước.
Bài viết cho rằng sự việc này là một phần của chiến dịch thanh trừng nội bộ của Đảng Cộng sản Việt Nam, một động thái âm thầm, kín đáo và không lọt vào tầm mắt của công chúng.
Time đánh giá rằng ông Hải và ông Quân rất có thể chính là những người đã hậu thuẫn cho sự thăng tiến của bà Lan và cũng là lý do tại sao bà Lan bị hạ bệ.
Trả lời BBC News Tiếng Việt, ông Carl Thayer, giáo sư danh dự về chính trị tại Đại học New South Wales (Úc), có ý kiến tương đồng:
“Lê Thanh Hải và mạng lưới của ông ta rất có thể đã tạo điều kiện cho bà Lan thăng tiến. Tại sao ông Hải và đồng phạm không bị kỷ luật thêm vì tham gia vào các hoạt động gian lận và tham ô của Lan vẫn là một câu hỏi bỏ ngỏ. Có lẽ đó là trường hợp ‘im lặng là vàng’.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng hiện đang tập trung vào các mạng lưới khu vực tư nhân của bà Lan để xóa bỏ những ảnh hưởng tàn dư của ông Lê Thành Hải và mạng lưới của ông ta, sức ảnh hưởng được cho là có khả năng chi phối tại thành phố lớn nhất Việt Nam [TP HCM].”
Giáo sư Thayer cho rằng mới chỉ có những quan chức cấp thấp bị đưa ra xét xử.
Ông David Brown, một cựu quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ có nhiều năm kinh nghiệm tại Việt Nam, trả lời BBC News rằng bà Lan có lẽ được những nhân vật quyền lực bảo trợ, những người chi phối kinh tế và chính trị ở TP HCM trong nhiều thập kỷ.
Ông nhìn nhận những gì đang xảy ra là một nỗ lực tái khẳng định quyền lực của Đảng Cộng sản đối với văn hóa kinh doanh tự do tại miền Nam.
“Điều mà ông Nguyễn Phú Trọng và các đồng minh trong đảng của ông ta đang cố gắng làm là giành lại quyền kiểm soát Sài Gòn, hoặc ít nhất là ngăn chặn nó tuột khỏi tầm tay.”
“Từ trước cho đến năm 2016, Đảng Cộng sản ở Hà Nội gần như đã để cho nhóm mafia gốc Hoa này tung hoành. Nhóm này dù tỏ ra bề ngoài tuân thủ chính quyền nhưng cùng lúc lại tìm cách bòn rút nguồn lực và của cải của thành phố để phục vụ lợi ích riêng.”
Còn những tác động nào nữa?
Theo AP News, quy mô của vụ án Vạn Thịnh Phát khiến giới phân tích đặt ra nhiều nghi vấn liệu các ngân hàng hoặc doanh nghiệp khác có sai phạm tương tự hay không.
Họ đánh giá rằng điều này có thể làm giảm triển vọng kinh tế của Việt Nam và làm cho các nhà đầu tư nước ngoài lo lắng.
Lĩnh vực bất động sản tại Việt Nam đã bị ảnh hưởng đặc biệt nặng nề: Ước tính có khoảng 1.300 công ty bất động sản rút khỏi thị trường vào năm 2023. Các nhà phát triển bất động sản đã thực hiện chính sách hạ giá và tặng quà khuyến mãi bằng vàng để thu hút người mua nhưng không thay đổi được tình hình. Tuy nhiên, các nỗ lực ấy không có nhiều tác dụng.
Mặc dù giá cho thuê mặt bằng cửa hiệu đã giảm một phần ba tại TP HCM, số mặt bằng cho thuê còn trống tại khu vực trung tâm thành phố vẫn còn rất nhiều, theo AP.
Vụ án Vạn Thịnh Phát kéo theo một chuỗi công ty lớn, trong và cả ngoài hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát, bị ảnh hưởng. Do đó, tác động của nó đến nền kinh tế hẳn lớn hơn rất nhiều so với những con số được nêu trong hồ sơ vụ án.
Vụ xét xử bà Lan, vụ phế truất ông Thưởng và các màn bắt giữ liên miên trong chiến dịch đốt lò, theo giới quan sát, có thể tạo nên một không khí lo sợ và đề phòng. Từ đó, giới quan chức của chính quyền có thể sẽ trở nên chần chừ hơn trong việc ra quyết sách, dẫn đến trễ nải trong khu vực công.
Hiện đã một số doanh nghiệp phàn nàn về những “bế tắc quan liêu” do các nhà chức trách hiện quá sợ hãi mà không dám thực hiện công việc của họ, theo Time.
Ngày 12/4, CNN dẫn lời giáo sư Zachary Abuza:
"Đảng Cộng sản Việt Nam muốn thể hiện rằng chiến dịch chống tham nhũng của họ đang hoạt động hiệu quả. Tuy nhiên, họ không thể che giấu sự thật rằng họ đã cố tình phớt lờ và cho phép việc hối lộ ồ ạt diễn ra."
Thủ tướng Đức đi Trung Quốc: Chính sách trợ giá hàng xuất khẩu của Bắc Kinh là trọng tâm
Trọng Thành
3–4 minutes
Thủ tướng Đức Olaf Scholz công du Trung Quốc ba ngày, từ 13-16/04. Chuyến công du với mục tiêu cải thiện quan hệ kinh tế song phương Đức – Trung diễn ra đúng vào lúc Bắc Kinh đang ngày càng bị phương Tây chỉ trích về chính sách trợ giá mạnh mẽ cho hàng xuất khẩu, đặc biệt trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, và các hậu thuẫn gia tăng đối với Nga, quốc gia xâm lược Ukraina.
Đăng ngày:
3 phút
Thủ tướng Đức dẫn đầu một phái đoàn lớn, bao gồm ba bộ trưởng, Nông Nghiệp, Môi Trường và Giao Thông, cùng lãnh đạo của nhiều tập đoàn kinh tế hàng đầu nước Đức, như Siemens, Mercedes, Bayer, BMW… Phái đoàn Đức dự kiến đến ba thành phố Trùng Khánh, Thượng Hải và Bắc Kinh. Olaf Scholz có kế hoạch hội kiến với chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và thủ tướng Lý Cường vào ngày 16/04/2024.
Cải thiện quan hệ kinh tế song phương là trọng tâm chuyến công du của thủ tướng Đức. Theo Nis Grünberg chuyên gia chính của Viện Mercator chuyên về Trung Quốc, quan hệ kinh tế Đức – Trung đang ngày càng bất lợi cho Berlin, với việc xuất khẩu Đức sang Trung Quốc sụt giảm mạnh, chỉ còn tương đương với mức xuất khẩu của năm 2014.
Một điều tra được công bố trước chuyến công du của thủ tướng Scholz cho thấy, gần hai phần ba doanh nghiệp Đức hoạt động tại Trung Quốc cho biết bị phân biệt đối xử. Đối với ông Maximilian Butek, chủ tịch Phòng thương mại Đức ở miền đông Trung Quốc, việc mở cửa thị trường Trung Quốc là điều sống còn : Để mất thị trường này có thể còn gây thiệt hại hơn là các lợi ích thu được từ việc tăng thuế với hàng hóa Trung Quốc.’’
Tuy nhiên, theo Reuters, thủ tướng Đức cũng đại diện cho cả tiếng nói của châu Âu trong chuyến công du Trung Quốc. Vấn đề Trung Quốc trợ giá cho hàng hóa xuất khẩu khiến doanh nghiệp châu Âu điêu đứng, sẽ phải là một trọng tâm khác của chuyến công du.
Theo một nghiên cứu được công bố trong tuần của Viện Kiel, mức trợ giá của Nhà nước Trung Quốc cho các doanh nghiệp cao gấp từ 3 đến 9 lần so với các nước thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế - OCDE, như Đức hay Mỹ. Hôm thứ Ba vừa qua, Bruxelles mở điều tra về cáo buộc Trung Quốc trợ giá cho các nhà sản xuất thiết bị điện gió, tiếp theo các điều tra nhắm vào các lĩnh vực xe hơi, đường sắt và điện mặt trời.
Phủ tổng thống Pháp cho biết thủ tướng Đức và tổng thống Emmanuel Macron đã có buổi làm việc trực tuyến trước khi ông Scholz lên đường sang Bắc Kinh. Hai bên khẳng định ‘‘sẽ phối hợp đặc biệt trong việc bảo vệ chủ trương ‘‘tái cân bằng’’ quan hệ thương mại Liên Âu – Trung Quốc’’. Hai lãnh đạo Pháp Đức cũng khẳng định, cần nhấn mạnh với phía Trung Quốc về ‘‘tác động của cuộc chiến tranh tại Ukraina đến an ninh của châu Âu’’. Trước chuyến công du của ông Scholz, chính quyền Đức cho biết việc tổ chức chuyến công du Trung Quốc của thủ tướng Đức đã được phối hợp với Hoa Kỳ, Liên Âu và Pháp.
Trung Quốc và Việt Nam thiết lập một đường dây nóng mới về hải quân
Thanh Phương
3–4 minutes
Trung Quốc và Việt Nam vừa đồng ý thiết lập một đường dây nóng mới về hải quân, một hành động mà các nhà quan sát xem là một thông điệp gởi đến Manila trong bối cảnh căng thẳng gia tăng với Bắc Kinh ở vùng Biển Đông tranh chấp.
Đăng ngày:
3 phút
Cụ thể, theo báo chí trong nước, ngày 11/04/2024, trong chuyến đi Việt Nam, bộ trưởng Bộ Quốc Phòng Trung Quốc Đổng Quân và bộ trưởng Quốc Phòng Việt Nam Phan Văn Giang đã ký kết Bản ghi nhớ giữa hai bên về thiết lập đường dây nóng giữa Quân chủng Hải quân Việt Nam và Chiến khu Nam Bộ, Quân Giải phóng nhân dân Trung Quốc. Phạm vi quản lý của Chiến khu Nam Bộ bao gồm cả đảo Hải Nam của Trung Quốc cũng như các đơn vị của Trung Quốc đồn trú trên hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa ở Biển Đông. Bộ trưởng Quốc Phòng hai nước đã gặp nhau ở một khu vực gần biên giới Việt-Trung trong khuôn khổ Giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới Việt Nam –Trung Quốc lần thứ 8.
Hai nước cam kết tăng cường trao đổi và tăng cường các cơ chế hợp tác thường niên như đối thoại chiến lược quốc phòng, trao đổi hữu nghị quốc phòng biên giới và tuần tra chung ở Vịnh Bắc Bộ gần Biển Đông.
Nhật báo Hồng Kông South China Morning Post hôm 12/04/2024 trích dẫn một giáo sư tại Đại học Nghiên cứu Quốc tế Thượng Hải, chuyên về các vấn đề Việt Nam nhận định : "Bắc Kinh và Hà Nội đã đồng ý xây dựng một 'cộng đồng chia sẻ tương lai', cho nên hai bên sẽ không để cho vấn đề Biển Đông làm suy yếu mối quan hệ song phương tổng thể". Vị giáo sư này cho rằng : "Nếu Trung Quốc và Việt Nam giải quyết tốt vấn đề này, Philippines sẽ không đi quá xa trong việc khiêu khích Bắc Kinh".
Bắc Kinh và Hà Nội đạt được thỏa thuận nói trên trong bối cảnh căng thẳng ngày càng gia tăng giữa Trung Quốc và Philippines ở Biển Đông, với nhiều vụ đối đầu giữa các tàu của hai nước trong những tháng gần đây. Cho tới nay Bắc Kinh vẫn cáo buộc tàu Philippines cố tình đâm tàu hải cảnh Trung Quốc ở vùng tranh chấp trên Biển Đông.
Trong cuộc họp thượng đỉnh ba bên tại Washington hôm 11/04, tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr., tổng thống Mỹ Joe Biden và thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida đã bày tỏ "mối quan ngại sâu sắc" về hành vi "nguy hiểm và hung hăng" của Trung Quốc ở Biển Đông.
Thượng đỉnh Washington diễn ra vài ngày sau khi ba nước nói trên và Úc mở các cuộc tập trận chung ở Biển Đông, khiến Trung Quốc cũng tiến hành tuần tra tác chiến trên không và trên biển tại khu vực này.
Tờ báo Hồng Kông nhắc lại, đường dây nóng mới về hải giữa hai nước được thiết lập khoảng ba năm sau khi các tư lệnh hải quân Trung Quốc và Việt Nam đồng ý thiết lập cơ chế quản lý nguy cơ xung đột do tranh chấp chủ quyền Biển Đông.
*********
Cổ phiếu VinFast xuống đáy mới thấp chưa từng có, sau bản tin về thua lỗ trên Reuters
VOA Tiếng Việt
3–4 minutes
Giá cổ phiếu của hãng xe hơi Việt Nam VinFast rơi xuống mức đáy mới, thấp nhất từ trước đến nay, là 3,6 đô la khi thị trường Nasdaq ở Mỹ đóng cửa hôm thứ Sáu 12/4. Chỉ một ngày trước hãng tin Reuters đăng bài phân tích dài chỉ ra rằng VinFast thua lỗ nặng, tạo ra rủi ro cho cả tập đoàn mẹ là Vingroup.
Trong phiên giao dịch cuối cùng của tuần, cổ phiếu của VinFast với mã VFS tụt từ mức 4,03 đô la của cuối ngày hôm trước xuống dưới 3,7 đô la ngay trong ít giờ đầu phiên, sau đó dao động trên mức này một chút trong phần lớn thời gian và sát giờ đóng cửa chỉ còn có giá từ 3,59 đến 3,6 đô la.
Hôm thứ Sáu tuần trước, VFS cũng đã lập mức sàn tính đến thời điểm đó, và đến nay, sau 1 tuần, giá của cổ phiếu này lại mất thêm 14%. Từ đầu năm đến nay, VFS mất đi gần 54% giá trị.
Tình trạng giá cổ phiếu của VinFast giảm liên tục trong nhiều ngày xảy ra trong bối cảnh có nhiều tin bất lợi cho hãng như việc các thương hiệu Trung Quốc gồm Great Wall Motors, Chery, GAC, BYD… tuyên bố đẩy mạnh bán xe hoặc cân nhắc mở nhà máy ở Việt Nam và mới nhất là bài phân tích của Reuters về hoạt động kinh doanh thua lỗ của chính VinFast.
Bài viết dài hơn 1.000 từ của Reuters dựa vào báo cáo mà VinFast gần đây nộp cho cơ quan quản lý chứng khoán Mỹ cũng như những thông tin do hãng cung cấp, từ đó chỉ ra rằng hãng lỗ tổng cộng 5,7 tỷ đô la trong 3 năm vừa qua, trong khi số tiền đi vay tăng lên.
Song song với hai điều kể trên, giá cổ phiếu của hãng đã giảm hơn 38% kể từ khi niêm yết tại Mỹ vào tháng 8/2023, còn tính từ mức đỉnh đạt được trong cùng tháng đó, giờ đây VFS đã mất đi hơn 97% giá trị.
Những kết quả như vậy cho thấy rõ có những rủi ro đối với tập đoàn mẹ là Vingroup, Reuters nhận xét.
Vẫn bài báo cho biết trong năm 2023, VinFast đạt doanh thu 1,1 tỷ đô la nhưng 82% số đó là nhờ bán xe cho các công ty trong cùng tập đoàn Vingroup hoặc thuộc sở hữu của tỷ phú Phạm Nhật Vượng, ông chủ của cả tập đoàn lẫn VinFast.
Bên cạnh đó, hầu hết số xe bán lẻ của VinFast tại Việt Nam là qua các chương trình khuyến mại, tiếp thị thực hiện chung với hãng bất động sản Vinhomes cùng tập đoàn.
VinFast đưa ra thông tin rằng khoảng 70% lượng xe giao trong năm ngoái là cho hãng taxi GSM mà ông Vượng sở hữu 95%.
Reuters chỉ ra rằng GSM hoạt động theo hình thức tài xế là nhân viên của hãng này và các chiếc xe thuộc sở hữu của hãng, được xem là chiến lược “giúp hãng tăng trưởng nhanh chóng nhưng cũng làm tăng chi phí”.
Ông Kengo Kurokawa, đứng đầu công ty nghiên cứu Asia Plus, được Reuters trích lời nói rằng ông nghĩ mô hình kinh doanh của GSM không bền vững do “cơ cấu chi phí cao” và “khả năng sinh lời thấp” trên thị trường.
Với thực trạng VinFast bị thua lỗ, tỷ suất lợi nhuận ròng của Vingroup giảm gần một nửa trong năm 2023 xuống còn 1,2%, Reuter cho biết.
************
TIN TỔNG HỢP
RFI
5–6 minutes
Đăng ngày:
5 phút
(AP) - Ngành hàng không Mỹ yêu cầu chính quyền ngừng phê duyệt tăng chuyến bay khứ hồi với Trung Quốc. Trong thư gửi đến bộ trưởng Ngoại Giao và Giao Thông Vận Tải ngày 11/04/2024, các hãng hàng không và công đoàn phản ánh chính sách « chống cạnh tranh » của Trung Quốc vì Bắc Kinh đóng cửa thị trường với các hãng hàng không Mỹ khi đại dịch bùng phát và các quy định này vẫn ảnh hưởng đến hoạt động hàng không, công việc của nhân viên hàng không, lữ hành tại Mỹ. Trước đó, Washington đã nâng từ 35 lên thành 50 chuyến khứ hồi hàng tuần với Trung Quốc kể từ ngày 31/03 sau khi được Bắc Kinh hứa làm tương tự.
(AFP) - Niger tiếp nhận lô thiết bị quân sự Nga đầu tiên. Trong chương trình tối 11/04/2024, đài truyền hình Nhà nước Niger Télé Sahel cho biết, các chuyên gia huấn luyện thuộc bộ Quốc Phòng Nga đã tới Niamey ngày 10/04 cùng với lô hàng gồm « nhiều thiết bị quân sự đời mới » được chở trên máy bay vận tải Ilyushin Il-76. Nga sẽ « lập một hệ thống phòng không » có khả năng « kiểm soát toàn bộ không phận » của Niger. Đội ngũ chuyên gia Nga sẽ đào tạo quân nhân Niger « sử dụng hiệu quả hệ thống trên ».
(AFP) - Chuẩn bị công bố hồi ký của nhà đối lập Nga Alexeï Navalny. Gần hai tháng sau ngày ông Navalny qua đời, vợ của nhà đấu tranh Nga, Iloulia Navalnaia hôm 11/04/2024 thông báo cuốn hồi ký viết trong ngục tù sẽ ra mắt độc giả ngày 22/10/2024. Sách do nhà xuất bản Mỹ Knopf phát hành bằng 11 ngôn ngữ, mang tên Patriot. Sách sẽ được lưu hành « kể cả tại Nga ».
(AP) - Chủ tịch Quốc Hội Trung Quốc công du Bắc Triều Tiên. Ông Triệu Lạc Tế (Zhao Leji) bắt đầu chuyến công tác 3 ngày tại Bình Nhưỡng kể từ hôm qua 11/04/2024 và đã dành buổi làm việc đầu tiên để trao đổi với chủ tịch Quốc Hội Bắc Triều Tiên Choe Ryong Hae. Đôi bên nhấn mạnh đến việc tăng cường trao đổi hợp tác trong các lĩnh vực từ kinh tế đến chính trị, văn hóa theo như thông cáo chính thức của hãng tin Bắc Triều Tiên KCNA. Bắc Kinh là một trong hai điểm tựa chính của chế độ Kim Jong Un.
(AFP) - Trung Quốc đề nghị hỗ trợ quần đảo Tonga bảo đảm an ninh cho hội nghị trong vùng Thái Bình Dương. Thông báo được Bắc Kinh đưa ra vào sáng nay 12/04/2024, Trung Quốc đồng thời bác bỏ mọi cáo buộc can thiệp vào công việc nội bộ của quần đảo trong vùng Thái Bình Dương này. Tonga với hơn 110.000 ngàn dân cư cho biết không sẵn sàng bảo đảm an ninh cho hội nghị Thái Bình Dương dự trù mở ra vào ngày 26/08/2024, quy tụ 26 quốc gia trong vùng.
(AFP) - Hội chợ sách Paris, Québec là khách mời danh dự. Sự kiện văn hóa quan trọng này của Paris mở ra từ hôm nay 12/04 và sẽ khép lại vào tối Chủ Nhật này tại điện Grand Palais. Ban tổ chức chờ đợi khoảng 100.000 khách tham quan. Năm nay vùng Québec, Canada là « khách mời danh dự ». Québec được đánh giá là rất năng động với 175 nhà xuất bản và mỗi năm có khoảng 6.000 cuốn sách mới được cho ra mắt độc giả. Ban tổ chức mời 77 nhà xuất bản và 42 tác giả từ vùng Québec đến tham dự Hội Chợ Sách Paris 2024. Trong đó có nhà văn nữ gốc Việt Kim Thúy. Tiểu thuyết Ru của Kim Thúy từng được dựng thành phim.
(AFP) - Vỡ đập trên sông Oural gây lũ « càng lúc càng nghiêm trọng » tại vùng sát biên giới Nga và Kazakhstan. Thị trưởng thành phố Orenburg, hôm nay báo động « tình hình rất nguy kịch » và đã ra lệnh cho dân cư « sơ tán khẩn cấp ». Mực nước trung bình đang cao hơn 11 mét, thay vì 5 mét như thường lệ. Các giới chức địa phương báo động dân chúng « không còn nhiều thời gian » để « bỏ của chạy lấy người » vì mực nước sẽ còn tăng cao thêm nữa trong những giờ sắp tới. Có gần nửa triệu dân cư trong vùng đang bị ngập nước sau vụ vỡ đập cách nay cả chục ngày trên sông Oural.
(AFP) - Quân đội Miến Điện rút khỏi một vị trí gần biên giới Thái Lan. Phát ngôn viên chính quyền quân sự Miến Điện Zaw Min Tun, hôm qua 11/04/2024, thông báo quân đội nước này đã rút khỏi vị trí của họ tại thị trấn Myawaddy, một khu vực gần biên giới Thái Lan. Liên minh Quốc gia Karen (KNU) hôm qua cũng khẳng định quân đội chính quy đã rời bỏ vị trí, sau khi xung đột tại Myawaddy nổ ra từ đầu tuần.
(Reuters) -Washington : Nga sử dụng quyền truy cập của Microsoft để đánh cắp email của chính phủ Mỹ. Theo một chỉ thị khẩn cấp được công bố hôm qua 11/04/2024, cơ quan An ninh Cơ sở hạ tầng và An ninh mạng Hoa Kỳ cho biết tin tặc được chính phủ Nga hậu thuẫn đã sử dụng quyền truy cập của Microsoft để đánh cắp thư từ được trao đổi giữa các quan chức chính phủ và gã khổng lồ về công nghệ của Mỹ. Cơ quan này cho biết tin tặc đã tìm cách xâm nhập vào hệ thống khách hàng của Microsoft, bao gồm cả hệ thống của một số cơ quan chính phủ.
(RFI) - Viện trợ từ các nước phương Tây đạt kỷ lục mới vào năm 2023. Số liệu của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) công bố hôm qua 11/04/2024 cho biết như trên, và Ukraina vẫn là quốc gia hưởng lợi nhiều nhất từ viện trợ của phương Tây.
Nga can thiệp bầu cử Nghị Viện: Trắc nghiệm năng lực giám sát mạng xã hội của Liên Âu
Trọng Thành
11–14 minutes
Bạo lực là chủ đề trang nhất của nhiều báo Pháp sau cuộc tấn công bằng dao khiến một người chết tại Bordeaux. Trong lúc tờ Le Figaro nhấn mạnh đến bạo lực chủ yếu xuất phát từ Hồi giáo cực đoan, nhật báo Công giáo La Croix kêu gọi chú ý nhiều hơn đến các vùng ngoại ô, bị bỏ rơi về văn hóa. Les Echos chú ý đến ‘‘kế hoạch đột phá của chính phủ về nhà ở xã hội’’, trong lúc chủ đề số một của Libération là nước khan hiếm tột độ tại châu Mỹ Latinh.
Nguy cơ Nga can thiệp bầu cử Nghị Viện Châu Âu là hồ sơ trang nhất của Le Monde. Còn gần hai tháng nữa Liên Âu mới bước vào cuộc bầu cử Nghị Viện 5 năm một lần, nhưng nỗi lo can thiệp bầu cử đè nặng lên đa số các quốc gia. Trung tâm Quốc tế chống Khủng bố, có trụ sở tại La Haye, Hà Lan, hôm thứ Tư 10/04 vừa qua, công bố một báo cáo công phu về mười quốc gia châu Âu đang đối mặt với ‘‘các chiến dịch gây bất ổn’’ của Nga, bao gồm nhiều thủ đoạn, trong đó có việc hậu thuẫn cho các nhóm chính trị rất nhỏ, vốn có các tư tưởng hết sức cực đoan, chủ trương có các hoạt động bạo động vì lý do sắc tộc, chủng tộc, bên cạnh các đảng phái cực hữu truyền thống như đảng AfD Đức, đảng Tự do Áo (FPO), hay đảng Liên đoàn của Ý, đảng Tập Hợp Quốc Gia Pháp… Mười quốc gia được Trung tâm Quốc tế chống Khủng bố châu Âu chú ý là Pháp, Áo, Đức, Ý, Hungary, Serbia, CH Séc, Slovakia, Thụy Điển và Ba Lan.
Bầu cử Nghị Viện: Điểm yếu của Liên Âu
Le Monde, bài viết khác về can thiệp Nga, nhấn mạnh đến điểm yếu của bầu cử châu Âu, khác hẳn so với các cuộc bầu cử quốc gia, đó là bầu cử châu Âu trải ra trên một diện tích lãnh thổ rộng lớn, số lượng người tham gia ít hơn, và các chiến dịch gây ảnh hưởng ‘‘chỉ cần tác động đến một nhóm nhỏ, cũng có thể để lại các hậu quả quan trọng’’. Cuộc bầu cử nghị viện sắp tới là một trắc nghiệm lớn đối với năng lực châu Âu trong việc ngăn chặn tin giả trên các mạng xã hội. Bên cạnh việc hậu thuẫn các phe nhóm chính trị cực đoan ở châu Âu, thường là cực hữu, đích nhắm chính khác của Matxcơva là các mạng xã hội.
Tháng 3/2024 vừa qua, theo Luật châu Âu về kỹ thuật số (DSA), Ủy Ban Châu Âu đã ban hành nhiều biện pháp mới. Theo chuyên gia Valentin Chatelet của Digital Forensic Research Lab, một trong số vài tổ chức phi chính phủ châu Âu đi đầu trong việc nghiên cứu các can thiệp bầu cử, các biện pháp của Ủy Ban Châu Âu được hy vọng sẽ mang lại các tác động điều chỉnh quan trọng đối với nhiều nền tảng kỹ thuật số, cho đến nay vốn gần như là không gian ‘‘hoàn toàn nằm ngoài mọi sự giám sát’’.
Tin giả : ‘‘Chỉ cần một đột phá cũng làm thay đổi cục diện’’
Trong hiện tại một số cơ quan tình báo châu Âu như Ba Lan, hay CH Séc, đã xác định được một số nhóm tung tin giả phục vụ cho lợi ích của Nga, tập hợp xung quanh trang mạng Voici of Europe. Bộ Ngoại Giao Pháp tố cáo can thiệp của mạng xã hội Nga RRN. Le Monde cảnh báo về tính chất đặc biệt nguy hại của các chiến dịch loan tin giả, khi ‘‘chỉ cần một thành công có thể làm thay đổi cục diện’’. Giới chuyên gia thường nêu ví dụ của cuộc bầu cử Quốc Hội Slovakia tháng 9/2023, khi băng âm thanh giả mạo tiếng nói của ứng cử viên thân châu Âu Michal Simecka, lãnh đạo đảng chính trị Slovakia cấp tiến, đảng đối lập hàng đầu tại quốc gia này. Thông tin giả lan truyền vào giai đoạn cao điểm của cuộc tranh cử, và đúng vào lúc ứng cử viên nói trên không còn có quyền phát biểu.
Tác động của các thông tin giả - ‘‘deepfake’’ - được phổ biến bằng các phần mềm trí tuệ nhân tạo là điều được đặc biệt chú ý. Chuyên gia Valentin Chatelet nhấn mạnh là, theo đòi hỏi của Ủy Ban Châu Âu, các mạng xã hội sẽ buộc phải dán nhãn các nội dung do trí tuệ nhân tạo sản xuất, để giúp người xem cảnh giác. Tập đoàn Meta cho biết việc ‘‘dán nhãn’’ sẽ được thực hiện kể từ đầu tháng 5, một tháng trước bầu cử.
Lôi kéo dân biểu châu Âu theo Nga: Điện Kremlin lợi đủ đường
Nhật báo kinh tế Les Echos cũng nhấn mạnh đến ảnh hưởng của giới tuyên truyền cho điện Kremlin trên các mạng xã hội, là ‘‘nguy hiểm hơn’’ so với các đảng phái châu Âu thân Nga. Các cơ quan tình báo của Nga bị cáo buộc đứng sau nhiều hoạt động tung tin giả trên các mạng xã hội. Cũng theo Les Echos, cho dù cho đến nay các cơ quan điều tra châu Âu chưa phát hiện được nhiều trường hợp can thiệp với ‘‘các bằng chứng không thể chối cãi được’’, nhưng chính sách can thiệp của Nga là rất rõ ràng, như khẳng định của nhân vật số hai của Hội đồng An ninh Quốc gia Nga, Dmitri Medvedev.
Hồi đầu tháng 2, nhân vật này nói rõ : điều quan trọng là hậu thuẫn các lãnh đạo chính trị châu Âu ủng hộ chính sách của điện Kremlin, ‘‘bằng tất cả các biện pháp có thể, chính thức cũng như bí mật’’. Việc hối lộ các dân biểu để lôi kéo họ ủng hộ Matxcơva là lợi đủ mọi đường với chế độ Putin. Trong trường hợp thành công, các dân biểu bị mua chuộc sẽ bảo vệ lợi ích Matxcơva, trong trường hợp bại lộ, Matxcơva cũng sẽ hài lòng bởi điều này khiến cử tri hoài nghi các định chế châu Âu, và đây cũng là ‘‘một mục tiêu chính của điện Kremlin’’.
Nghị Viện Liên Âu ra luật nhập cư: Một thành công ‘‘cay đắng’’
Vẫn về châu Âu, đạo luật nhập cư và tị nạn châu Âu, được Nghị Viện Châu Âu, thông qua hôm thứ Tư là một chủ đề chính của nhiều báo. Bài xã luận của Le Monde, với tiêu đề ‘‘Luật nhập cư châu Âu, một thỏa hiệp với dư vị cay đắng’, nhấn mạnh đến việc đây là ‘‘lần đầu tiên kể từ khủng hoảng nhập cư’’ với các làn sóng tị nạn tràn vào châu lục cách nay mười năm, Liên Âu ra được bộ luật xác lập các quy tắc chung trong việc tiếp nhận người nhập cư. Bộ luật được thông qua với đa số sít sao.
Bộ luật nhập cư và tị nạn châu Âu bị chỉ trích mạnh từ nhiều phía. Đối với cánh cực hữu, bộ luật này là chưa đủ cứng rắn, ngược lại với giới bảo vệ nhân quyền, luật được coi là quá nặng nề, thậm chí phủ nhận các giá trị nhân bản. Với ba nhóm chính trị ủng hộ luật này (các đảng cánh hữu, xã hội - dân chủ và đảng tự do), nhiều nhân nhượng, thỏa hiệp đã được đưa ra, bởi cho dù như vậy thì còn hơn là không thông qua được luật, sau nhiều năm nỗ lực. Nếu điều này xảy ra, hình ảnh châu Âu sẽ trở nên xấu đi ghê gớm, trước thềm cuộc bầu cử Nghị Viện.
Le Monde nhấn mạnh đến hai nét chính của bộ luật vừa được thông qua. Thứ nhất là việc Liên Âu sẽ siết chặt việc nhập cư, với việc thành lập các trung tâm giữ người tại biên giới của khối, và nơi mà dân nhập cư đệ đơn tị nạn, với thời hạn quy định là sáu tuần. Những người có đơn bị bác bỏ sẽ đưa ra khỏi châu Âu trong vòng từ 6 đến 10 tuần lễ, có thể là tới một nước thứ ba. Nét chính thứ hai của luật là khẳng định nguyên tắc đoàn kết của 27 nước thành viên, với việc các quốc gia khác trong khối có nghĩa vụ hỗ trợ các nước biên giới, bằng cách tiếp nhận một số lượng nhất định người xin tị nạn, trong trường hợp có làn sóng nhập cư. Các nước không trực tiếp nhận có thể đóng góp tài chính. Theo Le Monde, thách thức lớn hiện nay là quyết tâm chính trị của các quốc gia thành viên trong việc thực thi luật, sẽ có hiệu lực kể từ năm 2026.
Cựu tổng thống Đài Loan thăm Trung Quốc: Lợi cho Bắc Kinh hại cho Đài Bắc ?
Về thời sự châu Á, Le Monde chú ý đến chuyến thăm Trung Quốc của cựu tổng thống Đài Loan Mã Anh Cửu. Đối với Le Monde đây là chuyến công du ‘‘có ý nghĩa biểu tượng rất cao’’. Vì sao đây là một chuyến đi có ý nghĩa biểu tượng cao? Ông Mã Anh Cửu, 73 tuổi, là tổng thống Đài Loan duy nhất khi còn tại vị hội kiến với lãnh đạo Trung Quốc. Ông Mã Anh Cửu đi Trung Quốc 10 ngày. Trong thời gian này, cựu tổng thống Đài Loan có chuyến đi Thiểm Tây, quê hương Tần Thủy Hoàng, được coi là người sáng lập nên đế chế Trung Hoa. Cựu lãnh đạo Đài Loan cũng viếng thăm nhiều di tích gắn liền với Tôn Trung Sơn (hay Tôn Dân Tiên), người khai sinh ra Trung Hoa Dân Quốc, cũng được chế độ Bắc Kinh coi là anh hùng dân tộc. Cựu tổng thống Đài Loan được lãnh đạo Nhà nước và đảng Cộng Sản Trung Quốc Tập Cận Bình tiếp hôm 10/04.
Theo chuyên gia về quan hệ Trung Quốc – Đài Loan, Wen Ti-Sung, Đại học Quốc gia Úc, chuyến đi của ông Mã Anh Cửu có thể giúp cho chế độ Bắc Kinh khẳng định với công luận Trung Quốc là một giải pháp hòa bình cho việc thống nhất với Đài Loan là còn có thể, và cần kiên nhẫn. Với chính quyền Đài Loan, việc lãnh đạo đảng đối lập Quốc Dân Đảng đi Trung Quốc có thể là điều bất lợi, gây khó khăn cho chính sách của chính phủ.
Trên thực tế, theo Le Monde, tiếng nói của ông Mã Anh Cửu đã không còn có nhiều trọng lượng của Quốc Dân Đảng những năm gần đây. Phát biểu được coi là quá quỵ lụy trước chính quyền Trung Quốc của ông Mã Anh Cửu ba ngày trước cuộc bầu cử Quốc hội Đài Loan, đã buộc các ứng viên đảng này phải giữ khoảng cách với cựu lãnh đạo. Báo chí Đài Loan cho hay, tiếp theo chuyến đi của cựu tổng thống, lãnh đạo đảng đối lập Quốc Dân Đảng Chu Lập Luân (Eric Chu) có kế hoạch tới Hoa lục vào tháng 6 tới, theo lời mời của Bắc Kinh. Chuyến đi diễn ra sau khi tổng thống tân cử Lại Thanh Đức nhậm chức.
Nga xâm lược Ukraina : Khi một phải chọi mười…
Về cuộc chiến tranh Nga chống Ukraina, Le Figaro có bài nói về cuộc chiến tranh hao mòn đang làm cạn kiệt các nguồn lực của Ukraina. Liên tục trong những ngày gần đây, nhiều tín hiệu tiêu cực phát đi từ phía chính quyền Kiev. Trên CNN đầu tuần này, tổng thống Zelensky khẳng định, nếu Quốc Hội Mỹ không giúp Ukraina, Ukraina sẽ thua trong cuộc chiến này. Trước đó ít tuần, tổng tham mưu trưởng lục quân Ukraina, tướng Schill, thừa nhận quân đội Ukraina buộc phải lui về thế phòng thủ.
Tướng Yuriy Sodal, chỉ huy các lực lượng miền đông, cho biết quân địch đông gấp từ 7 đến 10 lần so với quân Ukraina. Vấn đề giờ đây không chỉ là vũ khí, mà còn là quân số. Theo một nguồn tin quân sự Pháp, trong hai bên, bên nào có thể huy động nhanh hơn, và nhiều hơn binh sĩ sẽ là bên chiến thắng. Le Figaro nhấn mạnh, quân Nga cho dù ‘‘ít được huấn luyện hơn, và ít có động lực chiến đấu hơn’’, nhưng có điểm mạnh là trẻ hơn so với binh sĩ Ukraina, với tuổi trung bình khoảng 40 tuổi.
Iran – Israel: Nguy cơ chiến tranh nhãn tiền
Tại khu vực Trung Cận Đông, trong lúc chiến tranh tại Gaza chưa chấm dứt, một cuộc chiến mới có thể bùng nổ giữa Iran và Israel, theo ghi nhận của Le Figaro. Nguy cơ chiến tranh Iran – Israel là nhãn tiền. Le Figaro nhắc lại cảnh báo của tổng thống Mỹ hôm thứ tư vừa qua. ‘‘Đây cũng là lần đầu tiên’’ mà Israel lo ngại Iran có thể trực tiếp tấn công các vùng lãnh thổ của nước này với hỏa tiễn đạn đạo và drone. Cho đến nay, Iran chỉ tấn công gián tiếp Israel, thông qua các lực lượng đồng minh trong khu vực, như lực lượng Hezbolah ở Liban.
Jacques Attali : ''Đối diện với quá khứ để chuẩn bị cho tương lai”
Các khủng hoảng dồn dập diễn ra trên thế giới vào lúc mà ‘‘các nền dân chủ đang rơi vào tình trạng mệt mỏi’’ là chủ đề một bài nhận định của Les Echos. Về đối sách của các nền dân chủ, Les Echos giới thiệu góc nhìn của học giả Jacques Attali, với tựa đề ‘‘Đối diện với quá khứ để chuẩn bị cho tương lai”. Học giả Pháp dẫn lại nhiều bài học lịch sử, đặc biệt là thất bại của Pháp trước phát xít Đức năm 1940, để độc giả cùng suy ngẫm.
Số báo đặc biệt của Libération do các nhà văn thực hiện
Nhật báo Libération hôm nay có số báo đặc biệt, với tác giả là các nhà văn tham dự Liên hoan Sách của Paris (từ ngày 12 đến 14/04/2024), với các văn sĩ Québec, Canada, là khách mời danh dự. Một nửa trong số các thành viên biên biên tập đặc biệt này là các nhà văn Québec. Chủ đề chính của số báo đặc biệt do các nhà văn thực hiện này là nạn thiếu nước trầm trọng tại Nam Mỹ, do biến đổi khí hậu.
Giáo hoàng thăm bốn nước Đông Nam Á, không có Việt Nam
Thanh Hà
Tòa Thánh Vatican hôm nay 12/04/2024 chính thức thông báo chuyến tông du dài ngày của Đức Giáo Hoàng Phanxicô vào tháng 9 tới đây. Indonesia, Papua New Guinea, Đông Timor và Singapore là bốn chặng dừng trong chuyến đi 12 ngày. Đây sẽ là chuyến tông du dài ngày nhất từ khi giáo hoàng Phanxicô đứng đầu Tòa Thánh.
Đăng ngày:
2 phút
Theo thông cáo chính thức, trong chuyến đi 12 ngày kể từ 03/09/2024 chặng dừng đầu tiên sẽ là Indonesia nước Hồi Giáo đông dân nhất thế giới. Từ ngày 06/2024 ngài sẽ lên đường đến Papua New Guinea, trước khi dừng lại ở thủ đô Dili của Đông Timor và Singapore sẽ khép hành trình 30.000 cây số. Thông cáo của Tòa Thánh không nhắc đến Việt Nam.
Ẩn số duy nhất còn lại là tình trạng sức khỏe của giáo hoàng. Từ 2 năm nay, ngài phải di chuyển bằng xe lăn và tại Lễ Phục Sinh vừa qua, giáo hoàng đã phải hủy một số các sinh hoạt. Giới quan sát đánh giá chuyến đi này sẽ là một thử thách đối với sức khỏe của ngài.
AFP nhắc lại, lãnh đạo Vatican dự trù viếng thăm Papua New Guinea và Đông Timor cùng với Indonesia vào tháng 9/2020 nhưng chương trình đã bị hoãn lại do đại dịch Covid 19. Chính quyền Jakarta trong thông cáo sáng nay nhấn mạnh chuyến tông du này mang một ý nghĩa đặc biệt quan trọng không chỉ đối với cộng đồng người Công Giáo tại Indonesia mà còn mang một thông điệp mạnh mẽ đối với tất cả các tôn giáo tại nước này.
Từ khi đứng đầu Tòa Thánh, giáo hoàng Phanxicô đã 44 lần xuất ngoại và lần gầy đây nhất là hồi tháng 9/2023 tại thành phố cảng Marseille, miền nam nước Pháp. Cuối 2023 ngài đã phải hủy chương trình tham dự hội nghị chống biến đổi khí hậu COP28 ở Dubai vì lý do sức khỏe.
Nga tiếp tục oanh kích nhằm « phi quân sự hóa Ukraina »
Phan Minh
3–4 minutes
Chính quyền Ukraina, hôm nay 12/04/2024, thông báo các cuộc oanh kích của drone Nga trong đêm qua ở miền nam Ukraina đã gây ra hỏa hoạn tại một cơ sở năng lượng ở vùng Dnipropetrovsk và làm hư hại cơ sở hạ tầng quan trọng ở vùng Kherson.
Đăng ngày:
2 phút
Theo tuyên bố của thống đốc vùng Dnipropetrovsk, Serhiy Lysak, được hãng tin Anh Reuters trích dẫn, các mảnh vỡ của drone đã gây ra hỏa hoạn tại một cơ sở năng lượng trong vùng và các lực lượng cứu hộ khẩn cấp đã dập tắt đám cháy. Còn thống đốc vùng Kherson Oleksandr Prokudin cho biết vụ tấn công của quân đội Nga đã làm hư hại một cơ sở hạ tầng quan trọng và 7 khu dân cư ở vùng Kherson, nhưng không gây thương vong.
Về phần mình, tổng thống Nga Vladimir Putin, hôm qua 11/04, tuyên bố các cuộc oanh kích gần đây vào mạng lưới năng lượng của Ukraina, gây thiệt hại đáng kể cho mạng lưới điện của quốc gia này, nằm trong khuôn khổ kế hoạch “phi quân sự hóa Ukraina” của điện Kremlin.
Trong cuộc gặp với đồng nhiệm Belarus Alexander Lukashenko tại điện Kremlin, nhà lãnh đạo Nga nhận định những cuộc oanh kích này có thể gây ảnh hưởng đến tổ hợp công nghiệp-quân sự Ukraina. Tổng thống Putin cũng nhấn mạnh những cuộc tấn công này nhằm đáp trả việc Kiev nhắm mục tiêu vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Nga, bao gồm các nhà máy lọc dầu. Ông Putin phát biểu : “Gần đây, chúng tôi đã chứng kiến một loạt các cuộc tấn công nhắm vào các cơ sở năng lượng của chúng tôi và chúng tôi buộc phải đáp trả.”
Trong khi đó, đang công du Litva, tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky tiếp tục kêu gọi các đồng minh cung cấp hệ thống phòng không mới để chống trả trước các cuộc tấn công của Nga.
Cạnh tranh Mỹ-Trung về máy bay quân sự không người lái có thể thúc đẩy cuộc chạy đua vũ trang toàn cầu
AP
10–13 minutes
Giữa lúc sự cạnh tranh ngày càng tăng, các nhà hoạch định quân sự của Mỹ và Trung Quốc đang chuẩn bị cho một loại chiến tranh mới mà trong đó các đội máy bay không người lái trên không và các đội tàu không người lái trên biển được trang bị trí tuệ nhân tạo phối hợp với nhau như một đàn ong để áp đảo kẻ thù.
Các nhà lập kế hoạch hình dung ra một kịch bản trong đó hàng trăm, thậm chí hàng nghìn cỗ máy tham gia vào trận chiến phối hợp. Một người điều khiển duy nhất có thể giám sát hàng chục máy bay không người lái. Một số sẽ do thám, số khác sẽ tấn công. Một số sẽ có thể chuyển sang các mục tiêu mới khi đang thực hiện nhiệm vụ dựa trên chương trình đã lập trình trước đó thay vì lệnh trực tiếp.
Các siêu cường AI trên thế giới đang tham gia vào một cuộc chạy đua vũ trang về số lượng máy bay không người lái gợi nhớ đến Chiến tranh Lạnh, với công nghệ máy bay không người lái khó ngăn chặn hơn nhiều so với vũ khí hạt nhân. Nhờ phần mềm điều khiển khả năng bay theo đàn của máy bay không người lái nên các quốc gia và các phần tử hiếu chiến bất hảo có thể tương đối dễ dàng có được đội quân robot sát thủ của riêng mình với giá rẻ.
Ngũ Giác Đài đang thúc đẩy việc phát triển khẩn cấp các loại máy bay không người lái chi phí rẻ để ngăn chặn hành động của Trung Quốc về yêu sách lãnh thổ của nước này đối với Đài Loan. Washington cho biết họ không có lựa chọn nào khác ngoài việc bắt kịp Bắc Kinh. Các quan chức Trung Quốc cho rằng vũ khí hỗ trợ AI là điều không thể tránh khỏi nên họ cũng phải có chúng.
Bà Margarita Konaev, nhà phân tích của Trung tâm An ninh và Công nghệ Mới nổi của Đại học Georgetown, cho biết sự lan rộng không được kiểm soát của công nghệ ồ ạt “có thể dẫn đến bất ổn và xung đột hơn trên toàn thế giới”.
Với tư cách là những nước đứng đầu không thể tranh cãi trong lĩnh vực này, Washington và Bắc Kinh được trang bị tốt nhất để làm gương bằng cách đặt ra giới hạn cho việc sử dụng đàn máy bay không người lái cho mục đích quân sự. Nhưng sự cạnh tranh khốc liệt giữa họ, sự hung hăng quân sự của Trung Quốc ở Biển Đông và những căng thẳng dai dẳng về vấn đề Đài Loan khiến triển vọng hợp tác trở nên mờ mịt.
Ý tưởng này không phải là mới. Liên hiệp quốc đã cố gắng trong hơn một thập niên để thúc đẩy các nỗ lực không phổ biến vũ khí hạt nhân bằng máy bay không người lái, có thể bao gồm các giới hạn như cấm nhắm mục tiêu vào dân thường hoặc cấm sử dụng số lượng hàng loạt để thanh tẩy sắc tộc.
Hợp đồng quân đội cung cấp manh mối
Máy bay không người lái là ưu tiên hàng đầu của cả hai cường quốc trong nhiều năm và mỗi bên đều giữ bí mật về tiến bộ của mình nên không rõ quốc gia nào có thể có lợi thế hơn.
Một nghiên cứu của Georgetown năm 2023 về chi tiêu quân sự liên quan đến AI cho thấy hơn 1/3 số hợp đồng do cả quân đội Hoa Kỳ và Trung Quốc ký kết trong 8 tháng của năm 2020 là dành cho các hệ thống không có người lái.
Ngũ Giác Đài đã vào tháng 1 tìm kiếm các nhà thầu cho các “tàu đánh chặn” hàng hải cỡ nhỏ, không người lái. Các thông số kỹ thuật phản ánh tham vọng của quân đội: Tàu không người lái phải có khả năng di chuyển hàng trăm dặm trong “vùng biển tranh chấp”, hoạt động theo nhóm ở vùng biển không có GPS, mang theo trọng tải gần 500kg, tấn công tàu thù địch ở tốc độ 40 dặm/giờ và thực hiện “các hành vi tự động phức tạp” để thích ứng với chiến thuật lẩn tránh của mục tiêu.
Không rõ một người sẽ điều khiển bao nhiêu máy bay không người lái. Phát ngôn viên của Bộ trưởng Quốc phòng từ chối bình luận, nhưng một nghiên cứu do Ngũ Giác Đài hậu thuẫn được công bố gần đây đã đưa ra manh mối: Một người điều khiển duy nhất đã giám sát một đàn gồm hơn 100 máy bay không người lái trên không và trên bộ giá rẻ vào cuối năm 2021 trong một cuộc tập trận chiến tranh đô thị tại một địa điểm huấn luyện của Quân đội ở Fort Campbell, Tennessee.
CEO của một công ty phát triển phần mềm kết hợp hoạt động của nhiều máy bay không người lái cho biết công nghệ này đang tiến về phía trước.
Ông Lorenz Meier của Auterion, công ty đang nghiên cứu công nghệ cho quân đội Hoa Kỳ và các đồng minh, nói: “Hiện tại, chúng tôi đang cho phép một người điều hành chỉ đạo nửa tá.” Ông cho biết con số này dự kiến sẽ tăng lên hàng chục và trong vòng một năm tới là hàng trăm.
Không chịu thua kém, quân đội Trung Quốc năm ngoái tuyên bố rằng hàng chục máy bay không người lái có thể “tự phục hồi” sau khi bị gây nhiễu đã cắt đứt liên lạc. Một tài liệu chính thức cho biết chúng đã tập hợp lại, chuyển sang chế độ tự dẫn đường và hoàn thành nhiệm vụ tìm kiếm và tiêu diệt mà không cần trợ giúp, cho nổ máy bay không người lái mang đầy chất nổ vào mục tiêu.
Để biện minh cho việc thúc đẩy các đàn máy bay không người lái, những người diều hâu Trung Quốc ở Washington đưa ra kịch bản sau: Bắc Kinh xâm chiếm Đài Loan sau đó cản trở các nỗ lực can thiệp của Mỹ bằng các làn sóng máy bay không người lái trên không và trên biển khiến máy bay, tàu và quân đội của Mỹ và đồng minh không có chỗ đứng.
Một năm trước, Giám đốc CIA William Burns cho biết lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc Tập Cận Bình đã chỉ thị cho quân đội của ông “sẵn sàng xâm lược vào năm 2027”. Nhưng điều đó không có nghĩa là một cuộc xâm lược có thể xảy ra hoặc cuộc chạy đua vũ trang giữa Mỹ và Trung Quốc về AI sẽ không làm trầm trọng thêm sự bất ổn toàn cầu.
Ông Kissinger kêu gọi hành động
Ngay trước khi qua đời vào năm ngoái, cựu Ngoại trưởng Hoa Kỳ Henry Kissinger đã kêu gọi Bắc Kinh và Washington hợp tác cùng nhau để ngăn cản việc phổ biến vũ khí AI. Ông nói: Họ có “một cơ hội rất hẹp”.
Ông Kissinger viết: “Những tiết chế đối với AI cần phải xảy ra trước khi AI được xây dựng vào cấu trúc an ninh của mỗi xã hội”.
Ông Tập và Tổng thống Joe Biden đã đạt được thỏa thuận miệng vào tháng 11 để thành lập các nhóm làm việc về an toàn AI, nhưng nỗ lực đó cho đến nay đã lùi bước trong cuộc chạy đua vũ trang về máy bay không người lái tự hành.
Ông William Hartung, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Quản lý Nhà nước có Trách nhiệm Quincy, cho biết sự cạnh tranh không có khả năng xây dựng lòng tin hoặc giảm nguy cơ xung đột.
Nếu Mỹ “đi hết tốc lực về phía trước, rất có thể Trung Quốc sẽ tăng tốc bất cứ điều gì họ đang làm”, ông Hartung nói.
Các nhà phân tích cho biết, có nguy cơ Trung Quốc có thể cung cấp công nghệ bầy đàn cho kẻ thù của Mỹ hoặc các nước áp bức. Hoặc nó có thể bị đánh cắp. Các quốc gia khác đang phát triển công nghệ này, như Nga, Israel, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ, cũng có thể phổ biến bí quyết này.
Cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ Jake Sullivan cho biết vào tháng 1 rằng các cuộc đàm phán Mỹ-Trung dự kiến bắt đầu vào mùa xuân này sẽ giải quyết vấn đề an toàn AI. Cả văn phòng Bộ trưởng Quốc phòng lẫn Hội đồng An ninh Quốc gia đều không bình luận về việc liệu việc sử dụng máy bay không người lái cho mục đích quân sự có nằm trong chương trình nghị sự hay không.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc không trả lời yêu cầu bình luận.
Chờ đợi năm năm
Các nhà phân tích quân sự, nhà sản xuất máy bay không người lái và nhà nghiên cứu AI không dự kiến những đàn máy bay không người lái có đầy đủ khả năng, sẵn sàng chiến đấu sẽ được triển khai trong 5 năm tới dù những đột phá lớn có thể xảy ra sớm hơn.
“Người Trung Quốc hiện có lợi thế về phần cứng. Tôi nghĩ chúng tôi có lợi thế về phần mềm,” CEO Adam Bry của nhà sản xuất máy bay không người lái Skydio của Hoa Kỳ, chuyên cung cấp cho Quân đội, Cơ quan Chống Ma túy và Bộ Ngoại giao, cùng các cơ quan khác, cho biết.
Nhà phân tích quân sự Trung Quốc Song Zhongping nói Mỹ có “năng lực khoa học và công nghệ cơ bản mạnh hơn” nhưng nói thêm rằng lợi thế của Mỹ không phải là “không thể vượt qua”. Ông cho biết Washington cũng có xu hướng đánh giá quá cao tác động của các hạn chế xuất khẩu chip máy tính đối với những tiến bộ về máy bay không người lái của Trung Quốc.
Ông Paul Scharre, một chuyên gia về AI tại Trung tâm Nghiên cứu An ninh Mỹ Mới, tin rằng hai đối thủ đang ở mức tương đương nhau.
“Câu hỏi lớn hơn đối với mỗi quốc gia là làm thế nào để sử dụng đàn máy bay không người lái một cách hiệu quả?” ông nói.
Đó là một lý do khiến mọi con mắt đều đổ dồn vào cuộc chiến ở Ukraine, nơi máy bay không người lái hoạt động như những con mắt trên bầu trời để khiến các hoạt động ở tiền tuyến không bị phát hiện trở nên bất khả thi. Chúng cũng vận chuyển chất nổ và đóng vai trò sát thủ không bị phát hiện.
Máy bay không người lái ở Ukraine thường xuyên bị gây nhiễu. Sự can thiệp điện tử chỉ là một trong nhiều thách thức đối với sự phát triển của máy bay không người lái. Các nhà nghiên cứu cũng tập trung vào khó khăn trong việc điều động hàng trăm máy bay không người lái trên không và trên biển thành các đàn máy bay bán tự trị trên vùng đất rộng lớn ở Tây Thái Bình Dương cho một cuộc chiến tiềm tàng ở Đài Loan.
Một chương trình bí mật trị giá 78 triệu đô la hiện không hoạt động, được Cơ quan Dự án Nghiên cứu Quốc phòng Tiên tiến của Ngũ Giác Đài, hay DARPA, công bố vào đầu năm ngoái, dường như được thiết kế riêng cho kịch bản xâm lược Đài Loan.
Có nhiều điều đáng nói về các máy bay bầy đàn thích ứng đa miền và tự trị, nhưng sứ mệnh rất rõ ràng: Phát triển các cách thức cho hàng nghìn máy bay không người lái tự hành trên đất liền, trên biển và trên không để “làm suy yếu hoặc đánh bại” kẻ thù trong việc chiếm giữ lãnh thổ tranh chấp.
Drone tự ứng biến, nhưng phải tuân theo mệnh lệnh
Một chương trình riêng biệt của DARPA có tên là Chiến thuật Kích hoạt Tấn công Bầy đàn, có mục tiêu điều động hơn 250 máy bay không người lái trên đất liền để hỗ trợ quân đội trong chiến tranh đô thị.
Điều phối viên dự án Julie Adams, giáo sư về robot của tiểu bang Oregon, cho biết những người chỉ huy bầy đàn trong cuộc tập trận đã điều khiển được tới 133 phương tiện mặt đất và trên không cùng một lúc. Máy bay không người lái được lập trình với một loạt chiến thuật mà chúng có thể thực hiện bán tự động, bao gồm trinh sát trong nhà và mô phỏng tiêu diệt kẻ thù.
Dưới sự chỉ đạo của một chỉ huy bầy đàn, đội máy bay không người lái này hoạt động giống như một đội bộ binh mà binh lính được phép ứng biến miễn là tuân theo mệnh lệnh.
Bà Adams nói: “Đó là cái mà tôi gọi là tương tác giám sát, trong đó con người có thể dừng mệnh lệnh hoặc dừng chiến thuật. Nhưng một khi một hành động – chẳng hạn như một cuộc tấn công – được bắt đầu, máy bay không người lái sẽ tự động hoạt động.
Bà Adams cho biết bà đặc biệt ấn tượng với một người chỉ huy bầy đàn trong một cuộc tập trận khác vào năm ngoái tại Fort Moore, Georgia, người đã một mình quản lý một đàn 45 máy bay không người lái trong hơn 2,5 giờ chỉ với 20 phút huấn luyện.
“Đó là một bất ngờ thú vị,” bà nói.
Một phóng viên hỏi: Ông ta có phải là người chơi trò chơi điện tử không?
Vâng, bà nói. “Và ông ấy có một chiếc tai nghe thực tế ảo VR ở nhà.”
Mỹ nói Trung Quốc đang tiếp sức cho cuộc chiến của Nga ở Ukraine
Reuters
4–5 minutes
Trung Quốc đang hậu thuẫn nỗ lực chiến tranh của Nga ở Ukraine bằng cách giúp Moscow trong công cuộc gầy dựng quân sự lớn nhất của Nga kể từ thời Liên Xô, cung cấp công nghệ máy bay không người lái và phi đạn, hình ảnh vệ tinh và công cụ máy móc, các quan chức cấp cao của Mỹ cho biết hôm 12/4.
Các quan chức giấu tên cho biết Tổng thống Mỹ Joe Biden đã nêu vấn đề này với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong cuộc điện đàm gần đây và đây là chủ đề thảo luận với các đồng minh của Mỹ ở châu Âu và trên thế giới.
Một quan chức cho biết các vật liệu của Trung Quốc đang lấp đầy những lỗ hổng nghiêm trọng trong chu trình sản xuất quốc phòng của Nga và giúp Moscow thực hiện “việc mở rộng quốc phòng đầy tham vọng nhất kể từ thời Liên Xô và trong thời gian nhanh hơn là chúng ta từng nghĩ trong giai đoạn đầu của cuộc xung đột này”.
“Quan điểm của chúng tôi là một trong những động thái mang tính thay đổi cuộc chơi nhất mà chúng ta có thể áp dụng vào thời điểm này để hỗ trợ Ukraine là thuyết phục CHND Trung Hoa (Trung Quốc) ngừng giúp Nga tái thiết cơ sở công nghiệp quân sự của mình. Nga sẽ gặp khó khăn để duy trì nỗ lực chiến tranh nếu không có hỗ trợ từ CHND Trung Hoa,” quan chức này nói.
Một số thông tin mà các quan chức cung cấp trong cuộc họp báo là dựa trên thông tin tình báo đã được giải mật. Họ đã phác thảo rất nhiều cách Trung Quốc đang hỗ trợ cuộc chiến kéo dài hai năm của Nga chống lại Ukraine mà không cần phải cung cấp viện trợ sát thương.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã thúc đẩy các đảng viên Cộng hòa đang kiểm soát Hạ viện Hoa Kỳ phê duyệt một khoản tài trợ lớn để cung cấp vũ khí cho Ukraine khi nước này đấu tranh chống lại người Nga.
Hoa Kỳ và các đồng minh cũng thẳng thắn hơn trong việc đối đầu với quyết đoán của Trung Quốc ở Biển Đông và chống lại Đài Loan tự trị.
Trung Quốc phàn nàn về những gì họ coi là luận điệu chống Trung Quốc từ các cuộc đàm phán của ông Biden trong tuần này với các nhà lãnh đạo Nhật Bản và Philippines, điều mà Tòa Bạch Ốc bác bỏ.
Các quan chức cho biết, Nga có thể đã sử dụng công cụ máy móc nhập khẩu từ Trung Quốc để tăng cường sản xuất phi đạn đạn đạo. Họ nêu tên Tập đoàn Công cụ Máy móc Đại Liên, một trong những nhà sản xuất công cụ máy móc hàng đầu của Trung Quốc, là một công ty cung cấp cho Nga.
Các quan chức nói trong năm ngoái 90% hàng vi điện tử nhập khẩu của Nga đến từ Trung Quốc để sử dụng để sản xuất phi đạn, xe tăng và máy bay.
Họ cho biết các công ty Trung Quốc như Công ty Công nghệ Cảm biến Toàn cầu Vũ Hán, Công ty Công nghệ Tongsheng Vũ Hán và công ty Hikvision đang cung cấp các linh kiện quang học của Trung Quốc để sử dụng trong các hệ thống của Nga, bao gồm xe tăng và xe bọc thép.
Ngoài ra, Nga cũng đã nhận thiết bị quang học quân sự dành cho xe tăng và xe bọc thép do các công ty Trung Quốc như công ty công nghệ iRay và Viện Nghiên cứu Điện Quang học Bắc Trung Quốc sản xuất.
Các quan chức cũng cho biết Trung Quốc đã cung cấp cho Nga động cơ máy bay không người lái và động cơ phản lực cho phi đạn hành trình, đồng thời các thực thể Trung Quốc và Nga đang hợp tác để cùng sản xuất máy bay không người lái bên trong Nga.
Họ cho biết thêm, các công ty Trung Quốc có khả năng cung cấp cho Nga hợp chất xenlulozo nitrat để sản xuất thuốc phóng cho vũ khí, giúp Nga nhanh chóng mở rộng năng lực sản xuất các loại đạn dược quan trọng như đạn pháo.
Các quan chức Mỹ cũng cho hay Trung Quốc đang giúp Nga cải thiện khả năng vệ tinh và các năng lực khác trên không gian để sử dụng ở Ukraine, làm gia tăng mối đe dọa từ Nga trên khắp châu Âu. Và họ nói rằng Mỹ có thông tin rằng Trung Quốc đang cung cấp cho Nga hình ảnh vệ tinh về cuộc chiến ở Ukraine.
Bộ Công an Việt Nam sang Thái Lan ‘thăm hỏi’ người tị nạn; giới hoạt động lo sợ
VOA Tiếng Việt
5–7 minutes
Một phái đoàn của Bộ Công an Việt Nam vừa sang Thái Lan và đến tận nơi ở trọ của những người đang tị nạn chính trị khiến một số người hoang mang và cảm thấy bất an trong khi đó chính quyền Việt Nam nói rằng họ sang đó để “thăm hỏi”, “động viên những người di cư”.
“Ông Rah Lan Lâm, giám đốc Công an tỉnh Gia Lai. Ông ấy cùng một đoàn từ Bộ công an Việt Nam, có cả người làm công tác dân vận, sang bên này và gặp nhân viên Đại sứ quán Việt Nam tại Thái Lan và được những người này dẫn xuống nơi những người tị nạn đang ở”, nhà hoạt động Lê Văn Thương trao đổi ý kiến với VOA về chuyến công tác của Bộ Công an vào tháng trước.
Ông Thương đang bị chính quyền Việt Nam truy nã với tội danh “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân” theo điều 109 Bộ luật Hình sự năm 2015, và đang lưu trú tại Thái Lan chờ tái định cư ở nước thứ ba.
Cổng thông tin của Công an Đắk Lắk tường thuật rằng đoàn công tác của Bộ Công an Việt Nam vào ngày 13/3 phối hợp với Cảnh sát Hoàng gia Thái Lan đến “thăm hỏi, tuyên truyền, vận động” người dân tộc thiểu số Tây Nguyên đang cư trú bất hợp pháp tại Thái Lan.
Trang này viết: “Tại buổi thăm gặp, đoàn công tác của Bộ Công an Việt Nam đã ân cần thăm hỏi nơi ăn ở, nơi làm việc, quá trình sinh sống của người dân tộc thiểu số Tây Nguyên, bên cạnh đó đoàn công tác đã lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của bà con xa xứ”.
Những người tị nạn nói với VOA rằng chuyến thăm này của công an và chính quyền Việt Nam là lời đe dọa đến sự an nguy của họ, những người đã chạy trốn sự đàn áp và bắt bớ của Hà Nội chỉ vì họ lên tiếng cho tự do, dân chủ, và nhân quyền.
“Họ nói rằng biết điều thì bây giờ nên quay về Việt Nam, rồi họ sẽ khoan hồng cho, còn không biết điều mà ở lại đây thì trong thời gian tới họ sẽ phối hợp với cảnh sát Thái Lan để bắt và đưa về Việt Nam thì lúc đó sẽ phạt tù rất nặng”, vẫn lời ông Thương.
“Đây là một lời đe dọa trực tiếp đối với những người tị nạn Việt Nam ở Thái Lan chứ không phải là một lời kêu gọi, vì những người dân tộc Montagnard theo đạo Tin lành không được phép thờ phượng tôn giáo mà họ chọn, quyền con người tại Việt Nam không được tôn trọng”, ông Nguyễn Duy Chiến, người từng tị nạn chính trị ở Thái Lan và vừa sang Mỹ định cư, nêu nhận định cá nhân của ông với VOA.
Truyền thông trong nước dẫn lời Thiếu tướng Lâm nói với những người di dân tại Thái lan: “Chính phủ Việt Nam cam kết sẽ tạo mọi điều kiện và phối hợp với Cao ủy Liên Hiệp Quốc về Người tị nạn (UNHCR), cơ quan chức năng của Thái Lan, để có biện pháp hỗ trợ cho người dân tộc thiểu số Tây Nguyên đang sinh sống bất hợp pháp tại Thái Lan được đi định cư tại các nước thứ 3 nếu các nước tiếp nhận; đồng thời sẽ tiếp nhận và tạo mọi điều kiện cho số này có nguyện vọng hồi hương ổn định cuộc sống, không xử lý hình sự…”.
Trang Công an tỉnh Đắk Lắk viết: “Bà con người dân tộc thiểu số Tây Nguyên đang cư trú bất hợp pháp tại Thái Lan hãy trở về với Tổ quốc, với buôn làng, vì quê hương như ‘người mẹ’ luôn dịu dàng dang tay chào đón đứa con trở về, cùng với đó bà con trong nước không nghe lời kẻ xấu vượt biên trái phép để rồi ‘tiền mất, tật mang’”.
Trang Mạch sống của tổ chức phi chính phủ BPSOS ở Mỹ, tổ chức có văn phòng hỗ trợ người tị nạn Việt Nam tại Bangkok, viết: “Hỏi han về tình hình và điều kiện sống ở Thái Lan, ông Rahlan Lâm tìm cách lôi kéo, thuyết phục người tỵ nạn hồi hương, hứa hẹn sẽ không truy tố, hứa hẹn sẽ cho tiền ăn trên đường về, sẽ đào tạo nghề, sẽ cung cấp đất đai”.
“Nhiều người Thượng tị nạn rất lo lắng, vì không biết phái đoàn Bộ Công an Việt Nam sẽ làm gì đối với mình”, trang Mạch sống dẫn lời nhà hoạt động Y Quynh Bdap, người đang tị nạn chính trị tại Thái Lan, nói. “Nhưng đa số người tỵ nạn cho rằng chắc chắn phái đoàn của Bộ Công an Việt Nam đang làm việc để tiếp tục phối hợp với chính quyền nước sở tại nhằm cưỡng bức người Thượng hồi hương và truy bắt những nhà hoạt động nhân quyền người Thượng”.
Trước đó, ông Lù A Da, một nhà hoạt động nhân quyền người H'mong cho VOA biết rằng một cán bộ Đại sứ quán Việt Nam đã vào trại giam “đe doạ” sẽ đưa ông về nước sớm. “Ông ấy vào nói rằng sẽ lo giấy tờ để đưa tôi về Việt Nam nhưng tôi từ chối”, ông Da nói sau khi được chính quyền Thái Lan trả tự do vào đầu tháng 2/2024.
Hôm 12/4, truyền thông Việt Nam dẫn thông tin từ Bộ Công an cho hay trên địa bàn huyện Chư Pưh, Gia Lai, 6 người vượt biên sang Thái Lan vừa “may mắn được trở về với buôn làng” thông qua điều mà chính quyền gọi là “tự nguyện hồi hương”.
VOA đã liên lạc với Đại sứ quán Việt Nam tại Thái Lan, Cảnh sát Hoàng gia Thái Lan để xác nhận việc trục xuất này, nhưng chưa được trả lời.
Kể từ đầu năm 2018 đến nay, chính phủ Thái Lan tăng cường siết chặt quản lý người nhập cư trái phép, xử phạt rất nặng đối với người dân Thái Lan sử dụng lao động bất hợp pháp, theo truyền thông Việt Nam.
Theo Liên minh Nhân quyền Người H'mong, hiện có khoảng 1.000 người H’mong đã đào thoát sang Thái Lan xin tị nạn. Ngoài ra, còn có hơn 1.500 người Thượng ở Tây Nguyên cũng đang sống ở quốc gia này, với hàng trăm người trong số họ vẫn chưa được cấp quy chế tị nạn.
Do chính phủ Thái Lan không phải là thành viên của Công ước Quốc tế về Người tị nạn nên những người tị nạn Việt Nam có nguy cơ bị cảnh sát Thái Lan bắt giữ vì “nhập cư bất hợp pháp”, trong khi đó cuộc sống của họ rất khó khăn và không được phép đi làm hợp pháp.
*************
Tin tức thế giới 13-4: Mỹ cáo buộc Trung Quốc giúp Nga bành trướng quân sự; Iran sẽ tấn công Israel
TRẦN PHƯƠNG
5–6 minutes
Ông Biden cảnh báo Iran sẽ tấn công Israel nhưng không thành công
Ngày 12-4, giờ địa phương, Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết ông dự đoán Iran sẽ tấn công Israel trong thời gian ngắn để trả đũa cuộc tấn công ở Syria nhưng cảnh báo Tehran không nên làm vậy.
"Dự đoán của tôi là sớm hay muộn", Hãng tin AFP dẫn lời ông Biden nói. Khi được hỏi thông điệp của ông gửi tới Iran là gì, ông Biden trả lời: "Đừng". Nhà lãnh đạo Mỹ khẳng định Washington cam kết bảo vệ Israel và "Iran sẽ không thành công".
Trước đó, Iran thề sẽ trả đũa sau cuộc tấn công ngày 1-4 san bằng một tòa nhà ngoại giao của Iran ở Damascus mà Tehran cáo buộc Israel đứng sau.
Cũng trong ngày 12-4, một quan chức Mỹ cho biết Washington sẽ gửi quân tiếp viện tới Trung Đông trước lo ngại ngày càng tăng rằng Iran có thể sớm tấn công Israel. "Chúng tôi đang điều chuyển thêm tài sản tới khu vực để tăng cường các nỗ lực răn đe trong khu vực và tăng cường bảo vệ cho lực lượng Mỹ", quan chức này tiết lộ.
Mỹ, Anh mở rộng cấm vận xuất khẩu kim loại của Nga
Việc Mỹ và Anh mở rộng lệnh cấm đối với kim loại của Nga nhằm đánh vào nguồn thu quan trọng của Matxcơva.
"Động thái mới này cấm nhập khẩu nhôm, đồng và nikel có nguồn gốc từ Nga vào Mỹ", Bộ Tài chính Mỹ thông báo hành động chung với Anh.
Điều này có nghĩa là các kim loại của Nga sẽ bị cấm trên các sàn giao dịch ở Mỹ và Anh. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen giải thích rằng biện pháp này sẽ tiếp tục nhắm tới doanh thu mà Nga có thể kiếm được để duy trì cuộc chiến tại Ukraine, đồng thời bảo vệ các đối tác và đồng minh của Washington.
Theo Anh, kim loại là mặt hàng xuất khẩu lớn thứ hai của Nga sau năng lượng, mặc dù giá trị xuất khẩu của những mặt hàng này đã giảm từ 25 tỉ USD vào năm 2022 xuống còn 15 tỉ USD vào năm ngoái.
Mỹ cáo buộc Trung Quốc giúp Nga bành trướng quân sự
Các quan chức Mỹ ngày 12-4 cho biết Trung Quốc đang giúp Nga thực hiện việc mở rộng quân sự lớn nhất kể từ thời Liên Xô. Washington hy vọng việc tiết lộ thông tin tình báo sẽ khuyến khích các đồng minh châu Âu gây sức ép với Trung Quốc,.
Theo đó, các quan chức Mỹ cho rằng Trung Quốc đang giúp đỡ Nga trong một loạt lĩnh vực bao gồm sản xuất chung máy bay không người lái, năng lực hoạt động trên không gian và xuất khẩu máy gia công quan trọng để sản xuất tên lửa đạn đạo.
Hãng tin AFP dẫn lời một quan chức cấp cao của Mỹ không nêu tên khẳng định rằng Trung Quốc là nhân tố chính trong việc hồi sinh cơ sở công nghiệp quốc phòng của Nga vốn bị ảnh hưởng nặng nề kể từ khi Matxcơva đánh Ukraine.
"Quan điểm của chúng tôi là một trong những động thái mang tính thay đổi cuộc chơi nhất mà chúng tôi có thể thực hiện vào thời điểm này để hỗ trợ Ukraine là thuyết phục Trung Quốc ngừng giúp Nga tái thiết cơ sở công nghiệp quân sự của mình", quan chức này nói.
Cụ thể, các quan chức Mỹ ước tính Trung Quốc đã cung cấp hơn 70% trong số 900 triệu USD máy gia công có thể được sử dụng để chế tạo tên lửa đạn đạo được Nga nhập khẩu vào quý cuối năm 2023. Ngoài ra, 90% hàng vi điện tử nhập khẩu của Nga được sử dụng để sản xuất tên lửa, xe tăng và máy bay trong năm ngoái là từ Trung Quốc.
Ông Trump ra tòa hình sự đầu tuần sau
Cựu tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ ra tòa hình sự vào ngày 15-4 với cáo buộc làm giả hồ sơ kinh doanh nhằm che đậy khoản tiền bịt miệng ngôi sao khiêu dâm Stormy Daniels trong chiến dịch tranh cử 2016.
Đây là 1 trong 4 vụ án hình sự mà ông Trump đang đối mặt và được cho là ít nghiêm trọng nhất, chỉ 7 tháng trước cuộc bầu cử vào cuối năm nay.
Ngày 12-4, ông Trump cho biết ông sẽ xuất hiện tại tòa, một động thái bất thường và thường mang tính rủi ro đối với các bị cáo.
"Tôi sẽ làm chứng. Tôi sẽ nói sự thật. Ý tôi là tất cả những gì tôi có thể làm là nói sự thật", ông tuyên bố.
Hạ viện Mỹ thông qua chương trình theo dõi bí mật gây tranh cãi
Hạ viện Mỹ ngày 12-4 đã bỏ phiếu thông qua chương trình theo dõi điện tử nhắm vào người nước ngoài, điều mà các quan chức cho rằng rất quan trọng đối với an ninh quốc gia nhưng lại gây lo ngại về quyền riêng tư của công dân Mỹ. Tuy nhiên, nó vẫn cần Thượng viện thông qua.
Đạo luật Giám sát tình báo nước ngoài, được biết đến với tên gọi FISA, cho phép các cơ quan tình báo Mỹ tiến hành giám sát điện tử không cần lệnh của tòa đối với người nước ngoài bên ngoài Mỹ.
Mặc dù nó chỉ được sử dụng để theo dõi công dân nước ngoài, qua email và các thông tin liên lạc khác, tin nhắn của người Mỹ có thể bị thu thập nếu họ đang trò chuyện với người nước ngoài bị giám sát.
Chúng tôi sử dụng cookie để cung cấp cho bạn trải nghiệm tốt nhất trên trang web của chúng tôi. Nếu tiếp tục, chúng tôi cho rằng bạn đã chấp thuận cookie cho mục đích này.